نظرسنجی جدید از بازگشت محبوبیت ماکرون و افت حمایت از تظاهرات اعتراضی خبر می‌دهد

فرسایش جلیقه‌های زرد
همدلی| گروه سیاسی- روح‌اله نخعی: بعد از پانزده هفته تظاهرات مستمر اعتراضی علیه سیاست‌های ماکرون، به نظر می‌رسد سرانجام ورق نظرات مردم فرانسه به سود ماکرون و علیه جلیقه‌زردها برگشته است. یک نظرسنجی جدید که دوشنبه ۶ اسفند منتشر شده نشان می‌دهد، محبوبیت ماکرون در طول این ماه دو درصد افزایش یافته و به ۳۲ درصد رسیده است.
درصد محبوبیت ۳۲درصد در حالت عادی البته اصلا خبر خوبی برای یک رئیس‌جمهور نیست اما ماکرون در طول دوران اعتراضات جلیقه‌زردها با روند نزولی در محبوبیت مواجه شد که به زیر ۳۰درصد هم رسید و در پایین‌ترین حدش در ماه دسامبر، ۲۷درصد شد. بسیاری از ناظران مشغول گمانه‌زنی درباره سرنوشت ماکرونی بودند که با بحران محدودیتی جدی مواجه شده بود و به نظر راه خروجی هم برایش نداشت؛ اما نظرسنجی جدید حاکی از شکل‌گیری روندی به سمت صعود دوباره محبوبیت اوست.
یورونیوز فارسی می‌نویسد، اهمیت دیگر این آمار که موسسه نظرسنجی اودوکسا آن رت منتشر کرده، در آن است که از زمان آغاز جنبش جلیقه‌زردها در میانه ماه نوامبر ۲۰۱۸ تاکنون این نخستین باری است که محبوبیت رئیس‌جمهوری فرانسه افزایشی ولو اندک را نشان می‌دهد.


همزمانی این رشد با افت اقبال به جلیقه‌زردها باعث شده کارشناسان ارتباطی معنادار بین این دو روند قائل باشند. یورونیوز فارسی در این باره می‌نویسد، جنبش جلیقه‌زردها در یکی دو هفته اخیر به دلایل گوناگون از جمله اختلاف‌های داخلی رو به افول داشته است. نتایج نظرسنجی اودوکسا در این زمینه نشان می‌دهد که ۵۵درصد مردم فرانسه خواهان توقف اعتراض جلیقه‌زردها هستند. از زمان آغاز اعتراض جنبش جلیقه‌زردها، این نخستین بار است که اکثریت پرسش‌شوندگان فرانسوی در یک نظرسنجی رای به توقف جنبش می‌دهند. شکل‌گیری این روندها پس از دنباله‌ای از اقدامات دولت ماکرون اتفاق می‌افتد که به نظر می‌رسد در حال نتیجه‌دادن باشد.
دولت ماکرون در شروع تظاهرات جلیقه‌زردها در رویکردی که تلاش برای پافشاری بر برنامه‌های مالیاتی‌اش دیده می‌شد، از در سرکوب و محکوم‌کردن جلیقه‌زردها وارد شد؛ پس از مدتی اما، اگر چه همچنان برخوردهای شدید پلیس با تظاهرکنندگان ادامه داشت و مصدومانی هم بر جای گذاشت، در صحنه سیاسی دولت ابتدا از مواضع عقب‌نشینی کرد و سپس به دنبال حل بحران محبوبیت و فشار رفت. دولت ماکرون بعد از این که اعلام شد بناست با نمایندگان جلیقه‌زردها وارد مذاکره شود، دیدار را لغو و اعلام کرد از طرح‌های مالیات سوختی که آغازگر اعتراضات بود صرف‌نظر می‌کند و یکی دو طرح مورد انتقاد دیگر را نیز لغو کرد؛ با این حال، مخالفانی که به رویکرد کلی ماکرون معترض بودند که دولت او را دولت ثروتمندان می‌خواندند، به تظاهرات هفتگی ادامه دادند و خواستار استعفای ماکرون شدند.
بعد از این، ماکرون برنامه «گفت‌وگوی عمومی» را با نمایندگان مردم، احزاب، اصناف و رسانه‌ها آغاز کرد که از روش‌هایی قدیمی در صحنه سیاسی فرانسه برای کنترل بحران و تنش است. به تعبیر برخی کارشناسان، گفت‌وگوهای عمومی ماکرون، بیش از اینکه مذاکره باشد، یک جلسه «گروه‌درمانی» بود. ماکرون همین شنبه که روز تظاهرات بود هم در نمایشگاه کشاورزی پاریس حاضر شد و با مردم و کشاورزان گفت‌وگو کرد تا چهره خود را مثبت‌تر نشان دهد.
دنباله‌دارشدن تظاهرات در حالی که خواسته مشخصی غیر از استعفای رئیس دولت مطرح نمی‌شد احتمالاً از دیگر دلایل افت اقبال به تظاهرات جلیقه‌زردها بوده است. معترضان این جنبش، هم از میان چپ‌گراها و هم از میان راست‌گرایان افراطی مخالف ماکرون بودند و همین به معنای اختلاف نظری بنیادین می‌شد. در هفته‌های گذشته اخباری از اختلاف نظر بین کسانی که خود را رهبر جلیقه‌زردها می‌خواندند، بر سر مسائلی مانند انتشار لیست انتخاباتی برای پارلمان اروپا یا تغییرات در زمان و شکل اعتراضات نیز منتشر می‌شد.
عامل احتمالی دیگری که ممکن است به تظاهرات صدمه زده باشد، ماجرای فینکل کروت بود. آلن فینکل کروت، فیلسوف راست‌گرای یهودی با حضور در میان معترضان، به دلیل مواضعش با پرخاش آن‌ها مواجه شد که با اظهاراتی همراه بود که نژادپرستانه دیده شدند. یهودی‌ستیزی از خط قرمزها و اتهامات سنگین در کشورهایی مثل فرانسه است و انتقادات از اسرائیل و صهیونیزم در حالت عادی به یهودی‌ستیزی تعبیر می‌شوند. در نتیجه این اتفاق، حتی این صحبت مطرح شد که صهیونیزم‌ستیزی هم جایگاهی مثل یهودی‌ستیزی پیدا کند. اتهام نژادپرستی می‌تواند ضربه مهمی به چنین کنشی بزند، هر چند، چهره‌هایی مثل آلن بدیو معتقد بودند این بازی تعمدی فینکل کروت برای مظلوم‌نمایی بوده است و نباید چنین حرکتی را با یک نمونه اقدام این چنینی قضاوت کرد.
در هفته‌های آینده باید منتظر مشخص‌شدن چند مسئله درباره این روندها بود. اینکه روند اقبال به ماکرون و دورشدن از جلیقه‌زردها دنباله‌دار می‌شود یا نه. اینکه واکنش جلیقه‌زردها به این روندها، آیا تسلیم و خروج از صحنه خواهد بود، یا ادامه همین روند تظاهرات یا تغییر تاکتیک برای جلب دوباره حمایت مردم. شاید مهم‌تر از این‌ها، باید دید آیا ماکرون از این ماجرا واقعاً جان به در می‌برد یا سقف کوتاه تازه‌ای پیدا کرده است. اگر این چند هفته اعتراض چندجانبه صدمه‌ای جبران‌ناپذیر به وجهه ماکرون زده باشد و علی‌رغم پایان ماجرای جلیقه‌زردها محبوبیت او کمی بالاتر از رقم فعلی متوقف شود، مشکل مهم ماکرون همچنان برقرار خواهد بود و شاید در قدم بعدی که در جهت برنامه‌های خود بردارد، با محبوبیتی که همچنان پایین است، باز با موج مخالفتی مشابه مواجه شود.
نظرسنجی دیگری که در فیگارو منتشرشده نیز نشان می‌دهد حزب متبوع ماکرون یعنی «جمهوری به پیش» نیز پیشتاز نظرسنجی‌ها برای انتخابات آتی پارلمان اروپاست. انتخابات دور جدید پارلمان اروپا قرار است در روزهای دوم و پنجم خرداد ۹۸ برگزار شود، اما فهرست رسمی نامزدهای احزاب هنوز اعلام نشده است. بر پایه یک نظرسنجی که نتایج آن روز دوشنبه در روزنامه لوفیگارو منتشر شد، حزب حاکم فرانسه در صورت ائتلاف با حزب میانه دست کم ۲۲ درصد آرا را از آن خود خواهد کرد. ائتلاف حزب میانه به رهبری فرانسوا بایرو با حزب ماکرون با توجه
به همگامی آنها در انتخابات ریاست‌جمهوری بسیار محتمل است. نزدیک‌ترین رقبای ماکرونیست‌ها در انتخابات اروپا ملی‌گرایان افراطی تحت رهبری مارین لوپن هستند که با ۱۹ درصد آرا در قالب حزب «اتحاد ملی»، «جبهه ملی» سابق، در جایگاه دوم قرار دارند. یورونیوز فارسی می‌نویسد این آمار تنها متعلق به این حزب است و اگر گروه‌های راست‌گرا و ملی‌گرای دیگر با آن ائتلاف کنند، بعید است که احزاب قدرتمند دیگر بتوانند از آنها پیشی بگیرند.