تلفات گوشتي

گستره گراني و افزايش قيمت‌ها در كشور به رستوران‌ها نيز رسيده است. اين روزها نقل رستوران‌هايي كه به دليل افزايش قيمت مواد غذايي و گوشت قرمز تعطيل شده‌اند، بسيار به ميان ‌مي‌آيد. آن‌هايي نيز كه مانده‌اند يا مجبور به افزايش قيمت شده‌اند كه اين امر باعث كاهش مشتري‌هاي آن‌ها شده يا حجم و كيفيت غذاهاي خود را كاهش داده‌اند. در اين ميان رستوران‌هايي نيز ديده شده‌اند كه براي اينكه مجبور به پايين آوردن كيفيت غذا يا افزايش قيمت نشوند با اطلاع‌رساني به مشتري‌هاي خود غذاهايي را كه در تهيه آن‌ها از گوشت قرمز استفاده مي‌شده، از منو خود حذف كرده‌اند. از سوي ديگر كاهش تعداد مشتريان رستوران‌ها نيز موردي است كه در ماه‌هاي اخير به ميزان چشمگيري مورد توجه قرار گرفته است. علاوه بر اين، موارد عجيبي نيز در چند وقت اخير ديده شده كه در ميان كاربران فضاي مجازي دست به دست مي‌شد. چندي پيش تصوري در فضاي مجازي از رستوراني در يكي از دانشگاه‌هاي تبريز منتشر شد كه در اين تصوير خورش قورمه سبزي و قيمه بدون گوشت به قيمت 6هزار تومان به مشتري فروخته مي‌شد. اين تصوير تلخ سروصداي زيادي را در فضاي مجازي ايجاد كرد. اين روزها اما در دنياي واقعي و در ميان اقشار فرودست جامعه سفره‌هاي زيادي وجود دارد كه با گوشت قرمزو بسياري مواد غذايي ديگر خداحافظي كرده‌اند؛ سفره‌هايي كه آب رفته‌اند و روزبه روز نيز كوچك‌تر از روز قبل مي‌شوند. با اين وجود اما گويا چاره‌اي براي رفع اين مشكل وجود ندارد؛ چراكه بيشتر مسئولان علت عمده افزايش قيمت گوشت را در كشور به قاچاق دام مرتبط مي‌دانند.
علل گراني گوشت
ريیس مجمع صادرکنندگان دام زنده چندي پيش در اين خصوص گفت: هم اکنون ۴۵ درصد افزایش قیمت گوشت قرمز در بازار مرتبط با قاچاق دام زنده است. حمیدرضا دهقانی نیا بيان كرد: براساس شیوه‌نامه ضوابط جدید خرید، فروش، حمل و نگهداری دام، مالکان و مباشران حمل محموله‌های دام زنده از مبدا موظفند سند حمل بار داشته باشند. این سند از سامانه بارنامه برخط سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای استخراج می‌شود. محموله‌های دام زنده به همراه سند حمل بار باید گواهی بهداشت حمل دام از سازمان دامپزشکی کشور نیز داشته باشند. سامانه بارنامه برخط سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای بستری است که از قبل فراهم شده است. قاچاق خروجی دام زنده بیشتر از استان های مرزی از قبیل سیستان و بلوچستان، بوشهر و غیره انجام می‌شود. هم اکنون دام به راحتی از مرکز شهر به لب مرزهای کشور حمل می‌شود. بدون شک با ابلاغ و اجرای شیوه‌نامه مزبور به شکل اصولی و صحیح روند قاچاق خروجی دام زنده از مرزها بسیارکند خواهد شد. از سوي ديگر منصور پوریان، ريیس مجمع صادرکنندگان دام زنده وقوع تلاطم ارزی از ابتدای سال جاری در کشور را موجب گرانی قیمت دام ایرانی در بازار کشورهای همسایه دانست. وي در اين خصوص معتقد است كه اين افزايش قيمت به نوعی انگیزه و جذابیت بیشتری برای خروج دام زنده به صورت قاچاق از مرزها را فراهم کرده است. او در اين باره تصريح كرد: واقعیت این است که از فروردین تا تیر سال جاری صادرات دام زنده به صورت سیستماتیک و با نظارت مناسب انجام می شد و قاچاقی هم در میان نبود. متاسفانه با ممنوعیتی که از تیر بر صادرات دام زنده اعمال شد، روند قاچاق خروجی از کشور به شدت افزایش یافت. مدیرکل شرکت پشتیبانی امور دام استان تهران نيز در خصوص قيمت دام زنده گفت: هر کیلوگرم دام زنده حداکثر باید ۲۵هزار تومان تا ۲۶هزار تومان به‌فروش برسد اما در حال حاضر این محصول به ‌قیمت ۳۶هزار تومان تا ۴۰هزار تومان فروخته می‌شود. رضا سالمی در اين زمينه اظهار كرد: در مقایسه با سال گذشته کمبود کالایی برای خرید گوشت قرمز یا مرغ وجود ندارد اما تقاضای بالایی برای خرید این محصول در کشور صورت گرفته که منجر به بر هم خوردن بازار شده است.
مردم، بزرگ‌ترين قرباني


افزايش قيمت گوشت قرمز در ماه‌هاي گذشته به قدري دور از انتظار بوده كه قيمت اين محصول در برخي نقاط شهر تهران از كيلويي 100هزار تومان نيز عبور كرده است. همين موضوع باعث بلند شدن صداي نمايندگان مجلس نيز شده است. چندي پيش حسينعلي حاجي دليگاني، نماینده مردم شاهین‌شهر در گفت‌وگو با ريیس‌جمهوربيان کرد که مردم دیگر توان خرید گوشت کیلویی ۱۱۰ هزار تومان را ندارند و از سویی هم ما شاهد قاچاق دام مولد از کشور هستیم. بحث گوشت مردم را ذله کرده است، در هر دهه فجر بحثی داریم؛ یک ‌بار بحث موسسات مالی، یک بار بحث ارز و بحث‌هايي از اين دست. مردم توان اين را ندارند ۱۱۰ هزار تومان براي يك كيلو گوشت پرداخت كنند، مرغ کیلویی ۱۵ هزار تومان شده و از سوی دیگر شاهد هستیم که دام مولد قاچاق می‌شود. قیمت‌ها همین‌طور افزایش پیدا می‌کند، مردم چاره‌اي ندارند، چندماه چندماه گوشت نمی‌توانند بخرند، برخی از افراد ضعیف استخوان دنده گوسفند را که کمی گوشت به آن مانده به‌عنوان گوشت می‌خرند.
ضربه مهلك به رستوران‌ها
ماجراي افزايش قيمت مواد غذايي و گوشت قرمز به اينجا ختم نمي‌شود. بنابر گفته ريیس اتحادیه صنفی رستوران و سلف‌سرویس تهران، در چند وقت اخير و با افزايش قيمت گوشت قرمز یک‌چهارم رستوران‌های تهران به‌دلیل گرانی گوشت تعطیل شده‌اند. علی‌اصغر میرابراهیمی با بیان اينكه رستوران‌ها امسال به‌طرز بی‌سابقه‌ای کاهش مشتری داشته‌اند، از تعطیلی ۱۸۰ رستوران در تهران به‌دلیل گرانی گوشت و کاهش مشتری خبر داده و در ادامه توضیحاتی درباره ماجرای فروش «خورش بدون گوشت» ارائه کرد. وي با اشاره به وضعیت گرانی مواد اولیه رستوران‌ها و افزایش مشکلات رستوران‌داران در ماه‌های گذشته اظهار کرد: متاسفانه با گرانی‌های اخیر، قیمت مواد اولیه از جمله گوشت، مرغ، حبوبات و رب به‌اندازه‌ای بالارفته که هم باعث کاهش میزان مشتریان شده و هم گلایه همکاران‌مان را به‌دنبال داشته و همکاران‌مان هر روز در تماس با ما از وضعیت قیمت مواد اولیه، افزایش هزینه‌ها، مالیات بر ارزش‌افزوده ومواردي از اين دست، گلایه می‌کنند و ما هم جوابی نداریم. این وضعیت به‌گونه‌ای است که امسال به‌طرز بی‌سابقه‌ای، شاهد کاهش مشتری در رستوران‌ها هستیم؛ به‌ طوری که از 700 رستوران ثبت‌ شده و دارای مجوز در تهران، 180 رستوران تقاضای انصراف از مجوز و ابطال مجوز خود را به ما اعلام کرده‌اند.
خورش بدون گوشت نداريم!
ريیس اتحادیه صنفی رستوران و سلف‌سرویس تهران اما موضوع خورش بدون گوشت را به نوعي رد مي‌كند و در واکنش به انتشار اخباری مبنی بر فروش خورش بدون گوشت برای کاهش قیمت تمام‌ شده و جذب مشتری اين طور توضيح مي‌دهد: طبخ خورش بدون گوشت امکان‌پذیر نیست؛ چراکه طعم اصلی خورش، به‌دلیل گوشتی است که در آن استفاده شده، بنابراين خورشت بدون گوشت نمی‌تواند به‌عنوان خورش به مشتری فروخته شود، چون به هیچ وجه طعم اصلی خورش را ندارد. البته من هم موضوع فروش خورش بدون گوشت را که در شبکه‌های اجتماعی مطرح شده بود، شنیده‌ام ولی تا این لحظه هیچ گزارشی از فروش خورش بدون گوشت توسط رستوران‌ها در تهران به دست ما نرسیده است.
به طور عمده مسئولان علت اصلي گراني گوشت را در كشور قاچاق دام زنده مي‌دانند؛ اين در حالي است كه موضوع تحريم‌ها را نيز در خصوص افزايش قيمت گوشت نمي‌توان ناديده گرفت. در شرايط فعلي واردات گوشت تا اندازه زيادي به دليل تحريم‌ها وعدم وجود مراودات بانكي و تجاري با كشورهاي ديگر براي كشور ما سخت شده و هزينه‌هاي مضاعفي براي واردات بر اقتصاد كشور ما تحميل مي‌شود كه همين موضوع را نيز مي‌توان يكي از دلايل عمده گراني گوشت به شمار آورد؛ موضوعي كه تا اندازه زيادي به دليل توجه ويژه به بحث قاچاق دام ناديده گرفته شده و از نظرها دور مانده است.