«ماه کامل » فاتح شب سیمرغ ها

مصطفی قاسمیان - سی‌وهفتمین جشنواره ملی فیلم فجر که از دهم بهمن ماه در سراسر کشور آغاز شده بود، دیشب و با برگزاری مراسم اختتامیه به پایان رسید و برندگان سیمرغ‌ها را به خانه بردند. در ادامه مهمترین نکات اختتامیه را که با اجرای محمدرضا شهیدی‌فرد و در سالن همایش‌های برج میلاد برگزار شد، می‌خوانید:
 
1- یک جشن منظم
در حالی که عادت کرده‌ایم مراسم‌های این چنینی را با تأخیر زیاد آغاز کنیم، مراسم اختتامیه امسال فقط با 5 دقیقه تأخیر آغاز شد و نوید مراسمی منظم را می‌داد. اتفاقاً شهیدی‌فرد مجری مراسم هم به این موضوع اشاره کرد و گفت: «فکر نمی‌کردید سر موقع مراسم را شروع کنیم»! جالب آن که مانند مراسم افتتاحیه، وزیر ارشاد و رئیس سازمان سینمایی سخنرانی نکردند و دبیر جشنواره در سخنرانی 2-3 دقیقه‌ای، تنها به حاضران خوش‌امد گفت. مراسم اختتامیه در مجموع حدود 2 ساعت و 45 دقیقه به طول انجامید.
2- فیلم‌ساز جوانی که غایب بود
یکی از اولین جوایز، مهمترین حاشیه مراسم را به وجود آورد. همایون غنی‌زاده کارگردان «مسخره‌باز» که فیلمش به عنوان بهترین فیلم بخش نگاه نو (فیلم‌های اول) انتخاب شده بود، به روی صحنه نیامد. یک مهاجر افغانستانی به نام «خیال محمد» به عنوان نماینده این کارگردان پشت تریبون قرار گرفت و چند جمله‌ای از مشکلات مهاجران افغانستانی گفت و متن کوتاه غنی‌زاده خطاب به هیئت داوران را خواند. همایون غنی‌زاده نوشته بود چون نتوانسته «نگاه نویی به جشنواره تزریق کند» این جایزه را نمی‌پذیرد. مهاجر افغانستانی که نماینده غنی‌زاده بود، بدون دریافت جایزه از صحنه پایین رفت. اقدام غنی‌زاده با اعتراض‌هایی در فضای مجازی هم مواجه شد که معتقد بودند دلیل وی برای امتناع از پذیرش جایزه، ناموجه بوده و به جشنواره فجر، بی‌احترامی کرده است.
3- تجلیل از بیست و سه نفر آزاده
در ادامه مراسم، از 23 نفر آزاده دفاع مقدس که روایت اسارت‌شان در فیلم «23 نفر» آمده، تجلیل شد. شهیدی‌فرد مجری مراسم از حضار خواست آزادگان را ایستاده تشویق کنند و سیدعباس صالحی وزیر ارشاد، حسین انتظامی رئیس سازمان سینمایی، ابراهیم داروغه‌زاده دبیر جشنواره، گوهر خیراندیش، حبیب احمدزاده و منوچهر شاهسواری مدیرعامل خانه سینما با حضور روی صحنه، از آزادگان تجلیل کردند. خیراندیش در سخنانی جالب گفت: «قبل آمدن به من گفتند نکند دوباره مثل یزد بروی و ملاصالح را ببوسی. ولی گفتم خیالتان راحت باشد، من دیگر توجیه شده‌ام. همان سالی توجیه شدم که تحت‌تاثیر زمان پس از فوت جمشید اسماعیل‌خانی (همسرش) و صحبت هایی که در وصف همسرم کردهنگام اهدای جایزه‌ این کارگردان را بوسیدم و قاضی محترم یزدی با لهجه شیرینشان فرمودند: این چه کاری بود کردی؟ نمی‌شود هرکس را ببوسی بگویی پسرم بود. به همین دلیل من این قهرمان‌ها را از طرف خودم و مادرم از دور می‌بوسم.» در ادامه سیمرغ بهترین فیلم از نگاه ملی به مجتبی فرآورده تهیه‌کننده فیلم «23 نفر» اهدا شد.
4- اختتامیه به سبک جهانی
داوران بخش سودای سیمرغ جشنواره برای اولین بار به سبک جشنواره‌های ونیز و کن، در صندلی‌های مشخصی روی صحنه نشسته بودند و برای هر جایزه، جلوی بلندگو می‌آمدند و نام برنده را اعلام می‌کردند. تا پیش از این داوران و گاهی حتی مسئولان سینمایی کشور، به سبک همایش‌های معمولی روی صحنه می‌ایستادند و مجری، نام برگزیدگان را اعلام می‌کرد. در 2-3 سال اخیر هم به سبک اسکار، هنرمندان با حضور روی صحنه، نام برنده را اعلام می‌کردند که حواشی خود را داشت.
5- اولین سیمرغ نصیریان
علی نصیریان که بازی بسیار خوبی در فیلم «مسخره‌باز» به نمایش گذاشته بود، جایزه بهترین بازیگر نقش مکمل مرد را دریافت کرد و با تشویق شدید حضار مواجه شد. او که کمتر از 2 هفته پیش، همسر خود را از دست داده بود، در کنایه‌ای به جشنواره گفت: «من تا به حال سیمرغ نگرفتم و انتظار هم نداشتم اما آقایان لطف کردند یک جایزه درجه دوم (نقش مکمل) به من دادند.» او 30 سال پیش برای «سال های خاکستری» و دو سال قبل از آن برای «شیر سنگی» نامزد شده بود ولی هیچگاه سیمرغ نبرده بود. وقتی که نصیریان از پله‌های صحنه پایین رفت، مورد استقبال استاد جمشید مشایخی قرار گرفت. مشایخی همچنین در لحظاتی پراحساس که حاضران را تحت‌تأثیر قرار داده بود، درگذشت همسر نصیریان را به وی تسلیت گفت.
6- تاریخ‌سازی «شبی که ماه کامل شد»
الناز شاکردوست و هوتن شکیبا بازیگران اصلی فیلم «شبی که ماه کامل شد» موفق شدند هردو جایزه بازیگری نقش اصلی را به دست آورند. در تاریخ 37 دوره جشنواره فجر، تنها یک بار هدیه تهرانی و محمدرضا فروتن توانسته بودند این افتخار را برای فیلم «قرمز» اثر فریدون جیرانی به ارمغان بیاورند. «شبی که ماه کامل شد» همچنین با دریافت یک جایزه نقش مکمل زن برای فرشته صدر عرفایی، در بخش‌های بازیگری کولاک کرد و رقبا را جا گذاشت.
7- شاکردوست احساساتی شد
الناز شاکردوست که پس از تغییر مسیر بازیگری در 3-4 سال گذشته، در فیلم‌های جدی و مهمی بازی کرده است، این بار برنده سیمرغ جشنواره فجر شد و حسابی هم احساساتی شد. او که نقش شهیده «فائزه منصوری» را بازی کرده بود، گفت: «مادر فائزه که نقش او را بازی کردم، خانم اعظم محسن‌دوست الان در جمع ماست.» اشاره او، تشویق حاضران را به دنبال داشت.
8- فیلم نرگس آبیار، برنده جشنواره
«شبی که ماه کامل شد» در مجموع با 7 جایزه، فاتح اصلی جشنواره امسال لقب گرفت و پس از این فیلم، «مسخره‌باز» در چند بخش به 4 جایزه دست یافت. «متری شش و نیم» با 3 سیمرغ و «ماجرای نیمروز: رد خون»، «قصر شیرین» و «غلامرضا تختی» هرکدام با دو جایزه در رتبه‌های بعدی قرار گرفتند. در ادامه فهرست کامل برندگان را می‌خوانید:
 


بخش فیلم‌های اول، کوتاه و مستند
بهترین فیلم کوتاه: «بچه‌خور»/ محمد کارت
بهترین فیلم مستند: «بهارستان خانه ملت»/ بابک بهداد
بهترین فیلم اول: «مسخره باز»/ همایون غنی‌زاده

بخش سودای سیمرغ
بهترین فیلم از نگاه ملی: 23 نفر
جلوه‌های ویژه میدانی: ایمان کرمیان/ ماجرای نیمروز: رد خون
جلوه های ویژه بصری: جواد مطوری/ مسخره باز
چهره‌پردازی: ایمان امیدواری/ شبی که ماه کامل شد
طراحی لباس: محمدرضا شجاعی/ شبی که ماه کامل شد
طراحی صحنه: کیوان مقدم/ غلامرضا تختی
صدابرداری: ایرج شهزادی/ متری شیش و نیم
صداگذاری: مهرشاد ملکوتی/ ماجرای نیمروز: رد خون
تدوین: بهرام دهقانی/ متری شیش و نیم
موسیقی متن: امین هنرمند/ قصر شیرین
فیلمبرداری: حمید خضوعی ابیانه/ غلامرضا تختی
بازیگر نقش مکمل زن: فرشته صدر عرفایی/ شبی که ماه کامل شد
بازیگر نقش مکمل مرد: علی نصیریان/ مسخره‌باز
بازیگر نقش اول زن: الناز شاکردوست/ شبی که ماه کامل شد
بازیگر نقش اول مرد: هوتن شکیبا/ شبی که ماه کامل شد
بهترین فیلمنامه: محسن قرایی و محمد داوودی/ قصر شیرین
جایزه ویژه هیئت داوران: نیما جاویدی/ سرخپوست
بهترین کارگردانی: نرگس آبیار/ شبی که ماه کامل شد
بهترین فیلم: شبی که ماه کامل شد
بهترین فیلم از نگاه تماشاگران: متری شیش و نیم
بهترین پویانمایی: آخرین داستان/ اشکان رهگذر
بهترین فیلم هنروتجربه: مسخره‌باز/ همایون غنی‌زاده