ضرب الاجل محیط زیست به باغ پرندگان

 وضعیت باغ پرندگان بسیار اسف بار است و پرندگان در شرایط بسیار بدی هستند؛ محیط آلوده، بدن زخمی، زندگی پلیکان ها در محیطی بدون آب و بوی نامناسب. لطفا گزارشی از این حیوان آزاری تهیه کنید.
 
پیرو درج پیامی در صفحه حرف مردم آن نشریه محترم در شماره 4066 مورخ 97.11.24 با مضمون «وضعیت باغ پرندگان بسیار اسف بار است و پرندگان در شرایط بسیار بدی هستند...» بدین وسیله به استحضار می رساند در بازدید کارشناسی مورخ 1397.11.27 کارشناسان این شبکه از باغ پرندگان مشخص شد باغ مزبور در حال به‌سازی و تغییرات در فضاهای نگهداری حیوانات بوده و بنا به اظهارات مدیر اجرایی این مرکز، باغ پرندگان تا قبل از فرا رسیدن سال 1398 مجدد آماده بهره برداری کامل خواهد بود. توضیح این که پرنده مصدومی که در یکی از قفس ها نگهداری می شود، بنا به اظهارات نامبرده متعلق به محیط زیست بوده و از پرندگان کشف شده و توقیفی غیرمجاز است که در حال مداوا و درمان است.
شبکه دام‌پزشکی مشهد
 
شهرمشهد به‌واسطه نعمت وجود مضجع نورانی ثامن‌الحجج(ع)، یکی از قطب‌های گردشگری کشور است و احداث و راه‌اندازی اماکن تفریحی و تجاری استاندارد و جذاب، می‌تواند زمان ماندگاری زائران و مسافران در این شهر را طولانی‌تر کند و به ایجاد اشتغال و رونق اقتصادی و گردشگری منجـر شود. از این رو، حمایت از بخش خصوصی که برای ایجاد فضا و امکانات تفریحی سالم در مشهد تلاش می‌کنند، بر همگان واضــح و روشن است. یکی از این اماکن خصوصیِ جالب‌ برای عموم شهروندان و گردشگران، «باغ پرندگان مشهد» است که در بولوار خیام، میدان بهارستان و در منطقه ویژه‌ گردشگری سپاد قرار گرفته است. فضایی که در صورت توجه، می‌تواند یکی از میعادگاه‌های مهم در همه روزهای سال، به‌ویژه ایام خاصی مثل تعطیلات تابستان یا تعطیلات عیدنوروز باشد اما متاسفانه به‌ دلیل بی‌توجهی‌هایی که در پیامک‌های مردمی برای صفحه حرف‌مردم مطرح شده، اکنون از حداکثر ظرفیت خود استفاده نمی‌کند. بنابراین، سری به این مجموعه زدیم تا با مشاهده میدانی و پرسشگری از مسئولان مربوط، شرایط این باغ را بررسی کنیم.


پلیکان‌های سرگردان در میان ضایعات ساختمانی و پرنده‌های شکاری زخمی
حوالی ساعت 11 صبح، با خرید بلیت شش هزار تومانی وارد مجموعه می‌شوم و از لحظه ورود، بوی بد و آزاردهنده‌ای که سرتاسر فضای باغ را احاطه کرده، استشمام می‌کنم. اولین چیزی که در ورودی باغ قرار دارد، دو قفس بزرگ است که محل زندگی و نگهداری سه طوطی آفریقایی و رنگارنگ است. این طوطی‌ها به طورمعمول از جذاب‌ترین جاذبه‌های عکاسی در باغ‌های پرندگان دنیا به شمار می‌روند. منتها نزدیک‌تر که می‌شوم، می بینم آن‌قدر بی رمق و پروبال شکسته هستند که از خیر گرفتن عکس می گذرم. کمی جلوتر با صحنه عجیبی مواجه می شوم؛ فضایی پر از ضایعات و مصالح ساختمانی که یک پلیکان بزرگ در کنارشان در حال راه رفتن است و معلوم نیست اگر لابه‌لای این مصالح و ضایعات فلزی گم می شد، چه سرنوشتی در انتظارش بود. کمی جلوتر، قفس فلزی بزرگ و مرتفعی وجود دارد که براساس شناسنامه درج شده روی سازه، محل نگهداری کرکس و عقاب است. این که آیا نگهداری همزمان این دو گونه‌ پرنده شکاری در کنار هم کار درستی است یا نه را کارشناسان باید قضاوت کنند اما چیزی که بیش از همه به چشم می آمد، وضعیت تاسف‌بار پرندگان این قفس است. تنها کرکس موجود در این سازه، به شدت از ناحیه‌ بال چپ مجروح شده و زخم و جراحت بزرگ بال پرنده به راحتی مشهود بود، به طوری که حتی توان پرواز نداشت. عقاب‌ها هم به همین ترتیب از ناحیه بال، سر و پشت مجروح بودند و اصلا شرایط مناسبی نداشتند.
قوی گیرافتاده زیر پل و لک‌لکِ افسرده!
جلوتر، برکه‌ای است که در آن تعداد زیادی فلامینگو و قو وجود دارد. برکه‌ای با آب بسیار کثیف که در آن از زباله‌ خوراکی‌های بازدیدکنندگان گرفته تا بال و پرهای پرندگان دیده می‌شود؛ هرچند با همین شرایط، حال پرندگان درون استخر، خوب به نظر می رسد. همین طور در حال تماشای پرندگان برکه هستم که یک قو در تلاش برای رد شدن از زیر پل فلزی نصب شده روی برکه، به دلیل عمق کمِ آب در آن نقطه، پاهایش به پایه‌ فلزی پل برخورد و در آن گیر می‌کند. یک اتفاق تلخ که دلیلش، شرایط غیراستاندارد فضاست. قو هم به سختی، خودش را نجات می‌دهد. در ادامه مسیر، باغچه و آب نمایی است که خاکی و بسیار کثیف و مملو از انواع نایلون‌های پلاستیکی است. روبه روی برکه قفس بزرگی قرار دارد که در آن دو پرنده بزرگ شبیه لک لک مارابو زندگی می کنند. جالب این که ویژگی مهم این لک‌لک‌ها که گاهی طول بال‌هایشان به سه متر می‌رسد، صدای بلندشان است در حالی که سکوت آن ها در باغ پرندگان مشهود است.
توجیهات عجیب مدیــر باغ
قفس‌ دیگری نیز برای زندگی و نگهداریِ پرندگانِ دیگر وجود دارد که با کاور پلاستیکی پوشانده شده است. در قفس اول، انواع خروس و مرغ و قرقاول دیده می شدند که پرهای سر، پشت و بال‌هایشان ریخته یا چیده شده بود. کاور پلاستیکی قفس بعدی را که کنار زدم، با جسد یک مرغ خاص و سفیدرنگ مواجه شدم. کمی آن طرف‌تر مرغ دیگری از همان نژاد در حال جان دادن است و اصلا شرایط مناسبی ندارد. قفس بعدی متعلق به تعداد زیادی کبوتر بود و در مجاورت این قفس هم، باز مقدار زیادی ضایعات و مصالح ساختمانی و زباله ریخته شده بود. جالب این که وقتی برای شنیدن توضیحات مدیریت باغ به سراغ آقای «کلایی» رفتم که به گفته خودش، سابقه مدیریت باغ پرندگان کیش را هم دارد، وجود پرنده مرده در قفس مرغ‌ها را کاملا تکذیب کرد و پس از رفتن به قفس مدنظر هم با این که خودم مشاهده کرده بودم، لاشه پرنده وجود نداشت اما پرنده‌ای که کاملا مشخص بود بیمار است، هنوز در قفس بود و کلایی معتقد بود: «الآن ظهر است و پرنده تازه دانه گرفته و درحال چرت زدن است.» منتها این پرنده پس از چند دقیقه در مقابل چشمان ما جان داد و کلایی توضیح داد: «مرگ و میر در این فصل برای این موجودات حساس، طبیعی است!» پس از شنیدن این پاسخ عجیب، درباره چرایی وضعیت اسف‌بار پرندگان شکاری می‌پرسیم که می‌گوید: «این پرندگان توسط سازمان محیط زیست به این جا آورده شده اند و با اجبار آنان باید با همین وضعیت نگهداری و درمان شان کنیم. این کار برای حمایت از پرندگان انجام شده چراکه قطعا اگر این پرندگان در محیط زیست رها بودند، خیلی زود از بین می‌رفتند؛ ضمن این که برخی هم در زمان جفت‌گیری با هم درگیر شده اند. نرهای غالب، نرهای مغلوب را زخمی می‌کنند.» پاسخ کلایی در باره آب کثیف و غیربهداشتی برکه ، ارتفاع کم آب ، ساخت پل غیراستاندارد روی استخر مجموعه و وجود مصالح و ضایعات و محیط کثیف باغ هم این بود که: «آب برکه کثیف نیست. چون دیواره و کف استخر رنگ ندارد و سیمانی است، رنگ آب تیره دیده می‌شود! ضمن این که برخی از مردم، هنگام بازدید زباله‌های خود را در آب استخر می‌ریزند و ما نمی‌توانیم برای جلوگیری از این کار، کسی را بگذاریم که مراقب باشد. اما این آب هر روز تمیز می‌شود و روز گذشته در بازدید مسئولان دام پزشکی از مجموعه، این موضوع تایید شد. ضمن این که این جا در حال بازسازی کامل است و سعی ما این است که با انجام تغییرات کلی، این مکان را برای استفاده عموم در نوروز 98 آماده کنیم.»
کارشناس سازمان محیط زیست: تا آخر اسفند مهلت دادیم و بعد از آن پلمب می‌کنیم
پس از مشاهده شرایط اسف‌بار باغ‌پرندگان مشهد، با «محمدی» کارشناس سازمان محیط زیست و مسئول مستقیم رسیدگی به وضعیت باغ پرندگان مشهد گفت وگو می کنیم که توضیح می‌دهد: «سازمان محیط زیست محل مناسب و مجهزی برای نگهداری از پرندگان آسیب دیده دارد و به استفاده از مراکز این‌چنینی نیازی ندارد و ما نه تنها هیچ اجباری در این کار نداشتیم بلکه مجوزی هم برای این اقدام صادر نکردیم. باغ پرندگان به لحاظ فضا، تغذیه، بهداشت، درمان، امکانات و موارد دیگر مشکلات زیادی داشت اما امیدواریم با توجه به تغییر مدیریت باغ و حضور آقای کلایی که تجربه مدیریت دیگر باغ‌های پرندگان کشور را دارد، به شرط بهبود شرایط و تغییر کارکنان خاطی و همچنین اعتبار پروانه بهداشتی و بازدید مستمر سازمان محیط زیست از این مرکز، شرایط این باغ تا پایان اسفندماه امسال، بهبود یابد وگرنه در صورت ادامه این روند نامناسب، قطعا این مرکز پلمب خواهد شد.»
ریختن پر و کز کردن کنج قفس، نشانه بیماری پرندگان است
«محمود جوادی نژاد» رئیس شبکه دام پزشکی شهرستان مشهد هم در خصوص وضعیت باغ پرندگان مشهد می‌گوید: «پس از انتشار پیام مردم درباره شرایط نامناسب باغ پرندگان در روزنامه خراسان رضوی، همان روز و دو بار بعد از آن، گروهی از کارشناسان ما به محل اعزام شدند و به بررسی موارد یادشده پرداختند. متاسفانه شرایط به هیچ وجه مناسب نبوده و مورد تایید ما نیست. اما تمامی آزمایش‌های لازم برای بررسی بیماری های «حاد» پرندگان صورت گرفت و هیچ بیماری خطرناکی مانند آنفلوآنزا گزارش نشد. منتها ریختن پر پرنده، یکی از علایم مهم سوء تغذیه و کمبود مواد غذایی است و شاید این کار برای کاهش هزینه‌ها انجام شده است. کز کردن نیز از علایم بیماری نیوکاسل در طیور است و در کل با توجه به شرایط نامناسب باغ، حتما مواردی از بیماری‌های غیرحاد وجود دارد، اما جای هیچ نگرانی برای انتقال به مردم و بازدیدکنندگان نیست. هشدارهای لازم برای اصلاح داده شده و تا انتهای اسفندماه اگر شرایط بهبود نیابد، قطعا از ادامه فعالیت این واحد جلوگیری می‌‌شود و ما امیدواریم با توجه به نبود هیچ جایگزینی برای این مرکز و اهمیت وجود این باغ منحصربه فرد در شهر، هرچه سریع تر به وضعیت مطلوب برسد و ادامه فعالیت دهد.»