درباره فیلم‌های جشنواره فجر(4)

چندی قبل دریکی از یادداشت‌هایم، از نقد خوب فیلم ناقص و سفارشی آبیار با حضور طوسی، فهیم و فراستی، به دلیل آنکه سالم وتخصصی و برخلاف روال ثابت فراستی و برنامه ضد فرهنگی هفت که مروج لمپنیسم اند، بود، به نیکی یادکردم و متذکرشدم که امیداست این رویه مثبت دربرنامه یادشده ادامه یابد، ولی تداوم آن نشان داد که قاعده ومبنای «هفت» و فراستی، همان هتاکی وفحاشی به هنر و هنرمند و خدشه‌دارکردن نقد و منقداست و سلامت و صداقت و ادب وفرهنگ درآن جای ندارد!
"جان دار"؛ فیلم مشترک حسین وپدرام امیری،
یک اثرخانوادگی و اجتماعی است که خوب شروع می‌شود و داستانی پرماجرا وپرتنش دارد، ولی ادامه و سرانجام آن به خوبی و درستی بخش نخست فیلم نیست. باهم بودن اعضای خانواده درآغاز وقوع فاجعه(!) تاحدی باورپذیراست، امافروپاشی آن به دلیل بی اعتمادی ونشانی اشتباه کارگردان‌های اثرو کم‌کاری آن‌ها در شناسایی وبازگویی علت ها و انگیزه‌های این بهم ریختگی باورپذیر نیست. بازی با دوربین و میزانسن‌هایی که فاقدمنطق داستانی و تصویری‌اند وکشمکش وجنجال‌های بیهوده آدم‌های فیلم، باعث شده است تا «جان‌دار» وسازندگانش ازپردازش خط اصلی داستان بازبمانند و فیلمشان تاثیرلازم را بر مخاطب نگذارد. این فیلم، مولفه‌های گونه‌های سینمایی خانوادگی و اجتماعی رادر روایت وپرداخت سینمایی به درستی رعایت واجرانکرده است. "حمال طلا"؛ساخته منتقدانه و آسیب‌شناسانه تورج اصلانی، یک فیلم تلخ و عبوس اجتماعی درباره یکی ازمعضلات اقتصادی و اجتماعی است. موضوع اصلی این فیلم بروز اجتماعی که پرداختن موشکافانه با ترکیبی از واقع‌نمایی و نمادگرایی به بازارپرآشوب ارز و مسائل مرتبط بابطن وحاشیه وتاثیرات مخرب اقتصادی واجتماعی آن است، «حمال طلا» را به شدت عبوس و غم‌انگیز ساخته است. ازهمین رو اصلانی چون نمی‌خواسته مخاطب فیلمش را درگرداب تلخی‌ها رهاکند، درجای‌جای فیلم با ایجاد لحظه‌های خنده دار، کوشیده است تا از رنج و اندوه تماشاگر بکاهد. بااین همه، تکیه بیش ازحدفیلم و فیلمسازبر نمادپردازی و طرح اندیشه‌های خام و پخته، مانع کامل شدن فیلم شده است. دست وپا زدن در منجلاب فقرمادی و معنوی و کوشش برای دستیابی به گنج خوشبختی-طلا!- در مرداب اقتصادامروزجامعه، نمایه منتقدانه و هشدارگونه این فیلم است.
. . . ادامه دارد