چرخش‌های عجیب احمد توکلی

آرمان - مطهره شفیعی: «3 مهر 97: احتمال تأیید پالرمو در مجمع وجود دارد یا 26 بهمن 97: پالرمو با استقلال ما سازگار نیست؟» تناقض در عمل و گفتار بزرگترین آسیب مدعیان سیاستمداری است و بارز ترین اثر آن بی اعتمادی به فرد مدعی است. البته نباید فراموش شود که برخی از این تناقض‌ها به نوعی تلاش برای فراموش نشدن است یعنی شخصیت‌هایی که در دوره‌‌هایی دارای سمت‌هایی مانند وزیر یا نماینده مجلس بودند علاقه‌ای به حذف نام و یادشان از اذهان ندارند بنابراین مسیرهای مختلفی را پیش می‌گیرند تا کماکان نامشان به هر عنوانی مطرح شود. احمد توکلی از آن دست اصولگرایانی است که معمولا تلاش می‌کند در میانه اصولگرایی بایستد و مرزبندی مشخصی با مخالفان سرسخت دولت داشته باشد اما آخرین موضع او درباره لوایح مرتبط با fatf حکایت از چرخش وی دارد. توکلی در مصاحبه با فارس می‌گوید: «خودشان (دولتی‌ها) می گویند معلوم نیست با این کار (تصویب FATF) وضعیت بهتر شود، بعد هم گفتند ما نمی توانیم کشور را اداره کنیم! خب اگر نمی توانید استعفا بدهید.» ظاهرا توکلی پیش از پایان مجلس نهم برای فعالیت‌هایش پس از پایان حضور در پارلمان برنامه‌ریزی کرده بود چرا که شبکه مردم نهاد دیده‌بان شفافیت و عدالت را در سال 94 تاسیس کرد. در همان زمان ابهاماتی درباره این اقدام توکلی در برخی اذهان ایجاد شد به عنوان نمونه احمد توکلی شخصیتی میانه رو و به دور از تندروی در عرصه سیاسی است و عروس او دختر صادق زیباکلام فعال سیاسی اصلاح طلب است بنابراین به نظر می‌رسید میانه خوبی با دلواپسان ندارد اما در ترکیب اعضای هیات موسس دیده بان شفافیت و عدالت از احمد امیرآبادی فراهانی و محمد دهقانی نام برده شده است که پیوند ناگسستنی با جبهه پایداری دارند! راه اندازی دیده بان شفافیت و عدالت اقدام قابل تحسینی از سوی توکلی بود و در اساسنامه آن آمده است که هدف از تشکیل این نهاد«شفاف‌سازی هر نوع سوءاستفاده از اختیارات و قوانین، برای کسب منافع شخصی و گروهی که مصداق فساد است.» و توکلی پس از راه‌اندازی این نهاد چندین بار از لزوم افشای فساد در کشور صحبت کرد و روزی تاکید کرد:«اطلاعات ناقص یا غلط دادن بدتر از رفتار غیر شفاف و مخفی کاری است.» که پس از آن، تناقض دیگری در پرونده او به ثبت رسید چرا که در اذهان بسیاری هست که او در ماه‌های پایانی سال 95 ادعای افشاگری درباره فساد و رانت برخی نمایندگان مجلس را داشت اما هیچ‌گاه اشاره‌ای به مصداق تخلف نمایندگان نکرد. نمونه دیگر تفاوت رفتاری و موضع‌گیری‌های توکلی درباره دولت و رئیس‌جمهور است به نحوی که در 7 آذر سال گذشته اظهار داشت:« مگر آقای روحانی فرشته است که محیط در او تاثیر نداشته باشد؟ حتما تاثیر گذاشته و تاثیر درستی نیز گذاشته است. روحانی دیده که تمام آبروی خود را برای برجام گذاشته و آمریکایی‌ها به او به عنوان فردی که این همه سعی کرده جاده را برای رفع مشکلات صاف کند، نامردی کرده‌اند. روحانی غیرت داشت که دعوت ترامپ را رد کرد» و در فروردین امسال هم بار دیگر از رئیس‌جمهور برای دستور حل مشکلات اجرای پروژه آزادراه تهران- شمال تشکر کرد اما در مقطع دیگر در سال قبل، گفته بود:«شیوه آقای روحانی در سیاست خارجی به ویژه راهبرد تبلیغاتی،انتخاباتی وی، متکی بر ترس از جنگ و ترساندن مردم از آن بود. شیوه ای که نتیجه قهری اش جسارت دشمن است. وقتی روحانی محور اصلی تبلیغات خود را در جنگ طلبی رقبا و ادعای برداشتن سایه جنگ از سر کشور و وعده حذف همه تحریم ها قرار می دهد، بدیهی است که در این وضعیت دشمن از حربه تهدید و تحریم بیشتر استفاده می‌کند.»
تبدیل شدن از موافق FATF به مخالف
ایرنا نوشت؛ احمد توکلی در ماجرای FATF هم مورد انتقاد جریان تندروی اصولگرا قرار داشت. آنها با حملات شدید ظاهرا توانستند موجب چرخش او را فراهم کنند. توکلی در 21آذر 97 ضمن خوش‌بینی به تصویب لوایح مرتبط با FATF در مجمع تشخیص مصلحت گفته بود: «باید با افزودن چند شرط FATF را بپذیریم؛ اگر نپذیریم ضربه های بیشتری به کشور می خورد». او در 23 آبان‌ماه نیز تاکید کرده بود که «شبکه‌های فساد به صورت سازمان‌یافته با لایحه مبارزه با پولشویی مخالفت می‌کنند». همین اظهارات خشم مخالفان FATF را برانگیخت و حملات به او آغاز شد. تا آنجا که رجانیوز در 23 آذر و ذیل عنوان «ساده‌لوحی‌های احمد توکلی ادامه دارد» نوشت: «احمد توکلی را نمی‌بینید مگر در چرخش مواضع. او یکبار به عنوان حامی برجام پشت تریبون مجلس می‌رود و یکبار به عنوان منتقد از سرنوشت شوم اعتماد به آمریکا می‌گوید. یکبار از مضرات FATF می‌گوید و بار دیگر با ترس و لرز می‌گوید اگر خواسته‌های آنها را نپذیریم ضربه می‌خوریم!» نزدیکان دولت احمدی‌نژاد نیز همچنان او را با توجه به اینکه دارای نسبت‌های فامیلی با لاریجانی‌هاست، مورد حمله قرار می‌دادند. تیم رسانه‌ای پایداری هم در مورد او نوشتند: «رفتارها و موضع گیری‌های متناقض توکلی باعث شده تا تحلیلگران وی را فردی متخصص ندانسته و مواضع وی را سیاست زده معرفی کنند.» (رجانیوز، آذر 97)
رفتارهای مشابه در خانواده


البته توکلی تنها در مورد موضوعات مختلف چنین تغییر مواضعی ندارد چنانکه در زندگی خانوادگی خودش هم تصمیماتی می‌گیرد که قابل تامل است. زهیر توکلی فرزند عضو مجمع تشخیص مصلحت در پاسخ به این سوال «آرمان» که «در مدرسه پدرتان به تدریس مشغول هستید؟» گفته بود:«یک سال در آنجا درس دادم اما برای سال بعد از من دعوت نکردند.» زهیر توکلی درباره اینکه دلیلش چه بود که دیگر دعوتتان نشده است، توضیح داد:«ایرادهایی گرفتند؛ بعضی از آن ایرادها را بعداً از كسانی كه در آنجا كار می‌كردند، شنیدم مثلا چرا شلوار جین می‌پوشد یا چرا روی میز معلم می‌نشیند. شاید به صندل پوشیدن من هم اعتراض داشتند. در آن زمان من دچار مشکلی بودم که نمی‌توانستم کفش بپوشم چون كف پایم داغ می‌شد و عرق می‌كرد حتی در زمستان هم با صندل سر کلاس می‌رفتم . یك مورد دیگر اختلاف آن بزرگواران با من این بود كه چرا نتایج آزمون تست راضی‌كننده نیست‌. من از آموزش تستی خوشم نمی‌آید و این روش را كه باب شده است و از دبستان تا دبیرستان آزمون‌های ادواری تستی برگزار می‌كنند، یك كاسبكاری می‌دانم!. اعتقاد دارم كه فقط در پایه چهارم و آن هم سه ماه منتهی به كنكور لازم است كه بچه‌ها تست بزنند و رفع اشكال شود . من در این مورد زیر بار نمی‌رفتم اما به قدری در مدارس زیرآبم به همین علت خورد که دیگر مجبور شده‌ام تا حدودی زیر بار این نوع آموزش هم بروم.» زهیر توکلی در پاسخ به این سوال که یعنی در مدرسه پدرتان این مخالفت‌ها با شما می‌شد؟ گفت: « ببینید بالاخره آدم‌های محترم و باسابقه‌ای هم بودند و برای خودشان رای و نظرداشتند. من هنوز هم رفاقت و سلام و علیك گرمی با آنها دارم . یک سال دعوتم کردند و سال بعد خبری از دعوت نشد!»
عدم شفافیت آقای شفافیت
شفافیت مهمترین موضوعی است که پس از بررسی مواضع احمد توکلی در ذهن مطرح می‌شود. مهمترین مولفه شفافیت، مشخص بودن چرایی تصمیم به انجام کار یا اتخاد موضع درباره مسائل مختلف است اما به نظر می‌رسد این شفافیت در توکلی از ثبات لازم برخوردار نیست.