« ابتکار» تبعات سیاسی و اقتصادی شکست حزب عدالت و توسعه در انتخابات شوراها را بررسی می‌کند

اردوغان بر سر دوراهی سرنوشت‌ساز
محمدرضا ستاری
انتخابات مهم شهرداری‌های ترکیه در حالی به کار خود پایان داد که حزب حاکم عدالت و توسعه شکست معناداری را در این انتخابات متحمل شد. هرچند پیش از این نتایج نظرسنجی‌ها حاکی از پایان‏یافتن 25 سال سیطره حزب عدالت و توسعه بر شهر استانبول بود و پیش‏بینی می‌شد که در اکثریت شهرهای بزرگ نیز مخالفان پیروز میدان باشند، اما شکست دولت در آنکارا و استانبول باعث شد تا همچنان اما و اگرها برای پذیرش نتایج این انتخابات فضای سیاسی ترکیه را تحت تاثیر قرار دهد.
در این انتخابات، حزب اردوغان در رقابتی نزدیک با حزب جمهوری‌خواه خلق در آنکارا، استانبول و ازمیر شکست را پذیرا شد و در حالی که حزب عدالت و توسعه 9 روز پس از انجام انتخابات شوراها درخواست برگزاری انتخابات مجدد در استانبول را داشت، شورای عالی انتخابات ترکیه، بازشماری آرا در تمامی مناطق استانبول را رد و اعلام کرد که تنها 51 صندوق در این شهر بازشماری می‌شود. این در حالی است که رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه، معتقد است که این انتخابات با جرایم و تقلب سازماندهی‏شده روبه‏رو بوده و احسان یاووز معاون وی در حزب عدالت و توسعه نیز می‌گوید: در جای جای این شهر شواهدی در بروز جرایمی برای مخدوش‏شدن آرا وجود دارد و ما خواستار برگزاری انتخابات مجدد در استانبول هستیم.


در همین رابطه و در حالی که حزب عدالت و توسعه شکست سیاسی سختی را در انتخابات شوراها متحمل شده، اکرم امام‌اوغلو، نامزد حزب جمهوری‌خواه خلق به عنوان جدی‌ترین رقیب و مخالف حزب عدالت و توسعه طی گفت‏وگویی با خبرگزاری یورونیوز، نتایج انتخابات را کاملاً منطبق بر شورای عالی انتخابات دانست و اعلام کرد که در صورت بروز اشتباهات کوچک، مسئله به گونه‌ای نخواهد بود که نتایج به‏دست‏آمده تغییر کند. وی که به احتمال فراوان به سِمَت شهرداری استانبول خواهد رسید، با بیان اینکه می‌دانیم حزب عدالت و توسعه به مدت 25 سال حاکمیت خود را در استانبول استمرار داده، گفت: شهردارشدن در این شهر بسیار مهم است، اما با این حال آنها باید بدانند که حاکمیت آنها تا ابد دوام نمی‌آورد. همچنین پذیرفتن شکست همان‌‏قدر فضیلت دارد که جشن گرفتن برای پیروزی، اما آنها این کار را بلد نیستند، نگرانی من برای استانبول و برای ترکیه از همین است.
اهمیت انتخاباتی که اردوغان در آن شکست خورد
انتخابات شوراها در ترکیه از چند جنبه حائز اهمیت است. نخست اینکه این انتخابات، نخستین انتخابات پس از همه‌پرسی سال 2018 در ترکیه است که پس از وقایع انتخابات پارلمانی و کودتا در این کشور، در واقع نوعی همه‌پرسی دوم برای حزب عدالت و توسعه در شرایط دشوار اقتصادی محسوب شده و می‌تواند روند سیاست داخلی این کشور را دستخوش تغییر کند.
از سوی دیگر، با توجه به شرایط اقتصادی که بنا بر آمار و ارقام موجود سبب کاهش ارزش پول ملی شده و نیز نرخ تورم را به بالای 20 درصد و نرخ بیکاری را به 11 درصد رسانده است، نتایج انتخابات نشان می‌دهد که حمایت عمومی از حزب عدالت و توسعه با تردیدهایی مواجه شده است. به همین دلیل خبرگزاری، رویترز چند روز قبل طی گزارشی با بیان اینکه حزب حاکم به توجه به شرایط اقتصادی اعلام کرده که تمرکز خود را بر روی اقتصاد متمرکز خواهد کرد، نوشت: اما بسیاری از تحلیل‌گران نسبت به برنامه‌های جامع اصلاح ساختاری در ترکیه تردید دارند. به احتمال فراوان و با توجه به نتایج به دست آمده در انتخابات، حزب حاکم دست به تدابیری کوتاه‏مدت برای جبران شکست‌ها خواهد زد که این امر خود در درازمدت می‌تواند مشکلات را افزایش دهد. در همین راستا، بولنت تکین یکی از مدیران سابق بانک مرکزی ترکیه و استاد دانشگاه پنسیلوانیای آمریکا به رویترز گفته است که اردوغان قصد حفظ قدرت خود را دارد و به همین منظور در شرایط کنونی بعید به نظر می‌رسد که به دنبال اهداف بلندمدت باشد.
عدالت و توسعه؛ گرفتار
در فشارهای داخلی و خارجی
از سوی دیگر، در حالی روابط آمریکا و ترکیه در طول سال‌های گذشته به واسطه مسائلی مانند سوریه، کودتای نافرجام و بازداشت کشیش آمریکایی و همچنین موضوع خرید سامانه دفاع هوایی اس- 400 از روسیه دوران پرتلاطمی را سپری می‌کند که حزب عدالت و توسعه که با حزب حرکت ملی در ائتلاف است، در میانه تداوم سیاست‌های سختگیرانه علیه کردها در سوریه و یا تعدیل آنها قرار گرفته است. در همین راستا، طی چند روز گذشته و با افزایش تنش‌ها بر سر خرید اس- 400 از روسیه و مخالفت‌های آمریکا با این مسئله، به احتمال فراوان این امر به عقیده کارشناسان منجر به وضع تحریم‌های جدید آمریکا علیه ترکیه خواهد شد که در شرایط کنونی اقتصادی، می‌تواند وضعیت را برای حزب حاکم بیش از گذشته دشوار کند. همچنین واگرایی میان آنکارا و واشنگتن در حالی در جریان است که حزب رقیب یعنی جمهوری‌خواه خلق با اتخاذ سیاست‌های تقابلی اردوغان با آمریکا موافق نیست. به همین دلیل، لغو قرارداد اس- 400 که دولت اردوغان معتقد است نهایی شده و بازگشتی نسبت به آن در کار نخواهد بود. با توجه به روابط استراتژیک میان آنکارا و مسکو، می‌تواند علاوه بر زمینه‌های اقتصادی در سیاست و راهبردهای منطقه‌ای نیز برای ترکیه تبعاتی در بر داشته باشد. بنابراین ناظران معتقدند، اردوغان و حزب او در یک دوراهی قرار دارند که با انتخاب هرکدام، فشارهای قابل توجهی از داخلی و خارج متوجه آنها خواهد شد؛ امری که می‌رود رفته رفته اقتدار حزب حاکم سپهر سیاسی ترکیه را بیش از هر زمانی دیگر دچار افول کند.
سایر اخبار این روزنامه
رئیس‌جمهوری در مراسم روز ملی فناوری هسته‌ای: صبر ما آستانه‌ای دارد جلال‌خو ‌ش چهره سیاست آتش‌افروزانه باران‌های سیل‌آسا پیش‌بینی مسئولان از آمار گردشگران نوروز 98 را برهم زد پاتک سیل به گردشگری نوروزی شبکه‌های اجتماعی در شرایط بحران چه نقشی دارند؟ سیل صفر و یک! معاون اول رئیس‌جمهوری تاکید کرد اقدام آمریکا نابخردانه و بحران‌زا در عرصه سیاست و حقوق بین‌الملل است « ابتکار» تبعات سیاسی و اقتصادی شکست حزب عدالت و توسعه در انتخابات شوراها را بررسی می‌کند «ابتکار» از اقدام بهارستان در حمایت از سپاه گزارش می‌دهد همه ما سپاهی هستیم! رهبر انقلاب اسلامی: گربه‌رقصانی آمریکا علیه سپاه معاون وزیر خارجه ایران: از الان نیروهای آمریکایی در منطقه سربازان معمولی نخواهند بود ترامپ در برابر جبهه‏ای به وسعت خاورمیانه بیانیه‌ جمعی از فعالان اصلاح‌طلب: امروز وقت همدلی و همبستگی برای کمک به هم‌وطنان سیل‌زده است هشدار ستادکل نیروهای مسلح ایران به آمریکا