ارتقای معیشت مرزنشینان 5 استان با مصوبات جدید دولت







پریسا عظیمی- شیما جهانبخش
خبرنگار
هیأت وزیران، ۱۷دی ماه امسال تصویب نامه‌ای برای ارتقای معیشت مرزنشینان مصوب کرد که شامل حال ساکنان شعاع ۲۰ کیلومتری در مرز استان‌های آذربایجان‌غربی، کردستان، کرمانشاه، سیستان‌وبلوچستان و هرمزگان که دارای کارت الکترونیکی مرزنشینی هستند، می‌شود.
این تصویب نامه برای ارتقای معیشت مرزنشینان دو مصوبه دارد که بر اساس مصوبه اول، واردات ۴۸ قلم موادخوراکی و غیرخوراکی برای واردات مرزنشینان و شرکت‌های تعاونی مرزنشینی اعلام شد. به‌دنبال این مصوبه 8 قلم از این اقلام خوراکی از تخفیف صد درصدی حقوق گمرکی برخوردار شده و اقلام غیرخوراکی فهرست شماره یک پیوست تصویب نامه نیز ازتخفیف ۵۰درصدی حقوق گمرک برخوردار است.
مصوبه دوم هم در مورد مجاز بودن ۱۰۰قلم کالا در بازارچه‌های مرزی است که به پیشنهاد مشترک وزارتخانه‌های کشور، سازمان صنعت و معدن و تجارت، سازمان اقتصادی و دارایی و ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز تصویب شده است. علاوه بر ۴۸ قلم کالا که معاف از ورودی بود، ۱۰۰قلم کالا هم از پرداخت سودبازرگانی معاف است که شامل ۴قلم خوراکی و ۹۶قلم غیر خوراکی است؛ این ۱۰۰ قلم کالا درهمه بازارچه‌های موقت مرزی برای واجدان شرایط، مشترک و یکسان است، اما نکته مهم این تصویب نامه این است که آیا مشکلی از مرزنشینان حل خواهد شد و آیا در معیشت این اقشار تأثیری دارد یا نه؟
تأثیر مثبت مصوبه
«کوروش محمدی»، مدیر بازارچه‌های مرزی سیستان‌وبلوچستان در گفت‌و‌گو با «ایران» درباره مزایای اجرای این مصوبه برای مرزنشینان، گفت: اینکه اکنون بخواهیم درخصوص مزایای اجرای این مصوبه و حتی تأثیر آن بر زندگی این اقشار قضاوت کنیم کمی زود است، اما به‌طور حتم تأثیر مثبتی خواهد داشت. ولی ممکن است خیلی چشمگیر نباشد.
افزایش تخفیف‌ها در مصوبه جدید
وی با بیان اینکه سال 95 هم دولت مصوبه‌ای در این زمینه داشت که مواد غیرخوراکی شامل 30 درصد و مواد خوراکی شامل 70 درصد تخفیف می‌شد، افزود: طبق مصوبه جدیدی که به تازگی ابلاغ شده و قابل اجرا نیز است؛ مواد غیرخوراکی 50 درصد و مواد خوراکی هم صد درصد تخفیف خورده که نسبت به مصوبه سال 95 افزایش پیدا کرده است.
مدیر بازارچه‌های مرزی سیستان‌وبلوچستان با اشاره به اینکه در مصوبه جدید، سقف تخفیفات بالاتر رفته، تصریح کرد: به‌عنوان مثال برنج که جزو اقلام خوراکی است، براساس مصوبه سال 95؛ سهمیه هر مرزنشین 25 کیلو در سال بوده، اما در مصوبه جدید به 30 کیلوگرم افزایش پیدا کرده است.
استقبال نکردن مرزنشینان و پیله‌وران از مصوبه سال 95
محمدی درخصوص استقبال مرزنشینان و پیله‌وران از این معافیت‌ها نیز گفت: مرزنشینان و پیله‌وران از معافیت‌های بازارچه‌های مرزی در مصوبه سال 95 استقبال چندانی نکردند؛ شاید به این دلیل باشد که به پیله‌وران اجازه داده نمی‌شد، کالایی وارد کنند. این درحالی است که اگر پیله‌ورهم مجاز به آوردن کالا باشد از این معافیت‌ها استقبال بیشتری خواهد شد. مدیر بازارچه‌های مرزی سیستان و بلوچستان با بیان اینکه هر مرزنشین با ارائه کارت الکترونیکی می‌تواند کالای مورد نیاز خود را با تخفیفات جدید دریافت کند، خاطرنشان کرد: مصوبه معافیت‌های جدید را به اتحادیه‌ها و تعاونی‌های مرزنشینان و همچنین فرمانداری‌ها ابلاغ کردیم که این افراد می‌توانند با مراجعه به این مراکز کالاهای خود را دریافت کنند.
شفاف‌سازی بیشتر مصوبه جدید
وی تأکید کرد: به اعتقاد بنده مصوبه جدید نیاز به شفاف‌سازی بیشتری دارد، زیرا به نظر می‌رسد همه جوانب برای مرزنشینان در نظر گرفته نشده و باید منتظر گذر زمان بود تا شاهد نتایج آن باشیم.
مصوبه جدید باعث فعال شدن بازارچه‌های مرزی نمی‌شود
در همین حال، «حسین فیروزی»، معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منابع استانداری کردستان نیز اظهار داشت: مصوبه جدید در راستای حمایت از تولیدات داخلی به تصویب رسیده و به تمام گمرکات ابلاغ شده، اما تاکنون هیچ گونه ثبت سفارشی صورت نگرفته است.
فیروزی با اشاره به اینکه در این مصوبه تعداد کالاهایی که مجاز به واردات بوده از 500 به 100 قلم کاهش یافته، افزود: 2 تفاوت اصلی میان مصوبه جدید با مصوبه قدیم وجود دارد؛ اول اینکه در این مصوبه بر خلاف مصوبه قبلی که ثبت سفارش ضروری نبود باید تمام کالاهای وارداتی ابتدا ثبت سفارش شود و پس از تأیید منشأ ارز و رعایت استاندارد‌ها و ضوابط و مقررات بهداشتی و قرنطینه‌ای اجازه وارد شدن دارد؛ دوم اینکه بر خلاف سابق تنها کالاهایی می‌توانند از طریق بازارچه‌های مرزی وارد شود که نمایندگی رسمی آنها در کشور مستقر باشد.
وی عنوان کرد: در مصوبه جدید برای هر سرپرست خانوار (خانوار ۴نفره) به ازای هر نفر ۷۰۰هزار تومان در ماه و در سقف 2 میلیون و ۸۰۰هزار تومان معافیت از سود بازرگانی که بخشی از آن برای تاجر انتقال دهنده کالا از مبدأ به مقصد و بقیه هم مستقیماً به حساب کارت الکترونیکی که در اختیار مرزنشینان است، وارد می‌شود.
معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منابع استانداری کردستان با اشاره به اینکه تاکنون هیچ گونه ثبت سفارشی از سوی تجار و فعالان اقتصادی در سامانه جدید ثبت نشده، گفت: دولت این مصوبه را در راستای حمایت از تولیدکنندگان داخلی و مبارزه با قاچاق کالا و ارز تصویب کرده است.
معیشت مرزنشینان در اجرای مصوبه در نظر گرفته شود
این مقام مسئول خاطرنشان کرد: ضروری است کارشناسان تمام جوانب اجرای این مصوبه را بررسی کنند، تا علاوه بر ایجاد رونق در بازارچه‌های مرزی معیشت مرزنشینان نیز آسیب نبیند. در حال حاضر تمایلی از سوی بازرگانان در خصوص اجرای این مصوبه وجود ندارد و پیش‌بینی می‌شود، این مصوبه آن طور که باید باعث فعال شدن بازارچه‌های مرزی نشود. وی با اشاره به اینکه در مصوبه جدید برخی کم و کاستی‌ها همچنان وجود دارد، گفت: این مصوبه معیشت مرزنشینان بویژه پیله‌وران را تحت شعاع قرار داده و اغلب آنان از این موضوع اظهار ناراحتی می‌کنند. البته مردم استان همواره قانونمند بوده و تنها پیشنهادات و انتقادات خود را از راه قانونی مطرح خواهند کرد.
تجار باید پای کار بیایند
فیروزی اظهار داشت: این مصوبه در ابتدای راه بوده و زمان نیاز دارد تا تأثیرات آن بر زندگی مردم مناطق مرزی مشخص شود؛ باید ببینیم آیا تجار با شرایط جدید تمایلی برای شرکت در این طرح دارند. در واقع تا تجار در این زمینه ورود پیدا نکنند هیچ پولی عاید مرزنشینان نمی‌شود. البته مردم استان مطمئن باشند مسئولان استانی و کشوری پیوسته در حال ارزیابی و برطرف کردن نقاط ضعف احتمالی این مصوبات هستند.