روزنامه وطن امروز
1398/01/19
پشت‌پرده خلیفه حفتر
گروه بین‌الملل: تحولات نظامی اخیر در لیبی نشان می‌دهد جنگی که در لیبی مجددا شعله‌ور شده، صرفا جنگ میان شبه‌نظامیان ژنرال «خلیفه حفتر» با نیروهای دولت وفاق ملی به ریاست «فائز السراج» نیست، بلکه جنگ میان ائتلاف سه‌گانه سعودی- مصری- اماراتی با ائتلاف قطری- ترکی است بویژه که تحرکات نظامی این ژنرال بازنشسته بعد از سفر اخیر او به عربستان سعودی و دیدارش با محمد بن‌سلمان، ولیعهد انجام شد. عربستان سعودی و 2 همپیمان دیگرش دل خوشی از اخوانی‌ها در لیبی ندارند و حفتر را خط مقدم مبارزه با قدرت‌گیری اخوانی‌ها می‌دادند، لذا درصددند همان شیوه‌ای را که در یمن جهت سرکوب جنبش مقاومت انصارالله به کار برده‌اند، در لیبی به کار گیرند و روند تحولات در این کشور آفریقایی را به نفع خود کنند. این رژیم‌ها طی 7 سال اخیر تانک، خودروهای نظامی و تجهیزات جنگی از قبیل جنگنده به همراه ده‌ها میلیارد دلار پول به نیروهای حفتر داده‌اند. روزنامه فرانسوی لیبراسیون نیز در گزارشی نوشته است سلفی‌های لیبیایی تحت رهبری «المدخلی» خط مشی سیاسی خود را از عربستان می‌گیرند و تامین بودجه آنها برعهده امارات است؛ این نیروها مراکز حساس لیبی را در اختیار دارند. مدخلی‌ها ده‌ها تیپ نظامی در اختیار دارند و دشمنان سرسخت اخوانی‌ها به شمار می‌روند. با هدایت عربستان، این گروه‌ها در شرق لیبی با مهم‌ترین گردان‌های نیروهای تحت امر حفتر ادغام شده و گردان «صاعقه» را تشکیل داده‌اند. بی‌تردید عربستان سعودی در روند اجرای سیاستش در لیبی و نشاندن مهره خود (حفتر) بر کرسی قدرت در لیبی، تنها نیست و با برخورداری از حمایت آمریکا و رژیم صهیونیستی و برخی کشورهای غربی، ائتلافی چندضلعی برای مصری کردن لیبی و تغییر نقشه شمال آفریقا تشکیل داده است. ناگفته نماند حفتر روابطی خوب با صهیونیست‌ها دارد و بارها در اظهاراتش به دریافت کمک‌هایی از اسرائیل اذعان کرده است و در مقابل رژیم اشغالگر فلسطین، این ژنرال شورشی را مهره‌ای خوب برای جلوگیری از ورود کمک‌های تسلیحاتی به غزه از طریق لیبی می‌داند، بنابراین حفتر با چراغ سبز عربستان سعودی روابط خوبی با اسرائیل برقرار کرده و به نقطه پیوند منافع اسرائیل و عربستان و مصر در شرایط سیال لیبی تبدیل شده است. در این میان، هر چند جامعه جهانی از جمله طی نشست شورای امنیت، بیانیه‌هایی در محکومیت درگیری‌های نظامی در لیبی صادر کرده و خواستار پایان هجوم شبه‌نظامی حفتر به طرابلس شده ولی می‌توان گفت چنین موضع‌گیری‌هایی فقط نمایشی است، چرا که می‌توان گفت قدرت‌های ذی‌نفوذی مانند آمریکا، روسیه و فرانسه پنهان نمی‌کنند که به حفتر چراغ سبز نشان داده‌اند. از سوی دیگر، جنگ علیه دولت وفاق ملی در طرابلس زمانی آغاز شده که قطر در محاصره ائتلاف چهارگانه عربی است و ترکیه نیز در بحران اقتصادی غرق و روابطش با آمریکا بر سر «اس 400» روسی شکراب شده است، لذا می‌توان گفت در سایه نبود طرح‌ها و میانجیگری‌های بین‌المللی برای آرام کردن اوضاع در لیبی، شانس پیروزی خلیفه حفتر و سیطره آن بر لیبی بیشتر شده است. او نه‌تنها مورد حمایت بسیاری از قبایل طرفدار قذافی است، بلکه هم از حمایت آمریکا و هم از حمایت روسیه برخوردار است. برخی نیز از معامله‌ای بین سیف‌الاسلام، پسر معمر قذافی و حفتر برای تقسیم قدرت در صورت فتح طرابلس خبر می‌دهند.حفتر کیست؟
خلیفه حفتر در تاریخ سیاسی لیبی در نقش‌های مختلفی ظاهر شده است؛ همراه و فرد مورد اعتماد معمر قذافی، عضو جنبش اپوزیسیون لیبی، جاسوس احتمالی سیا و بالاخره فعال در آشوب‌های منتهی به سرنگونی رژیم معمر قذافی. او در اتحاد جماهیر شوروی سابق آموزش نظامی دید و در سال 1969 همراه با قذافی علیه شاه ادریس کودتا کرد و قدرتش در دوران قذافی اوج گرفت. حفتر در جریان درگیری‌های نظامی میان لیبی و چاد (1978 تا 1987) به اسارت گرفته شد که به دلایلی نامشخص، سازمان سیا موجبات آزادی او را فراهم کرد. حفتر پس از آن 2 دهه در آمریکا زندگی کرد. خلیفه حفتر در سال 2011 به لیبی بازگشت تا به جنبش علیه قذافی بپیوندد. شورای ملی موقت که بازوی سیاسی شورشیان بود، او را به ریاست نیروهای زمینی برگزید اما حفتر از همان ابتدا فردی تشنه قدرت بود که برای ایجاد دیکتاتوری جدید تلاش می‌کرد. سال 2017 شبه‌نظامیان تحت رهبری او موفق شدند نیروهای وابسته به اخوان‌المسلمین را از بنغازی بیرون کنند. ژانویه گذشته هم نیروهای حفتر توانستند مناطقی از جنوب لیبی را که حوزه‌های نفتی این کشور در آنجاست به تصرف خود درآورند. از چهارشنبه گذشته شبه‌نظامیان تحت فرماندهی حفتر برای فتح طرابلس خیز برداشته‌اند؛ جایی که دولت وفاق ملی به ریاست فائز السراج در آن مستقر است و از سوی جامعه جهانی به رسمیت شناخته میشود. بسیاری تأکید دارند این ژنرال شورشی قدرتش را مدیون کمک‌های کشورهای مختلفی از جمله رژیم سعودی، امارات، مصر و فرانسه است. سال ۲۰۱۶ یک هلیکوپتر در لیبی سقوط کرد و 3 سرباز فرانسوی سرنشین آن کشته شدند؛ گفته شد آنها اطلاعات مخفی برای حفتر جمع می‌کردند.
شعارهای الجزایری‌ها علیه امارات و سعودی
ادامه کودتای نظامی ارتش لیبی علیه دولت قانونی این کشور در طرابلس که با حمایت مالی و معنوی رژیم‌های سعودی و امارات صورت می‌گیرد، الجزایری‌ها را بیش از پیش نسبت به دخالت خارجی‌ها در کشور چند پاره شده همسایه‌شان در شمال آفریقا حساس کرده است. این موضوع خود را در شعارهای جدید تظاهرات الجزایر نشان داد به طوری که این بار با نزدیک شدن نیروهای نظامی تحت فرمان ژنرال خلیفه حفتر به پایتخت لیبی، راهپیمایی هفتگی ضد دولتی در الجزیره و چند شهر دیگر این کشور بیشتر رنگ و بویی ضد بیگانه به خود گرفت. به گزارش القدس‌العربی، ویدئوهای منتشر شده از هفتمین تظاهرات متوالی مردم الجزایر که جمعه اخیر بر پا شد حکایت از سر داده شدن شعارهایی علیه امارات و عربستان‌سعودی دارد. در این تظاهرات پارچه نوشته‌هایی به چشم می‌خورد که بر تعیین حق سرنوشت مردم به‌دست خودشان تأکید داشت. یک پلاکارد نیز در ویدئویی منتشر شده دیده می‌شد که امارات را محور شر خوانده و خواستار عدم مداخله این کشور در امور کشورهای عربی شده است. از پنجشنبه گذشته که ژنرال خلیفه حفتر با تحریک امارات و سعودی، عملیات نظامی برای تسلط بر طرابلس را شدت بخشیده، موجی از مخالفت‌ها و نگرانی‌ها در میان الجزایری‌ها در شبکه‌های اجتماعی بروز کرده است. به نوشته القدس‌العربی، مردم الجزایر، تصویر مثبتی از خلیفه حفتر ندارند؛ او یک بار در سپتامبر سال 2018 تهدید کرده بود که برای کنترل مرز‌ها، جنگ را به داخل خاک الجزایر می‌کشاند که در آن زمان واکنش شدید مردم و مسؤولان و نهادهای این کشور را در پی داشت و پس از آن «احمد المسماری» سخنگوی نیروهای طرفدار خلیفه حفتر از این سخن رئیس خود عذرخواهی کرد.
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
