روزنامه همدلی
1398/01/17
«همدلی» از سیل اخیر در کشور گزارش می‌دهد سیلیِ سیل
همدلی| گروه اجتماعی: سال 97 با تمام کش و قوس‌ها و فراز و نشیب‌ها گذشت و همه امیدوار بودند آغاز سال نو نقطه پایانی باشد بر تمام ملا‌لت‌ها و رنج‌های یک سال گذشته ، اما هنوز سال 97 ته نشین نشده بود و 24 ساعت مانده بود به تحویل سال 98 و درست زمانی که مردم در تدارک مقدمات چیدن سفره هفت سین سال نو و برنامه‌های نوروزی بودند، سیل «سین» هشتم سفره‌های نوروزی ایرانیان شد.سامانه بارشی که از غرب کشور وارد کشور شده بود، ابتدا بار خود را در استان‌های شمالی کشور به ویژه استان گلستان بر زمین گذاشت، سیل و رانش زمین خساراتی به منازل مسکونی، راه، تاسیسات زیربنایی و مزارع و باغات در شهرهای گمیشان، آق قلا، گنبد، آزادشهر، سوادکوه، بندرترکمن و ده‌ها روستا وارد کرد و پای شماری از مسئولان کشوری را به استان گلستان بازکرد. سیل استان گلستان آن قدر خرابی به بار آورد که اکنون بعد از گذشت قریب به سه هفته از آن سیل ویرانگر، هنوز ساکنان آن مناطق از مخاطرات آن حادثه رها نشده‌اند و زندگی‌شان متاثر از بارش سیل آسای باران است.
اما سیل ویرانگر فقط در استان‌های شمالی جولان نداد، بلکه به استان‌های دیگر سرایت کرد تا نوروز 98 به عنوان سیلابی‌ترین ایام کشور در ده‌های اخیر در تقویم کشور ثبت شود. دومین سیلی که در تعطیلات نوروزی همه را متعجب و شگفت زده کرد و تصاویر منتشر شده آن، مردم را پای صفحه تلویزیون میخکوب کرد، سیل دروازه قرآن شیراز بود که بیش از 19 کشته بر جای گذاشت و بیش از 200 ماشین را مانند اسباب بازی با خود برد. هنوز مردم از شوک سیل دروازه قرآن شیراز در نیامده بودند، آب به زندگی زلزله زده‌های سرپل‌ذهاب و کرمانشاه افتاد و زندگی نیم بند آنان را روی آب شناور ساخت تا آنان یک بار دیگر طعم تلخ بی‌خانمانی را این بار به دست سیل بچشند.
سامانه بارشی که کشور را محاصره کرده بود، دست بردار نبود واز استانی به استانی دیگر می‌رفت و به غیر از خرابی و ویرانی ارمغانی دیگر نداشت. اما در این میان جاری شدن سیل در استان لرستان قصه تلخ دیگری بود که بحران واژه کوچکی برای آن است. سیل تنها در چند ساعت زندگی ساکنان اغلب شهرهای لرستان به ویژه پلدختر و معمولان را جارو کرد و با خود برد. تصاویر شگفت انگیز و متاثر کننده ای که از این سیل ویرانگر در رسانه‌ها منتشر شده است عمق فاجعه را به خوبی نمایش می‌دهد.
همچنین استان خوزستان با سدهای بر تعدادش که ظرفیت اغلب آنان نیز پر است، از گزند سیل در امان نبود. این استان هنوز هم در تهدید سیل است و با پیش بینی موج جدید بارش‌ها این تهدیدها جدی‌تر نیز میشود. به نحوی که به گفته کارشناسان اگر پیش بینیها درست باشد، با یک فاجعه دردناکی در این استان مواجه می‌شویم.
سیل فقط خانه‌ها را با خود نبرد و زندگی‌ها را به گل ننشاند، بلکه جان بسیاری از هموطنان را گرفت. آن طورکه مهرداد علی بخشی، جانشین مدیریت بحران سازمان پزشکی قانونی به ایسنا گفت: آخرین آمار رسمی مجموع جانباختگان سیل در کشور تاکنون ۶۲ نفر است. البته او از احتمال افزایش قربانیان در روزهای آینده نیز خبر داد. وقوع سیل در کشور سوال‌های زیادی را پیش روی مردم قرار داده است. این‌که تا چه میزان می‌شد از وقوع تلفات در سیل اخیر جلوگیری کرد؟ نقش تخریب محیط زیست در سیل‌های اخیر چه مقدار است؟ توسعه مناطق شهری و تجاوز به حریم آبراهه‌ها و رودخانه‌ها چه نقشی داشته‌اند؟ چقدر به شهروندان در مواجه با سیل یا مخاطرات طبیعی دیگر آموزش صورت گرفته است؟
سیل به عنوان پدیده مخرب طبیعی در دنیا شناخته شده است. بسیاری از کشورها برای مقابله با آن تمهیداتی اندیشیده و راهکارهای تاثیرگذاری را به کار برده‌اند . با نیم نگاهی به سیل‌های اخیر کشور به این نتیجه می‌رسیم سیل و طوفان همانقدر که به تغییرات اقلیمی مرتبط است از تخریب محیط زیست نیز تاثیر می‌گیرد.واقعیت این است که تخریب محیط زیست تاوان دارد. طبیعت در مقابل دست اندازی بشر و تخریب طبیعت بیکار نمی‌نشنید، اگر بر شاخه‌اش تبر بزنیم بر ریشه‌مان تبر می‌زند. سیل به عنوان یکی از بلایای طبیعی بسیار مخرب در ایران می تواند معلول عواملی همچون جنگل‌زدایی، تخریب مراتع، تبدیل و تغییر آبخیزها و تالاب‌ها به مزارع، حجم روزافزون زباله و ضایعات باشد که سیل های دردناک اخیرشاهدی بر این ادعا باشد.
صرف‌نظر از تخریب محیط زیست که منجر به انتقام طبیعت از زندگی بشری میشود، نقش شهرسازی و توسعه مناطق شهری و تجاوز به حریم رودخانه‌ها و مسیل‌ها را نباید از نظر دور داشت. به گفته کارشناسان در سیل دروازه قرآن شیراز پر کردن مسیلی که به طور طبیعی برای تخلیه سیلاب استفاده می‌شد با هدف توسعه مناطق شهری و گردشگری یکی از عوامل جدی حادثه بوده‌است.
کارشناسان می‌گویند سیل آق‌قلا نیز با توجه به تصاویر ماهواره‌ای، می‌بینیم که نقطه شکست در مسافت و فاصله‌ای با سد رخ داده و جایی بوده که رودخانه به خاطر دخل و تصرف در حریم و احتمالا رسوب‌گذاری ظرفیت طبیعی برای انتقال سیلاب را از دست داده است. وقتی به حریم رودخانه تجاوز میشود حریم آن از پیش کوچک‌تر شده و مردم نیز رفته رفته فراموش می‌کنند که روزی اینجا حریم رودخانه بوده است.
در سیل‌های اخیر علاوه بر مشکلات ریز و درشتی که از تخریب طبیعت گرفته تا بحران مدیریت بحران شامل میشود، بحث ضعف آموزش شهروندان برای مواجه با مخاطرات طبیعی مانند سیل به چشم می‌خورد. آموزش برای مواجه با شرایط خاص در کشور یا صورت نگرفته است یا بسیار ضعیف است. بسیاری از ما در مواقع بحران نمی‌دانیم چه کاری باید انجام بدهیم و چگونه با بحران برخورد کنیم. نمی‌دانیم اگر موقع سیل در خانه و ماشین هستیم چه باید کرد. لازم است تا دستگاه‌های اجرایی بیش از هر زمان دیگری به اهمیت نقش آموزش در مدیریت بحرا‌ن‌هایی مانند سیل، زلزله و... توجه کنند.
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
جمشید مشایخی در آغازین روزهای سال 98 به داوود رشیدی و عزت‌الله انتظامی پیوست مرگ بزرگ سوم
«همدلی» از سیل اخیر در کشور گزارش می‌دهد سیلیِ سیل
گلستان همچنان درآغوش سیل
گزارش «همدلی» از حواشی یک بلای طبیعی که خسارت 12 هزار میلیارد تومانی به همراه داشت
«همدلی» ناکارآمدی‌های ناشی از تلفات جانی و مالی بلای طبیعی نوروز 98 را بررسی می‌کند
پیام نوروزی سیل98؛ در ایران هیچ چیزی مساله نیست
پیام‌های مقام معظم رهبری به سیل‌زدگان استان‌های گلستان و مازندران و فارس
سیلی طبیعت و سیل‌های اجتماعی
