دچار آگاهی فست فودی شده‌ایم




«ایران»: آیین گرامیداشت پانزدهمین سالروز تأسیس نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور دیروز با حضور سیدعباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، علیرضا مختارپور، دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور و همچنین جمعی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی، چهره‌های حوزه تصویرسازی و کارتون، مسئولان نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور و کتابداران کتابخانه‌های عمومی در باغ کتاب تهران برگزار ‌شد. در حاشیه این مراسم نیز اختتامیه چهارمین «دوسالانه بین‌المللی کارتون کتاب» با معرفی سه اثر به‌عنوان آثار برگزیده و پنج اثر به‌عنوان آثار قابل‌ تقدیر برپا شد که بر این اساس ۱۸۰۰ یورو به نفر اول، ۱۳۰۰ یورو به نفر دوم، ۹۰۰ یورو به نفر سوم و همچنین پنج جایزه ۴۰۰ یورویی به برگزیدگان چهارمین دوسالانه کارتون کتاب تعلق گرفت.


گذار از تک‌ساحتی بودن
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی طی سخنرانی خود در این مراسم به این نکته تأکید کرد که کتابخانه‌های عمومی باید فراتر از جنسیت، قومیت، مذهب و به‌عنوان باشگاه‌های فرهنگی ایرانیان در سطح کشور فعالیت کنند. سیدعباس صالحی در ادامه سخنرانی خود گفت: برای برقراری ارتباط با نهاد کتابخانه‌ها به‌عنوان یک نهاد فرهنگی و تأثیر‌گذار از چه تعبیرها و تفسیرهایی استفاده می‌کنیم. چون تعبیر نهاد فرهنگی در نوع کارکردش تأثیر دارد. برخی نهادها تک ساحتی هستند و برخی چند ساحتی. نهادهای چند ساحتی هم چند گونه‌اند و گاهی در یک بخش کار می‌کنند؛ گاهی میان بخشی و گاهی فرابخشی. می‌توان تقسیم ‌بندی‌ها را متنوع‌تر کرد که البته بستگی به انتظار ما از آن نهاد دارد. او افزود: برداشت من این است که نهاد کتابخانه‌ها یک نهاد چند ساحتی میان بخشی یا فرابخشی است و باید با این نگاه به آن بنگریم و از آن انتظار داشته باشیم. یک سطح فعالیت نهاد، کتاب و کتابخوانی است. یعنی سازمان کتاب و کتابخوانی و این هسته اصلی آن است. در حال حاضر بیش از سه هزار کتابخانه عمومی در کشور داریم و تحولاتی در زمینه کتاب و کتابخوانی رخ داده است. این سه هزار کتابخانه یک میلیون و ۴۰۰ هزار مترمکعب فضا دارد و حدود ۴۲ میلیون کتاب در آنها جای گرفته است. این میزان چه از نظر تعداد کتابخانه‌ها و چه تعداد کتاب‌ها با سیری که از سال ۵۸ تا امروز طی شده، قابل مقایسه نیست. آن زمان یک میلیون کتاب داشتیم و تعداد اعضای کتابخانه‌ها هم بسیار کمتر بود. با داشتن نگاه سازمانی به کتاب و کتابخوانی، نهاد مسیری را به جلو آمده و تحولات قابل توجهی داشته است. البته هنوز شهرهایی هستند که کتاب ندارند و می‌دانیم سرانه مطالعه پایین است. با وجود تحولات قابل ملاحظه هنوز با سطح مطلوب فاصله داریم.
نقش کتابخانه‌ها در تحکیم روابط خانوادگی
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با تأکید بر جایگاه و نقش کتابخانه‌های عمومی در بسط و گسترش بهینه حوزه کودک و نوجوان نیز گفت: به نظر می‌آید نهاد کتابخانه‌ها، نهاد مؤثری در حوزه کودک و نوجوان است. کودکان آینده سازان کشور هستند و هر مقدار که خانواده‌ها هسته‌ای‌تر و تعداد فرزندان کمتر می‌شود، مسأله مهمتر می‌شود. طبیعتاً آینده کشور ما به بحث کودکان و نوجوانان پیوند اساسی خورده است و نهاد کتابخانه‌ها حوزه‌ای است که می‌تواند در این زمینه نقش مهمی را ایفا کند.
سیدعباس صالحی که ریاست هیأت امنای نهاد کتابخانه‌ها را نیز به عهده دارد در بخشی دیگر از سخنرانی خود به نقش کتابخانه‌ها در تحکیم روابط خانوادگی هم تأکید کرد و گفت: نهاد کتابخانه‌ها به‌عنوان یک نهاد اجتماعی می‌تواند به کمک خانواده بیاید و کنار خانواده و مکمل آن باشد. گسست خانواده به‌عنوان سلول اجتماعی، می‌تواند جامعه را در معرض فروپاشی قرار دهد. تنها مدارس موظف نیستند انجمن اولیا و مربیان درست کنند بلکه کتابخانه‌ها باید بین بچه‌ها و خانواده‌ها آشتی برقرار کنند. از این جهت نهاد می‌تواند فرصت‌های گفت‌و‌گو ایجاد کند. صالحی در پایان سخنرانی خود با اشاره به دوسالانه کارتون کتاب نیز گفت: کشور ما در زمینه کارتون ظرفیت خوبی در بین‌الملل پیدا کرده و به تبع آن در انیمیشن هم همین‌طور. این ظرفیت خوب، از نظر رقابت و ارزش افزوده شرایط خوبی را فراهم کرده و به کمک کتاب آمده است. ما در حال حاضر از نظر تغذیه جسمی دچار وضعیت فست فودی هستیم. یعنی تغذیه آسان و سریع اما کاذب؛ در حوزه دانش هم دچار آگاهی فست فودی شده‌ایم.