روزنامه همدلی
1398/01/19
کدام جناح برنده انتخابات پارلمانی اسرائیل خواهد شد؟ «بیبی» در برابر ژنرالها
منصور براتی - همدلی| گروه جهان: سرزمینهای اشغالی در حالی فردا صحنه انتخابات پارلمانی هستند که «بنیامین نتانیاهو»، نخستوزیر کنونی اسرائیل و «بنی گنتز»، رهبر ائتلاف آبی و سفید اصلیترین رقبای کرسی صدارت رژیم صهیونیستی به شمار میآیند. تا اواخر سال 2018 به نظر میرسید نتانیاهو برای پیروزی مجدد در انتخابات پارلمانی و تثبیت جایگاه خود برای پنجمین بار پیاپی سختی چندانی پیشِرو ندارد. اما ظهور گنتز در سپهر سیاسی اسرائیل معادلات را برهم زد. این ژنرال بازنشسته 59 ساله که در خلال سالهای 2011 تا 2015 عالیترین مقام نظامی رژیم صهیونیستی به حساب میآمد در ساختار ارتش اسرائیل و نیز میان سایر ساکنان سرزمینهای اشغالی از محبوبیت قابلتوجهی برخوردار است. همراهی گنتز با «موشه یعالون»، وزیر دفاع پیشین که سالها عضو حزب لیکود بوده و نیز ژنرال «گابی اشکنازی»، عالیترین فرمانده نظامی این رژیم از سال 2007 نت 2011 نیز مزید بر علت شده و برخی از طرفداران حزب لیکود و جناح راست را به سوی ائتلاف جدید کشانده است. بدین ترتیب حزب لیکود که تا اواخر سال 2018 در بیشتر نظرسنجیها با اختلافی نسبتاً فاحش (بین 10 تا 15 کرسی) از سایر رقبا جلو بود، ناگهان حضور یک رقیب سرسخت را کنار خود احساس کرد. اضافهشدن گنتز به کوران رقابتها و سپس ائتلاف او با دو ژنرال یادشده و «یائیر لاپید»، رهبر حزب آینده باعث شد فاصله موجود با لیکود پر شده و دو رقیب اصلی در نظرسنجیها بین 26 تا 32 کرسی در نوسان و رقابتی بسیار نزدیک قرار گیرند. البته برای تشکیل کابینه در اسرائیل، یک جناح نیازمند دستکم 61 کرسی است از آنجا که حد نصاب لازم جهت ورود به کِنِست تنها کسب 3.25 درصد کل آراست هیچگاه احزاب بزرگ نتوانستهاند به تنهایی 61 کرسی را اشغال کرده و دولت اکثریتی در اسرائیل تشکیل دهند. بدین ترتیب احزاب بزرگ برای تشکیل دولت نیازمند ائتلاف با احزاب کوچکتر هستند و در صورت خودداری احزاب کوچکتر یک جناح از ائتلاف، کار حزب اول برای اینکه عهدهدار قوه مجری شود به بنبست خواهد رسید.با وجود رقابت نزدیک احزاب لیکود و آبی و سفید به نظر میرسد همچنان شانس نتانیاهو برای تشکیل کابینه آتی اسرائیل بیش از گنتز باشد، این وضعیت ناشی از چند عامل اصلی است؛ اولاً انسجام نسبی احزاب جناح راست اسرائیل، از جمله احزاب شاص، ائتلاف متحد احزاب راست، حزب راست جدید و نهایتاً حزب یهودیت متحد توراه است که در کِنِست بیستم رژیم صهیونیستی 21 کرسی را در اختیار دارند و صراحتاً اعلام کرده اند که تنها با نتانیاهو حاضر به ائتلاف هستند. بدین ترتیب چنانچه حزب لیکود 30 کرسی کنونی را حفظ کند و احزاب یادشده نیز ارقام مشابهی داشته باشند نتانیاهو برای نخستوزیری تنها به 11 کرسی دیگر نیاز خواهد داشت. همچنین سیاست خارجی «دونالد ترامپ»، در خاورمیانه نیز با برداشتن گامهایی عجیب چندین پاس گل طلایی به نتانیاهو داده و باعث شده پرونده اعلام جرم علیه وی عملاً در سایه دستاوردهایی نظیر به رسمیت شناختن بیتالمقدس به عنوان پایتخت اسرائیل از سوی واشنگتن و انتقال سفارت آمریکا به این شهر، بهرسمیتشناحتن حاکمیت تلآویو بر جولان اشغالی، ترسیم افقهای توافق معامله قرن و اعمال فشار زیاد بر فلسطینیها برای پذیرفتن شرایط تحمیلشده قرار گیرد.
از سوی دیگر بجز ائتلاف آبی و سفید که بزرگترین تشکیلات مخالف نتانیاهو و جناح میانه به حساب میآید، سایر احزاب چپگرای اسرائیل نیز در وضعیت بدی قرار دارند و برخلاف جناح راست، انسجام اندکی میان آنها به وجود آمده است. احزابی نظیر حزب کارگر که پس از انحلال «اتحادیه صهیونیستی» و اعلام کنارهگیری موتلف آن (حزب هاتنوعاه) از رقابتها در نظرسنجیهای عمده تقریبا 10 کرسی خود را از دست دادهاست و حزب مرتص نیز که در میان احزاب اسرائیلی نزدیکترین مواضع به فلسطینیها را دارد نیز احتمالاً در بهترین حالت میتواند از 5 کرسی خود دفاع کند. از سوی دیگر اما دو ائتلاف عربی «خداش - تعال» و «رع - بلد» نیز که از دل «فهرست مشترک اعراب» بیرون آمدهاند در خوشبینانهترین نظرسنجیها 1 یا 2 کرسی از 13 کرسی فعلی خود را از دست خواهند داد. همچنین گنتز اعلام کرده حاضر به ائتلاف با احزاب عربی نیست و احزاب عربی نیز چندان تمایلی به ورود به دولت نشان ندادهاند در چنین شرایطی به نظر میرسد تعداد کرسیهای ائتلاف جناح میانه و چپ رویهم رفته از 45 کرسی فراتر نرود. حتی اگر احزاب عربی نیز حاضر به ائتلاف با گنتز و لاپید شوند شمار کرسیهای جناح میانهرو پایینتر از 60 کرسی باقی خواهد ماند. البته در صورتی که نتایج غالب در نظرسنجیها در انتخابات نیز تکرار شوند، چندانکه بسیاری از نظرسنجیها در مقطع پیش از برگزاری انتخابات پارلمانی 2015 از پیروزی اتحادیه صهیونیستی بر حزب لیکود خبر میداد، اما لیکود موفق شد 6 کرسی بیشتر از اتحادیه بهدست آورد.
با این وجود بجز دو جناح راست و سنتریست، گروه سومی نیز در میان احزاب اسرائیلی وجود دارد که میتواند تاثیر قابل توجهی بر نتیجه انتخابات داشته باشد؛ این گروه چند حزبی هستند که اعلام کردهاند حاضرند با هر یک از دو رقیب در صورتی که جایگاه بهتری پیشنهاد کنند وارد ائتلاف شوند؛ این احزاب عبارتند از 3 حزب کولانو به رهبری «موشه کلخون»، حزب هویت به رهبری «موشه فیلگین» و حزب پل به رهبری «اورلی لوی». از آنجا که دو حزب کولانو و هویت از نظر مرام ایدئولوژیک به جناح راست تعلق دارند، در صورتی که گنتز و همپیمانانش بتوانند آنها را راضی به ائتلاف کنند بخشی از رای جناح راست از این جناح جدا خواهد شد و لذا نباید تصور کرد که نتانیاهو از اکنون مجدداً پیروز انتخابات است. در واقع حتی اگر حزب لیکود یا ائتلاف آبی و سفید موفق به کسب جایگاه نخست در انتخابات شوند، ممکن است نتوانند کابینه آتی اسرائیل را تشکیل دهند، زیرا همان طور که پیشتر اشاره کردیم تشکیل کابینه در گرو حمایت احزاب کوچکتر است. در سال 2009 که حزب کادیما به رهبری «تزپی لیونی» موفق به کسب جایگاه نخست در انتخابات شده بود، به دلیل عدم حمایت احزاب کوچکتر نتوانست 61 کرسی لازم برای تشکیل کابینه را به دست بیاورد و لذا پس از حدود یک ماه رئیس جمهور این رژیم رهبر حزب دوم (یعنی نتانیاهو را) مامور تشکیل کابینه کرد. نتانیاهو موفق به ائتلاف با احزاب کوچکتر شد و از آن زمان در قدرت باقی مانده است. حزب اسرائیل خانه ما به رهبری «آویگدور لیبرمن»، وزیر دفاع پیشین نیز که در اواخر سال 2018 از ائتلاف نتانیاهو خارج شد، برخلاف رویه پیشینش این بار خود را مقید به ائتلاف با نتانیاهو نکرده ولی بعید به نظر میرسد بتواند بجز نتانیاهو با کسی وارد ائتلاف شود.
جمعبندی
هنوز به طور قطع نمیتوان هیچیک از دو رقیب اصلی را نخستوزیر آینده اسرائیل دانست و همان طور که گفته شد چندو چون رقابت یا تعامل با احزاب کوچکتر تعیین خواهد کرد که چه کسی نخستوزیر آتی رژیم صهیونیستی خواهد بود. از سوی دیگر به نظر میرسد چه نتانیاهو مامور تشکیل دولت جدید اسرائیل باشد و چه بنی گنتز، کابینه آتی اسرائیل اپوزیسیون بسیار قدرتمندی درون کِنِست خواهد داشت. همچنین با توجه به دیدگاههایی که از سوی هر دو گروه درباره صلح با فلسطینیها ابراز شده به نظر میرسد هم نتانیاهو و هم گنتز موافق راهکار دو کشوری نیستند و مایل به پیگیری ایده «کشورِ واحدِ دوملیتی» هستند که طبیعتاً در الگو مورد نظر ائتلاف میانه، حقوق بیشتری برای اعراب در نظر میگیرد؛ بنابراین نمیتوان انتظار صلح بر اساس تشکیل دو دولت مستقل را از هیچ یک از دو رقیب اصلی این انتخابات داشت.
سایر اخبار این روزنامه
رئیس جمهور از ضرورت بهکارگیری تخصص از دوران مرحوم هاشمی و تجربه بلایای طبیعی برای بهبود حال مردم گفت؛
گزارش همدلی ازاحتمال طغیان رودخانهها در جنوب کشور خوزستان غرق درآب
«همدلی» راهکارها و ضرورتهای رونق صنایع پس از سالها رکود را بررسی میکند بحران بانکی، سرعت گیر رونق تولید
کدام جناح برنده انتخابات پارلمانی اسرائیل خواهد شد؟ «بیبی» در برابر ژنرالها
«نون خ» با بهرهگیری از المانهای جذاب جغرافیایی و گویشی، محبوبترین سریال نوروز 98 شد
گوشه میز شام!
لاریجانی در مجمع عمومی بین المجالس جهانی (IPU): رفتارهای گستاخانه آمریکا صلح و امنیت بین المللی را برهم زده است
سخنگوی وزارت خارجه: بیانیه پایانی نشست گروه هفت واقع بینانه نیست
ایران رتبه چهارم جهان در حوزه نانو تکنولوژی را حفظ کرد