روزنامه ابتکار
1397/12/27
بازار خودرو سال 97 را باتجربه تورمی بی‌سابقه پشت‌سر گذاشت تخت گاز خودرو در سربالایی قیمت
کیمیا نجفیسال 97 سال گرانی بود، تجربه کردن افزایش قیمت به یک عادت تبدیل شد و بازار خودرو ازجمله بازارهایی بود که در این سال نوسانات بی‌شماری را از سر گذراند. البته قبل از شروع سال 97 بسیاری از کارشناسان افزایش قیمت در این بخش را پیش‌بینی کرده بودند و از اوضاع بد بازار صحبت به میان آمده بود. اکنون روزهای پایانی سال را می‌گذرانیم و تمام پیش‌بینی‌ها را پشت سر گذاشتیم.
این روزها تب و تاب بازار خودرو فروکش کرده و تقاضا بر خلاف سال‌های گذشته که با نزدیک شدن به سال جدید افزایش می‌یافت روند کاهشی را در پیش گرفته است. بسیاری از مصرف‌کنندگان غیرواقعی بودن قیمت‌ها در برابر کیفیت پایین را عامل اصلی کاهش تقاضا می‌دانند. اما دلیل هرچه که هست موضوع مهم این است که در حال حاضر افراد با اندک پس‌اندازشان نمی‌توانند صاحب خودرو شوند.
شوکی بی‌سابقه در بازار خودرو
در ماه‌های گذشته با افزایش قیمت خودرو، مردم شوک بی‌سابقه‌ای را تجربه کردند به‌گونه‌ای که خرید ماشین برای افراد با درآمدهای معمولی تبدیل به رویا شد. این روند ادامه پیدا کرد و ما هر روز شاهد خبرهایی مبنی بر نوسان قیمت در بازار خودرو بودیم. در این هیاهو قطعه‌سازان، فعالان بازار خودرو و مصرف‌کنندگان منتظر روشن شدن تکلیف این بازار بودند. روزها طی می‌شد و افزایش قیمت همراه با کاهش تقاضا کسادی را میهمان این بازار کرد و صنعت خودروسازی با چالش‌های جدیدی روبه‌رو شد، به‌گونه‌ای که فعالان بازار در تعجب از شرایط پیش‌آمده بودند. در این میان برخی از مسئولان به دنبال راه‌حلی برای کنترل آشفته بازار خودرو بودند و راهکارهای بی‌شماری را ارائه دادند. یکی از این راهکارها پیش‌فروش‌های دو خودروساز بزرگ بود که در هر زمان از پیش‌فروش کمتر از دو ساعت خودروها خریداری می‌شدند. هرچند که در ابتدای ماجرا تاثیر این پیش‌فروش‌ها بر کاهش قیمت در بازار خودرو نا‌پیدا بود اما به مرور تاثیر اندک آن را بر روی برخی از خودروهای داخلی شاهد بودیم. از سویی دیگر توصیه‌هایی مبنی بر نزدیک شدن قیمت کارخانه به بازار آزاد توسط برخی از کارشناسان و مسئولان در این زمینه داده شد تا به وسیله آن دست دلالان و واسطه‌ها را از این بازار کوتاه کنند. اما واقعیت این است که با ارائه چنین راهکارهایی نمی‌توان به راحتی فعالیت دلالان را محدود کرد زیرا آنها بیش از تصور عموم در بازار ریشه دوانده‌اند.
سودجویی مصرف‌کنندگان غیرواقعی
موضوع دیگر که گریبان این صنعت را گرفت سودجویی برخی از افراد بود. در هرج و مرج‌های سال 97 نابسامانی‌ها در بازار خودرو به اوج خود رسید و همین امر سبب شد تا عده‌ای سودجو برای دو برابر کردن سرمایه خود برای خرید خودرو به صف بشوند. در این میان افرادی که برای کسب سود به خرید خودرو روی آورده بودند، مصرف‌کننده نهایی نبودند و در بازار پرهیاهوی خودرو برای کسب اندک سودی فعالیت می‌کردند. در این میان که افراد معمولی هم برای کسب سود به این کار روی آورده‌اند، به نوعی رفتار دلالان را در پیش گرفته‌اند، پس طبیعی است که در این شرایط با ارائه چند راه حل نمی‌توان به اینگونه فعالیت‌ها پایان داد. با نظر به این مسائل باید بگوییم که این آشفته بازار به راحتی زمینه حاشیه‌های بسیاری را فراهم کرد.
با وجود تمام فراز و نشیب‌ها، بسیاری از کارشناسان معتقدند که سال 98 خبری از ارزانی قیمت خودروها نیست و از سویی دیگر برخی از کارشناسان شرایط در سال آتی را به دشواری سال 97 نمی‌بینند. اما پرسشی که این روزها ذهن مصرف‌کنندگان را به خود مشغول کرده، آینده نامعلوم این بازار پرهیجان است. افراد به انتظار نشسته‌اند تا سرنوشت بازار خودرو و نتیجه سمت و سوی عرضه و تقاضا را ببینند.
محمدرضا نجفی‌منش، رئیس انجمن صنایع همگن قطعه‌سازی با اشاره به تاثیرپذیری بازار خودرو از رفتار مصرف‌کنندگان به «ابتکار» می‌گوید: «رفتار مصرف‌کنندگان با نوع واکنش بازار در ارتباط است. ما در سال 97 شاهد بودیم که برخی از افراد در این بازار به خرید هیجانی روی آوردند و متاسفانه این اقدام به دلیل این بود که دارایی خود را به نوعی حفظ کنند بنابراین سرمایه خود را به بازار خودرو وارد کردند».
وی می‌افزاید: «این عمل نتایج گوناگونی را در پی داشت. چنین خریدهایی باعث افزایش قیمت در بازار، هیجان و ایجاد حباب در این بخش شد. درست است که هر مصرف‌کننده‌ای به فکر منافع شخصی خود و حفظ سرمایه زندگی‌اش است اما بحث منافع کشور هم اهمیت بالایی دارد و مصرف‌کنندگان باید این موضوع را مد نظر قرار دهند. من معتقدم افرادی که نیاز واقعی به خودرو دارند باید اقدام به خرید کنند، در غیر این‌صورت با روی آوردن به این بازار تنها بازار را با هیجان روبه‌رو می‌کنند و چنین واکنش‌هایی نمی‌تواند برای بازار مفید باشد».
نجفی‌منش، عملکرد بازار خودرو در سال آتی را وابسته به عوامل متعددی می‌داند و می‌گوید: «من معتقدم قیمتی که در حال حاضر وجود دارد دارای حباب است و سال آینده افزایش و یا کاهش قیمت‌ها بستگی به عوامل متعددی دارد. ما در سال آتی افزایش دستمزدها را خواهیم داشت که این عامل در تعیین قیمت‌ها می‌تواند تاثیرگذار باشد. موضوع دیگر وضعیت نرخ ارز است و ما نمی‌دانیم که در سال آینده نرخ ارز چه روندی را در پیش می‌گیرد پس در نتیجه می‌توانیم بگوییم که تعیین قیمت خودرو در بازار سال 98 به عوامل مختلفی که هنوز وضعیت آنها به‌طور دقیق مشخص نیست بستگی دارد».
وی ادامه می‌دهد: «در این شرایط طبیعی است که اگر دستمزد و یا نرخ ارز افزایش پیدا کند، قیمت خودرو هم روند افزایشی را در پیش می‌گیرد و اگر هم این عوامل کاهش قیمت را داشته باشند به‌طور حتم نرخ خودرو هم تغییر رویه می‌دهد و روند کاهش را در پیش می‌گیرد. در مجموع من معتقدم که در سال آتی ما افزایش قیمت خودرو در کارخانه و در مقابل کاهش قیمت در بازار آزاد را خواهیم داشت. ما باید توجه داشته باشیم که با افزایش تولید و عرضه می‌توانیم بازار را کنترل کنیم و به نوعی پاسخگوی بازار باشیم».
پرواز قیمت پراید در آسمان 50 میلیون تومان
نمی‌توان منکر آن شد که سال 97 برای مشتریان بازار خودرو سراسر شوک بود. از حذف شورای رقابت و واگذاری قیمت خودروها به حاشیه بازار گرفته تا افت شدید عرضه و مشکلات قطعه‌سازان و افزایش سرسام‌آور قیمت‌ها، تمام این مسائل خریداران را با چالش‌های بی‌سابقه‌ای روبه‌رو کرد و کسادی روانه بازار خودرو شد. از دیگر خبرهای جنجالی که افراد را متعجب کرد پرواز قیمت پراید و رسیدن آن به 50 میلیون تومان بود. حال با تجربه کردن این قیمت‌های افسارگسیخته رخ دادن اتفاقاتی از این قبیل دیگر برای مصرف‌کنندگان جای تعجب ندارد و حتی می‌توان گفت که آنها چشم انتظار افزایشی بیش از این هستند. اکنون با توجه به این شرایط باید منتظر ماند و دید که اوضاع در سال آتی چگونه پیش خواهد رفت؟
سایر اخبار این روزنامه
در شرایط سخت اقتصادی، چه عیدی‌هایی به دیگران می‌دهید؟
عیدی‌های کوچک، شادی‌های بزرگ
ژوبین صفاری
فرصت عبور از سالِ سخت
ورود بی‌ضابطه گردشگران چه تبعاتی برای مناطق توریستی دارد؟
مخاطرات پیش روی نگین زمین‌شناسی ایران
سالی که گذشت برای اهالی هنرهای تجسمی چگونه بود؟
دستِ پُر گالری‌داران از سال 97
تعدادی از نمایندگان طی نامهای خواستار تصویب نشدن لوایح چهارگانه شدند
نامه ۷۵ نماینده مجلس به مجمع تشخیص مصلحت نظام درباره FATF
دامنه تنش‌های واشنگتن و پکن از اقتصاد به بخش تسلیحاتی رسیده است
دورخیز نظامی چین برای عبور از آمریکا
رئیس‌جمهوری در سفر به بوشهر:
دولت در سختی‌ها کنار حقوق‌بگیران و قشرآسیب‌پذیر خواهد ماند
وزیر نفت در نشست خبری:
عسلویه را عشق جوانان ایرانی ساخته است
بازار خودرو سال 97 را باتجربه تورمی بی‌سابقه پشت‌سر گذاشت
تخت گاز خودرو در سربالایی قیمت
روحانی امید را به مرزنشینان هدیه می‌دهد
توضیحات دادستان تهران درباره پرونده قضایی یک نماینده مجلس
باید صبر کنیم تا دیوان عالی کشور تصمیم‌گیری کند
