ژوبین صفاری فرصت عبور از سالِ سخت

شواهد و قرائن نشان می‌دهد که سال 1398 به لحاظ اقتصادی برای مردم ایران دشوار خواهد بود. نشانه‏هایی که مردم را نگران کرده و حال‏وهوای روزهای پایانی سال با اضطراب جمعی و فراگیر همراه شده است. سوال اینجاست که آیا می‌توان با تمهیداتی از بار بحران روانی مردم برای ورود به سال جدید کاست؟ بدون تردید مشکلات اقتصادی مردم را نمی‌توان با چند حرکت ساده طی یک سال آینده برطرف کرد و یا حتی به راحتی از وخیم‌ترشدن شرایط جلوگیری کرد. اما قطعاً برای گذر از آن نیازمند آرامش بیشتر روانی و البته ایجاد اتحاد حاکمیتی هستیم. اتحادی که حتی اگر علی‏رغم میل باطنی صاحبان قدرت در حاکمیت باشد، ناگزیر به پذیرش آن هستند، چراکه اگر در بر همین پاشنه کنونی بچرخد به صراحت باید منتظر تعمیق بحران اجتماعی بود.
به بیان دیگر، برای اینکه پیش‏بینی سخت‏بودن سال 98 حداقل کمی درست از آب درنیاید، باید تغییرات گسترده‌ای در تفکر حاکمیتی و به دنبال آن افکار عمومی ایجاد شود. تا امروز اگر به پشتوانه درآمد‌های نفتی، ماله‌ای سیاه بر ساختارهای بیمار اقتصاد کشیده شده بود؛ امروز حداقل فرصتی برای منازعات سیاسی و قربانی‏کردن سفره‌های مردم وجود ندارد. این تغییر حتی باید در نوع نگاه جامعه‏شناختی مسئولان تصمیم‌ساز، نسبت به اداره امور حاصل شود.
بیان اظهارنظرهایی مانند اینکه مردم چطور به خود اجازه می‌دهند برای اعضای فلان نهاد تعیین تکلیف کنند ناشی از درک نادرست از مقوله زمامداری است که حتماً می‌تواند به عنوان یک متغیر اساسی به بیشترشدن شکاف مردم و حاکمیت کمک کند. باید توجه داشت که تفویض اختیار به حاکمیت توسط مردم اگر با پاسخگویی همراه نباشد بی‏تردید به دیکتاتوری منجر خواهد شد. مسئله‌ای که اساساً انقلاب اسلامی برای مبارزه با آن شکل گرفت. از طرف دیگر، دولت برای پیشبرد اهداف خود نیازمند اقتدار است که این مسئله از دیدگاه جامعه‏شناسان بزرگ مانند روسو ابداً به معنای عبور از مفهوم دموکراسی نیست. به نظر می‌رسد آنچه که در شرایط فعلی باید تمرین کرد سلامت و شفافیت در عین داشتن قدرت سیاسی است که این مقوله می‌تواند به همسوکردن قوای اجتماعی در شرایط بحران اقتصادی با نظام سیاسی کمک کند. سال 1398 علی‏رغم تمام تهدیدهای بین‏المللی‌اش می‌تواند معبری برای گذر از تفکر اشتباه در تفکر برخی از مسئولان باشد. به عبارت دیگر، همانگونه که مسئولان دولتی از جمله رئیس‌جمهوری کشور از مردم می‌خواهد تا به عنوان عیدی دولت به مردم! مردم در پیشبرد اهداف دولت به آن‌ها کمک کند، دولت نیز باید با همراهی سایر نهادهای حاکمیتی، تضمین سلامت سیاسی و اقتصادی در حکمرانی را مدنظر قرار دهد. برای این منظور، باید در سال جدید فضا برای تشکیل سازمان‌های مردم‏نهاد باز گذاشته شود تا نظارت بیشتری بر عملکرد نظام سیاسی مسئولان صورت گیرد. این امر به همراه سایر اقدامات از جمله پرهیز از گفتاردرمانی به جای عمل، می‌تواند به اعتماد عمومی منجر شود. نبود اعتماد عمومی بدون شک منجر به قانون‏گریزی و احترام‏نگذاشتن به حقوق مدنی است. این معضل در جامعه‌ای که با ضعف مدنیت روبه‏رو است بارها به اشکال مختلف و در بحران‌های گوناگون خود را نشان داده است. یادمان باشد سال 98 می‌تواند سال به‏مراتب سخت‌تری از آنچه فکر می‌کنیم باشد اگر نتوانیم لایه‌های دقیق ویژگی‌های جامعه را بکاویم و به سوی سلامت سیاسی، اقتصادی حرکت کنیم.
سایر اخبار این روزنامه
در شرایط سخت اقتصادی، چه عیدی‌هایی به دیگران می‌دهید؟ عیدی‌های کوچک، شادی‌های بزرگ ژوبین صفاری فرصت عبور از سالِ سخت ورود بی‌ضابطه گردشگران چه تبعاتی برای مناطق توریستی دارد؟ مخاطرات پیش روی نگین زمین‌شناسی ایران سالی که گذشت برای اهالی هنرهای تجسمی چگونه بود؟ دستِ ‌پُر گالری‌داران از سال 97 تعدادی از نمایندگان طی نامه‏ای خواستار تصویب نشدن لوایح چهارگانه شدند نامه ۷۵ نماینده مجلس به مجمع تشخیص مصلحت نظام درباره FATF دامنه‌ تنش‌های واشنگتن و پکن از اقتصاد به بخش تسلیحاتی رسیده است دورخیز نظامی چین برای عبور از آمریکا رئیس‌جمهوری در سفر به بوشهر: دولت در سختی‌ها‌ کنار حقوق‌بگیران و قشرآسیب‌پذیر خواهد ماند وزیر نفت در نشست خبری: عسلویه را عشق جوانان ایرانی ساخته است بازار خودرو سال 97 را باتجربه تورمی بی‌سابقه پشت‌سر گذاشت تخت گاز خودرو در سربالایی قیمت روحانی امید را به مرزنشینان هدیه می‌دهد توضیحات دادستان تهران درباره پرونده قضایی یک نماینده مجلس باید صبر کنیم تا دیوان عالی کشور تصمیم‌گیری کند