روزنامه ابتکار
1397/11/16
نجفقلی حبیبی در گفتوگو با «ابتکار»: نباید نورچشمی در کشور وجود داشته باشد
الهام برخورداردر آستانه چهل‌سالگی انقلاب اسلامی هستیم. انقلابی که در نوع خود بی‌نظیر بود. حالا در این سن از انقلاب لازم است بازنگری در نقاط قوت و ضعف این انقلاب داشته باشیم. درواقع تبیین دستاوردها و بازنگری چالش‌ها و خلاها در این ایام باید بررسی شود تا با چشم‌انداز بهتری در مسیر آینده حرکت کنیم. در چهل سال بعد از انقلاب، باید یک بازنگری و بازبینی از کارنامه آن داشته باشیم و این موضوع را ارزیابی کنیم که در چهل سال گذشته چه اتفاق‌هایی صورت گرفته است. برای جبران کاستی‌ها و خلاها چه باید کرد. به همین دلیل با نجفقلی حبیبی، نماینده مردم تهران در دوره سوم مجلس شورای اسلامی و عضو شورای بازنگری قانون اساسی در سال ۱۳۶۸ گفتوگو کردیم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید.
مسائل اقتصادی جامعه در این چهل سال با وجود همه مشکلاتی که به دلیل جنگ به کشور تحمیل شد چقدر مورد توجه قرار گرفته است؟ اینکه برخی می‌گویند ما برای مسائل اقتصادی انقلاب نکردیم یعنی باید به آن کمتر توجه شود؟
در اینکه ما برای مسائل فرهنگی انقلاب کردیم شکی نیست. اما این بدین معنا نیست که به مسائل اقتصادی و وضعیت فقر و محرومیت در جامعه توجه نشود. اگر یادمان باشد امام خمینی(ره) در یکی از سخنرانی‌های‌شان چندین بار از مردم عذرخواهی کردند که به خاطر مسائل جنگ نتوانستیم به آنها رسیدگی کنیم. اتفاقا تمام تلاش انقلاب این بود که ضمن حفظ اسلام، رفاه اجتماعی را هم فراهم کند و خانواده‌های مستضعف را از آن فقر و فلاکت قبل از انقلاب نجات دهد.
برخی می‌گویند ما برای رفاه انقلاب نکردیم، آیا فقط مسائل فرهنگی دلیل انقلاب بود و مردم در آن زمان در رفاه اقتصادی بودند؟
اینکه برخی می‌گویند قبل از انقلاب وضعیت اقتصادی خیلی بهتر از زمان حال بود، کاملا غلط است. مطمئن باشید اگر مردم در رفاه بودند هرگز انقلاب نمی‌کردند. نکته‌ای که باید به آن توجه کرد این است که درست است ما برای معنویت و اسلام انقلاب کردیم ولی در دل آن قرار بود رفاه اجتماعی و وضعیت طبقات پایین جامعه به طور جدی دیده شود. عذرخواهی امام خمینی(ره) هم که از مردم به خاطر اینکه نتوانستیم برای فقرا مسکن بسازیم شاهد زنده همین ماجرا است. اینکه ما برای رفاه مردم انقلاب نکردیم سخن کاملا اشتباه و غلطی است.
پیشرفت‌های ما بعد از انقلاب بیشتر در چه زمینه‌هایی بوده است؟
کسی نمی‌تواند منکر پیشرفت‌های کشور بعد از انقلاب باشد. انقلاب اسلامی نظامی را در منطقه روی کار آورد که قبل از آن وجود نداشت. در نظام مردم‌سالار جمهوری اسلامی، مردم خودشان سرنوشت خود را تعیین کردند. حتی وقتی مسئله‌ای پیش می‌آمد امام آن را به مجلس ارجاع می‌داد که این یک اصل خیلی مهم در یک نظام مردم‌سالار است. برای نمونه در مورد گروگان‌های آمریکایی، ایشان خودشان تصمیم نگرفتند و اعلام کردند مجلس در‌این‌باره تصمیم بگیرد. حتی در مسائل فقهی هم امام می‌گویند به عرف رجوع کنید، یعنی اراده ملت و نمایندگان ملت تصمیم‌گیرنده نهایی هستند. اینها از برکات انقلاب اسلامی است. درواقع انقلاب نظام دموکراسی و مردم‌سالاری را در منطقه به وجود آورد.
با توجه به صحبت‌هایی که داشتید موضوع نظارت استصوابی چه کارکردی می‌تواند در این شرایط داشته باشد؟
درواقع نظارت استصوابی که الان باب شده است، یکی از خطاهای ما در این زمینه است چرا که چنین قانونی نبود و قرار هم نبود که اینگونه باشد. ما تا مجلس سوم چیزی به عنوان نظارت استصوابی نداشتیم. یکی از محاسن انقلاب این بود که مردم صاحب‌اختیار حکومت شدند. ما باید سعی کنیم این روال را همچنان محکم نگه داریم و هر جا رای مردم نافذ نیست، آن را اصلاح کنیم. من به خاطر دارم زمانی که مقام معظم رهبری شورای سه نفره روسای قوا را تعیین کردند تا مسائلی مطرح کنند، من همان زمان از این اتفاق استقبال کردم اما گفتم باید مواظب باشیم که این باعث بی‌اعتباری مجلس و یا دیگر قوا نشود. به نظر من نظارت استصوابی به رای مردم آسیب می‌زند.
ما در یکی دیگر از جاهایی که مشکل داریم مسئله نظارت صحیح بر امور اجرایی است. برای مثال دیوان محاسبات که تابع مجلس است. درواقع دیوان محاسبات باید طبق قانون تمام نهادهایی که از بودجه عمومی استفاده می‌کنند، بودجه‌شان توسط دیوان تفریغ و گزارش نهایی آن را به مجلس ارائه دهند. اما متاسفانه این کار درست انجام نشده است. هر جایی که از خزانه کشور هزینه‌ای میشود دیوان محاسبات باید بررسی و گزارش آن را بدهد. هیچ نهادی مستثنی نیست. وقتی از اینگونه مسائل غفلت می‌کنیم فساد شکل می‌گیرد و فساد خطری بزرگ برای نظام است. نهاد دیگر، بازرسی کل کشور است. این نهاد هم به نظر من وظیفه خودش را خوب انجام نداده است. این همه فساد در دولت احمدی‌نژاد رخ داده است اما هیچ گزارشی از آن در آن دوره داده نشد.
با‌وجود دانستن همه این نواقص، چرا ما همچنان شاهد این کم‌کاری‌ها هستیم؟ آیا در چهل‌سالگی انقلاب نباید به این چراها جواب داده شود؟
بله درست است اصلا شایسته این نظام و ملت نیست که فساد به حدی باشد که همه گله‌مند هستند. الان همه داد می‌زنند و می‌نالند اما باید پرسید پس چه کسی مسئول است؟ نمی‌شود همه چیز را به خارج از کشور ربط داد. بعد از چهل سال باید برگردیم عقب ببینیم که کجاها خطا داشتیم. کجاها کم گذاشتیم. چه اتفاقی افتاد که مردم انقلابی تا این حد از وضعیت نابرابری می‌نالند. چهل سالگی زمان آزمون و خطا نیست.
یکی از مسائلی که الان در اوج چهل‌سالگی، کشور از آن رنج می‌برد فسادی است که وارد سیستم شده است. این فساد باعث شد است بسیاری از دستاوردهای ما در حوزه‌های دیگر نادیده گرفته شود. این زیبنده این نظام نیست؛ کشوری که در بسیاری از زمینه‌ها جزو 10 کشور برتر دنیا است ولی در زمینه مبارزه با فساد جزو کشورهای پایین دنیا باشیم. پس در چهل‌سالگی انقلاب ما دو مسئله داریم که یکی پیشرفت‌های بسیار خیره‌کننده و ارزشمند که باید به متولیان امور آن آفرین گفت و دیگری نفوذ فساد ریشه‌دار در عرصه مدیریتی کشور است. اینها باعث فاصله طبقاتی بسیار زیاد در جامعه شده است.
همه دلسوزان انقلاب و مدیران کشور باید تلاش کنند که این فساد از همه دستگاه‌های دولتی و خصوصی ریشه‌کن شود. این اولین و مهم‌ترین کاری است که در چهل‌سالگی انقلاب باید به جد پیگیری شود. نور چشمی نباید در کشور وجود داشته باشد. ما برای همین مسائل انقلاب کردیم. اینها خلاف موازین اسلام و حکومت و مردم‌داری است.
ما در تربیت و نخبگان و انتقال مدیریت به نسل جوان در این چهل سال چقدر موفق بوده‌ایم؟
در آن زمان جوانان در احزاب مختلف رشد می‌کردند و کم کم با مسئولیت‌های میانی برای مدیریت در سطوح بالا آماده می‌شدند. ما باید ابتدا در سطوح پایین مدیریتی کارها را به جوانان بسپاریم تا برای سطوح بالاتر تجربه کافی را به دست بیاورند. درواقع فساد در جامعه زمانی بیشتر رخ می‌دهد که یک فرد شایستگی و آمادگی برای یک مدیریت را نداشته باشد. هر چند خود این افراد هم تباه می‌شوند. ما در این زمینه مشکل داریم و می‌توانستیم سازماندهی‌تر این کار را انجام دهیم. یکی از دلایل عدم موفقیت در این رابطه نبود احزاب به معنای واقعی است. معمولا نیروهای کارآمد در احزاب رشد پیدا می‌کنند و بعد وارد مدیریت کشور می‌شوند. این هنوز درد کشنده‌ای نیست و ما در تربیت نخبگان و مدیران جوان موفق بودیم. ولی این کار باید به صورت نظام‌مند انجام شود که راه آن هم همین احزاب هستند چرا که حزب‌ها قانونمند هستند. حزب‌ها باعث می‌شوند این افراد پاسخگوی عملکرد خود باشند.
سایر اخبار این روزنامه
در دومین نشست خبری سی‌وچهارمین جشنواره موسیقی فجر مطرح شد
«باربد» به دلایل مالی حذف نشد
جلال‌خو ش چهره
هوشیاری در روابط تهران و بغداد
از بیعت تاریخی همافران تا نیروی هوایی در تراز انقلاب اسلامی
«ابتکار» از جلسه رای اعتماد بهارستان به وزیر پیشنهادی بهداشت و درمان گزارش می‌دهد
نجفقلی حبیبی در گفتوگو با «ابتکار»:
نباید نورچشمی در کشور وجود داشته باشد
خبر معاون گردشگری از به مرحله اجرا رسیدن پروژه ایجاد برند ملی گردشگری
گردشگری ایران «برند» دار میشود؟
باید سازندگی و توسعه استمرار داشته باشد
ساخت یک هزار واحد مسکونی برای ایتام
وزیر دفاع:
برای ارتقاء توان دفاعی‌مان از هیچ قدرتی هراس به خود راه نخواهیم داد
معاون حقوقی رئیس‌جمهوری:
شرکت‌های خصوصی و دولتی برای احقاق حق اقدام کنند
محمد حسین قاسمی، تهیه‌کننده فیلم «شبی که ماه کامل شد» ساخته نرگس آبیار در پاسخ به «ابتکار»:
از بیعت تاریخی همافران تا نیروی هوایی در تراز انقلاب اسلامی
سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس:
ظریف ارتباط اینستکس با FATF را رد کرده است
