گروه انرژي: از گفته‌هاي مديرعامل شرکت ملي نفت ايران چنين برداشت مي‌شود که ظاهرا مسئولان صنعت نفت ايران اميد چنداني به حضور چيني‌ها در فاز 11 ندارند.
به گزارش خبرگزاري فارس مسعود کرباسيان مدير عامل شرکت ملي نفت ايران روز چهارشنبه در مراسم توديع و معارفه مديرعامل جديد شرکت نفت پتروپارس گفت: «در صورت توافق با شرکت چيني براي پروژه فاز 11 پارس جنوبي، پتروپارس ميتواند با همکاري اين شرکت پروژه طرح توسعه فاز 11 پارس جنوبي را پيش ببرد و افتخاري ديگر را رقم بزند. اين شرکت در پروژه‌هاي خود 80 درصد از توانمندي داخلي و ساخت داخل بهره برده است.»
نوع سخن مسعود کرباسيان در مورد شرکت سي ان پي سي نشان مي‌دهد که ظاهرا ادامه همکاري با اين شرکت در موضوع فاز 11 پارس جنوبي پيچيده شده و از اين جمله چنين استنباط مي‌شود که شايد بايد قيد همکاري با اين شرکت را همانند توتال فرانسه زد.
زماني که قرار داد توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبي، روي ميز قرار گرفت، کمتر کسي فکر مي‌کرد پرونده اين فاز پرحاشيه بسته نشود، آنچه امروز در فاز 11 شاهدش هستيم، تکرار مطابق نعل به نعل تاريخ است که براي اين فاز در سالهاي نه چندان دور رخ داده است.
فرانسوي‌ها دوباره به خاطر تحريم دست از اين فاز کشيدند و خبري نيز از چيني‌ها نيست و شرکت ايراني نيز همانند گذشته منتظر مانده تا تکليفش رو شن شود. امروز که مسئولان صنعت نفت صحبت از اتمام فازهاي پارس جنوبي تا پايان سال 98 مي‌کنند منظورشان دقيقا همه فاز‌ها به جز فاز 11 است. گويا که در اين فاز نحسي عدم توسعه افتاده است و قرار است سالهاي سال اين فاز مرزي بلاتکليف باقي بماند. اينکه چرا فعاليت توسعه در پارس جنوبي از فاز 11 رخ نداد محل سوال است زيرا که اين فاز نزديکترين فاز به آبهاي قطر است و اگر توسعه از اين فاز آغاز مي‌شد، شايد که زودتر از امروز مي‌توانستيم توليد گاز را از اين ميدان افزايش داده و همپاي قطر پيش رويم، اما به هرحال اين کار انجام نشد.
روزي که مسئولان اسبق شرکت نفت و گاز پارس در لفافه مي‌گفتند، توسعه فاز 11 بايد به توتال برسد، بسياري از کارشناسان صنعت نفت گفتند که حساب کردن بر روي شرکت توتال اشتباه محض است، زيرا که اين شرکت فرانسوي در پارس جنوبي کارنامه خوبي ندارد، زيرا اولاً توافقنامه‌اي بين ايران و توتال براي توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبي که در سال ۱۳۷۹ امضا شده بود با بهانه‌گيري‌هاي مداوم اين شرکت فرانسوي در موضوعاتي مانند رقم قرارداد هيچ‌گاه تبديل به قرارداد نشد و توسعه اين فاز پارس جنوبي هشت سال به تأخير افتاد، زيرا توتال در سال ۱۳۸۷، به بهانه ريسک بسيار زياد سرمايه‌گذاري در ايران، از صنعت نفت و گاز کشورمان خارج شد.
ثانياً انتقادهاي مهمي‌درباره عملکرد فني توتال در توسعه فازهاي ۲ و ۳ پارس جنوبي مطرح است. اين شرکت با پرداخت رشوه به مقامات ايراني موفق شده است که پروژه توسعه فازهاي ۲ و ۳ پارس جنوبي در دولت اصلاحات و در اواسط دهه ۱۳۷۰ به دست بياورد.
امروز ديگر نه از توتال خبري هست و نه از وعده و وعيده‌هاي شيرين و جذاب که اگر غولهاي نفتي بيايند همپاي ديگر کشورهاي صاحب نفت پيشرفت مي‌کنيم.
آنهايي که وعده حضور خارجي‌ها را مي‌دادند امروز به حرف منتقدان رسيده‌اند که چاره‌اي جز اتکا به توان داخل ندارند.
در مورد فعاليت چيني‌ها در اين فاز بايد تصريح کرد، با گذشت حدود چهار ماه از احتمال جايگزيني چيني‌ها با توتال هنوز اين امر محقق نشده است و حتي چندي پيش هم برخي منابع غيررسمي‌از احتمال اينکه CNPC قرارداد توسعه فاز ۱۱ را ترک کند خبر دادند. البته اظهار نظر زنگنه که گفت: «بعد از آنکه توتال از اين قرارداد خارج شد قرار بود شرکت ملي نفت چين (CNPC) طبق قرارداد فاز ۱۱ را توسعه بدهد که اگر اين کار را نکند تخلف کرده است. با اين حال ما به اين فکر کرده‌ايم که چه بايد بکنيم». بر اين اخبار دامن زد.
همچنين منابع اگاه چيني در ۲۲ آذرماه اعلام کردند معلوم نيست، آيا دستور توقف سرمايه‌گذاري مستقيماً از سوي دولت چين داده شده است، اما در شرايط مذاکرات تجاري ميان چين و آمريکا، از نظر سياسي بسيار حساس است.
منابع آگاه که به دليل محرمانه بودن موضوع، مايل نبودند نامشان فاش شود، همچنين تاکيد کردند ايران ۱۲۰ روز زمان دارد تا نقش CNPC در پارس جنوبي را بازبيني کند و تصميم بگيرد که اين شرکت چيني را به عنوان يک سرمايه‌گذار خاموش نگه دارد يا قرارداد را لغو کند.
البته اين اخبار از سوي هيچ کدام از منابع رسمي‌ايراني تأييد نشد و حتي محمد مشکين‌فام، مديرعامل نفت و گاز پارس در آخرين اظهار نظر خود در اين مورد اعلام کرد : قرارداد سه جانبه‌اي بين توتال، CNPC و پتروپارس امضا شده و مراحل نهايي خود را طي مي‌کند.
اخباري هم وجود دارد مبني بر اينکه شرکت چيني قصد دارد قرارداد را ترک کند، اما اين شرکت هنوز به‌صورت رسمي‌چيزي به ما اعلام نکرده است. مسائل مانند قبل دنبال مي‌شود و تا پايان سال، وضعيت پارس جنوبي مشخص مي‌شود. توتال مدارک و مستندات را به شرکت چيني تحويل داده است.
شفاف بايد گفت که مسئولان صنعت نفت اميد چنداني به ادامه حضور CNPC در فاز ۱۱ ندارند و به نظر مي‌رسد، چيني‌ها هم در حال آماده‌سازي مقدمات ترک ايران در شرايط تحريم هستند. پس نکته‌اي که مي‌ماند حساب کردن روي توان داخل است، زيرا که تنها اين شرکت‌هاي داخلي هستند که مي‌توانند توسعه فاز 11 را نيز برعهده بگيرند و بايد ديد آيا مسئولان صنعت نفت ايران دوباره به توان داخل اطمينان مي‌کنند يا اينکه بايد قيد توسعه فاز 11 را زد.
