پمپئو در منگنه



ندا آکیش
خبرنگار


سیاست خارجه، حوزه مورد علاقه اما پرچالش دونالد ترامپ، رئیس جمهوری امریکا که در بیش از دو سال اخیر از سوی بسیاری از ناظران داخلی و خارجی مورد نقد قرار گرفته، عصر روز سه‌شنبه به وقت واشنگتن از سوی سنای امریکا با اکثریت جمهوریخواه نیز زیر ذره بین قرار گرفت و مایک پمپئو، وزیر خارجه که به ظاهر برای شرکت در جلسه استماع یک کمیته فرعی تخصصی مربوط به بودجه 2020 در سنا حاضر شده بود، مجبور شد، به انتقادهای نمایندگان درباره سیاست خارجی دولت پاسخ دهد.
به گزارش سایت روزنامه امریکایی نیویورک تایمز، پس از آنکه ماه میلادی گذشته نمایندگان دموکرات و جمهوریخواه مجلس نمایندگان امریکا از کاهش بیش از 23 درصدی بودجه پیشنهادی ترامپ برای وزارت خارجه در سال 2020 انتقاد کردند، عصر روز سه‌شنبه مایک پمپئو، وزیر خارجه در جلسه استماع کمیته فرعی تخصصی سنا شرکت کرد تا توضیحاتی درباره سیاست خارجه امریکا و اینکه آیا اجرای این سیاست‌ها با کاهش 23 درصدی بودجه وزارت خارجه همخوانی دارد، بدهد. اما این جلسه استماع بسرعت به جلسه نقد سیاست خارجی دولت واشنگتن از سوی سناتورها تبدیل شد و پمپئو چاره‌ای جز دفاع از سیاست‌های دولت در بسیاری از حوزه‌ها از سرزمین‌های اشغالی گرفته تا روسیه و چین و کره شمالی و ونزوئلا و عربستان سعودی و... نداشت.
یکی از انتقادهایی که علیه سیاست خارجی ترامپ از سوی سناتورها مطرح شد و زمان زیادی از جلسه استماع روز سه‌شنبه را به خود اختصاص داد، مسأله الحاق بلندی‌های جولان به اراضی اشغالی و راه حل دو کشوری بود. در این ارتباط سناتور کریس ون هولان، از پمپئو سؤال کرد اما پمپئو طفره رفت و تنها به این جمله بسنده کرد که «ما داریم دیدگاه خودمان را اجرایی می‌کنیم.» این پاسخ سناتور هولان را قانع نکرد و چندین بار سؤال خود را به اشکال مختلف مطرح کرد اما پمپئو باز هم از پاسخ دادن طفره رفت در حالی که ترامپ در 25 مارس (حدود 20 روز پیش) این الحاق را به رسمیت شناخت. سناتورها در این جلسه الحاق کریمه به روسیه در سال 2014 را با الحاق بلندی‌های جولان به اسرائیل در کنار هم قرار دادند و از پمپئو پرسیدند، چرا امریکا الحاق کریمه را محکوم می‌کند اما الحاق بلندی‌های جولان را به رسمیت می‌شناسد. وزیر خارجه امریکا در پاسخ به این سؤال ادعا کرد، بلندی‌های جولان برای اسرائیل یک تهدید امنیتی بود و اگر این کار را نمی‌کرد، با خطر مواجه می‌شد اما کریمه هیچ تهدید امنیتی‌ای برای روسیه نبود و این الحاق لزومی نداشت. پمپئو حتی حاضر نشد به سؤال مربوط به راه حل دو کشوری پاسخ دهد و در آخر گفت: «نمی خواهم در این مکالمه شرکت کنم. در نهایت این اسرائیلی‌ها و فلسطینی‌ها هستند که تصمیم خواهند گرفت چگونه مشکل‌شان را حل کنند.»
روز سه‌شنبه سناتورها همچنین پمپئو را به خاطر مواضع دولت در قبال قتل جمال خاشقجی، روزنامه نگار منتقد سعودی تحت فشار قرار دادند و در واقع سیاست خارجی امریکا در دفاع از عربستان سعودی را زیر سؤال بردند. یکی دیگر از کشورهایی که نامش در جلسه استماع سنا برده شد، یمن بود که هم سنا و هم مجلس نمایندگان در روزهای گذشته به قطع حمایت امریکا از تجاوز نظامی عربستان در یمن رأی داده‌اند اما ترامپ همچنان بر حمایت خود از ریاض پافشاری می‌کند و کاخ سفید گفته است، رأی کنگره مبنی بر قطع حمایت از عربستان در جنگ یمن را وتو می‌کند و به حمایت‌هایش ادامه خواهد داد. پمپئو در جلسه سنا بدون آنکه اشاره‌ای به رأی کنگره درباره حمایت از عربستان در یمن بکند، ابراز امیدواری کرد که توافق صلح بین طرف‌های درگیر در یمن موسوم به توافق استکهلم اجرایی شود. او گفت: بسیار نگران توافق استکهلم هستم. حدود سه روز پیش با نماینده سازمان ملل صحبت کردم. همچنان امیدی وجود دارد. هنوز بارقه امیدی وجود دارد که این توافق اجرایی شود. در جلسه استماع روز سه‌شنبه نام مصر هم برده شد و پمپئو از عبدالفتاح سیسی، رئیس جمهوری این کشور با عنوان یک «رهبر برجسته در خاورمیانه در زمینه آزادی مذهبی» یاد کرد. او در عین حال، مصر را تهدید کرد که اگر همکاری‌های دفاعی خود را با روسیه افزایش دهد، تحریمش می‌کند.