روزنامه ابتکار
1397/12/01
گزارش «ابتکار» از انتقاد نمایندگان به هجوم مردم برای خرید خودروهای گران و بی‌کیفیت در 45 دقیقه
متقاضیان تابوت مرگ گله نکنندمعصومه معظمی
در ماه‌های اخیر قیمت خودرو افزایش چشمگیری داشته است و طبق فرمول ابلاغی مبنی بر فروش خودرو به قیمتی معادل ۵ درصد حاشیه بازار از سوی خودروسازان، همچنان سیر صعودی طی می‌کند. البته اعتراضات و واکنش‌های منفی به کیفیت پایین و قیمت بالای خودرو از سوی مردم و مسئولان کم نیست ولی این واکنش‌ها باعث نشده است که خودروسازان به خودشان بیایند و حقوق مصرف‌کننده را رعایت کنند. البته مواردی ازجمله عدم نظارت بر خودروسازان، افزایش بی‌ضابطه قیمت خودرو، تحریم‌ها، عدم امکان واردات قطعات خودرو، اظهارنظرهای بی‌اساس و غیرکارشناسانه مسئولان، عدم رقابت‌پذیر بودن خودروسازی و انحصار این بازار در دست دو شرکت خودروساز و ... باعث نابسامانی و هرج‌و‌مرج در بازار خودرو شده است و خودروساز خودروهای بی‌کیفیت را با قیمت مصوب خود به مصرف‌کننده تحمیل می‌کند. ولی نکته قابل توجه این است که مصرف‌کننده به جای واکنش منفی به خودروی بی‌کیفیت و گران و نخریدن آن، برای خرید خودروهای پیش‌فروش صف می‌کشد. جالب اینجا است که روز گذشته برای ثبت‌نام خودروهای پیش‌فروش فوری در فاصله زمانی 45 دقیقه‌ای، سایت به تکمیل ظرفیت ثبت‌نام رسید.
صبح روز گذشته ساعت ۱۰ صبح طرح ویژه پیش‌فروش فوری خودرو با قول تحویل خودروها طی سی روز آغاز شد و با وجودی که برخی خودروها در این طرح پیش‌فروش، افزایش قیمتی بین 5 تا 22 میلیون تومان را تجربه کردند، متقاضیان برای ثبت‌نام هجوم بردند و طی 45 دقیقه در تهران این ظرفیت تکمیل شد. پیش از این خودروسازان به استناد سود زیاد دلالان و سرازیر شدن سرمایه‌گذاران به بازار خودرو، به جای مصرف‌کنندگان واقعی، خواستار افزایش قیمت خودرو یا به عبارت دیگر کاهش فاصله قیمت تحویل کارخانه با قیمت بازار شدند. در این راستا مقرر شد خودروسازان خودروهای تولیدی را به قیمتی معادل پنج درصد حاشیه بازار به فروش برسانند اما وضعیت به‌گونه‌ای پیش رفت که افزایش روز‌به‌روز قیمت خودرو را به دنبال داشت.
تلاش‌ها برای متعادل کردن قیمت خودرو
روز گذشته محمدرضا نجفی، رئیس کمیته تحقیق و تفحص از علل ناکارآمدی شرکت‌های خودروساز داخلی گفت: «بنا به تجارب و شناختی که دارم، افزایش قیمت خودرو به پنج درصد حاشیه بازار، امکانی تازه برای استمرار روند ناکارآمد و معیوب فعلی است.» نماینده مردم تهران در مجلس با بیان اینکه «مبانی و روش افزایش قیمت کارخانه‌ای خودرو به پنج درصد حاشیه بازار را اصولی و عادلانه نمی‌دانم»، افزود: «نظام قیمت‌گذاری بازار در شرایطی قابل پذیرش است که وضعیت رقابتی وجود داشته و عرضه و تقاضا با هم متوازن باشد. زمانی میشود قیمت بازار ملاک قرار گیرد که دست‌کم واردات ممکن باشد و محدودیت‌های ثبت‌نام و خرید برداشته شود. در شرایط فعلی که هیچ‌کدام از شرایط و لوازم بازار رقابتی فراهم نیست چنین روشی نیز قابل پذیرش نیست.» او همچنین افزود: «اگر می‌خواهیم مشکلات صنعت خودرو پایان یابد، باید به سمت یک تحول اساسی در این صنعت برویم و با در‌نظر گرفتن نظرات و منافع تمامی ذی‌نفعان کلیدی آن به خصوص قاطبه ملت ایران که مصرف‌کنندگان این محصولات هستند، طرحی برای خروج از بن‌بست موجود ارائه کنیم. وگرنه با به تاخیر انداختن، بروز مشکلات این صنعت با روش‌هایی ازجمله افزایش قیمت‌های مستمر و عدم مدیریت راهبردی و جامع‌الاطراف آن، در آینده نه‌چندان دور با انباشت، پیچیدگی و مخاطرات روز افزون این صنعت مواجه شده و درمان آن سخت‌تر خواهد شد.»
جان ایرانی مهم‌تر از کالای ایرانی است
پیش از این بهرام پارسایی، سخنگوی کمیسیون اصل 90 مجلس هم با بیان اینکه «امسال سال حمایت از کالای ایرانی است اما کالایی که کرامت انسانی را حفظ کند. جان ایرانی مهم‌تر از کالای ایرانی است»، گفته بود: «آمار فوت‌شدگان سال ۹۵ بر حسب نوع خودرو نشان می‌دهد که تلفات ناشی از پراید در راس و بعد از آن پژو و سمند و وانت پیکان قرار می‌گیرند، در سال ۹۶ نیز این آمار ادامه دارد.» پارسایی افزود: «آمار تلفات ۱۰ سال در تصادفات جاده‌ای ۲۴۱ هزار و ۲۳۶ نفر است یعنی به ازای ایجاد هر شغل یک کشته، ۱۰ مصدوم، دو زن سرپرست خانوار و دو کودک یتیم داشته‌ایم. آیا ما برای اشتغالزایی باید با مردم بجنگیم؟ آیا این کالای ایرانی افتخار ایرانی است؟ هر ساله تعدادی از خانواده‌ها دچار مصیبت تصادفات جاده‌ای شده و ناامن بودن خودروها جان آنها را می‌گیرد.»
شدیدترین برخوردها با متولیان افزایش قیمت خودرو پس از بررسی بودجه
بنابراین نمایندگان منتقد وضعیت بازار خودرو در گفت‌وگو با «ابتکار» نسبت به وضعیت پیش‌آمده بازار خودرو موارد مختلفی را بیان کردند و هر یک نکته‌ای را دلیل این نابسامانی دانستند. غلامعلی جعفرزاده، نماینده مردم رشت در خانه ملت به محدودیت قانونی پرداختن به موضوعی خارج از بودجه در زمان بررسی بودجه به «ابتکار» گفت: «آیین‌نامه به ما اجازه نمی‌دهد تا زمانی که بودجه در صحن بررسی میشود وارد مبحث دیگری شویم و تا پایان بودجه باید بدون تعطیلی و وقفه آن را بررسی کنیم. فعلا نمی‌توانیم وزیر صمت را برای افزایش بی‌ضابطه قیمت خودرو به مجلس بکشانیم ولی دو هفته آینده قطعا با شدیدترین شکل ممکن به این موضوع ورود خواهیم کرد.»
متقاضیان تابوت مرگ وقت مسئولان را نگیرند
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس ادامه داد: «بازار خودرو از کنترل وزیر خارج شده است و به‌نوعی برخی نکات و مواردی که وزیر می‌گوید هم نگران‌کننده است و جنبه دفاعی دارد. خودروسازان هم بیشترین سوءاستفاده را از شرایط تحریم‌ها می برند ولی قیمت خودروهایی مثل تابوت مرگ(پراید) لحظه‌به‌لحظه گران و گران‌تر می شود.» این نماینده چند دوره مجلس علاوه بر انتقاد از وزیر صمت و خودروسازان، عامل دیگر این نابسامانی را مردم و متقاضیان خرید خودروهای بی‌کیفیت و گران‌قیمت دانست و به «ابتکار» گفت: «تا زمانی که تا این حد برای خرید این خودروهای بی‌کیفیت تقاضا وجود دارد، به خودروسازان چیزی نمی‌توانیم بگوییم. مثلا می‌گوییم گوشت گران است و مردم توان خرید آن را ندارند و بحق هم همینطور است، ولی فروش پراید از 17 میلیون شروع شد و تا الان که به بیش از 50 میلیون تومان رسیده است، قیمت‌ها همچنان در حال افزایش است و متقاضیان هم برای خرید آن صف می‌کشند.»
تحریم‌ها دلیل نامتعادل کردن بازار عرضه و تقاضا
ولی جلال میرزایی، معتقد است عامل گرانی قیمت خودرو نه‌تنها موارد ذکر شده بلکه تحریم ها است. نماینده مردم ایلام در مجلس به «ابتکار» گفت: «طبق اصلی کلی در علم اقتصاد، قیمت‌ها تابع میزان عرضه و تقاضا است. اگر عرضه کم باشد و تقاضا زیاد، طبیعی است که قیمت کالا بالا می‌رود. جدای از اینکه احتکار و موارد دیگر در افزایش قیمت خودرو دخیل باشد، خودروسازها نمی‌توانند قطعه وارد کشور کنند و به دنبال آن خودرو تولید کنند؛ پس طبیعی است که نتوانند به تقاضای بازار جواب دهند و قیمت بالا می‌رود.» او تاکید کرد که نباید دچار توهم توطئه باشیم و رسانه‌ها هم باید واقعیت‌ها را بگویند. وقتی خودروساز نمی‌تواند قطعه وارد کشور کند، تولید می‌خوابد و همین وضعیت اتفاق می‌افتد.
جعفرزاده ایمن‌آبادی هم در ادامه اظهاراتش به «ابتکار»، از مردم خواست که در این راه با مجلس همراهی کنند و به‌جای هجوم برای خرید خودروهای پیش‌فروش بی‌کیفیت و گران، از این کار دوری کنند.
نماینده مردم رشت در مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: «با صراحت می‌گویم الان نیازمند کمک و حمایت مردم هستیم.از آنها می‌خواهیم که خودرو نخرند و قول می‌دهیم بعد از بررسی بودجه با خودروسازان و وزیر صمت بدترین برخورد را داشته باشیم و بعد از بودجه بدترین و شدیدترین اهرم‌های نظارتی را در قبال آنها به کار ببریم ولی قطعا می‌گویند اگر خودرو گران است چرا تا این میزان متقاضی خرید وجود دارد.» جعفرزاده ادامه داد: «تا زمانی که مردم همین خودروهای گران بی‌کیفیت را می‌خرند، ورود مجلس به موضوع تاثیر خاصی نخواهد داشت. بنابراین اگر مردم تا این حد متقاضی تابوت مرگ هستند، پس وقت مسئولان را نگیرند و گله و شکایت هم نکنند.»
سایر اخبار این روزنامه
متولیان گردشگری در ایران به دنبال ایجاد توازن مسافران ورودی و خروجی از ترکیه هستند
ژوبین صفاری
هیجان‌زدگی برای خروج از بحران
گزارش «ابتکار» از انتقاد نمایندگان به هجوم مردم برای خرید خودروهای گران و بی‌کیفیت در 45 دقیقه
بیماری فنیل‌کتونوریا را چقدر می‌شناسید؟
هزینه‌های سنگین بلای جان مبتلایان پی‌کی‌یو
«ابتکار» از برنامه «عصر جدید» احسان علیخانی گزارش می‌دهد
زوال «هاله مقدس» هنر به روایت والتر بنیامین
«ابتکار» از تسویه‌حساب‌های سیاسی جناح‌ها گزارش می‌دهد
رقابت برای قدرت، نه خدمت
« ابتکار» همزمان شدن سفر محمد بن سلمان به پاکستان و انفجارهای انتحاری در ایران و هند را بررسی می کند
آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی:
باید بدانیم که راه برگشتی نداریم
محمدجواد ظریف در دیدار با وزیر خارجه چین اعلام کرد
ایران و چین؛ یک شروع جدید
وزیر اطلاعات:
چندین سرویس اطلاعاتی بر ضد ایران همکاری می‌کنند
دادستان تهران:
نجات جان «بابک زنجانی» دست خودش است
