«ابتکار» برخی از نمایشگاه‌های هنری پایان بهمن ماه را مرور می‌کند زمستانِ هنری

فاطمه امین‌الرعایا
روزهای پایانی بهمن، همزمان است با آغاز بیش از 20 نمایشگاه هنرهای تجسمی و این در حالی است که بخش طوبی زرین یازدهمین دوره جشنواره تجسمی فجر هم همچنان در موسسه فرهنگی - هنری صبا به کار خود ادامه می‌دهد.
شاید مهم‌ترین نمایشگاهی که در این روزها افتتاح خواهد شد، نمایشگاهی از 35 سال تصویرسازی و طراحی قباد شیوا باشد. این نمایشگاه با عنوان «زمزمه‌ها» از جمعه 26 بهمن‌ماه در گالری «دیلمان» کار خود را آغاز خواهد کرد.
این نمایشگاه شامل ۹۵ اثر کمتر دیده شده از قباد شیوا طی سال‌های ۱۳۴۵ تا ۱۳۹۰ است که شامل تصویرسازی‌های مجله‌ تماشا، مجموعه تصویرسازی افسانه‌های ایرانی و طراحی‌های شخصیِ این پیشکسوتِ هنرهای تجسمی است. تمامی این آثار نسخه‌ اصلی هستند.


مجید کاشانی، طراح گرافیک، درباره‌ این آثار نوشته است: «طراحی‌های قباد شیوا نغمات تک‌نوازانه اویند، زمزمه‌های خلوتگاه ذهنش؛ امتداد سکوتی خودخواسته‌، از محله‌های نیویورک تا باغبانکُلای کرج. کارهای گرافیکی قباد شیوا، در واقع، وام‌دار تجربه‌های طراحانه اویند؛ قابلیت‌هایی که از مدار طراحی و نقاشی به دنیای پوسترها، جلدها و... رسوخ کرده و به کمال رسیده‌ است».‌
شیوا متولد ۱۳۱۹ است و در سال ۱۳۴۵ از دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران در رشته‌ نقاشی فارغ‌التحصیل شد. او یکی از برجسته‌ترین هنرمندان معاصر ایران به‌شمار می‌رود. شیوا پس از ۶۰ سال فعالیت حرفه‌ای، همچنان به کار و آموزش مداوم مشغول است.
این نمایشگاه تا 24 اسفند در گالری دیلمان واقع در خیابان شریعتی، بالاتر از ظفر، خیابان پورمشکانی (کودکان غزه) شماره ۵۰‌ از ساعت 16 تا 20 به جز شنبه‌ها میزبان علاقه‌مندان خواهد بود.
«آداجیو» عنوان نمایشگاه نقاشی محمد طباطبائی است. در نگاه جستجوگر محمد طباطبائی انسان رانده شده از بهشت، دیگر در زمین نیز جایی ندارد و بدین سبب در عزیمت به سرزمینی تازه در فضایی سرد و خاموش، معلق مانده است. سکون غمبار حاکم بر فضا، خبر از متلاشی شدن امنیتی خوش‌بینانه را می‌دهد. صلحی به اجبار برای بقاء، ماحصل تمامیِ ادوار بودنِ بشر است. پیکره‌ها به سکوتی مطلق فراخوانده می‌شوند؛ سکوتی که پس از یک جنجال بی‌نتیجه، خواهی نخواهی پیش می‌آید تا «بود» را ممکن سازد.
در این پیکره‌های شبه‌گونه، زن مفهومی است که در حد فاصل دو معنا در نوسان است: در وجه اول همچون موجودی مقدس، سنبلی از زایش و زایندگی است که امکان حیات را ممکن می‌سازد و می‌توان در آغوشش امنیت و صلح را تجربه کرد و در وجه دوم زنی جوان، زیبا و فریبنده که قدرت آفرینندگیش از درون به پوچی رسیده است. موجودی با موهای پریشان که عدم تجسم چهره‌اش در کنار لباس‌هایی پرطمطراق این نوسان را شدت می‌بخشد و‌ این چنین مخاطب در برخورد با تابلوهای محمد طباطبائی لحظه‌ای از تعلیق را تجربه می‌کند؛ تعلیقی آرام که در عین حال دلهره‌آور است. این نمایشگاه از جمعه تا 8 اسفند در گالری «شیرین 2» واقع در خیابان کریمخان زند، خیابان سنایی، کوچه سیزدهم، پلاک 5 به جز دوشنبه‌ها از ساعت 11 تا 19 برپا خواهد بود.
نمایشگاه نقاشی هاله فردگلی با عنوان «ایماژ» از این جمعه در نگارخانه «بنفشه» آغاز می‌شود. در بیانیه این نمایشگاه آمده است: ««ایماژ» تصویری است ساخته و پرداخته ذهن، که بهشتی از آرزوها و خواسته‌های درونی‌مان، با رنگ و لعابی از خوش‌بینی، اعتماد و امید می‌سازد. تصویری بهشتی از یک امنیت ساختگی که حاصلِ وابستگی به آن جز انکار واقعیت نیست. واقعیت انکار‌شده، که طعم تلخ حقیقتش را سقوطی بس تلخ‌تر آشکار خواهد کرد و چه سخت است رهایی؛ از وابستگی به امنیتِ ساختگی، از این بهشتِ ساختگی بر پایه خوش‌بینی و اعتماد و امید و چه سخت است رهایی از «ایماژ»».
این نمایشگاه هر روز از ساعت 16 تا 19 در خیابان خیابان شریعتی، خیابان موسیوند، خیابان سلیمانی غربی، شماره 90، طبقه 4، زنگ 8 میزبان علاقه‌مندان خواهد بود.
نمایشگاه انفرادی نقاشی‌های کاوه کاووسی، همزمان با افتتاحیه گالری «نیان»، روز جمعه در محل این گالری برگزار می‌شود. در این نمایشگاه قرار است حدود ۳۰ اثر از مجموعه‌ جدید کاووسی با عنوان «تکیه دولت» به نمایش دربیاید. این هنرمند در این مجموعه که پژوهش و کار روی آن را از سال ۱۳۹۴ آغاز کرده، به تکیه دولت به عنوان یک مکان تاریخی و سیاسی نگاهی تازه داشته است.
کاوه کاووسی در سال ۱۳۵۹ در شهر آبادان به دنیا آمده و فعالیت حرفه‌ای خود را بعد از تحصیل در رشته نقاشی دانشگاه تهران، از سال ۱۳۸۰ آغاز کرده است. او تاکنون در نمایشگاه‌های انفرادی و گروهی در داخل و خارج از کشور حضور داشته و آثارش اغلب سیری در زمان و تاریخ دارند.
کاووسی درباره آثار خود در مجموعه «تکیه دولت» می‌گوید: «مکان‌ها می‌توانند به طور خاص و قدرتمند تاریخ‌ساز باشند و زمان را شکل بدهند، از این جهت تکیه دولت به عنوان یکی از بزرگ‏ترین و باشکوه‌ترین سازه‌های تاریخ ما در عصر قاجار، که محل شکل‌گیری وقایع مهم و تاثیرگذاری در مسیر حرکت به سمت ایران معاصر بوده، مورد توجه من قرار گرفت؛ چراکه گمان می‌کنم بازنمایی این مکان که در دوران خود تاریخ‌ساز بوده است، هنوز هم بعد از گذشت حداقل یک قرن و در غیاب خود این مکان نیز می‌تواند پاسخگوی بسیاری از سوالات درباره تاریخ معاصر ایران باشد». نمایشگاه «تکیه دولت» تا ۱۷ اسفند ماه ادامه دارد.
گالری «نیان» در بلوار اندرزگو، بلوار صبا، کوچه شب‌نما، نبش کوچه گوهر، شماره ۲ واقع شده و همه روزه از ساعت ۱۶ الی ۲۰ میزبان بازدیدکنندگان است. این گالری روزهای شنبه تعطیل است.
همچنین نمایشگاه نقاشی‌های جمال سوزنده‌مقدم با عنوان «غائله» روز جمعه در گالری «ساربان» افتتاح می‌شود. سوزنده مقدم متولد ۱۳۵۵ در تبریز و دانش‌آموخته‌ رشته‌ نقاشی است. او در حدود ۹۰ نمایشگاه گروهی و انفرادی حضور داشته که از آنها می‌توان به جشنواره تجسمی فجر، دوسالانه‌ نقاشی ایران، نمایشگاه بین‌المللی نقاشان جهان در سوئد و هفته‌ فرهنگی تبریز در تاجیکستان اشاره کرد.
جمال سوزنده‌مقدم در اغلب آثارش با زیست انسان و اغتشاشات ذهنی‌اش سر و کار دارد. نقاشی‌های او از آسیب‌ها و تاثیرات هیجانات ذهنی و جسمی انسان می‌گوید. او در بخشی از توضیح خود برای این نمایشگاه آورده است: زندگی غائله‌ای بیش نیست؛ با تمام رخدادهایی که جهان پیرامون و بازیگران روزگار، به نام سرنوشت بر ما حاکم می‌کنند. بشر مست دانش حقیرانه‌اش، هزاران هراس را بر جانش مسلط کرده؛ گویی عقل بشر که او را بر دیگر موجودات برتری بخشیده، بلای جانش شده و به حکم عقلانیت جبری، نابودی‌اش ناگزیر شده است. در این تاریکی روزگار، در نقطه‌ای که ایستاده‌ایم، عدالت همچون خورشید در حال غروب است. بشرِ بلاتکلیف در تیرگی، طالب نور است اما از هراس گرمای آتشی که خود افروخته به جست‌وجوی سایه برمی‌خیزد.
این نمایشگاه تا روز دوشنبه، 6 اسفند ماه، ادامه خواهد داشت. علاقه‌مندان برای تماشای آثار می‌توانند همه‌روزه به‌جز سه‌شنبه‌ها از ساعت ۱۶ الی ۲۰ به گالری «ساربان» به نشانی سهروردی شمالی، هویزه غربی، نبش یوسفی پلاک ۱۳۰ مراجعه کنند.