اسطوره‌ای به انتخاب مردم

سید محمد بهشتی
فعال فرهنگی
جامعه ایران به صفت خصوصیات فرهنگی خود گوهرشناس است. به همین دلیل هم نام افرادی همچون شهید محمدابراهیم همت (زاده ۱۲ فـــــــروردین ۱۳۳۴ شهـــــــرضا - شهادت ۱۷ اسفند ۱۳۶۲ جزیره مجنون) برسرزبان‌ها می‌افتد. محبوبیت نامدارانی همچون او به سبب دانستن فوت وفن‌های جنگی و به کار بردن ابتکاراتی مؤثر که موجب شکست دشمن شد، نبود. البته‌ ای بسا واجد ویژگی‌هایی هم بودند، ولی بخاطر این چیزها نبود که مردم آنان را دوست دارند و برگزیده شده‌اند. همچنان که درسایر شخصیت‌های محبوب در دوره معاصرنیز چنین است.ما در دوره خودمان شخصیتی داریم مثل تختی که از محبوبیت زیادی برخوردار است. تختی به خاطر مدال‌هایش نیست که محبوب جامعه ایران شده است و الا همزمان باتختی کسان دیگری بودند که از او مدال‌های بیشتری آوردند. ولی محبوبیت تختی بیشتر بود. چرا؟! برای این‌که تختی مدالی داشت که مردم به او داده بودند.آن هم به دلیل خصوصیات خاصی که تختی داشت. خصوصیاتی همچون؛جوانمردی، شجاعت، ایثار و از خودگذشتگی در وجود او به ظهور درآمده بود. به این خصوصیات است که جامعه مدال می‌دهد. فرماندهان برگزیده هم همین خصوصیات را داشتند.هنر آنها شجاعت‌شان بود خلوص شان بود، از خود گذشتگی فراوان و ایستادگی شان پای حق بود. جانشان را هم در این راه دادند. مردم این چیزها را می‌فهمند.بالعکس کوچکترین غل وغشی هم باشد مردم آنقدر بصیرت دارند که درک می‌کنند.مردم از درک بالایی برخوردارند ومی‌فهمند چه کسی غل وغش دارد، چه کسی ندارد. این گوهرشناسی مردم ایران را نشان می‌دهد. مطمئن باشید نمی‌شود سرمردم کلاه گذاشت. خیلی‌ها سعی کردند با اسطوره‌سازی افرادی را قالب کنند ولی مردم زیر بار نمی‌روند. چون مردم ما نادان نیستند. بلکه خیلی بصیرند.
امثال شهید همت که الآن اسم شان بزرگ شده و در ردیف ژنرال‌ها هستند، زمان جنگ تا این حد مشهور نبودند. اگرچه درعین حال نقش ژنرالی را هم ایفا می‌کردند.ولی خیلی افتاده و مثل بقیه بودند. وقتی در جمعی بودند نمی‌توانستی تشخیص دهی کدام یک از آنان همت است. این‌گونه منش‌ها و ویژگی‌هاست که شهید همت را محبوب مردم کرده واین ویژگی عامل بسیار مهمی در راهیابی به قلب مردم است. مردم بخوبی اصل را از بدل تشخیص می‌دهند.برای همین امثال شهید همت نیازی به تبلیغ نداشته وندارند.مردم با درک بالایی که دارند خیلی خوب و خیلی زود گوهر صداقت وخلوص را در افراد کشف و عیار آن را می‌سنجند. افرادی همچون همت، خرازی وباکری‌ها با درخشش نظر مردم را نسبت به خود جلب کردند و به مثابه قهرمانان اسطوره‌ای نام و یادشان همراه قهرمانی‌ها و حماسه‌های جنگ تکرار می‌شود. من به یاد ندارم رسانه‌ای برای آنان تبلیغ کرده باشد.آنان آنگونه که توسط رزمندگانی که جوهره وجودشان با اخلاص صیقل یافته بود مشاهده شده بودند روایت شدند ومحبت شان دل‌ها را تسخیر کرد.همان‌طور که در مشروطه نیز بدون اینکه کسی در صدد برآید برای ستارخان محبوبیت ایجاد کند.ستارخان نامش بلند آوازه شد و محبتش به دل‌ها راه یافت و در دل ها ماند.