اشرف بروجردی: انقلابیون تجربه حضور در قدرت را نداشتند

یک فعال سیاسی اصلاح‌طلب گفت: از بدو انقلاب همیشه با این عنوان که دانسته‌های ما ممکن است مورد سوءاستفاده دشمنان‌مان قرار بگیرد، پنهان‌کاری کردیم. به همین دلیل هم بود که وقتی شما مسئله‌ای را آشکار می‌کردید توسط دستگاه‌های امنیتی هشدار و اخطار دریافت می‌کردید اما معتقدم این تفکر که دشمنان از ما بهره می‌برند یک توهم و یا بخشی از یک توهم است
به گزارش ایلنا، اشرف بروجردی با اشاره به چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی، در تشریح فاصله میان آرمان‌های انقلاب با تصویر امروز جمهوری اسلامی ایران گفت: تمام آنهایی که در شکل‌گیری انقلاب سهم داشتند، تصویر حکومتی بر مبنای عدالت و اینکه هرکسی در جایگاه خاص خودش قرار بگیرد را در ذهن‌شان ترسیم کرده بودند. می‌خواستند از همه ظرفیت‌ها استفاده شود و مردم بتوانند رفاه را تجربه کنند و زندگی آرامش‌بخشی داشته باشند که نتیجه آن تکامل انسان باشد؛ به این معنی که اوج نقطه آرمان‌خواهی کمال انسانی بود. طبیعتا به این دلیل که اکثر انقلابیون تجربه گذشته‌ای از انقلاب نداشتند؛ یعنی هیچ‌گاه ندیده بودند چگونه می‌توان انقلاب کرد و یک حکومت را هم بعد از انقلاب اداره کرد و اصولا حکومتداری چه مکانیزم، چارچوب و ابزاری نیاز دارد تا بتواند آرمان‌ها را محقق کند.
انقلابیون می‌خواستند کشور در همه عرصه‌ها سرآمد باشد
وی ادامه داد: طبیعتا اگر امروز بخواهیم با همین رویکرد داشتن کشوری مقتدر، به عقب و سال ۵۷ برگردیم متفاوت خواهد بود. اقتدار هم به معنای قدرت نظامی نیست. اقتدار در فهم تمام آنهایی که در انقلاب نقش داشتند این بود که کشور در عرصه فرهنگ، اقتصاد و سیاست و اجتماعی سرآمد باشد. انقلابیون همواره آیه «و اعدوا لهم ما استطعتم من قوه و من رباط الخیل» را می‌خواندند و می‌گفتند شما حکومتی را آماده کنید که دارای قدرت باشد. در تفسیر قوه می‌گفتند این اقتدار باید وجوه مختلفی داشته باشد. برای مثال در عرصه سیاست باید استقلال داشته باشیم و خودمان تصمیم بگیریم. کسی نباید مسائل را به ما دیکته کند. در عرصه مسائل اجتماعی باید آزادی را تجربه کنیم چرا که سال‌ها و بارها از این مسئله شاکی بودیم که آزادی نیست و نمی‌توانیم راحت سخن بگوییم و انتقاد کنیم. همچنین می‌خواستیم در عرصه اقتصاد بتوانیم اقتصادی اسلامی را شکل دهیم، به این معنا که اقتصادی فارغ از ربا، رشوه و فارغ از عناوینی که امروز می‌تواند عنوان پولشویی و فساد را به خود بگیرد، می‌خواستیم.


انقلابیون تجربه قرار گرفتن در قدرت را نداشتند
این فعال سیاسی اصلاح‌طلب گفت: اگر امروز با فهم این واژه‌ها و مفاهیم در سال ۵۷ قرار می‌گرفتیم، قطعا عملکردی متفاوت و غیر از آنچه داشتیم از خود ارائه می‌دادیم، داشتیم. آن عملکرد می‌توانست این باشد که افراد کارآمد، زبده و خبره تولیت امور را به عهده بگیرند. در حالی که شما می‌بینید در سال ۵۷ که انقلاب پیروز شد، اکثر متصدیان امور جوانانی بودند که شور انقلابی داشتند بی‌آنکه تجربه کاری داشته باشند. این افراد تجربه قرار گرفتن در قدرت را نداشتند. این در واقع راهی بود که ما بتوانیم حکومت را در اختیار خودمان داشته باشیم و بارها این بحث مطرح می‌شد که اینها جوان هستند و قدرت، تجربه و فهم درستی از مسائل ندارند پس بهتر است ما سعی کنیم این افراد را به عنوان بازوان اجرایی و تصمیم‌گیرندگان به کار بگیریم در حالی که همین جوان‌ها در مناصب تصمیم‌گیری قرار گرفتند.
جنگ در عدم تحقق آرمان‌های انقلاب نقش داشت
وی افزود: امروز وقتی به عقب بر می‌گردیم، می‌گوییم ای‌کاش کسانی را در مناصب تصمیم‌گیری قرار می‌دادیم که دانش کافی را برای اعمال مدیریت در اختیار داشتند. علت عدم تحقق این امر نیز غالبیت واژه «انقلابیگری» بود. به این علت که جوان‌ها شور داشتند و حاضر بودند تمام هستی خود را در این راه بدهند، طبیعی بود که فکر می‌کردیم این فرد می‌تواند تصمیم بگیرد و کشور را اداره کند، نه آن کس که سال‌ها در خارج از کشور حضور داشته و حالا آمده و ‌می‌خواهد برای کشور تصمیم بگیرد؛ می‌گفتند اعتمادی به این فرد وجود ندارد.
بروجردی تاکید کرد:‌ همین مسئله باعث شد که شاید ما به آنچه باید می‌رسیدیم، نرسیدیم. البته بخشی از این نکته که عرض می‌کنم اجتناب‌ناپذیر است؛ یعنی به دلیل روحیه انقلابیگری و به دلیل اعتمادی که امام به جوانان داشتند، این افراد آمدند و کار را دست گرفتند. ‌البته ما هرگز نمی‌توانیم آن ضرباتی که دیگران به ما وارد کردند را نادیده بگیریم. ما شرایط بسیار سختی در زمان جنگ و بعد آن داشتیم که در عدم تحقق آرمان‌های انقلاب نقش داشت.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در پاسخ به این سوال که چرا با وجود گذشت سی سال از پایان جنگ و آغاز ثبات در کشور همچنان مردم به دنبال تحقق عدالت، شفافیت و مبارزه با فساد هستند، گفت: حقیقت این است که شاید واژه عدالت هم خوب ترسیم نشده؛ عدالت به معنی تساوی نیست. عدالت یعنی هرکسی در جای خودش قرار بگیرد. مردم اما تصورشان این است ‌که عدالت اقتضا می‌کند چرا فلان شخص برخوردار باشد و من برخوردار نباشم؛ پس این مسئله را مطالبه می‌کنم.
بروجردی ادامه داد: در‌نتیجه این امر تحقق پیدا نمی‌کند که البته نه‌تنها در جامعه ما بلکه در جوامع دیگر هم امکان تحقق ندارد. اختلاف سطح زندگی و جایگاه افراد به تناسب توانایی‌های وی تعریف می‌شود. پس این به معنای عدول از عدالت نیست. همیشه بحث از عدالت بوده و از نظر من هم تا حدودی محقق شده است اما آنجایی که محقق نشده بیشتر دیده می‌شود.
این تفکر که دشمنان از ما بهره می‌برند یک توهم و یا بخشی از یک توهم است
وی درخصوص عدم وجود شفافیت هم گفت: ما این مشکل را داریم که همچنان جاری و ساری است. از بدو انقلاب همیشه با این عنوان که دانسته‌های ما ممکن است مورد سوءاستفاده دشمنان‌مان قرار بگیرد، پنهان کاری کردیم. به همین دلیل هم بود که وقتی شما مسئله‌ای را آشکار می‌کردید توسط دستگاه‌های امنیتی هشدار و اخطار دریافت می‌کردید.
بروجردی گفت: از نظر من این تفکر که دشمنان از ما بهره می‌برند یک توهم و یا بخشی از یک توهم است. آن کسی که بخواهد نفوذ می‌کند و با محاسبات برداشت خود را انجام می‌دهد. بنابراین شفافیت خیلی به رفع شبهه و شایعه‌پراکنی کمک می‌کند و میزان اعتماد را نیز افزایش می‌دهد.
وی با بیان اینکه ما امروز در جامعه با سوخت سرمایه اجتماعی مواجه هستیم چراکه سرمایه اجتماعی بر پایه چند مولفه همچون اعتماد مقابل، صداقت، امانت و تعامل بین افراد پایه‌گذاری می‌شود، گفت: وقتی شما نسبت به حاکمیت و دست‌اندرکاران اجرایی اعتماد نکنید و توجه نداشته باشید که می‌خواهد برای منافع کشور گام بردارد، سطح اعتماد کاهش پیدا کرده و سرمایه سوخت می‌شود. اگر همه چیز شفاف باشد، طبیعی است که می‌تواند به افزایش سرمایه کمک کند.
یک عامل عمده فساد، عدم وجود باور دینی است
بروجردی فساد را نیز معلول عدم شفافیت دانست و گفت: البته باید به این مسئله هم توجه کنیم که یک عامل عمده فساد، عدم وجود باور دینی است. ما می‌گوییم در یک جامعه اسلامی زندگی می‌کنیم و مردم به دستورات دینی اعتقاد دارند اما شما می‌دانید اساس دینداری، امانت‌داری است.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی گفت: اگر شما در زمان مسئولیت امین نباشی، فساد ایجاد شده و باعث می‌شود منافع خود را به منفعت حاکمیت ترجیح بدهی. امروز داستان‌هایی که از زندگی امیرالمومنین می‌خوانیم برای ما تبدیل به آمال و آرزوی دست نیافتنی شده است. اگر امانتداری باشد، فساد نخواهد بود و امانتداری هم از اعتقاد و باور افراد سرچشمه می‌گیرد.
وی ادامه داد: پس معلوم می‌شود جامعه ما هنوز آن تربیت مبنایی در دین را تجربه نکرده است. ممکن است اهل نماز و روزه باشیم اما دروغ نگفتن هم جزو شروط دینداری است. از امام صادق(ع) در‌خصوص ویژگی‌های مومن پرسیدند که آیا دروغ می‌گوید، ایشان پاسخ دادند خیر، مومن دروغ نمی‌گوید؛ ممکن است مومنی زنا کند، مشروب بخورد یا دزدی کند اما مسلمان دروغ نمی‌گوید.
بروجردی تاکید کرد: در نتیجه اولین کاری که ما باید در حوزه فرهنگ انجام می‌دادیم انتقال فرهنگ صحیح دینی به جامعه بود که این انتقال با حرف نیست و باید با عمل این را نشان می‌دادیم. اینها کمک می‌کرد که شاید بعد از چهل سال می‌توانستیم بگوییم جمهوری اسلامی ایران نمونه یک حکومت دینی، ملتزم، مقتدر و مطابق با موازین دینی است که امروز نمی‌توانیم ادعا کنیم.