نتیجه نشست ورشو

آفتاب یزد- گروه سیاسی: نشست دو روزه ورشو که پس از تثیبت ساز و کار مالی ویژه اروپا بلافاصله تبلیغات وسیعی برای برگزاری‌اش آن‌هم با محوریت ایران صورت گرفته بود، سرانجام عصر روز پنجشنبه با عدم حضور کشورهای تاثیرگذار منطقه‌ای و اروپایی در آن به پایان رسید. این نشست که در روز چهارشنبه 24 بهمن ماه، موضوع ایران از دستور کار میزبانان به عبارتی ایالات متحده و لهستان خارج شده بود و با محوریت « برنامه پیشبرد آینده صلح و امنیت در خاورمیانه» آغاز به کار کرد در روز پنجشنبه 25 بهمن، برخلاف وعده مقامات لهستانی برای نام نبردن از ایران دراین کنفرانس بازهم برخی از سخنرانان، ادعاهایی علیه ایران مطرح کردند که در نهایت مقامات کشورمان آن را بی‌تاثیر و این نشست را شکست خورده خواندند. با این همه، داوود هرمیداس باوند درباره این نشست و کیفیت آن معتقد است بزرگ‌ترین پیام این نشست هشدار آمریکا به اتحادیه اروپا و همچنین نزدیک شدن آمریکا با اعراب و رژیم صهیونیستی است.

> ایران هراسی برخلاف وعده لهستان!
نشست ورشو سرانجام پس از آن همه تبلیغات گسترده دولت تندرو ترامپ علیه ایران عصر پنجشنبه به پایان رسید؛ نشستی که بسیاری از کشورهای تاثیرگذار و مقامات ارشد دولت‌های اروپایی‌ها از جمله فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به بهانه شرکت در کنفرانس امنیتی مونیخ و برخی از کشورهای منطقه‌ای در آن حضور نیافتند و حتی کشورهایی چون روسیه، این نشست و اهداف آمریکا علیه ایران در آن را محکوم کرد. اما با این همه نشست مذکورعلی‌رغم اعتراض و انتقاد ایران نسبت به مقامات لهستانی و وعده متقابل مقامات لهستانی برای نام نبردن از ایران تا حدی با محوریت موضوع ایران برگزار شد. در حالیکه در آغاز این نشست، موضوع ایران از دستور کار ایالات متحده خارج شده بود و به « برنامه پیشبرد آینده صلح و امنیت در خاورمیانه» تغییر یافت اما در نهایت برخی از سخنرانان از جمله عربستان، رژیم صهیونیستی و آمریکا در این نشست، اتهامات واهی و بی‌اساسی علیه جمهوری اسلامی‌مطرح کردند با این همه بنا به گفته برخی از کارشناسان در بیانیه ورشو نامی‌از ایران برده نشد.



> ضرورت مقابله با ایران!
مایک پامپئو، وزیر خارجه آمریکا عصر پنجشنبه در پایان این نشست و در گفت وگو با همتای لهستانی خود بازهم به فشار تبلیغاتی علیه تهران روی آورد و از همه کشورهای جهان درخواست کرد که برای مقابله با تهران، در خاورمیانه با هم متحد شوند. او در این گفت وگوی یک ساعته با ژاسک زاپوتویچ همتای لهستانی خود ضمن تاکید بر ضرورت اعمال فشار بیشتر بر ایران، مدعی شد: از میان همه موضوعاتی که در این کنفرانس مطرح شد، بیش از همه بر موضوع تهدیدات ایران تمرکز کردیم، به گونه‌ای که همه شرکت کنندگان در این کنفرانس اعلام آمادگی کردند برای مبارزه با این تهدیدات با هم همکاری خواهند کرد چون همگی به خوبی می‌دانند که این تهدید مشکل مشترک همه آن‌ها است. وزیر خارجه آمریکا ضمن تشکر از لهستان برای میزبانی از این کنفرانس گفت که تهدیدات خاورمیانه منحصر به خاورمیانه نیست و این تهدیدات بی‌تردید از آن منطقه به دیگر مناطق جهان نیز سرایت خواهد کرد، بنابراین تهدیدات در خاورمیانه تهدید علیه کل جهان است و حتی به اروپا هم می‌رسد. پامپئو با اعلام اینکه در ورشو درباره مسائل مختلف خاورمیانه از جمله حقوق بشر، تهدیدات سایبری، تروریسم و مسائل فلسطینیان و اسرائیل گفت وگو به عمل آمد، گفت: مسائلی که در خاورمیانه وجود دارند مسائلی نیستند که انتظار داشته باشیم به طور معجزه آسا حل و فصل شوند، بلکه باید
در باره آنها فکر کرد و با هم اندیشی و اجماع به حل آن‌ها پرداخت.

> کنفرانس «ورشو» شوی سیاسی
مقامات کشورمان به نشست ورشو و تلاش آمریکا و متحدان منطقه‌ای‌اش برای ایران هراسی واکنش نشان دادند. بر این اساس، سردار مهدی سنایی‌راد معاون سیاسی دفتر عقیدتی سیاسی فرماندهی معظم کل قوا با بیان اینکه کنفرانس ورشو بیشتر یک شوی سیاسی از سوی آمریکایی‌ها برای جبران شکست‌ها و ناکامی‌های منطقه‌ای و جهانی آنها بود، گفت: نام این کنفرانس به اصطلاح صلح و امنیت در خاورمیانه اعلام شده است اما اشاره به مسائل موشکی ایران دارد که نشان می‌دهد
جهت گیری این نشست به سوی جمهوی اسلامی‌ایران است و بیشتر یک شوی سیاسی از سوی آمریکایی‌ها برای جبران شکست‌ها و ناکامی‌های
منطقه‌ای و جهانی خود و شاید تلاشی برای
تحت الشعاع قرار دادن برخی از یاوه‌گویی‌های متحدان منطقه‌ای آنها مانند عربستان سعودی در ماجرای قتل خاشقچی و تجاوز به یمن است. علاوه بر این، محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان نیز اجلاس ورشو را اجلاسی از پیش شکست‌‌خورده خواند و تصریح کرد: نتانیاهو به طور رسمی‌اعلام کرد که در ورشو برای جنگ متحد می‌‌شوند در حالی که این اتحاد فشلی بود که به نتیجه نرسید. همچنین بهرام قاسمی‌سخنگوی وزارت خارجه کشورمان، روز پنجشنبه در واکنش به بیانیه پایانی نشست «ورشو» (پایتخت پولند) بیانیه پایانی این نشست را فاقد هر گونه اعتبار دانست و تصریح کرد: رفتار وزیر خارجه و معاون رئیس‌جمهور آمریکا در سخنرانی‌ها و اصرار آنها به اروپا برای خروج از برجام، بهترین نشانه ناکامی‌و ناتوانی آمریکا در تحقق اهدافشان از اجلاس ورشو است.

> اما نگاهی به کیفیت نشست ورشو
در ایران مقامات کشورمان نشست ورشو را یک کنفرانس ضعیف و شکست خورده خواندند. چراکه در نشستی که با موضوع « برنامه پیشبرد آینده صلح و امنیت در خاورمیانه» آغاز به کار کرد، بازیگران اصلی و تاثیرگذار منطقه‌ای چون ایران، ترکیه، سوریه، روسیه،عراق که نقش تعیین کننده در تحولات منطقه‌ای دارند هیچ نماینده‌ای در کنفرانس ورشو نداشتند. اما با این همه پرسش همچنان مطرح درباره چند و چون و کیفیت این نشست با توجه به تبلیغات گسترده ضد ایرانی از سوی کاخ سفید است. ضمن اینکه آمریکا تا چه حد در نشست ورشو با توجه به سطح حضور کشورها به اهداف خود علیه ایران دست یافته است؟ بر این اساس، درباره مسائل مذکور
و به طور کل کیفیت کنفرانس ورشو با کارشناسان به گفت و گو پرداخته‌ایم که در ادامه آن را می‌خوانید.

> دو پیام از نشست ورشو
داوود هرمیداس باوند تحلیلگر و استاد دانشگاه درباره کیفیت نشست ورشو و خروجی این کنفرانس به آفتاب یزد گفت: نشست ورشو چند پیام داشت. نخست آمریکا به اتحادیه اروپا هشدار داد اگر چنانچه خط مشی متفاوت از آمریکا در پیش بگیرد، ایالات متحده هم می‌تواند این اتحادیه را از درون دچار اخلال و جدایی کند. او افزود: کشورهایی مانند اروپای شرقی از ورشو حمایت کردند اما کشورهایی مانند فرانسه و آلمان حضورشان در سطح معاون وزارت خارجه بوده است. در واقع آمریکا به نحوی به اروپا این هشدار را داد اگر چنانچه با ایران همکاری کنید کشورهایی را با خود همراه می‌کنیم که خط مشی متفاوتی دنبال کنند. این تحلیلگر مسائل بین‌الملل ادامه داد: دومین پیام این نشست، تشکیل مثلث ایالات متحده، اعراب و رژیم صهیونیستی و یا به عبارتی نزدیک شدن این کشورها به یکدیگر است. باوند در پایان گفت: حضور 60 کشور در نشست ورشو چندان قابل توجه نیست.

> تلاش آمریکا برای رسیدن به دوران تثبیت
مهدی مطهرنیا تحلیلگر و استاد دانشگاه درباره کیفیت نشست ورشو و خروجی این کنفرانس به آفتاب یزد گفت: در ابتدا باید اهداف نخست آمریکا را مدنظر قرار داد و سپس با دسته بندی این اهداف، موفقیت ایالات متحده را در حصول به هدفهایش ارزیابی کرد. در واقع موفقیت آمریکا را در حصول تعیین شده می‌توان مورد توجه و معیاربندی قرار داد. او افزود: در دو سطح تحلیل می‌توان به اهداف آمریکا در نشست ورشو توجه کرد. در سطح تحلیل کلان، گذار نظام بین‌الملل از وضعیت گذار از نظم کهن جهانی به نظم نوین طولانی شده است. به عبارتی دیگر از سال 1390 و فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و کشورهای اروپای شرقی تاکنون دوران گذار را تجربه کردیم و امروز در آستانه دهه سوم
قرار گرفتیم. اگر در این دوران نظم نوین جهانی کلید
نخورد، زمینه‌هایی برای طولانی شدن این دوران گذار به وجود خواهد آمد. این تحلیلگر مسائل بین‌الملل ادامه داد: این دوران گذار از دهه 1980 خود را نشان داده است. اکنون جهان باید در قالب اراده قدرت‌های بزرگ و ابر قدرت بازمانده از نظم کهن جهانی، شکل و محتوای هندسه آینده جهانی قدرت را مشخص کند. مطهرنیا اضافه کرد: ایالات متحده آمریکا براساس آرزوی بنیانگذاران آمریکا برای دستیابی به هژمونی ایالات متحده در جهان، اکنون با گذار از دوران بوش اول برای تاسیس و گذار از دوران ترامپ برای تحکیم و رسیدن به تثبیت حرکت می‌کند. از این رو، ترامپ تلاش دارد تا این دوران تثبیت را شکل و محتوا ببخشد.

> معرفی ایران به عنوان دشمن نظم نوین!
این تحلیلگر مسائل بین‌الملل با بیان اینکه ورشو تلاش ایالات متحده آمریکا برای جمع بندی از وضعیت گذار و به یک وضعیت تثبیت هژمونی آمریکایی است، گفت: نشست ورشو را باید با کنفرانس‌هایی مانند تهران و کازابلانکا مقایسه کرد که بعد از جنگ‌های جهانی اول و دوم برای شکل دادن به نظم آینده جهانی شکل گرفت. او افزود: انتخاب لهستان برای نیل به این مقصود به منظور یک چارچوب اسطوره مانند و استعاره گرا برای شکل دادن به نظم آینده می‌تواند تا حدود زیادی معنادار باشد. این استاد دانشگاه ادامه داد: در سطح تحلیل خرد باید به این نکته توجه کرد که ایالات متحده برای ایجاد این نظم باید عملیات استراتژیک خود را شکل می‌داد و آن‌هم حل بحران‌هارتلند نو و نوهارتلند است و خاورمیانه در مرکز ثقل بحران موجود به عنوان یک عامل تکوینی در ایجاد بحران در برابر آمریکاست. نوهارتلند با مرکزیت تهران قرار دارد. مطهرنیا اظهار داشت: ایالات متحده تلاش داشت در ورشو ایران را به عنوان دشمن اصلی نظم آینده جهانی و انتظام بخشی به این نظم در آینده نظام بین‌الملل مطرح کند.

> و اما نتیجه...
مطهرنیا با اشاره به اینکه آمریکا توانست کشورهای اروپای شرقی و برخی اعراب و رژیم صهیونسیتی را در کنار هم بنشاند، افزود: موفقیت آمریکا کامل نبوده است و در مسائل پیچیده سیاسی هیچگاه نمی‌توان
به طور مطلق ادعای موفقیت نمود. این تحلیلگر
مسائل بین‌الملل ادامه داد: باید از جوانب دیگر به موضوع نگاه کرد. این مسئله بسیار مهم است که اتحادیه اروپا در خروج از برجام با آمریکا هنوزهمگام نشده است. حتی لهستان به عنوان میزبان کنفرانس بر پیمان برجام و همراهی با اروپا توجه داشته است. این تحلیلگر مسائل بین‌الملل ادامه داد: موگرینی به بهانه شرکت در کنفرانس امنیتی مونیخ در ورشو شرکت نکرد و حتی اعلام کرد که در عین همراهی با آمریکا در برخی زمینه‌ها در مسائلی مانند برجام کاملا در مخالفت با ادعاهای ایالات متحده و ترامپ قرار دارد. همه این موارد باید در این چارچوب مورد توجه قرار بگیرد.