روزنامه همدلی
1397/11/24
روایت بانک مرکزی از حواشی استقراض‌های بی حساب و کتاب از بانک مرکزی دولت بدهکارتر شد
بدهی دولت به بانک مرکزی، از ابتدای دولت یازدهم تا تیر ماه سال 96 تقریبا 2 برابر شده استهمدلی| گروه اقتصادی: افزایش بدهی دولت به بانک مرکزی و رشد نقدینگی، از مهمترین دغدغه‌های اقتصادی است که این‌روزها با چالش‌های مهمی مواجه است. تورم، بیکاری، مشکلات تولید، نظام بانکی معیوب و بالا رفتن حجم نقدینگی در حالی جریان دارد که گزارش‌های موجود حال و روز بدهی دولت به بانک مرکزی را هر بار وخیم‌تر اعلام می‌کنند. در گزارشی که به تازگی از سوی بانک مرکزی منتشر شده است، حجم بدهی دولت در آبان ماه سال جاری نسبت به سال گذشته، به بیش از 43 هزار میلیارد تومان رسیده تا در مقایسه با پاییز پارسال دولت، 8/11 درصد به بانک مرکزی، بدهکارتر شود. نگاهی به گزارش‌های موجود نشان می‌دهد که میزان بدهی دولت به بانک مرکزی، از ابتدای دولت یازدهم تا تیر ماه سال 96 تقریبا 2 برابر شده و از 19 هزار میلیارد تومان در ابتدای دولت یازدهم به 36 هزار میلیارد تومان رسیده و حالا بر اساس گزارش بانک مرکزی از مرز 40 هزار میلیارد تومان نیز عبور کرده است.
نکته قابل‌توجه این گزارش، افزایش حجم نقدینگی در کنار بالا رفتن حجم بدهی دولت به بانک مرکزی است که در آذرماه سال جاری از مرز یک هزار میلیارد و 746 تومان گذشته و نسبت به اسفند سال گذشته 3/15 درصد رشد کرده است. سال‌هاست که این دو بحران در کنار سایر مشکلات اقتصادی گام برمی‌دارند و به‌نظر می‌رسد با وجود اهمیت این دو موضوع، هنوز راهکاری برای مقابله با این چالش‌ها وجود ندارد. بر اساس گزارش‌ها، بحران نقدینگی از سال 92 سیر صعودی به خود گرفته و در تمام این سال‌ها سه برابر رشد کرده و مهمترین تاثیر آن نیزکاهش قدرت خرید مردم بوده است. به باور بسیاری از کارشناسان، رشد نقدینگی تقاضا را برای دریافت کالا افزایش می‌دهد و در صورت عدم تولید متناسب با آن تورم ایجاد میشود. این در حالی است که شرایط اقتصادی و رکود تورمی امکان ادامه فعالیت را از تولیدکننده‌ها گرفته است. سال‌ها از این هشدارها گذشته و به باور بسیاری از تحلیل‌گران عدم رعایت انضباط مالی در دولت‌های مختلف، حجم پول‌های سرگردان را ساعت به ساعت افزایش داده است. کاهش توان خرید مردم در پی روند صعودی حجم نقدینگی در حالی جریان دارد که دولت نیز هر سال به بانک مرکزی بدهکارتر میشود و هر جا که با کسری بودجه مواجه است، از بانک مرکزی و صندوق‌های بازنشستگی کمک می‌گیرد.
کارشناسان چه می‌گویند؟
در ساده‌ترین تحلیل این ماجرا می‌توان گفت، هر بار که بودجه با کسری مواجه شده، دولت به بانک مرکزی و صندوق‌های بازنشستگی دست درازی کرده تا این نهادها به جای انجام وظایف اصلی خود همچون حیاط خلوتی دنج و مطمئن در گوشه‌ای از فضای اقتصادی به سر ببرند. این ماجرا در حالی ادامه دارد که برخی از پیشبینیهای کارشناسی نشان می‌دهد که دولت برای بودجه سال آینده ناچار است تا حجم پول بیشتری را از بانک مرکزی استقراض کند.
به باور بسیاری از آگاهان اقتصادی، هر بار که دولت حجمی از پول را از بانک مرکزی قرض می‌کند، خزانه را خالی‌تر کرده و زمینه را برای رشد بهای نرخ ارز فراهم می‌کند. بالا رفتن نرخ ارز نیز برای همه حکایتی آشناست. چرا که سلطه دلار بر بازارهای مهم پایتخت در چند ماه اخیر باعث شد تا هنوز هم شاهد این تبعات در فضای اقتصادی و سخت‌تر شدن اوضاع معیشت مردم باشیم.
این ماجرا در حالی ادامه دارد که بحث افزایش بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی نیز یکی از مهمترین بحران‌هایی است که سال‌هاست نظام بانکی را درگیر خود کرده است و زمینه را برای نگرانی بسیاری از آگاهان اقتصادی فراهم کرده است. چند وقت پیش بود که کاظم دوست‌حسینی، یکی از کارشناسان اقتصادی، به «همدلی»، گفت: «مشکلات سیستم بانکی همیشه مطرح بوده است و هر سال این مشکلات مرور می‌شوند، اما در این میان یکی از مهمترین موضوعاتی که وجود دارد، بحث بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی است.»
دوست‌حسینی به چالشی اشاره کرد که بر اساس گزارش‌ها، حالا تا مرز 147 هزار میلیارد تومان پیش رفته است. این نکته تا جایی اهمیت پیدا کرده که چند وقت پیش رئیس کل بانک مرکزی این میزان بدهی را زمینه‌ساز نابودی سیستم بانکی کشور عنوان کرده بود.
اما دوست‌حسینی در ادامه صحبت‌های خود به معوقات بانک‌ها و تسهیلاتی که هنوز پس داده نشده نیز اینطور اشاره کرد: «بحث بدهی بانک‌ها و معوقات بانکی، دو موضوع بسیار مهمی هستند که در کنار مسائلی همچون بنگاه‌داری زمینه را برای مشکلات اقتصادی فراهم کرده‌اند.»
به گفته دوست‌حسینی: « اولین اقدام برای اصلاح نظام بانکی تسویه یک سری از بدهی‌های بانک‌ها و دولت به بانک مرکزی است.» این کارشناس معتقد است که عدم تسویه بدهی بانکی و دولتی باعث رشد نقدینگی شده است و زمینه را برای مشکلات اقتصادی فراهم کرده است.
او به استفاده از مکانیسم هجینگ ارزی نیز اشاره کرد و توضیح داد: «این کار باید انجام شود؛ چرا که فعالان اقتصادی به دلیل نگرانی از افزایش نرخ ارز و در نبود سیستم هجینگ، به‌جای وام ارزی مورد نیازشان ، تسهیلات بانکی ریالی با نرخی چند درصد گران تر دریافت می‌کنند. این مشتریان، به ویژه واردکنندگان ، برای کسب و کار خود، عموما خواهان دریافت رقم‌های نجومی ریال هستند تا از آن برای خرید ارز در بازار آزاد اقدام کنند. امری که به تقاضای شدید و غیر واقعی ارز در بازار دامن می زند و موجب هیجان برای افزایش نرخ ارز می شود.»
هر چه که هست، دولت سال به سال به بانک مرکزی بدهکارتر میشود و مقصدی برای پول‌های سرگردان در اقتصاد وجود ندارد. به باور بسیاری از تحلیل‌گران اقتصادی، هر چه بدهی دولت به بانک مرکزی بیشتر میشود، بانک‌ها توان وام‌دهی خود را از دست داده و بخش تولید با رکود بیشتری مواجه میشود. این در حالی است که بر اساس گفته‌های تحلیل‌گران اقتصادی، وقتی دولت بخش زیادی از منابع را از بانک‌ها دریافت می‌کند و پس نمی‌دهد، بانک ها دیگر نمی‌توانند به مردم و تولیدکنندگان وام بدهند. نتیجه آنکه دود این سیاست چشم دهک‌های ضعیف و متوسط جامعه را هر سال بیشتر از سال گذشته می‌سوزاند.
سایر اخبار این روزنامه
پرونده سی‌وهفتمین جشنواره فیلم فجر با اشتباه، اعتراض، طعنه و گریه بسته شد فرود جنجالی سیمرغ
گزارش «همدلی» از وضعیت شغلی دستفروشان در آستانه سال نو دستفروش مجرم نیست
همدلی سفر آتی «روحانی» به روسیه و نشست او با «پوتین» و «اردوغان» را بررسی می‌کند؛
دمکرات‌ها و جمهوری‌خواهان کنگره به توافق اولیه برای پرهیز از تعطیلی دولت دست یافتند
روایت بانک مرکزی از حواشی استقراض‌های بی حساب و کتاب از بانک مرکزی دولت بدهکارتر شد
گذرگاه تاریخ گذرگاه تاریخ
قصه تافته‌های جدابافته
جهانگیری: خدماتی که شهرداری ها ارائه می کنند، تاثیر فراوانی در آرامش روانی جامعه دارد
وزیر امور خارجه: مردم پایه اقتدار این حکومت هستند
در 6 ماهه گذشته؛ فروش 8 میلیارد یورو ارز صادراتی در سامانه نیما
