حمله تروریستی به دو مسجد در شهر کرایست‌چرچ، حداقل ۴۹ قربانی بر جای گذاشت جهل مسلح، این بار در نیوزلند

همدلی| گروه سیاسی- روح‌اله نخعی: بزرگ‌ترین حادثه تیراندازی جمعی در تاریخ نیوزلند، دیروز و در زمان اقامه نماز جمعه در دو مسجد شهر کرایست‌چرچ اتفاق افتاد. مردی که پیش از اقدام تروریستی‌اش در اینترنت در بیانیه‌ای ۷۴صفحه‌ای مواضع خود بر ضدمهاجران را توضیح داده بود، در تلاش برای کاهش مهاجرت به «اروپای غربی سفید» دو حمله مسلحانه به مسجدهای «نور» و «لینوود» را در زمان شلوغی آن‌ها ترتیب داد تا با حداقل ۴۹ قربانی و ۴۸ زخمی، بزرگترین کشتار جمعی یک‌نفره تاریخ این کشور را رقم زده باشد. یکی از نقاط قابل‌توجه در این بیانیه، ستایش «ترامپ» توسط این تروریست است که در نوشته‌های او «سمبلِ نوآفرینیِ هویتِ سفید حولِ هدفی مشترک است».
این تروریست در زمان حمله نیز اقدام به پخش مستقیم اینترنتی حملات خود از زاویه دید اول شخص کرد. ویدئویی که او در این فرایند تولید کرده است، فیلمی کامل از روند کشتار مردم حاضر در مساجد است. این ویدئو از سوی مقامات و رسانه‌ها «هولناک» توصیف شده است. رسانه‌های خارجی هم به دلیل شدت جنایت به تصویر کشیده شده در این ویدئو و هم به این دلیل که پخش تصویر این اقدام خواست تروریست بوده‌است، از پخش آن خودداری می‌کنند. از مردم نیز خواسته شده تا زمانی که مدیران شبکه‌های اجتماعی فرایند حذف نسخه‌های این ویدئو را به پایان می‌رسانند، گزینه «پخش خودکار» ویدئو در این شبکه‌ها را غیرفعال کنند تا در صورت مواجهه اتفاقی با نسخه‌ای از این ویدئو، آن را نبینند. این درحالی است که بسیاری از کانال‌ها و حساب‌های فارسی، گاهی حتی در میان آن‌هایی که خود را کانالی برای «سرگرمی» معرفی می‌کنند، اقدام به انتشار این ویدئو کرده‌اند.
در اولین گزارش‌های پس از این حادثه آمده که متهم اصلی این حمله، در فهرست اشخاص تحت نظر توسط سازمان‌های امنیتی این کشور نبوده است.
در گزارش‌ها همچنین آمده است که مهاجم این حمله روی خشاب اسلحه‌هایش نام فرماندهان اروپایی جنگ‌های تاریخی غرب با مسلمانان را نوشته است.


در واکنش به این حمله، پلیس کرایست‌چرچ در اقدامی احتیاطی با توجه به احتمال ادامه یا تکرار این حملات از تمام مساجد شهر خواست موقتاً درهای خود را ببندند. پلیس بریتانیا نیز در اقدام احتیاطی مشابه، مشغول بازنگری در وضعیت امنیت مساجد این کشور است. به گزارش ایرنا، «بن والاس» معاون امنیتی وزیر کشور انگلیس در سخنانی در مجلس عوام، حادثه نیوزلند را نفرت‌انگیز توصیف کرد و افزود که این کشور شانه‌به‌شانه ملت نیوزلند علیه تروریسم ایستادگی می‌کند. وی افزود که در همین رابطه «ساجد جاوید» وزیر کشور با مقام‌های امنیتی و ضد تروریستی در ساختمان وزارت کشور انگلیس ملاقات خواهد کرد تا درباره اقدامات لازم برای حفاظت از مساجد و مکان‌های عبادی متعلق به سایر اقلیت‌های قومی در این کشور رایزنی کنند.
یورونیوز فارسی می‌نویسد، جاسیندا آردرن، نخست‌وزیر نیوزلند در نشستی خبری این دو حمله را اقداماتی خشونت‌بار بی‌سابقه و غیرعادی عنوان کرد و افزود: «این حادثه را فقط می‌توان یک حمله تروریستی نامید.» وی تاکید کرد افرادی که این خشونت را مرتکب شده‌اند جایی در نیوزلند ندارند. آردرن همچنین در واکنش به این دو تیراندازی، این روز (جمعه ۱۵ مارس) را یکی از سیاه‌ترین روزهای تاریخ کشورش نامید. پلیس نیوزلند از تمامی مساجد کشور خواسته است درهای خود را به روی مراجعان ببندند. پلیس از بازداشت چهار نفر از جمله یک زن در این رابطه خبر داده است. همچنین اسکات موریسون، نخست‌وزیر استرالیا تایید کرده است که یکی از مظنونان بازداشت‌شده استرالیایی است. از سوی دیگر مایک بوش، فرمانده پلیس نیوزلند، گفت که پلیس پس از تیراندازی در دو مسجد، تعدادی وسایل انفجاری دست‌ساز را هم در خودروی مظنونان پیدا کرده است. نخستین مسجدی که مورد حمله تروریستی قرار گرفت، مسجد نور بود. شاهدان می‌گویند مرد سیاه‌پوشی را دیده‌اند که وارد این مسجد شده و بعد چندین صدای شلیک شنیده‌اند. به گفته شاهدان فرد مهاجم پیش از رسیدن نیروهای امنیتی از محل گریخته است. یکی از شاهدان که برای کمک به مسجد رفته بوده می‌گوید: «همه جا کشته‌ می‌‌دیدم.» مسجد لینوود دومین مسجدی بود که عصر جمعه، به وقت محلی، به آن حمله شد. یکی از مهاجمان به مسجد نور نیوزلند از قبل از ورود به مسجد تا به رگبار بستن افراد نمازگزار را به طور زنده با دوربینی که روی کلاه خود نصب کرده بود، در شبکه‌های اجتماعی پخش می‌کرد. مقام‌های نیوزلندی خواستار حذف این تصاویر از شبکه‌های اجتماعی شده‌اند. میا گارلیک، سخنگوی فیسبوک، در این‌باره گفت: «به فاصله کوتاهی پس از آنکه پخش زنده آغاز شد پلیس نیوزلند به ما نسبت به پخش ویدئو روی فیسبوک هشدار داد و ما نیز به سرعت حساب‌های فیسبوک و اینستاگرام مظنون و همچنین خود ویدئو را حذف کردیم.» ویدئوی حمله که حاوی تصاویر دلخراش از شلیک به حاضران در مسجد است ۱۶ دقیقه به طول می‌انجامد و روی صفحه متعلق به برنتون تارانت، یکی از مظنونان این حمله منتشر شده بود.
همزمان با محکومیت این حمله از سوی مقامات نیوزلند اما یکی از نمایندگان راست‌گرای پارلمان استرالیا در توییت‌هایی به کنایه‌زنی درباره مواضع حامیان مسلمانان و مقایسه این اتفاق با حملات تروریست‌های گروه‌های اسلام‌گرای افراطی مانند داعش پرداخت. توییت‌های سناتور فریزر انینگ ظاهرا به حدی تند و نژادپرستانه بوده‌اند که بیشتر آن‌ها به فاصله کوتاهی پس از ارسال حذف شده‌اند و به جای آن‌ها پیامی از سوی توییتر نمایش داده می‌شود که می‌گوید به دلیل نقض قوانین این شبکه اجتماعی، این پیام‌ها از دسترس خارج شده‌اند. ابزار پولیتووپس، Politwoops که توسط موسسه پروپابلیکا برای رصد توییت‌های حذف‌شده چهره‌های سیاسی و غیرسیاسی طراحی شده است نشان می‌دهد که در توییت‌های پاک‌شده انینگ که کمی پس از حمله منتشر شده و به فاصله دو ساعت پاک شده‌اند، او گفته است: «تیراندازی امروز در کرایست‌چرچ ترس روبه‌رشد در جامعه ما، هم در استرالیا و هم در نیوزلند را نسبت به حضور فزاینده مسلمانان برجسته می‌کند. علت واقعی خونریزی امروز در خیابان‌های نیوزلند برنامه مهاجرتی است که اساسا به مسلمانان متعصب اجازه می‌دهد به نیوزلند مهاجرت کنند. کشورهایی مثل لهستان، ژاپن و مجارستان که اجازه مهاجرت مسلمانان را نداده‌اند، امروز با هیچ حمله تروریستی مواجه نشده‌اند. این چیزی است که باید ما هدف بگیریمش. امروز نباید بهانه‌ای باشد برای فراموش جان‌های بی‌شماری که در حملات تروریستی اسلامی از دست رفته‌اند. اسلام رادیکال هنوز تهدیدی جدی برای غرب است.» سناتور منینگ به فاصله کمی پس از حمله تروریستی مردی این مطالب را توییت کرده بود که کم‌وبیش با همین نگاه‌ها اقدام به کشتار چندده‌مسلمان نمازگزار در دو مسجد کرده است.
محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران در واکنش به این حادثه در توییتر نوشت: «بی‌‌مجازات‌بودن ترویج نژادپرستی در به اصطلاح دمکراسی‌‌‌های غربی به این می‌‌انجامد که:
در فلسطین مزدوران اسراییلی با ورود به مسجد به مسلمانان اهانت می‌‌‌کنند
در نیوزلند تروریست‌‌ها کشتار ۴۹ نمازگزار را به صورت زنده پخش می‌‌کنند.
تزویر و دورویی غربی‌ها در حمایت از اسلام‌‌‌هراسی به نام آزادی بیان باید متوقف شود.»
در این میان، برخی شبکه‌های عربستانی عامل این حمله را به ترکیه و قطر نسبت دادند؛‌ اما رجب طیب اردوغان در سخنان خود که در محکومیت این حمله گفته بود، «افراطی‌گری و وهابیت» را «عامل نشر تروریسم در غرب» خواند.
دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا نیز با انتشار پیامی در توییتر بابت این حادثه ابراز تاسف کرد. برخی کاربران شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها در پیام او متوجه این نکته شده‌اند که ترامپ برخلاف باراک اوباما رئیس‌جمهور سابق، در پیام خود به تسلیت به کشور نیوزلند بسنده کرده است، در حالی که اوباما به «جامعه مسلمانان» نیز تسلیت گفته است.
ایرنا می‌نویسد، در میان کشورهای منطقه غرب آسیا، مقاماتی در قطر، اردن، عراق، لبنان، یمن، مصر، امارات، عربستان و بحرین نیز این حمله را محکوم کرده‌اند.
پلیس نیوزلند اعلام کرده است مهاجمان این حمله به زودی در دادگاه‌های شهر کرایست‌چرچ محاکمه خواهند شد.