فضاحت ورشو

گروه سیاسی: سیرک تمام شد. همه به خانه بازگشتند. ائتلافی هم تشکیل نشد. میهمانی آمریکا در لهستان گرم نشد. درست مانند سرمای هوا در همین روزهای ورشو. تنها اتفاق میهمانی، حضور عده‌ای در یک سالن بود. یا شاید آن میکروفنی که الیمانی، وزیر خارجه دولت مستعفی یمن، دقایقی به بنیامین نتانیاهو قرض داد. دورهمی آمریکا در ورشو که به گفته مایک پمپئو قرار بود آغاز یک ائتلاف و اجماع جهانی علیه ایران باشد، هیچ چیزی علیه ایران نداشت جز اظهاراتی که تندتر از آن را نیز قبل‌ها گفته بودند.‌ آش آنقدر شور شد که نمایندگان کشورهای شرکت‌کننده حتی حاضر به صدور یک بیانیه مشترک هم نشدند. تنها بیانیه صادر شده، امضای آمریکا و لهستان میزبان را داشت؛ یک آبروریزی تمام‌عیار برای مایک پمپئو. ورشو شهر شانس پمپئو نبود.  به گزارش «وطن امروز»، نشست ورشو با وجود عملیات روانی گسترده آمریکا و رژیم صهیونیستی و تروریست‌های ضد ایرانی، بدون حتی ثبت یک سند یا یک برگه توافق مشترک علیه ایران به پایان رسید. پس از 2 روز مذاکره و گفت‌وگو که گفته شده با حضور نمایندگان 60 کشور در ورشو پایتخت لهستان برگزار شد، نمایندگان این کشورها حاضر به مشارکت در یک بیانیه مشترک نشدند. در نهایت تنها آمریکا و لهستان بیانیه‌ای مشترک صادر کردند. بیانیه‌ای که طی هفته‌های اخیر توجه گروه‌های تروریستی و اپوزیسیون جمهوری اسلامی ایران را معطوف و امیدوار به خود کرده بود، تنها به ایجاد کارگروه‌هایی درباره امنیت و صلح خاورمیانه اختصاص یافت. البته عدم تمایل کشورهای شرکت‌کننده به مشارکت در هر اقدام و ائتلاف ضدایرانی از همان روزهای منتهی به شروع نشست هم پیدا بود. شاید به همین خاطر بود که مایک پمپئو که پیش‌تر گفته بود نشست ورشو برای ایجاد ائتلافی ضد ایرانی برگزار می‌شود؛ برای آنکه کشورهای مدعو را ترغیب به حضور در نمایش ورشو کند، ناچار شد اذعان کند نشست ورشو ارتباطی به ایران ندارد و دستور کار آن موضوع تروریسم و ثبات در خاورمیانه است. حالا دلایل روند نزولی مواضع آمریکایی‌ها نسبت به نشست ورشو قابل مشاهده است. از ابتدای ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ، شاید نشست ورشو را بتوان نخستین ‌سیلی سختی دانست که ترامپ در قبال اجرای راهبردهای ضد ایرانی خود دریافت کرده است، آن هم در همایشی با حضور مایک پنس، معاون رئیس‌جمهور آمریکا و مایک پمپئو، وزیر خارجه ناکام دولت ترامپ! این نخستین شکست سیاست‌های ضد ایرانی دولت جدید آمریکا بود.  شاید به همین خاطر است که آنها تلاش کرده‌اند دستور کار و اهداف نشست ورشو را که قرار بود با تمرکز بر ایران برگزار شود، حالا به موضوع فلسطین و پیگیری معامله بزرگ، و یکجانشینی چند حاکم دسته دوم کشورهای عربی با نخست‌وزیر صهیونیست‌ها در زیر یک سقف تقلیل دهند. همین تغییر دستور کار را می‌توان واضح‌ترین دلیل برای اعلام شکست آمریکا در ورشو در مقابله با جمهوری اسلامی ایران دانست. اظهارات تند و توهین‌آمیز پمپئو در این نشست نیز نتوانست بر وضعیت شکست آمریکا در تبدیل این نشست به یک اجماع ضد ایرانی سرپوش بگذارد. هرچند کارشناسان واقع‌بین نیز معتقدند حتی همان حضور چند مقام دسته چندم عربی در همایشی که نتانیاهو نیز در آن حضور داشت را نیز نمی‌توان یک دستاورد برای برگزار‌کنندگان نمایش ورشو دانست.
کیم یلمگارد، خبرنگار نشریه «یو‌اس‌ای تودی» در این باره نوشته است: «صحبت‌های پمپئو شبیه به مقامی نبود که توانسته باشد دیدگاهش درباره ایران، اسرائیل - فلسطین، یمن یا هر چیز دیگری را پیش ببرد. شاید هم خسته و بی‌حال بوده، یا از هوای سرد زمستانی لهستان کلافه شده بود اما به هر حال لحن او بی‌‌رمق بود. او از تشکیل یک «ائتلاف تازه» برای مقابله با مسائل خاورمیانه گفت اما شور و شوق کسی که توانسته چنین ائتلافی تشکیل دهد، در او به چشم نمی‌خورد. معلوم هم نیست در این چند روز داشته با چه کسی صحبت می‌کرده است. تنها یک رئیس سرشناس در این جمع حضور داشت، آن هم نتانیاهو بود. آنها (پمپئو و نتانیاهو) از مدت‌ها پیش از این نشست هم درباره ایران اتفاق‌نظر داشتند. حتم دارم که او در نشست‌های غیرعلنی با اعتراضات قدرتمندی در موضوع ایران روبه‌رو شده است. هیأت‌ها خیلی تلاش داشتند روی این مساله مانور دهند که اسرائیلی‌ها با عرب‌ها دست داده‌اند و درباره صلح صحبت می‌کنند اما هیچ نماینده‌ای از فلسطینی‌ها حضور نداشت. درست مثل مذاکرات برگزیت، لهستانی‌ها فکر می‌کردند دارند با اتحادیه اروپایی مذاکره می‌کنند اما فقط داشتند با خودشان صحبت می‌کردند».
 اشاره این نشریه آمریکایی به شکست نشست ورشو در مساله فلسطین نیز توجه به این نکته است که تشکیلات خودگردان فلسطین که نماینده جریان سازش فلسطینی بوده، در نمایش ورشو شرکت نکرده است. به عبارتی، آمریکایی‌ها نه‌تنها نتوانستند در ورشو ائتلافی علیه ایران تشکیل دهند، بلکه حتی در مساله فلسطین نیز یک نمایش صوری میان فلسطینی‌ها و سران رژیم صهیونیستی نتوانستند برپا کنند.
گزارش اندیشکده آمریکایی استراتفور درباره نتایج نشست ورشو نیز قابل تامل است. اندیشکده استراتفور در گزارشی  درباره این نشست به شکست آمریکا در رسیدن به اهداف ضد ایرانی خود اذعان و گزارشی با این عنوان منتشر کرد: «خاورمیانه: در نشست ورشو هیچ پیشرفتی برای آمریکا درباره ایران صورت نگرفت». استراتفور نوشت: «نشست 2 روزه به رهبری آمریکا در ورشو درباره امنیت خاورمیانه ۱۴ فوریه پایان یافت. در این گردهمایی برای مقام‌های ۶۰ کشور فرصتی برای صحبت درباره استراتژی‌های تقویت امنیت خاورمیانه فراهم شد و همچنین این نشست فرصتی برای رایزنی‌هایی درباره وعده آمریکا برای رونمایی از طرح صلح اسرائیل- فلسطین بعد از انتخابات نهم آوریل اسرائیل  ایجاد کرد اما فقط یک‌سوم کشورهای شرکت‌کننده، وزرای خارجه خودشان را به نشست فرستادند». به گزارش فارس، این اندیشکده آمریکایی درباره دلیل حضور نیافتن وزرای خارجه اکثر کشورهای جهان در نشست ورشو نوشت: «بخشی از دلایل (عدم حضور وزرای خارجه) ناشی از این واقعیت بود که آمریکا این نشست را تبدیل به یک اجلاس ضد ایرانی کرده بود». استراتفور ادامه داد: «البته پیشرفت‌هایی در زمینه بهبود روابط بین کشورهای عربی خلیج [فارس] و اسرائیل شامل دیدار بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل با وزیر خارجه عمان در حاشیه نشست حاصل شد. همچنین وزیر خارجه بحرین اعلام کرد «بتدریج» منامه روابط خود با اسرائیل را عادی‌ خواهد کرد». طبق گزارش این اندیشکده آمریکایی، «نشست ورشو به جای برجسته کردن همگرایی و اتفاق نظر در مسائل مربوط به امنیت خاورمیانه، تاکیدی بر واگرایی و اختلاف‌نظر بود. از همه قابل ملاحظه‌تر اینکه، استدلال‌های آمریکا درباره لزوم اتخاذ مواضع سرسختانه علیه ایران در همراه کردن بسیاری از مقام‌های اروپایی با این مواضع بار دیگر شکست خورد».


  عطوان: کنفرانس ورشو، ایران را نماد جهان اسلام کرد
عبدالباری عطوان، نویسنده سرشناس جهان عرب ارزیابی قابل تاملی از نشست ورشو و نتایج آن مطرح کرد. عطوان با اشاره به رفتار برخی نمایندگان کشورهای عربی شرکت‌کننده در این همایش، معتقد است عرب‌‌ها با گذاشتن تاج رهبری جهان عرب بر سر نتانیاهو و به ذلت کشاندن خود درکنفرانس ضد‌ایرانی ورشو، ایران را به «نماد» مقاومت و دفاع از ملت‌های عربی و اسلامی و مقدسات آنها و مسائل برحق و عادلانه تبدیل کردند. «عبدالباری عطوان»، در بخش سخن سردبیر روزنامه فرامنطقه‌ای «رای الیوم» کنفرانس ورشو را  رخدادی فاجعه‌بار و شرم‌آور در تاریخ جهان عرب توصیف کرد. در بخشی از یادداشت عبدالباری عطوان آمده است: به وزیران خارجه عربی که خود را تحقیر کرده و هم‌سفره نتانیاهو، جرد کوشنر و مایک پمپئو شدند، تبریک می‌گوییم به‌خصوص به آنها که ملت‌های‌شان و سرمایه‌های نسل‌های کنونی و آتی بهای آن را خواهند داد و احتمالا شهرهای‌شان خاکستر و چاه‌های نفت‌شان به کوه‌هایی از آتشفشان مبدل شده و با این جنگ، آب‌های خلیج‌فارس را به آلودگی هسته‌ای دچار خواهند کرد. وی تصریح کرد: ما آرزو داشتیم یکی از وزیران عرب حاضر در این نشست شجاعت داشت تا میکروفن را بگیرد و درباره تهدید اسرائیل برای منطقه صحبت کند یا درباره هزینه 7 تریلیون دلاری آمریکا برای جنگ در عراق، افغانستان، سوریه، لیبی و یمن و کشتار میلیون‌ها نفر با بمب‌های هوشمند مرگبار و اورانیوم غنی‌شده صحبت کند اما زمان وزیران شجاع در این دوره حاکم بر جهان عرب که غرق در نادانی است، به پایان رسیده است.  عطوان گفت: ما نمی‌دانیم چگونه این شرکت‌کنندگان پس از بازگشت از این کنفرانس مشکوک با مردم خود روبه‌رو خواهند شد اما خیلی خوب می‌دانیم که آنها ایران را به «نماد» مقاومت و دفاع از ملت‌های عربی و اسلامی و مقدسات آنها و مسائل برحق و عادلانه تبدیل کردند؛ وقتی که تاج رهبری جهان عرب را بر سر نتانیاهو گذاشته، او را به عنوان رهبر ائتلاف جدید خود برگزیده و پذیرفته‌اند که دنباله‌روهای حقیر وی باشند. این یک لحظه تاریخی است و ما اطمینان می‌دهیم کسانی که آمریکا را در افغانستان، عراق، سوریه و اسرائیل در جنوب لبنان (2 بار) و نوار غزه (4 بار) شکست دادند، در هر جنگ آتی علیه محور مقاومت برنده خواهند شد. قاسمی: بیانیه پایانی ورشو سند شکست و ناکامی آن است
سخنگوی وزارت امور خارجه در واکنش به بیانیه پایانی کنفرانس ورشو گفت: به‌رغم تلاش‌های گسترده واشنگتن برای برگزاری یک نشست فراگیر و ایجاد یک ائتلاف جدید علیه جمهوری اسلامی ایران، تعداد و سطح پایین شرکت‌کنندگان که آنان نیز از همراهی با هر گونه تصمیم ضد ایرانی امتناع کردند، در فرجام این نشست از پیش شکست‌خورده، بیانیه پایانی آن را به سندی بی‌خاصیت تبدیل کرد؛ متن و نوشته‌ای که تنها از سوی 2 کشور برگزارکننده صادر شد و فاقد هر گونه اعتبار و تصمیم بود.  بهرام قاسمی در ادامه تأکید کرد: برای همه دوراندیشان و تحلیلگران و سیاستمداران برجسته و فهیم جهان این شکست کاملاً از قبل و از همان آغاز طرح اولیه آن قابل تصور و پیش‌بینی بود. کنفرانسی تحت عنوان صلح و امنیت در خاورمیانه چگونه می‌تواند موفق باشد در حالی که بازیگران اصلی منطقه همچون ایران، ترکیه، لبنان، سوریه، عراق و فلسطین در آن حضور ندارند و کشورهای مهمی چون چین، روسیه و بسیاری از کشورهای مهم اروپایی و غیراروپایی در آن حضور نداشته یا صرفاً در سطح بسیار پایین و کمرنگی در آن شرکت کردند؟ سخنگوی وزارت خارجه همچنین اظهار کرد: رفتار و کردار عصبی و متشنج وزیر خارجه و معاون رئیس جمهوری آمریکا در سخنرانی‌ها و مصاحبه‌ها که علناً از اروپا گله و شکایت کرده و از سر ضعف اصرار به خروج آنها از برجام کرد، بهترین گواه و نشانه ناکامی و ناتوانی آنان در تحقق اهداف مورد نظرشان از اجلاس ورشو است.  قاسمی خاطرنشان کرد: ایالات متحده آمریکا از یک سو  بانی کنفرانس صلح و امنیت در خاورمیانه می‌شود اما از سوی دیگر با خروج یکجانبه و خلاف تمام موازین بین‌المللی از برجام، و با سیاست‌های ریاکارانه خود تنش و درگیری و حمایت از تروریسم و نزاع و خصومت در میان ملت‌های منطقه را افزایش داده و ناامنی، بی‌ثباتی، فقر، جنگ و افراط‌گرایی را گسترش می‌دهد. وی در پایان تصریح کرد: به رغم تمام سیاست‌های خصمانه و تجاوزکارانه آمریکا و رژیم اشغالگر قدس، مبارزه و مقاومت برای برقراری منطقه‌ای امن، باثبات و عاری از حضور قدرت‌های بیگانه و متجاوز ادامه خواهد داشت و آمریکا باید سریع‌تر با درک واقعیات این منطقه حساس از جهان از ادامه اینگونه کینه‌توزی‌های بی‌حاصل دست بردارد.