روزنامه آرمان امروز

همکاری‌های ایران و عراق و ناخشنودی آمریکا

«عزم راسخ دولت‌های ایران و عراق برای اجرای قرارداد 1975 الجزایر پروتکل‌های ضمیمه و موافقتنامه‌های تکمیلی» واقعیت این است که اگر این حرف را طرف عراقی زده بود قابل تامل و بررسی بود ولی طرف ایرانی خواسته‌های خود را مطرح کرده و از نظر ما ایرانیان این خواسته‌ها، دقیق و درست است و توافقی است که ولو اینکه صدام حسین آن را پاره کرد ولی دولت عراق همچنان متعهد به اجرایش هست و نمی‌تواند این توافق مهم تاریخی را اجرا نکند. بحث بر سر رودخانه اروندروند است که در عراق شرط العرب نامیده می‌شود و از شهری به نام القرنه که دو رود دجله و فرات به هم می‌پیوندند و مصب رودخانه اروندرود را تشکیل می‌دهند، شروع و درعراق به طول 23 کیلومتر جاری می‌شود و حدود هشت کیلومتر آن مرز مشترک ایران و عراق است و ما به آن اروندرود می‌گوییم. عراقی‌ها در زمان صدام مدعی بودند که رودخانه اروند بخشی از خاک عراق است درحالی که درواقعیت در تمام قوانین بین‌الملل رودخانه‌های مرزی، طبق یک اصل که عمیق‌ترین جای رودخانه را به عنوان مرز دو طرف در نظر می‌گیرند و به آن تالوگ یا قعر رودخانه می‌گویند، خطی را ترسیم می‌کنند که مرز بین دو کشور در رودخانه می‌شود. بنابراین ادعاهایی که درباره اروندرود در دوره صدام مطرح شد، خودش اتفاقا می‌تواند نمادی برای وحدت و همکاری دو کشور ایران و عراق باشد. به رغم هشت سال جنگ بین دو کشور و تلخی‌های جنگی که سر جای خود بوده و هست اما بالاخره به نفع هر دو کشور همسایه است که با هم روابط خوب و نزدیک داشته باشند تا بتوانند به همدیگر کمک کنند تا تلخی‌های گذشته از بین برود و دریچه‌های جدیدی باز شود. بنابراین اینکه ایران تاکید دارد این رودخانه مرزی است و قوانین بین‌المللی مرز آبی بین ایران و عراق است، طرف عراقی نمی‌تواند در شرایط فعلی تردیدی در آن ایجاد کند ولی هنوز نهایی نشده و در مراحل مذاکرات، گفت‌وگو و بحث‌های مختلف است. اصل قضیه چون یک قرارداد مهم است که در الجزیره پایتخت کشور الجزایر بین ایران و عراق امضا شده و خلعتبری، وزیر خارجه ایران و از آن طرف هم وزیر خارجه وقت عراق آن را امضا کرده‌اند. دولت عراق هم حداقل تا زمان جنگ متعهد به اجرای آن بود. یعنی از 1975 تا 1980 به مدت پنج سال اجرایی شده است. بنابراین صرف اینکه ایران یا عراق اعلام می‌کند فعلا در این قضیه به عنوان یک سند تاریخی وجود دارد و در حال اجرایی شدن است. فقط بحث بر سر این است که این رودخانه لایروبی شود و مسائلی که از زمان جنگ مطرح بوده، برطرف شود و بتواند نمادی برای همکاری‌های این دو کشور باشد. به نظر می‌رسد اکنون زمان خوبی است برای اینکه ایران و عراق منافع مشترک تعریف می‌کنند و اصولا همکاری‌های اقتصادی همکاری‌های سیاسی و فرهنگی بین دو کشور را تثبیت می‌کند. اصولا وقتی منافع کشورها بهم گره می‌خورد، می‌توانند همکاری‌ها را تعریف کنند درحالی که نه عراق می‌خواهد منافع خود را به ایران تحمیل کند و نه ایران منافع خود را به عراق، بلکه یک منافع مشترک تعریف کرده‌اند و دارند نیازهای متقابل همدیگر را تامین می‌کنند. ایران بازار خوبی در عراق تعریف کرده و کالاهای خود را می‌فروشد و عراق نیز نیاز به خدماتی از جمله برق دارد که البته هزینه آن را می‌پردازد. سایر اقلام مثل لبنیات یا سیمان ایران در عراق خریدار دارد. اینکه عراق در شرایط فعلی همکاری‌های خود را با ایران ادامه می‌دهد به رغم فشاری که آمریکا روی عراق دارد، قابل تامل است و امیدواریم که نظم و نسقی یافته و به صورت جدی ادامه پیدا کند و فقط محدود به این دوره که آمریکا، عراق را برای تحریم‌ها معاف کرده، نباشد بلکه بعد از آن هم ادامه پیدا کند و بتوانند به نتایج مثبتی برسند. لایروبی شط‌العرب با هدف بازگرداندن کانال اصلی قابل کشتیرانی وفق عهدنامه 1975 در قالب یک عملیات مشترک انجام شود، بسیار حائز اهمیت است. از آنجا که کشتی‌ها و قایق‌هایی در آنجا غرق شده و در آنجا باقی مانده که باید برطرف شود و نفع آن هم برای مردم ایران و هم مردم عراق است. آمریکا به عنوان یک کشور اشغالگر عراق که چند سالی این کشور را عملا اشغال کرده بود به خودش اجازه می‌دهد تعیین تکلیف کند که عراق با چه کشوری رابطه داشته باشد به سلطه جویی آمریکا که ماهیتش است برمی‌گردد، و نه فقط در مورد عراق که در مورد بسیاری از کشورهای دنیا هم همین رفتارها را انجام داده اما در این مورد خاص مردم و مسئولان عراقی به خوبی منافعشان را در رابطه خیلی خوب با همسایگانشان کلا و به‌ویژه با ایران تعریف کرده‌اند و روابطشان با کشورهای همسایه از جمله ایران خوب است و دارند یک روابط چندجانبه را تعریف می‌کنند. حتی همکاری‌های دوجانبه ایران و عراق می‌تواند به سه جانبه هم تبدیل شود. یعنی با کشورهایی مثل ترکیه یا سوریه این همکاری‌ها گسترش پیدا کند. در سایه این همکاری‌های اقتصادی، ثبات بیشتری در مناسبات آینده تعریف می‌شود و چون هر دو طرف دارند سود می‌برند، پایدار و ادامه دار خواهد بود ولو اینکه خوشایند آمریکایی‌ها نباشد.
* تحلیلگر مسائل بین‌الملل
لینک منبع خبر
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
اسراييل‌ضربه راهبردي خورده است (اعتماد) افتتاح ابرپروژه سد و نیروگاه ایرانی در سریلانکا (جوان) اوضاع این رژیم حسابی بیخ پیدا کرده است (یادداشت روز) (کيهان) عیارسنجی طرح مالیات بر عایدی سرمایه (تجارت)
سایر اخبار این روزنامه
بخش اول بدهی‌های عراق به ایران پرداخت شد روزمرگی آقای وزیر بسیاری از مشکلات کشو ر ناشی از نبود راستگویی است مزيت رئيسي؛ حقوق خوانده و با تجربه پرونده سلحشوري بسته نشد رویش‌های‌جدید در‌جریان اصلاح‌طلبی! جنجال احمدی‌نژاد؛در ورزشگاه آزادی! اقرار می‌کنم کل‌بدهی به‌گردن من است اصلاح‌طلبان طرحی نو دراندازند آقاي روحاني! نفس مطبوعات به شماره افتاده بن‌بست دسترسی آزاد به اطلاعات یاد د اشـت‌‌هـای اخـتصـاصـی دستاورد سفر روحانی به عراق برای صنعت گردشگری آقاي روحاني! نفس مطبوعات به شماره افتاده همکاری‌های ایران و عراق و ناخشنودی آمریکا شناسایی تهیه‌‌کننده بیانیه «قم آماده قیام علیه نفاق»