روش‌های رانندگی در برف و جاده‌های برفگیر

عطیه کریمی| با فرارسیدن نوروز و ایام تعطیلات خانواده‌ها عزم سفر می‌کنند و دل به جاده می‌سپارند. تنوع جاده‌ها در ایران همیشه این احتمال را به وجود می‌آورد که مسافران جاده‌ای را انتخاب کنند که در آن با سرما، کولاک یا برف شدید روبه‌رو شوند و این حتی در تعطیلات نوروز هم دور از انتظار نیست. مسافران  ممکن است در طول سفر به‌طور ناگهانی با تغییرات دمایی و شرایط آب و هوایی مواجه شوند و در برف و کولاک گیر کنند، در این زمان بسیار مهم است که چگونه شرایط پیش‌آمده را مدیریت کنند. در جاده‌هایی که احتمال بارش برف در آنها وجود دارد، مسافران احتمالا با شرایط دشواری مانند برف و کولاک شدید، سقوط بهمن، یخ‌زدگی و موارد دیگر روبه‌رو می‌شوند. رانندگان خوب معمولا قبل از آن‌که برای سفر آماده شوند، شرایط آب و هوایی را بررسی کرده و سپس از وضع خودروی خود و جاده‌ای که مقصدشان است، مطلع می‌شوند. جدای از این کارها، باید با نکات ایمنی و مهارت‌های لازم در هنگام گرفتارشدن در برف و کولاک آشنایی داشته باشند، زیرا رانندگی و سفر در جاده‌های برفی باید با آمادگی کامل انجام شود. ممکن است بسیاری از مسافران ندانند که هنگام گرفتارشدن در چنین شرایطی باید چه کارهایی انجام دهند. به همین دلیل با امیر استکی، کارشناس مدیریت عملیات امدادونجات و عضو تیم واکنش سریع هلال‌احمر استان تهران صحبت کردیم تا با موارد و نکات مهم برای سفر به جاده‌های برفی و بهمن‌گیر آشنا شویم. در این مطلب مهمترین نکات را آورده‌ایم که خواندن آن خالی از لطف نیست. علایم بهمن در جاده‌های برف‌گیر مانند چالوس و کندوان
قبل از حرکت به سمت هر جاده‌ای ابتدا باید با شماره مربوط به اطلاعات جاده‌ای تماس بگیرید که شماره آن 141 است. از این طریق می‌توانید به اطلاعات مربوط به تمام جاده‌ها دسترسی داشته باشید. معمولا از یک هفته قبل پیش‌بینی‌های لازم را انجام می‌دهید، برای مثال می‌توانید از وضع آب‌وهوایی و ریزش بهمن در جاده‌ها مطلع شوید. در جاده‌ها معمولا علایم ریزش بهمن برای مسافران مشخص نمی‌شود، اما معمولا روزهایی که بارندگی و بارش برف را داریم، در جاده‌ای مانند چالوس خطر ریزش بهمن وجود دارد، همچنین به آب‌وهوای دو یا سه روز قبل هم بستگی دارد. بهمن به این صورت اتفاق می‌افتد که یک روز بارش برف را داریم، از فردای آن هوا برای چند روز آفتابی می‌شود، سپس بار دیگر بارش را داریم. این بارش برف اگر سنگین باشد، احتمال ریزش بهمن را افزایش می‌دهد. اگر بهمن اتفاق افتاد چه باید کرد؟ اگر بهمن اتفاق افتاد، دو حالت وجود دارد: یا در زیر بهمن گیر می‌کنید یا در آن گرفتار نمی‌شوید. اگر در زیر بهمن گرفتار شدید، در وهله نخست با یکی از شماره‌های سه رقمی مربوط به امداد و کمک‌رسانی تماس بگیرید. این شماره‌ها شامل 110، 115، 125 و 112 است. اگر با شماره 112 که مربوط به هلال‌احمر است، تماس بگیرید، بیشترین رسیدگی را در این زمینه دریافت خواهید کرد، زیرا جمعیت هلال‌احمر تیم‌های تخصصی در تمام زمینه‌ها مربوط به امداد جاده را دارد؛  از لحاظ کارشناسان  بهمن‌شناسی، سگ‌های تجسس، وسایل و تجهیزات، بنابراین بهتر می‌توانند کمکتان کنند. تمامی افرادی که در داخل خودرو هستند، گوشی‌های خود را خاموش کنند، به جز یک نفر. شیشه‌های خودرو را بالا بدهید و هرازگاهی خودرو را روشن و از بخاری آن استفاده کنید. از لباس‌های گرمی که همراه خود دارید، استفاده کنید. اگر از داخل خودرو به صندوق عقب دسترسی دارید، وسایلی که برای گرم شدن همراه خود دارید را به داخل خودرو بیاورید. اگر خودرو در برف گیر کند، چه باید کرد؟ تکنیک‌های متعددی برای خروج خودرو از داخل برف وجود دارد. در برخی از خودرو‌ها فقط چرخ‌های جلو متحرک هستند، در این حالت باید فشار را بر جلوی خودرو بیشتر کنید. خودرو‌هایی که سمت عقب هستند، باید فشار را بر چرخ‌های عقب بیشتر کنید. برای مثال یکی دو نفر می‌توانند روی کاپوت خودرو بشینند و وزن جلو را زیاد کنند، تا چرخ جلو شروع به حرکت‌کردن کند، همچنین می‌توانید از خاک و چوب نیز استفاده کنید و زیر چرخ‌ها قرار دهید. مراقب باشید هنگام چرخیدن لاستیک چوبی که زیر آن قرار داده‌اید به سمت کسی پرتاب نشود.
اگر هنگام ریزش بهمن داخل تونل محبوس شوید، چه باید کنید
ممکن است هنگام سفر به مناطق سردسیر که احتمال برف و ریزش بهمن در آن وجود دارد، داخل تونل محبوس شوید، در این زمان لازم است نکاتی را حتما رعایت کنید. در چنین مواردی نیاز به همکاری تمام خودرو‌هایی است که داخل تونل گیر کرده‌اند. نخستین کار این است که خودرو خود را خاموش کنید، زیرا گاز و دود خودرو‌ها باعث ایجاد خفگی می‌شود. در این میان حواستان به کودکان و سالمندان بیشتر باشد. تا جایی که برایتان امکان دارد این افراد را به دهانه تونل که امکان جریان هوا بیشتر است، نزدیک کنید، همچنین برای کندن برف تلاش نکنید، زیرا کاری نیست که از پس آن بربیایید و باید تا رسیدن نیروهای امدادی صبر کنید. وسایل گرمایشی که می‌توان در داخل خودرو استفاده کرد


به جز بخاری خودرو می‌توانید از وسایل گرمایشی دیگر نیز استفاده کنید. برخی از وسایل گرمایی هستند که می‌توانید به فندک خودرو نصب و از آن استفاده کنید. همچنین وسایلی وجود دارد که به فندک خودرو متصل می‌شود و وقتی آن را داخل آب بگذارید، آن را به جوش می‌آورد. گونه‌ای دیگر از وسایل گرمایی به نام آتروپات وجود دارد که می‌توانید تهیه کنید. این وسیله به گونه‌ای است که در مرکز آن قسمت سیاه‌رنگی وجود دارد که با فشار دادن آن می‌ترکد و باعث تولید گرما می‌شود.
در زمان وقوع بهمن ممکن است جلوی اگزوز خودرو بسته و باعث شود گاز داخل اگزوز به داخل خودرو بازگردد. اگر خودرو را روشن و احساس کردید بوی دود در داخل آن می‌آید، سریعا خاموشش کنید، اما اگر بویی احساس نکردید، می‌توانید خودرو را روشن نگه دارید و از بخاری آن استفاده کنید. علایم سرمازدگی چیست باور نادرستی که میان مردم وجود دارد این است که سرمازدگی و یخ‌زدگی را اتفاق یکسانی می‌دانند، در صورتی که این دو پدیده‌ای کاملا جدا و متفاوت هستند. زمانی که دمای محیط به 10 درجه سانتی‌گراد زیر صفر برسد، بدن مستعد سرمازدگی است. اما اگر دمای داخلی بدن به منفی 35 درجه برسد، بدن مستعد یخ‌زدگی می‌شود. علایم یخ‌زدگی از انتهای اندام‌های بدن شروع می‌شود؛ سر انگشتان دست، سر انگشتان پا، نوک بینی و...  علایم اولیه سرمازدگی همان لرزش معمولی است که در داخل بدن احساس می‌شود. زمانی که این لرزش بر اثر سرما قطع می‌شود، به این معناست که سطح بدن دیگر سرمایی را احساس نکرده، به این دلیل که اعصاب سطحی خود را از دست داده و دچار سرمازدگی سطحی شده است.  اگر نوک انگشتان دست و پا به سمت تغییر رنگ رفت، رنگ قرمز به این معناست که بدن فرد آرام‌آرام به سمت یخ‌زدگی می‌رود، رنگ بنفش به این معناست که یخ‌زدگی درحال رخ دادن است. زمانی که انگشتان به رنگ بنفش دربیایند، یعنی دچار یخ‌زدگی شده‌اند. بعد از آن به سمت کبود و سیاه‌شدن می‌روند. در مواقعی که شدت پیدا کند، سرانگشتان پودر می‌شود و می‌ریزد. شاید باورش سخت باشد، اما دقیقا همین اتفاق می‌افتد.
اقداماتی که هنگام سرمازدگی
در جاده‌های برفی باید انجام داد
زمانی که احساس می‌کنید دچار سرمازدگی شده‌اید، به هیچ عنوان سطح بدن را ماساژ ندهید، مخصوصا انتهای اندام‌ها، زیرا بلورهای یخ زیر پوست به وجود آمده است، زمانی که شروع به ماساژدادن می‌کنید، بلور‌های یخ بافت‌های پوستی را تخریب و آسیب‌دیدگی در محل را بیشتر می‌کند. همچنین از آب‌جوش برای گرم‌کردن قسمت‌های سرمازده اکیدا استفاده نکنید.  حتی از بخار دهان نیز برای گرم کردن استفاده نکنید. بهترین کار این است که پوشش زخیمی را به دور قسمت‌هایی که دچار سرمازدگی و یخ‌زدگی شده است، بپیچید و حرکت بهترین روش برای گرم کردن است. البته منظور از حرکت به این معنا نیست که راه بروید، بلکه دست یا پای خود را با همون پوششی که به دورش است، تکان دهید، تا با این کار به گرم‌شدن آن کمک کنید.
همچنین می‌توانید دستان خود را زیربغل اطرافیان قرار دهید. در جاده‌های برفی خودروی خود را به چه تجهیزاتی مجهز کنیم
مهمترین وسیله برای تردد در جاده‌های برف‌گیر، زنجیرچرخ است که یک راننده باید آن را در خودروی خود داشته باشد، همچنین لاستیک‌های یخ‌شکن نیز یکی دیگر از ملزومات سفر به مناطق برفی و کوهستانی است. به یاد داشته باشید پیش از حرکت یک بار زنجیرچرخ را روی لاستیک ببندید و آن را امتحان کنید، سپس آن را باز کرده و در صندوق خودرو بگذارید.
تجهیزات مورد نیاز برای گرم ماندن افراد
بهترین کار این است که جدا از لباس و وسایلی که در صندوق خودرو گذاشته‌اید، تعدادی پتوی مسافرتی و فلاسک آب‌جوش نیز در داخل کابین خودرو داشته باشید. مقداری خوراکی، لباس‌های گرم، آب و آب‌جوش، مواردی است که برای سفر در جاده‌های برفی باید همراه خود داشته باشید، زیرا امکان دارد ناگهان در کولاک و سرما گرفتار شوید. یکی دیگر از مواردی که خوب است هنگام سفر به همراه داشته باشید، کیف کمک‌های اولیه است، زیرا معمولا به دلیل ترافیک سنگین تا رسیدن نیروهای امدادی ممکن است مدت زمان زیادی طول بکشد؛ به این وسیله می‌توانید اقدامات اولیه را تا رسیدن نیروهای امدادی انجام دهید.