روزنامه ابتکار
1398/01/18
بحران پس از سیلاب در استان‌های خوزستان، لرستان و گلستان ادامه دارد سیلستان!
گروه جامعه: سیل جاری است؛ می‌آید و می‌رود... آنچه می‌ماند اما گل‌‌و‌لایی است که چه در معنای حقیقی و چه در معنای مجازی – در اشاره به سوءمدیریتها، تلخی از دست رفتن جان‌ها و مال‌ها و زندگی‌ها و ضعف‌های موجود در امدادرسانی – بر جای می‌ماند و به همین راحتی زدوده نمی‌شود. این در حالی است که سیل، هنوز هم دست از سر خاک این مرز و بوم برنداشته و عوامل گوناگونی باعث شده است مناطق سیل‌زده‌ای مثل آق‌قلا و گمیشان در گلستان و بخش‌هایی از خوزستان، با وجهه دیگری از سیل مواجه شوند.در همین حال، احد وظیفه، مدیر‌کل پیش‌بینی و هشدار سریع سازمان هواشناسی از بارش شدید باران در چهار‌محال و بختیاری، کهگیلویه و بویراحمد، بوشهر، شمال و شمال شرق خوزستان، لرستان، شرق کردستان، کرمانشاه، ایلام، آذربایجان شرقی، همدان، شمال زنجان و قزوین خبر داده است که می‌تواند بسته به منطقه، به تکرار، تداوم یا تشدید آبگرفتگی و سیل منجر شود. وی در گفت‌وگو با ایسنا اشاره کرده است: «روز ۱۸ فروردین در دامنه‌های زاگرس در شمال غرب و غرب، مرکز، دامنه‌های جنوبی البرز در استان‌های زنجان، قزوین، البرز، تهران، شمال شرق و سواحل دریای خزر رگبار باران، گاهی رعد و برق و وزش باد پیش‌بینی میشود. ۱۹ فروردین ماه نیز علاوه بر این مناطق در شرق و جنوب شرق کشور نیز بارش پراکنده رخ می‌دهد. در روز سه‌شنبه (۲۰ فروردین) گسترده بارش در نوار غربی، جنوب، مرکز، شرق و شمال شرق خواهد بود.
سرزمین آب‌های جاری، اسیر سیل و آبگرفتگی
این پیش‌بینی‌ها در حالی انجام شده است که خوزستان در روزهای گذشته همچنان با شرایط ویژه، اخطار تخلیه برخی روستاها و آبگرفتگی در برخی مناطق روبه‌رو بوده است و بنا به گفته مسئولان این استان، اوضاع خوزستان حداقل تا 28 فروردین ماه در شرایط اضطراری خواهد ماند. در این میان زمین‌های کشاورزی بسیاری نیز در خوزستان زیر آب رفته است که می‌تواند علاوه بر مشکلات معیشتی برای صاحبان آنها در آینده، باتوجه به نقش ویژه این استان در تولید محصولات کشاورزی، می‌تواند از این جنبه برای کل کشور بحران‌زا باشد. به گفته رئیس سازمان جهاد کشاورزی خوزستان، خسارت سیل به بخش کشاورزی خوزستان تاکنون بیش از 950 میلیارد تومان برآورد میشود و پیش‌بینی شده است که تا پایان بحران، بیش از 150 هزار هکتار از اراضی کشاورزی این استان زیر آب بروند.
تا روز شنبه با وجود مقاومت برخی روستاییان در تخلیه خانه‌های‌شان، 120 روستا خالی از سکنه شده و ساکنان آنها در 36 اردوگاه در نقاط مختلف خوزستان اسکان داده شده‌اند. دیروز در پی بارندگی‌های پیش‌بینی شده و نیز افزایش دبی رودخانه کرخه دستور تخلیه ساکنان 14 روستای حاشیه رودخانه کرخه و دز در بخش مرکزی اهواز و همچنین تخلیه بخش غربی شهر الهایی داده شده است. قرار است ساکنان این شهرها در یادمان‌های دفاع مقدس در ورودی اهواز و هویزه و چند پادگان اسکان داده شدند. در حال حاضر بیش از 13 روستای حمیدیه در حال آبگرفتگی هستند که ساکنین آن تخلیه شده‌اند. همچنین تاکید شد که باتوجه به دبی ورودی 2400 مترمکعب و خروجی 2400 مترمکعب بر ثانیه رودخانه کرخه، شهرستان‌های دشت آزادگان و حمیدیه با مشکلات خاصی مواجه خواهند شد که از این بابت تخلیه شهرستان دشت آزادگان در دستور کار قرار گرفته است، بنابراین باید ساکنان حمیدیه، بستان، سوسنگرد و همه روستاها تخلیه شوند. در این بین استاندار خوزستان نیز با صدور دستور تخلیه شهرهای سوسنگرد، حمیدیه، رفیع، ابوحمیظه، بستان و کوت سید نعیم توصیه کرده، زنان و کودکان به مناطق امن انتقال داده شوند و جوانان جهت کمک در منطقه بمانند و به کمک دستگاه‌های خدمات‌رسان در منطقه و تقویت سیل‌بندها بیایند. عبدالرضا رحمانی‌فضلی، وزیر کشور، با اعلام حمایت از این تصمیم، گفته است که این دستور کارشناسی بوده و برای کاهش خسارت‌های جانی گرفته شده است.
در بخش شعیبیه شوشتر تاکنون 18 روستا در محاصره سیلاب درآمده‌اند و 18 روستای دیگر به زیر آب رفته‌اند. مردم این روستاها از قبل منازل خود را تخلیه کرده بودند. همچنین چهار روستا در بخش مرکزی شهرستان باوی در محاصره سیلاب و چهار روستای دیگر درگیر سیلاب هستند. گزارش‌های فراوانی از نارسایی و نابسامانی در وضعیت رسیدگی به سیل‌زدگان از نظر مواد غذایی و اقلام ضروری همچون چادر، پتو، قایق و... به گوش می‌رسد. همین موضوع باعث شده است که اخبار گوناگونی از نارضایتی‌های مردمی در‌این‌باره در شبکه‌های اجتماعی منتشر شود. در این میان اخبار مربوط به روستای «آلبونیس» با اخبار متناقض و تکذیبیه‌های جالب توجهی همراه بوده است. در همین حال سید‌سلمان سامانی سخنگوی وزارت کشور از تعیین استان‌های تهران، اصفهان، فارس و کرمان با حکم وزیر کشور به عنوان استان‌های معین استان خوزستان خبر داده است. این چهار استان نسبت به گسیل و ارسال امکانات، تجهیزات، ماشین‌آلات، مواد غذایی و مایحتاج عمومی و درصورت لزوم اعزام افراد متخصص به استان خوزستان اقدام می‌کنند. به گفته مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب روستایی خوزستان، 161 روستای این استان با جمعیتی بالغ بر 63 هزار نفر همچنان با قطعی آب به دلیل سیلاب مواجهند. تامین آب برای این روستاها از طریق تانکر سیار و آب‌های بسته‌بندی در حال انجام است.
راه‌های خوزستان نیز با بحران مواجهند. محورهای اهواز-خرمشهر و اندیمشک-شوش-اهواز با آبگرفتگی مواجه شده‌اند. همچنین 10 کیلومتر از محور ریلی راه‌آهن جنوب در مسیر اهواز به سمت اندیمشک، حدفاصل ایستگاه بامدژ به سمت آهودشت، دچار آبگرفتگی شده است. در حدود 2 کیلومتر از این مسیر آب کاملا از روی ریل عبور کرده و باعث آب شستگی خط شده است و به همین دلیل امکان تردد در این محور وجود ندارد.
گِل، میراث سیل!
استان دیگری که هنوز با پسابحران سیل دست و پنجه نرم می‌کند، لرستان است. به طور ویژه شهرهای معمولان و پلدختر و منطقه کوهدشت شرایط به شدت نابسامانی دارند و گفته میشود که مردم در این مناطق از وضعیت موجود و البته کمک‌رسانی کند و نامطلوب شاکی هستند. اصلی‌ترین مسئله در این مناطق، وجود رسوب رسی پرحجم سیلاب در خانه‌ها عنوان شده است که به سختی پاکسازی میشود و درصورت خشک و سفت شدن، پاکسازی آن دشوارتر هم خواهد شد. همچنین باتوجه به میزان تخریب خانه‌ها و از دست رفتن وسایل زندگی مردم در کنار کوهستانی بودن منطقه، اسکان سیل‌زدگان نیز چالش دیگری را رقم زده است. با این حال به گفته مسئولان مدیریت بحران و امداد، با تعیین استان‌های معین برای لرستان، امکانات لازم برای پاکسازی این مناطق گسیل شده است و در صورت نیاز، تجهیزات بیشتری نیز ارسال خواهد شد. همچنین با تثبیت شرایط آب و هوایی، ارسال مواد غذایی و وسایل ضروری به مناطق سیل‌زده به ویژه روستاهای صعب‌الوصول‌تر، بهبود یافته است. با این همه هنوز تا رفع نگرانی‌های مردم این مناطق راهی طولانی در پیش است. ضمن اینکه ترس از تکرار سیلاب باتوجه به پیش‌بینی‌های آب و هوایی هنوز در دل مردم لرستان وجود دارد.
چالش تخلیه آب در گلستان
در گلستان هم از روز جمعه به دلیل بارندگی و آب شدن برف‌ها مجدداً آبگرفتگی در آق‌قلا و گمیشان افزایش پیدا کرده است. با این حال دستگاه‌های گوناگون در تلاشند آب این مناطق را به سوی دریا تخلیه کنند. به گفته سخنگوی وزارت کشور، خراسان رضوی و شمالی به عنوان معین استان گلستان معرفی شده‌اند و آمادگی دارند که همه گونه تجهیزات و امدادهای لازم را به سیل‌زدگان گلستان انجام دهند.
استان‌های دیگری مثل کرمانشاه، مازندران، خراسان شمالی و... نیز که درگیر سیل بوده‌اند نیز در حال جمع‌بندی گزارش‌های خسارت ناشی از سیل هستند. با جمع‌آوری این گزارش‌ها می‌توان دریافت که خسارت ناشی از سیل در کل کشور چقدر بوده است و بر این اساس، چه تمهیداتی برای جبران این خسارت‌ها و کاهش عوارض آن در نظر گرفته شود. این در حالی است که سیل اخیر، به عنوان هشداری به مسئولان به شمار می‌رود که به حال عوامل بروز این بحران در حوزه‌های تصمیم‌سازی، مدیریتی، آبخیزداری و... فکر بکنند زیرا تکرار این شرایط باتوجه به این تجربه تلخ، پذیرفتنی نخواهد بود.
حواشی کمک به سیل‌زدگان
در حالی که نهادهای گوناگون از سهم خود در کمک به سیل‌زدگان می‌گویند و البته کمک‌های مردمی به سیل‌زدگان هم ادامه دارد، کمک‌رسانی به مردم و مناطق آسیب‌دیده در روزهای گذشته دو حاشیه جالب توجه داشته است.
در سوی مثبت ماجرا، درخواست سردار قاسم سلیمانی، فرمانده سپاه قدس، برای استقرار موکب‌های اربعین در استان‌های خوزستان و لرستان در جهت خدمت‌رسانی به مردم سیل‌زده با استقبال موکب‌داران مواجه شده و برخی از این موکب‌ها در مناطق سیل‌زده اقدام به فعالیت کرده‌اند.
در سوی دیگر اما، انتشار تصاویری از فروش اقلام امدادی در سایت‌های فروش اینترنتی، انتقادهای فراوانی را به دنبال داشته است. در همین راستا، روابط عمومی جمعیت هلال احمر به انتشار آگهی فروش چادر و برخی اقلام امدادی در سایت‌های فروش اینترنتی واکنش نشان داد. در اطلاعیه این سازمان آمده است: «جمعیت هلال احمر در بحران‌ها و حوادث این اقلام را بر اساس تعداد خانوارهای آسیب‌دیده به صورت رایگان توزیع می‌کند و این چادرها نیز همانند سایر اقلام امدادی و زیستی هلال احمر «غیرقابل فروش» است. البته در برخی نقاط و شرایط خاص نظیر زلزله کرمانشاه، بم و… بنا به دلایل متعدد، عدم امنیت و هرج و مرج در منطقه و درخواست های فراوان ممکن است اینگونه اقلام بعضا بیشتر از نیاز توزیع شود که به هر دلیلی ممکن است هموطنان دریافت کننده این اقلام نسبت به فروش سهمیه خود اقدام کنند. این اتفاق اگر چه از نظر ما مطلوب نیست، اما روش مشخصی برای نظارت و کنترل آن نیز وجود ندارد. جمعیت هلال احمر امیدوار است هموطنان دریافت کننده اقلام طبق شرایط و دستورالعمل‌ها و رعایت ملاحظات اخلاقی و اجتماعی از آنها برای خود و خانواده‌شان استفاده کنند و یا در صورت عدم نیاز آنها را به رایگان در اختیار سایر خانواده‌های نیازمند قرار دهند. همچنین از هموطنان ساکن در مناطق بحران‌زده درخواست میشود درصورت عدم نیاز به این امکانات از دریافت آنها خودداری کنند تا به دست سایر نیازمندان برسد».
سایر اخبار این روزنامه
نخست وزیر عراق با رهبر انقلاب دیدار کرد
ژوبین صفاری
دورهمی مدیریت بحران
«ابتکار» تاثیر افزایش دستمزد کارگران در سال جاری بر معیشت آنها را بررسی می‌کند
افزایش‌های ریز، هزینه‌های درشت
بحران پس از سیلاب در استان‌های خوزستان، لرستان و گلستان ادامه دارد
سیلستان!
تغییرات اقلیم و نقش آن در وقوع بلایای طبیعی
آیا باید نگران دلیل وقوع سیل در ایران بود؟
«ابتکار» از شکاف بین دولت و ملت گزارش می‌دهد
سال سخت دولت تدبیر و امید
«ابتکار» در گفت‌وگو با یک پژوهشگر ارشد مسائل خاورمیانه، سفر نخستوزیر عراق به ایران را بررسی می‌کند
دادستان کل کشور:
بخشی از آسیب‌های سیل ناشی از سوءمدیریتها است
نصیریان در آیین تشییع کمال‌الملک سینمای ایران:
مشایخی علم عشق را از دفتر نیاموخت
رئیس مجلس:
مردم و قوای سه‌گانه شرایط پیاده‌سازی تئوری اقتصادی مدنظر رهبری را به وجود آورند
چند لحظه تامل لطفا...
