حفظ دارایی در گرو جلوگیری از زیان ساز بودن

زیبایی سرمایه گذاری ارزشی در سادگی منطق آن است. این روش سرمایه گذاری بر پایه دو اصل بنا شده است: ارزش دارایی(ارزش ذاتی) و جلوگیری از زیان(حاشیه ایمنی). این مفاهیم را بنجامین گراهام در سال 1934 معرفی کرد، مفاهیمی که امروز هم مانند آن زمان مصداق دارد. گراهام حرفه خود را به عنوان تحلیلگر اعتبارات شروع کرد. بانکداران پیش از وام دادن، به وثیقه متقاضی وام می نگرند تا از بازپرداخت وام‌شان مطمئن شوند . پس از آن، برای ارزیابی توان وام‌گیرنده در بازپرداخت سود وام، به درآمد او نگاه می کنند. گراهام همین اصول را در ارزیابی سهام به کار گرفت. سهام تفاوت چندانی با ساختمان ندارد. هنگامی که برای وامی تقاضا می دهید، بانک نماینده ای می فرستد تا ارزش خانه ای که قصد خریدش را دارید، تعیین کند. تحلیلگر با گرایش ارزشی نیز به همین شکل عمل می کند و تلاش دارد ارزش یک کسب و کار را تخمین بزند. تعریف ارزش ذاتی مورد نظر گراهام از همین مفهوم نشأت می گیرد. این ارزش، قیمتی است که یک خریدار آگاه حاضر است پس از مذاکره رو در رو با فروشنده آگاه در قبال یک شرکت بپردازد. سرمایه گذاران معدودی، چه حرفه ای و چه شخصی، به موضوع ارزش ذاتی توجه دارند، اما این مساله از دو منظر واجد اهمیت است. ارزش ذاتی به سرمایه گذاران کمک می کند تا تشخیص دهند که اول، آیا سهمی در مقایسه با قیمتی که لازم است برای خرید یک جای شرکت پرداخته شود، به حراج عرضه می شود یا خیر؟ و دوم اینکه آیا سهامی که در مالکیت سهامدار است، بیش از ارزشش قیمت گذاری شده است یا نه؟ اگر بخواهید از زیان دور باشید، بررسی اینکه آیا سهام‌تان زیادی گران شده یا خیر، اهمیت مضاعفی دارد. در هفت سال منتهی به سال 1999، درآمدهای شرکت مایکروسافت 775 درصد رشد کرده و از هشت سنت در هر سهم به 70 سنت در هر سهم رسیده بود، شرکتی فوق العاده با رشدی نجومی، اما آیا در پایان 1999 سهام این شرکت 84 برابر درآمدهایش می ارزید؟ پاسخ به وضوح منفی است. طی شش سال بعد یعنی تا سال 2005 درآمد های هر سهم مایکروسافت 87 درصد رشد کرد و به يك دلار و 31 سنت رسید. گرچه این رشد هم عالی است، اما بسیار کمتر از رشد شرکت طی دهه 90 میلادی است. نتیجه این بود که در ربع اول سال 2006، سهام مایکروسافت به کمتر از نصف قیمت آن در 31 دسامبر 1999 معامله می شد و نسبت P/E آن از 75 به تقریبا 20 رسید بود. سهامدارانی که در اواخر 1999 سهام مایکروسافت را خریدند، مالک سهام شرکتی فوق العاده شدند، اما ممکن بود مجبور شوند سال های زیادی برای وصول پول‌شان صبر کنند. لوییس لُوِنشتِین، استاد دانشگاه کلمبیا، دنیای سرمایه گذای را زیر و رو کرد تا ببیند آیا از میان سرمایه گذاران حرفه ای کسی توانسته است از توفان مالی تمام عیار سال 1999 تا 2003 جان سالم به در ببرد. در این دوره، شاخص ترکیبی نزديک به اوج رفت، سقوط کرد و سپس تنها اندکی بهبود یافت. آیا از میان مدیران سرمایه گذاری، کسی توانسته بود از چرخه عروج و نزول این دوره حذر کند، کسی که سهام بخش های فناوری، ارتباطات و رسانه‌ها یا سهام انرون یا ورلدکام را که برای سرمایه گذاری دردانه های روز بودند، نگه نداشته باشد؟ مدیران سرمایه گذاری طی این دوره چه عملکردی داشتند؟ لونشتین، 10 صندوق سرمایه گذای مشترک ارزشی یافت که توانسته بودند طی این دوره چهار ساله، به طور متوسط سالانه 10.8 درصد بالاتر از شاخص های بازار سهام ایالات متحده بازدهی کسب کنند. تنها یکی از این صندوق‌ها بود که یکی از دردانه های روز را خرید. البته آن را فقط برای مدت کوتاهی نگه داشته بود. آن روزها، سهام داغ، هرگز بر اساس ارزش ذاتی گزینش نمی شد. مدیران این 10 صندوق با پیروی از اصول‌‌شان نه تنها سهامداران خود را از زیان های بزرگ نجات دادند، بلکه در دوره ای که صندوق های شاخصی نیز زیان کرده بودند، سود خوبی عایدشان کردند. شماره آگوست 2000 مجله فورچون مقاله ای داشت با عنوان« 10 سهمی که یک دهه دوام خواهند داشت». این سهام پیشنهادی( که با عنوان سهم های بخر و فراموش کن توصیف شده بودند) عبارتند از برودکام، چارلزشواب، انرون، جنتک، مورگان استنلی، نوکیا، نورتل نتوورکس، اوراکلف یونیویژن و ویاکام. لونشتین دریافت که تاپایان سال 2002 این 10 سهم به طور متوسط 80 درصد زیان کرده بودند. حتی پس از رشد نسبی بازار در سال 2003، همچنان مجموع زیان‌ها به 50 درصد می رسید. با این وضعیت می توانید خود را بازنشسته کنید، البته اگر با صرف کنسرو لوبیای سرد و زندگی در چادر مشکلی نداشته باشید.