استفاده از توان نیروهای مسلح گره‌گشای صنعت و اقتصاد کشور

سرویس اقتصادی-امروزه نیروهای مهندسی رزمی، بخش جدایی‌ناپذیری از ارتش‌های مدرن جهانی محسوب می‌شوند که هم در دوران جنگ و هم در زمان صلح، وارد عمل شده و همچنانکه گاهی عملیات تخریب و انهدام را به اجرا می‌گذارند، زمانی دیگر در ساختن تاسیسات و آبادانی مناطق به‌کار گرفته می‌شوند.
ضرورت ورود قوای پشتیبانی نیروهای نظامی برای ساخت و ساز کشور با رعایت چهارچوب‌های مربوطه، در حالت عادی مفید است و در شرایط تحریم اهمیت دوچندان می‌یابد. با این حال برخی جریان‌های سیاسی داخلی برای بهره‌برداری سیاسی و جناحی خود، حاضرند نهادهای نظامی را به انواع تهمت مورد حمله قرار داده و مانع خدمت‌رسانی آنها به کشور شوند.
این برچسب زدن‌ها از تابستان سال گذشته با اظهارات رئیس‌جمهور وارد فاز جدیدی شد. حسن روحانی در واکنش به واگذاری‌های اصل 44 قانون اساسی، مدعی شد اقتصاد را از یک دولت بی‌تفنگ به یک دولت با تفنگ تحویل دادیم. پس از این سخنان، هجمه‌ها علیه نیروهای نظامی کشور شکل جدیدی به خود گرفت.
توان خودروسازی نیروهای مسلح


به نظر می‌رسد ماجرای استفاده توان مهندسی نیروهای نظامی کشور در صنعت خودروسازی و بلوایی که در ماه‌های گذشته در واکنش به آن به وجود آمده نیز از همین خط پیروی می‌کند.
دی‌ماه امسال، امیر سرتیپ حاتمی، وزیر دفاع در مراسم افتتاح 2 نمایشگاه دستاوردهای فناورانه، به گلایه‌های خودروسازان درخصوص عدم دسترسی به قطعات ‌اشاره کرد و گفت: به آنها اعلام کردم که قادر هستند نیازمندی‌های خود را از داخل کشور تامین کنند و امروز شاهد هستیم که یکی از شرکت‌های وزارت دفاع موفق به تولید چند 10 هزار ‌ای‌سی‌یو مورد نیاز خودروسازان شده است.
معاون حقوقی و امور مجلس وزارت دفاع هم در 22 بهمن و همزمان با چهل سالگی انقلاب، اعلام کرد: «اگر شرکت‌های خودروسازی کشور توان تولید خودروهای باکیفیت و داخلی را ندارند وزارت دفاع آماده است تا تمام توان و دانش نظامی خود در تولید خودرویی را در اختیار آنان قرار دهد».
همین خبر کافی بود تا رسانه‌های خارجی و برخی داخلی‌ها خط قبلی خود برای حمله به نیروهای مسلح را به بهانه حضور نظامیان در اقتصاد از سر بگیرند.
این در حالی است که آذرماه سال جاری سردار حاجی زاده، فرمانده نیروی هوافضای سپاه اعلام کرد: ما می‌توانیم به صنعت خودروسازی کمک کنیم و همان طور که وزارت نیرو اعلام کرد ما در باورسازی ابر‌ها مشکل داریم و هواپیما نداریم، با این وجود ما بلافاصله اعلام آمادگی کردیم و کار باورسازی ابر‌ها را از پارسال آغاز و امسال نیز دنبال می‌کنیم و البته پولی هم نگرفته‌ایم، چون هر جا نیاز کشور است ما در آنجا کمک می‌کنیم.
با این حال یکی از فرماندهان ارشد نظامی درباره برخورد با استفاده از توان فنی نیروهای نظامی گفته بود «خودروسازی یک اُختاپوس است که اصلاً سپاه را به بدنه خود راه نمی‌دهد» که این خبر هم با واکنش برخی رسانه‌های داخلی مواجه گردیده بود.
فرصت ارتقای خودروسازی ملی
هجمه رسانه‌ای علیه ورود توان فنی مهندسی نیروهای نظامی برای ارتقای توان خودروسازی داخلی در شرایطی است که نیم قرن از عمر صنعت خودروسازی کشور می‌گذرد ولی این روزها علی‌رغم قیمت‌های انفجاری که هر روز رکورد جدیدی را ثبت می‌کند، کیفیت تولیدات خودروسازان داخلی اصلا قابل دفاع نیست. پراید به سرعت به 50 میلیون تومان نزدیک می‌شود و دولت که خود به خودروسازان برای گران کردن محصولاتشان چراغ سبز نشان داده است، چشم خود را بر این گرانی‌ها بسته است.
بسیاری از مردم اساسا قادر به خرید این خودروها با قیمت‌های نجومی نیستند و برخی اقشار متوسط و بالا که می‌تواند خرید کنند هم از کیفیت بسیار نازل این محصولات انتقاد می‌کنند.
در این وضعیت دولت حمایت‌های بی‌دریغی از خودروسازان دارد و علاوه‌بر مجوز اخیر افزایش قیمت‌ها، قرار است 15 هزار میلیارد تومان دیگر به بهانه سرمایه در گردش در اختیار برخی خودروسازان قرار دهد و از سوی دیگر با وضع تعرفه‌های سنگین مانع واردات می‌شود. از سوی دیگر خودروسازان هم وقتی عرصه را بر خود تنگ می‌بینند، از اخراج هزاران کارگر خود به عنوان حربه مقابله با انتقادات استفاده می‌کنند.
در این شرایط جریان‌های رسانه‌ای زنجیره‌ای با هجمه به حضور توان نظامی در این حوزه که در سال‌های اخیر به خودکفایی در برخی تولیدات این حوزه دست یافته، عملا کشور را از پیشرفت در صنعت خودرو بازداشته و شرایط را برای استمرار دور باطل بی‌کفایتی خودروسازان مهیا می‌کنند.
استفاده کشورها از ظرفیت نظامیان
اساسا انتقادات به حضور نیروهای نظامی در اقتصاد در حالی اتفاق می‌افتد که هم‌اکنون بسیاری از یگان‌های مهندسی نیروهای رزمی در جهان، در زمان صلح اموری مثل کمک به مناطق آسیب دیده از بلایای طبیعی، خنثی‌سازی مواد منفجره باقی مانده از زمان جنگ، ساخت و ساز و همچنین نگهداری سازه‌های نظامی و توسعه زیرساخت‌ها در مناطق کمتر برخوردار یا فاقد شرایط مطلوب امنیتی را برعهده ‌دارند.
به گزارش مشرق، ارتش آمریکا در کنار یگان‌های مهندسی رزمی که معمولا در کنار واحدهای رزمی در مناطق عملیاتی حضور پیدا می‌کنند، بخشی به عنوان سپاه مهندسی
United States Army Corps of Engineers را تشکیل داده که متشکل از نیروهای نظامی و نیروهای غیرنظامی است که به عنوان یکی از زیرمجموعه‌های رسمی و با قدرت ارتش و وزارت دفاع آمریکا عمل می‌کنند.
این قرارگاه در حال حاضر کنترل و نظارت مستقیم بر ۷۵ نیروگاه برق آبی در آمریکا را بر عهده‌دارد که چیزی در حدود سه درصد از برق کل آمریکا را تامین می‌کند که با توجه به رقم بالای تولید و مصرف برق در این کشور، همین سه درصد نیز مساوی تولید و مصرف برق در برخی کشورهای مهم دیگر جهان محسوب می‌شود.
آمارها نشان می‌دهد این یگان اولین گروه در آمریکا بوده که در دهه ۱۹۲۰ میلادی شروع به ساخت نیروگاه‌های برق آبی در این کشور کرده و در عین حال، براساس اطلاعات رسمی و قابل تامل، مالک و کاربر بیش از ۶۰۰ سد در آمریکا است. همچنین عملیاتی نگاه داشتن و تعمیر ۱۹ هزار کیلومتر از راه‌های آبی درون آمریکا از دیگر وظایف سپاه مهندسی ارتش آمریکا به شمار می‌آید. دولت آمریکا نیز با استقبال از این اقدامات، تاکید دارد که حضور این یگان، از زیان سالانه به ارزش حدودا ۲۱ میلیارد دلار در بخش سدها جلوگیری
 می‌کند.
از سوی دیگر هفته‌نامه تجارت فردا در گزارشی نوشت، در سال 1994 ارتش آزادی‌بخش چین (PLA) اداره‌ بیش از 10 هزار موسسه اقتصادی را بر عهده داشت، دپارتمان لجستیک عمومی نیز که ارگان نظامی کشور بود وظیفه پشتیبانی این موسسات اقتصادی را بر عهده داشت.
شیوه‌ای مشابه آنچه در مورد چین گفته شد را می‌توان در ترکیه مشاهده کرد، با این تفاوت که در اینجا کمپانی‌هایی که شرکت‌های تجاری را اداره می‌کنند زیرمجموعه دو نهاد نظامی هستند، نه یکی.
قرارگاه سازندگی
در ایران نیز ارتش و سپاه در سال‌های گذشته با همه توان ظرفیت‌های خود را برای کمک به اقتصاد و صنعت کشور به میدان آورده‌اند.
در همین رابطه فرمانده قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیاء (ص) با بیان اینکه ارتباط با بخش خصوصی و جامعه صنعت، تولید و شرکت‌های دانش‌بنیان، از دستاوردهای ما است، گفت: در ۳۰ سال اخیر، ۶۲ سد با مخزن حجم بیش از ۲۵ میلیارد مترمکعب، احداث ۱۱ هزار خطوط انتقال نفت، گاز و آب، ۲۶۰۰ کیلومتر آزادراه، بزرگراه و راه اصلی، سه هزار و 900 کیلومتر راه‌آهن، ۲۵۰ کیلومتر مترو و ۲۵ هزار کیلومتر فیبر نوری داشته‌ایم.
به گزارش خبرگزاری مهر، سعید محمد با‌ اشاره به اینکه از کشورهای خارجی برای ساخت کشتی‌های غول‌پیکر سفارش داریم، گفت: «فاز چهارم ستاره خلیج‌فارس را ظرف ۱۸ ماه آینده به ثمر خواهیم رساند».
این ظرفیت‌های بزرگ در حالی با بی‌مهری مواجه می‌شود که اعتماد دولت به شرکت‌های خارجی مانند توتال با بدعهدی و خروج آنها از کشور در زمان تحریم مواجه شده است ولی نیروهای مسلح داخلی با همه مشکلات و علی‌رغم مطالبات چندین هزار میلیاردی از دولت، به سازندگی مشغول بوده‌اند.
فرصت در تحریم
همچنین ماهنامه زمانه درباره ضرورت استفاده از امکانات نظامیان در توسعه اقتصاد کشور گزارش داد: اقتصاد ایران از وجود بخش خصوصی توانا و سرزنده محروم است. امروزه در اینکه بخش خصوصی در ایران هنوز مایه‌های لازم برای بر دوش کشیدن بار اقتصاد کشور ندارد، تقریباً اجماع وجود دارد. صرف نظر از علل این امر، بدون شکل‌گیری حلقۀ بزرگی از نیروهای غیردولتی فعال در حوزۀ تولید نمی‌توان گذار به سمت اهداف سند چشم انداز را پیگیری نمود.
علاوه‌بر این استفاده از توان نظامی در حوزۀ اقتصاد در شرایط فعلی کشور توجیهی عملگرایانه نیز در پی دارد. در وضعیتی که در همۀ کشورها قواعد مسلط در شرایط عادی شان را در مواقع اضطراری معلق می‌کنند، توجیهی ندارد که در اوج فشارهای اقتصادی دشمنان از یک سو و ضعف مفرط بخش خصوصی و عدم قدرت بالای دولت در سازماندهی امور از سوی دیگر، بخش عمده‌ای از سرمایه‌های مادی و معنوی نظام، که برای حفاظت از انقلاب اسلامی و کشور در سازمان‌های نظامی انباشته شده‌اند، راکد بمانند.