روزنامه مردم سالاری
1398/01/17
وداع با کمالالملک سینمای ایران
جمشید مشایخی، بازیگر پیشکسوت و صاحب برخی از ماندگارترین نقشهای تاریخ سینمای ایران، ساعت ۲۱ روز سهشنبه ۱۳ فروردین در هشتاد و چهار سالگی بدرود حیات گفت و بدین شکل خزان عمر این هنرمند برجسته در بهار هزار و سیصد و نود و هشت فرارسید؛ اتفاقی تلخ که جامعه سینمای ایران را عزادار و سیاه پوش کرد. مراسم تشییع پیکر استاد جمشید مشایخی، ساعت ۹.۳۰ روز شنبه ۱۷ فروردین ۹۸ از محوطه تالار وحدت انجام خواهد شد.به گزارش «تابناک»؛ جمشید مشایخی در ششم آذر ۱۳۱۳ در جاجرود متولد شد. او تحصیلات را در رشته تئاتر ناتمام گذاشت و در سال ۱۳۳۶ به استخدام اداره تازه تأسیس هنرهای دراماتیک درآمد و به عنوان بازیگر کار خود را در برنامه نمایشی کانال سوم غیردولتی آغاز کرد و از سال ۱۳۳۹ مجموعه تله تئاترهای متعددی را بازی کرد که از میان آنها به زعم منتقدان، نقش «بزرگ آقا» در نمایش «میراث» اثر بهرام بیضایی که سال ۱۳۴۶ اجرا شد، مهمترین اثر او محسوب میشود. «خشت و آینه» ساخته ابراهیم گلستان، نخستین نقش آفرینی مشایخی بازی کرد و بدین ترتیب همزمان با تئاتر در سینما نیز حضور مؤثری یافت.
در مورد جمشید مشایخی بیشتر بخوانید
پس از انقلاب، او مدتی مدیر اداره تئاتر شد تا اینکه بیماری باعث شد از نمایشی در حال تمرین بیرون برود و بعد از آن، برای سالهای متمادی نمایش دیگری کار نکرد اما در مقابل در سینما و تلویزیون حضور فعال و پررنگی داشت و خاطرات ماندگاری را در ذهن طیف وسیعی از مردم ایران بر جای گذاشت.
«گاو»، «قیصر»، «شازده احتجاب»، «سوتهدلان»، «خانه عنکبوت»، «کمالالملک»، «گلهای داودی»، «آوار»، «پدر بزرگ»، «طلسم»، «سرب»، «روز واقعه»، «خانهای روی آب» و «یک بوس کوچولو» و سریالهای «هزاردستان»، «داستانهای مولوی»، «سلطان صاحبقران»، «امام علی (ع)» و «پهلوانان» نمیمیرند، برخی از آثار مهمی است که مشایخی در آن نقش آفرینی کرد. جمشید مشایخی، یکی از مردان میانسالی بود که به مدد همکاری در پنج فیلم با علی حاتمی و آثار درخشانش توانست جایگاههایی ماندگار به دست آورد. به قول حاتمی، او بهترین کسی است که دیالوگهای شاعرانهاش را میگوید. دیالوگهایش در «سوتهدلان» را به یاد بیاورید یا در «هزاردستان» و حتی «کمالالملک» را. البته بازی های درخشان مشایخی صرفاً به آثار علی حاتمی محدود نیست و حتی بازی او در فیلمی چون «یک بوس کوچولو» نیز در خاطرهها باقی است.
تنوع نقشهایی که مشایخی در سالهای متمادی بازی کرد و هریک نظر منتقدان و اهالی فن را به خود جلب کرد، نشان از قدرت بالای بازیگری او داشت. او در سال ۱۳۶۳، بابت بازی در دو فیلم گلهای داودی و کمالالملک، برندهٔ سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد جشنواره فیلم فجر شد. این هنرمند پیشکسوت در سالهای اخیر گلایهمند بود که به قدر همقطارانش قدر ندیده و همین مسأله در یک فقره منجر به حواشی و جنجالی نیز شد.
از مشایخی سه فرزند به یادگار مانده است: نادر، نغمه و سام. شاید شناختهشدهترین آنها نادر مشایخی رهبر ارکستر باشد که خبر فوت پدرش رسماً تأیید و اعلام کرد، این دیگر شایعه نیست که ای کاش باز هم شایعه بود و استاد سالهای بیشتری در میان جامعه هنری و مردمان این سرزمین بود و تجربیاتش را به نسلهای بعدی سینما انتقال میداد.
سفرت بیخطر رفیق!
همچنین محمدعلی کشاورز بازیگر سینما، تئاتر و تلویزیون و از دوستان جمشید مشایخی در گفتوگو با ایسنا با اشاره به سالهای دوستیاش با این هنرمند بیان کرد: ما پنج نفر بودیم! پنج رفیق که در عرصه هنر همدیگر را جستیم. عمر رفاقتهایمان از شصت سال گذشته بود. میدانید شش دهه رفاقت یعنی چه؟ اما حالا سه نفر از این جمع کم شدیم. این هنرمند با اندوه فراوان ادامه داد: با وجود این که از این فراقها قلبم به درد میآید، اما شوق دیدار آنها در جهان دیگر آرامم میکند. انگار ما باید رفاقت را در سرای دیگر هم بیاموزیم.
محمدعلی کشاورز که در آثاری چون «کمالالملک»، «هزاردستان» و … با مشایخی همبازی بود، درباره آغازین روزهای آشناییشان اضافه کرد: جمشید را از دهه سی میشناسم به تعبیری او را از اداره هنرهای دراماتیک شناختم؛ زمانی که ما کار تئاتر میکردیم و او کمکم خودش را و هنرش را به همه نشان داد. بعد با او در تلهتئاترهای تلویزیونی و همچنین سینما و سریالهای تلویزیونی همکاری کردم.
این هنرمند پیشکسوت به ویژگیهای شخصیتی و مهارتهای حرفهای مشایخی هم اشاره کرد و گفت: او همواره به بازیگری مؤمن بود و تا آخرین نفس هم این حرفه را رها نکرد. جمشید هم مثل پرویز فنیزاده و خیلیهای دیگر استعدادی ذاتی و ناب برای بازیگری داشت.
وی ادامه داد: او رفت اما نقشهایی که خلق کرد تا ابد ماندند. جمشید مشایخی شیفته علی حاتمی بود و در سوگش سالها ماتم زده بود. شک ندارم هیچ کس به اندازه علی از دیدار او خوشحال نمیشود.
محمدعلی کشاورز در پایان صحبتهای خود گفت: امیدوارم مردم در بدرقه او سنگ تمام بگذارند. بسیار تلخ است که اعتراف کنم هر کدام از این هنرمندان که میروند جایشان تا همیشه خالی میماند. سفرت بیخطر رفیق!
سایر اخبار این روزنامه
برای ماندن تلاش میکنیم
تزلزل اقبال «ترامپ» و خوش شانسی «بتو»
خبر
غافلگیری؛ هم مقابل سیل و خشکسالی و هم مقابل نفت
جمعه مجازات در الجزیره
تجدید ساختار دموکراتهای آمریکا
بازرسان در «تورقوزآباد»
عذرخواهی فایدهای ندارد، حتما رئیس صدا و سیما باید برخورد کند
مقابله با انواع فساد، ضامن تداوم نظام
کلید حل مشکلات اقتصادی، توسعه تولید ملی است
وداع با کمالالملک سینمای ایران
«سین هشتم: سیل»؛ میهمان ناخوانده نوروز!