روزنامه قانون
1397/12/01
مـزد بلاتكليف!
طبق تعريف سازمان بين‌المللي كار»حداقل دستمزد مبلغي است كه در ازاي انجام كار يا خدمتي در مدت معين به كارگر پرداخت مي‌شود و هيچ فرد يا قرارداد جمعي نمي‌تواند آن را كاهش دهد و پرداخت آن به وسيله قانون تضمين شده است و كفاف معاش كارگر و خانواده وي را بر اساس شرايط اقتصاد آن كشور مي‌دهد». با اين تعريف حداقل دستمزد، دستمزدي است كه بدون توجه به ميزان بهره‌وري نيروي كار و ديگر قوانين حاكم بر مزد و تنها بر اساس ملاحظات زيستي و معيشتي كارگر و خانواده وي تعيين مي‌شود. اما سوال اينجاست كه آيا در كشور ما با توجه به شرايط اقتصادي فعلي حداقل دستمزدي كه براي قشر كارگر تعيين مي‌شود، كفاف معيشت وي و خانواده‌اش را خواهد داد؟عدم تشكيل جلسات
هر ساله در ماه‌هاي پاياني سال و با نزديك شدن به سال جديد جلسات تعيين حداقل دستمزد با حضور نمايندگان كارگري و كارفرمايي در كشور تشكيل مي‌شود تا ميزان حداق دستمزد كارگران با توجه به نرخ تورم و سبد معيشت خانوار تعيين شود. امسال اما گويا داستان به شكل ديگري است. در اين خصوص یک مقام مسئول کارگری با اشاره به برگزار نشدن جلسات دستمزد شورای عالی کار در یک ماه باقی مانده به پایان سال ۹۷، از احتمال موکول شدن تعیین دستمزد کارگران به سال آینده خبر داد. ناصر چمنی درباره پیش‌بینی نحوه برگزاری جلسات دستمزد کارگران به ايسنا گفت: یک ماه به پایان سال باقی مانده و ما هنوز به طور جدی به مبحث دستمزد کارگران ورود نکرده‌ایم و اولین جلسه رسمی دستمزد را برگزار نکردیم. شاید سیاست این باشد که دستمزد دقیقه ۹۰ تعیین شود و مثل یکی دو سال اخیر ساعت دو نصفه شب رقم دستمزد از شورای عالی کار بیرون بیاید، ولی به اعتقاد من موکول شدن تعیین دستمزد کارگران به بعد ازعید بعید نیست. سال گذشته این موقع چند جلسه برای تعیین دستمزد کارگران تشکیل و نظر دولت و کارفرمایان مشخص شده بود و نمایندگان کارگری به دنبال نزدیک کردن دیدگاه آن‌ها به خود بودند ولی امسال با توجه به اینکه فقط یک ماه تا پایان سال داریم هنوز حتی اولین جلسه رسمی دستمزد را هم تشکیل نداده‌ایم. بيشترین ضرر از برگزار نشدن جلسات دستمزد را جامعه کارگری متحمل میشود، شاید زور نمایندگان کارگری در شورای عالی کار به دولت و کارفرمایان نرسد ولی امید جامعه کارگری به نمایندگان کارگری است و سر دستمزد کارگران به هیچ وجه کوتاه نخواهند آمد.
پيشنهاد دستمزد پلكاني
چمنی درباره پیشنهاد پلکانی کردن افزایش دستمزد کارگران برای سال ۹۸ گفت: این کار را نمی‌شود در پایه دستمزد انجام داد چون همین حالا بیش از ۸۰ درصد کارگران حداقل بگیرند و یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان حقوق می‌گیرند؛ پس پلکانی کردن حداقل مزد جواب نمی‌دهد. به‌شخصه معتقدم که شورای عالی کارامسال باید با نگاه ملی و واقع گرایانه به مقوله دستمزد نگاه کند وشرایط اقتصادی سال آینده و تاثیر آن بر سفره کارگران را درنظر بگیرد. دولت باید از حالا برای پنج سال آینده برنامه داشته و میزان تورم سال آینده را پیش‌بینی کرده باشد وبرای نوسانات ارزی، تورم‌های ناگهانی و بحران‌های احتمالی که ممکن است ایجاد شود و بر معیشت تاثیر منفی بگذارد، چاره‌اندیشی کند تا جامعه کارگری زمین‌گیر نشود.
رقم سبد هزینه معیشت
نایب ريیس کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران در پایان با اشاره به اعلام رقم سبد هزینه معیشت خانوارهای کارگری، گفت: تعیین رقم سه میلیون و ۷۶۰ هزار تومان عجیب نبود، وقتی که مرکز پژوهش‌های مجلس از افزایش قیمت اقلام خوراکی‌ها و خط فقر خبر می‌دهد و دولت برای توزیع بسته‌های حمایتی حقوق زیر سه میلیون تومان را مبنا قرار می‌دهد، می‌توان فهمید که افزایش هزینه‌ها چه تاثیری بر معیشت کارگران گذاشته است؛ بنابراین با توجه به تعیین این رقم در کمیته دستمزد دیگر جای هیچ بهانه‌ای برای جبران عقب‌ماندگی‌های مزدی کارگران نمی‌ماند.
چندي پيش کمیته دستمزد شورای عالی کار در آخرین نشست خود سبد هزینه ماهانه خانوارهای کارگری را با استناد به گزارش مراجع رسمی آماری و تحقیقات میدانی کمیته‌های مزد در استان‌های مختلف سه میلیون و ۷۶۰ هزار تومان اعلام کرد. اين در حالي است كه رقم حداقل دستمزد در سال 97، يك ميليون و 200هزار تومان بوده و با توجه به اينكه مسئولان به طور مرتب بيان مي‌كنند كه سال 98 به لحاظ اقتصادي براي كشورسالي سخت خواهد بود، به نظر مي‌رسد كه دولت و همچنين كميته تعيين حداق دستمزد بايد چاره‌انديشي لازم را براي معيشت كارگران و خانواده‌هاي آن‌ها بكند. در غير اين صورت سفره اين قشر از جامعه باز هم كوچك‌تر خواهد شد.
