روزنامه اعتماد
1397/11/25
منزوي‌‌تر از هميشه
شهاب شهسواريكنفرانس جنجالي امريكا عليه ايران، روز گذشته در ورشو پايتخت لهستان آغاز شد. كنفرانسي كه تا آخرين لحظات قبل از برگزاري آن هم هنوز هيچ ارزيابي دقيقي از موضوعات مورد بحث و شركت‌كنندگان در جلسات آن وجود نداشت. روز اول كنفرانس به برگزاري دو نشست خلاصه شد، يك جلسه چهارجانبه ميان وزراي خارجه امريكا، بريتانيا، عربستان و امارات متحده عربي در مورد وضعيت يمن و يك ضيافت شام. به نوشته وال‌استريت ژورنال بر اساس برنامه‌اي كه برگزار‌كنندگان امريكايي كنفرانس لهستان در اختيار خبرنگاران قرار داده‌اند، مجموعه جلسات اصلي كنفرانس قرار است امروز (پنجشنبه) برگزار شود، اما در برنامه منتشر‌شده هيچ جزيياتي از جلسات امروز هم عنوان نشده است، نه به نام سخنرانان اشاره‌شده است و نه شركت‌كنندگان اصلي در آنها مشخص شده‌اند. جلسه عصر روز گذشته در مورد يمن، شرط وزير خارجه بريتانيا براي شركت در كنفرانس ورشو بود، جرمي هانت تاكيد كرده‌بود كه تنها در صورتي در اين كنفرانس شركت مي‌كند كه موضوع يمن در دستور كار نشست قرار بگيرد، طرف‌هاي امريكايي در نتيجه اين فشار براي بالاتر بردن سطح حاضران در نشست نهايتا يك ديدار چهارجانبه براي وزراي خارجه امريكا، امارات متحده عربي، عربستان سعودي و بريتانيا برنامه‌ريزي كردند، نشستي كه به نوشته رسانه‌ها تنها نشستي است كه وزيرخارجه بريتانيا در آن حاضر خواهد شد. در حالي كه امريكايي‌ها تيم بزرگي از معاون رييس‌جمهور، وزير امورخارجه، داماد رييس‌جمهور و رييس كارگروه رويارويي با ايران وزارت خارجه را به اين نشست اعزام كرده است، كشورهايي مانند فرانسه و آلمان، در سطح مديركل در اين نشست شركت مي‌كنند. بنيامين نتانياهو، نخست‌وزير رژيم اشغالگر فلسطين هم كه در دولت خودش مقام‌هاي وزارت خارجه و وزارت دفاع را شخصا بر عهده دارد، در كنار مايك پنس، معاون اول رييس‌جمهور امريكا تنها مقام‌هاي بالاتر از وزير در اين نشست هستند. روسيه، لبنان و تشكيلات خودگردان فلسطيني هر يك به صورت جداگانه حضور در اين نشست را تحريم كرده‌اند. به نوشته ايرنا، دولت تركيه سفير خود در ورشو را براي شركت در اين نشست اعزام كرده است.
كف و سوت تروريست‌ها
درست مقابل محل برگزاري كنفرانس ورشو، روز چهارشنبه يك گروه تروريستي مستقر در اروپا، با برگزاري تجمعي با حضور وكيل شخصي دونالد ترامپ، رييس‌جمهور امريكا، از اين نشست حمايت كرد. بر اساس گزارش نيوزويك، رودي جولياني، شهردار پيشين نيويورك و وكيل شخصي رييس‌جمهور امريكا كه همراه با هيات امريكايي در ورشو حضور دارد در جمع اعضاي گروه تروريستي مجاهدين خلق (منافقين) گفت: «براي من افتخار بزرگي است كه امروز در جمع شما باشم و يك نكته مهم را به همه سياستمداران بلندپايه‌اي كه آن سوي خيابان در محل كنفرانس حضور دارند نشان دهيم: براي صلح و امنيت در خاورميانه، لازم است تغيير عمده‌اي در ديكتاتوري مذهبي در ايران ايجاد شود. بايد تمام شود، بايد خيلي زود تمام شود، تمام شود تا به صلح و امنيت برسيم.» به نوشته نيوزويك، اين گروه تروريستي كه تا سال 2012 در فهرست گروه‌هاي تروريستي ايالات متحده امريكا هم قرار داشت، براي هر سخنراني يك مقام بلندپايه امريكا در مجامع خود تا 50 هزار دلار پول پرداخت مي‌كند. به نوشته نيوزويك هر چند اين گروه ادعا مي‌كند كه منابع درآمدي‌اش از اعانه‌هاي داوطلبانه تامين مي‌شود، اما تاكنون هيچگاه منابع مالي خود را علنا افشا نكرده است.
بار عام نتانياهو براي اعراب
حضور وزراي خارجه عربستان، مصر، عمان و امارات متحده عربي در نشست ورشو، در كنار بنيامين نتانياهو، نخست‌وزير رژيم اشغالگر فلسطين، از سوي گروهي از ناظران نشست ورشو را به محفلي براي ايجاد رابطه ميان اعراب و اسراييل تبديل كرده است. روز چهارشنبه، وزير خارجه عمان، يوسف بن علوي، با حضور در هتل محل اقامت بنيامين نتانياهو در ورشو با او ديدار و گفت‌وگو كرد. اين دومين بار در ماه‌هاي اخير است كه بن‌علوي با نخست‌وزير رژيم اشغالگر فلسطين ديدار مي‌كند. اختصاص بخشي از اين كنفرانس به افشاي جزييات طرح صلح امريكا براي فلسطين، موسوم به «معامله قرن» با حضور كوشنر، داماد رييس‌جمهور امريكا، با اعتراض مقام‌هاي فلسطيني مواجه شده‌بود. معلوم نيست كه در حاشيه اين نشست مذاكره‌اي ميان مقام‌هاي سعودي و اماراتي با نتانياهو انجام خواهد شد يا نه. وزراي خارجه اردن، عربستان، امارات، عمان، بحرين، مغرب و كويت در اين نشست حاضر شده‌اند.
خميازه دسته‌جمعي
ساعاتي پيش از آغاز كنفرانس ورشو، پايگاه خبري بي‌بي‌سي در گزارشي نوشت: «اعلام برگزاري اين نشست از سوي ايالات متحده امريكا در مجامع ديپلماتيك اروپايي با «خميازه دسته‌جمعي» روبه‌رو شد.» بي‌بي‌سي پيش از برگزاري نشست نوشت: «حتي در اين زمان كم مانده به برگزاري كنفرانس، هنوز معلوم نيست چه كساني از سوي كشورهاي اروپايي در اين جلسه شركت مي‌كنند و هيات‌هاي اعزامي در چه سطحي خواهند بود.» جاناتان ماركوس، خبرنگار حوزه ديپلماسي بي‌بي‌سي تاكيد مي‌كند: «بذر اين نشست با پيشنهاد امريكا براي تشكيل يك كنفرانس با هدف افزايش فشار به تهران كاشته‌شد. اما عدم استقبال و بي‌ميلي شركاي غربي اروپايي باعث شد تا به سرعت اين ايده مورد تجديدنظر واقع شود.» اين روزنامه‌نگار بريتانيايي مي‌نويسد كه تمركز نشست روي ايران باعث مي‌شد تا نه‌تنها كنفرانس ورشو به فرصتي براي افزايش فشار به تهران بدل نشود، «فقط باعث برجسته‌تر شدن اختلافات در جبهه غرب شود.» بعد از تجديدنظر در موضوع كنفرانس، در دستور كار نشست هيچ اشاره مستقيمي به نام ايران نشده است، بلكه نشست با عنوان نشست وزراي خارجه براي «ترويج يك آينده صلح و امنيت براي خاورميانه» با موضوعاتي وسيع مانند مسائل بشردوستانه و چالش پناه‌جويان، تسليحات موشكي و تهديدهاي نوين از جمله تهديدهاي سايبري و تروريسم تعريف شد.
با وجود بي‌ميلي نمايندگان كشورهاي مهم اروپايي در نشست ورشو، برايان هوك، رييس كارگروه رويارويي با ايران در وزارت خارجه امريكا در گفت‌وگويي تلفني با شبكه راديويي ان‌پي‌آر امريكا از ورشو، ادعا كرد كه دولت كشورش از ميزان حضور نمايندگان خارجي در اين نشست راضي است. او در پاسخ به اين سوال كه وزراي خارجه برخي از كشورهاي مهم اروپايي و رييس سياست خارجي اتحاديه اروپا اعلام كرده‌اند كه در اين نشست شركت نمي‌كنند، گفت: «نمايندگان تمامي كشورهاي عضو اتحاديه اروپا در اين كنفرانس حضور دارند، وزير خارجه بريتانيا، وزير خارجه ايتاليا و گروهي ديگر از وزراي اروپايي در اين كنفرانس حضور دارند.» رييس كارگروه رويارويي با ايران در وزارت خارجه امريكا همچنين با اشاره به فشار تحريم‌هاي امريكا به مردم ايران گفت: «ما ميلياردها و ميلياردها دلار از درآمد نفتي ايران را كاسته‌ايم و اين چيز خوبي است.» برايان هوك تاييد كرد كه ميان امريكا و اروپا در مورد توافق هسته‌اي برجام اختلاف نظر وجود دارد، اما ادعا كرد كه اروپايي‌ها ارزيابي مشابهي از تهديد موشكي و امنيتي ايران دارند. وي در پاسخ به سوالي در مورد اينكه خواست امريكا از كشورهايي كه همچنان در برجام باقي مانده‌اند چيست؟ پاسخ داد: «آنچه ما دوست داريم اين است كه توافق هسته‌اي ايران به قيمت ثبات و امنيت در خاورميانه تمام نشود.»
نارضايتي لهستان
پيوتر لوكاسيويچ، سفير پيشين لهستان در افغانستان به الجزيره مي‌گويد كه دولتمردان لهستاني علاقه‌اي نداشتند كه نشست ورشو به يك جمع ضدايراني بدل شود و به‌ويژه بر تعهد خود به برجام و توافق با تهران تاكيد مي‌كردند، اما نهايتا «لهستان كنترل روايت و پيام كلي اين كنفرانس را به ايالات متحده امريكا، اسراييل و عربستان سعودي باخت.» يك روز پيش از برگزاري اين كنفرانس جنجالي، وزير خارجه لهستان ياچك چاپوتوويچ به خبرنگاران توضيح داد «لهستان توافق هسته‌اي با ايران را يك دستاورد ارزشمند بر‌مي‌شمارد.» او اظهار اميدواري كرد كه شركت‌كنندگان در كنفرانس ورشو بتوانند به زمينه‌هاي مشترك براي همكاري در اين نشست دست پيدا كنند. در نشست خبري مشترك وزراي خارجه امريكا و لهستان، پيش از برگزاري كنفرانس، مايك پمپئو به موضوعاتي همچون «يمن، صلح اسراييل و فلسطين و سوريه» دستور كار اصلي اين نشست هستند، او در پاسخ به سوال خبرنگاران در مورد «اميدهايش در مورد دستاوردهاي نشست» حاضر به اشاره به نام ايران نشد. بي‌بي‌سي در گزارشي به تمايل بخشي از جناح‌هاي سياسي در لهستان براي وابستگي بيشتر به امريكا اشاره مي‌كند و مي‌نويسد: «گروهي حتي خواستار ايجاد پايگاه نظامي دايمي امريكا در خاك لهستان هستند و اين پايگاه فرضي را با عنوان «دژ ترامپ» نامگذاري كرده‌اند.» اين گزارش ادامه مي‌دهد: براي اين دسته از افراد، برگزاري اين نشست كاملا عادي است، اما براي بسياري ديگر، تنها دليل برگزاري اين نشست در لهستان كه هيچ نقش بارزي در مسائل خاورميانه ندارد، اين بود كه هيچ كشور ديگر اروپايي حاضر به ميزباني از آن نشد.
همچنين در يادداشت مشتركي كه وزراي خارجه لهستان و ايالات متحده امريكا در پايگاه خبري سي‌ان‌ان منتشر كردند، به جز يك‌بار نامي از ايران برده نشده است. در اين يادداشت كه در مورد روابط ميان ورشو و واشنگتن نگاشته شده است، دو وزير خارجه به اختلاف نظر در مورد توافق هسته‌اي ايران اشاره مي‌كنند و مي‌نويسند: «با وجود اينكه اخيرا دو كشور در موضوع توافق هسته‌اي ايران موضع متفاوتي داشتند، اما با وجود اين اختلاف‌نظرها روابط لهستان و ايالات متحده كاملا مستحكم باقي مانده است.»
واكنش ايران به برگزاري نشست ورشو
وزير خارجه كشورمان در مصاحبه با خبرنگاران خارجي حاضر در تهران تاكيد كرد كه نشست ورشو شروع نشده شكست خورده است. ظريف در اين نشست گفته: اين يك تلاش ديگر توسط امريكا براي پيگيري وسواس‌هاي اين كشور درباره ايران است كه خوب پايه‌ريزي نشده است. وي تاكيد كرد كه به نظر من نشست ورشو در بدو شروع مُرده است. وزير خارجه كشورمان افزود: فكر نمي‌كنم كه بتوانند يك بيانيه مشترك منتشر كنند و فقط تلاش دارند از طرف ديگران براي آنها حرف بزنند، حرف‌هايي كه خودشان هم اعتقادي به آن ندارند. ظريف خاطرنشان كرد: شما معمولا ۶۰ كشور را گرد هم جمع نمي‌كنيد كه براي آنها سخنراني كنيد و اين نشان مي‌دهد كه آنها نيز باور ندارند مي‌توانند از اين نشست دستاوردي حاصل كنند. ظريف اضافه كرد؛ آنها از هر ابزاري كه داشتند استفاده كردند تا افراد بيشتري را به اين كنفرانس بكشانند. وزير خارجه كشورمان گفت: بعضي از مقامات اين كشورها كه به اين نشست رفته‌اند به ما گفتند (به صورت خصوصي) كه هيچ انتخاب ديگري نداشتند.
سفارت جمهوري اسلامي ايران در ورشو با انتشار بيانيه‌اي 12بندي به برگزاري نشست ضدايراني در لهستان واكنش نشان داد. در اين بيانيه با اشاره به اينكه بر خلاف «مقام‌هاي بلندپايه لهستان كه به ايران تضمين داده‌اند اين نشست براي هدف قرار دادن ايران تشكيل نشده است» اما «مقام‌هاي امريكايي از هر فرصتي استفاده مي‌كنند تا مقاصد خود را براي تبديل اين نشست به ابزاري براي ارايه تصويري شرورانه از ايران نمايان كنند.» در اين بيانيه با اشاره به رفتار مخرب ايالات متحده امريكا در منطقه غرب آسيا و خساراتي كه اين رفتار طي دهه‌هاي گذشته به بار آورده است تاكيد مي‌كند: «سياست جاري ايالات متحده در منطقه غيرسازنده، متعصبانه، پريشان و متناقض است. در حالي كه رييس‌جمهور ايالات متحده به وضوح در موارد متعدد اعلام كرده است كه تنها اصل بنيادين سياست خارجي امريكا پول است و به هيچ چيز ديگري اهميت نمي‌دهد، وزير خارجه او به صورت پيوسته ادعا مي‌كند كه دنبال ثباتي در خاورميانه است كه مردم اين منطقه به آن نياز دارند.»
سایر اخبار این روزنامه
انقلاب اسلامي همواره آماده تصحيح خطاهاي خويش است
مجمع تشخيص پيامدهاي رد پالرمو را بپذيرد
منزوي‌‌تر از هميشه
دلواپس‌ها مقابل نگران‌ها
ما به شرط حفظ حرمت كشور اهل گفت‌وگو هستيم
بر اساس مصالح ملي
اشتباهات را تكرار نكنيم
دو نشست، دو پيام
نمي‌توان مردم ما را نااميد كرد
پايه حفاظت از حيات وحش
در خانواده اخلاق موثرتر از قوانين است
