خراش ترامپ روی روابط بغداد - واشنگتن

روزنامه «نیویورک تایمز» در گزارش مفصلی نوشت اظهار نظرهای اخیر دونالد ترامپ در خصوص حفظ پایگاه نظامی کشورش در عراق جهت مقابله با ایران باعث تضعیف روابط آمریکا با عراق و قابلیت واشنگتن در پاسخ به اقدامات باقی مانده‌های داعش در سوریه خواهد شد.
رییس جمهوری آمریکا در مصاحبه‌ای با شبکه سی‌بی‌اس خبر از برنامه‌های دولتش برای حفظ نظامیان آمریکایی در عراق با هدف آنچه که او «نظارت بر اقدامات ایران و حفظ فشار علیه آن» خواند خبر داد.
نگرانی بغداد
«برهم صالح» رییس جمهور عراق در واکنش به اظهارت اخیر رییس جمهوری آمریکا گفت که هدف از حضور نیروهای آمریکایی در عراق آموزش و مشاوره است نه زیر نظر داشتن ایران.


وی افزود: «آمریکا درخواستی مبنی بر حضور نیروهای آمریکایی در عراق برای زیر نظر گرفتن ایران از ما نداشته و اجازه‌ای برای این کار هم نگرفته است.»
صالح در ادامه گفت: «منتظریم توضیح که واشنگتن هستیم تا در رابطه با مأموریت نیروهایش در عراق شفاف سازی کند.»
رییس جمهور عراق همچنین گفت که «حضور نیروهای آمریکایی در عراق مبنی بر توافق میان دو کشور است».
در کنفرانس سالانه همایش الرافدین گفت: «ما از اظهارات دونالد ترامپ درباره حضور نیروهای این کشور در عراق تعجب می‌کنیم. نیروهای آمریکایی در عراق حق ندارند جز بر اساس توافق امضا شده میان دو طرف کاری انجام دهند. این نیروها حق ندارند مراقب مسائل زیادی از جمله ایران باشند. ما هرگز اجازه این را نخواهیم داد.»
صالح تصریح کرد: «نیروهای آمریکایی براساس توافق امضا شده میان دو کشور در عراق هستند و ماموریت‌شان مبارزه با تروریسم است.»
«عمار حکیم» رییس ائتلاف اصلاح و سازندگی عراق در صفحه توئیتر خود نوشت: «تبدیل شدن عراق به میدان تسویه حساب بین‌المللی و منطقه‌ای و یا نقطه‌ای برای زیر نظر گرفتن کشورهای همسایه و یا تحریک و تجاوز به آنها را نمی‌پذیریم.»
وی افزود: «با توجه به قانون اساسی عراق مبنی بر اینکه عراق نباید تهدیدی برای امنیت و ثبات منطقه و جهان باشد، ما استفاده از خاک کشورمان برای تهدید همسایگان را تهدیدی برای منافع ملی و امنیت عراق می‌دانیم بنابراین عراق این مساله را نمی‌پذیرد.»
ائتلاف پارلمانی البناء به ریاست «هادی العامری» نیز با ادبیات شدیدی به سخنان ترامپ واکنش نشان داد و «حسن سالم» از اعضای اصلی این ائتلاف در خطاب به ترامپ گفت: عراق ملک آباء و اجدادی تو نیست و اجازه باقی ماندن هیچ نیروی خارجی در عراق را نمی‌دهیم.
او ابقای نیروهای آمریکایی در عراق از سوی ترامپ را نشانه «بی مبالاتی و بی فکری» دولت آمریکا دانست و گفت که اجازه استفاده از خاک عراق علیه کشورهای همسایه را نخواهیم داد.
نخست وزیر عراق در برزخ واشنگتن
مسؤولان عراقی به سایت العربی الجدید قطر گفتند که عادل عبدالمهدی، نخست‌وزیر عراق در حال حاضر برای رسیدن به تفاهم با فراکسیون‌های سیاسی از جمله ائتلاف الفتح و ائتلاف سائرون درباره پرونده حضور نیروهای آمریکایی در عراق تلاش می‌کند. ائتلاف سائرون خود به دو دسته تقسیم می‌شود یکی حامیان مقتدی صدر که خواهان خروج آمریکا هستند و یکی جریان کمونیست که به خاطر ایران خواهان حضور آمریکایی‌هاست.
یک وزیر عراقی از ائتلاف الاصلاح که قرار است عادل عبدالمهدی را در سفرش به واشنگتن همراهی کند، گفت: عبدالمهدی و برهم صالح، رییس‌جمهوری عراق درباره پرونده‌های مهمی که مطرح خواهند شد از جمله لزوم دور نگه داشتن عراق از درگیری آمریکا و ایران و استثنا قرار دادن عراق به خاطر وضعیت شکننده امنیتی و نیازش به داشتن روابط گرم با تمامی طرف‌ها اتفاق نظر دارند.
این وزیر گفت: عراق خواهان مستثنا قرار دادنش درباره تحریم‌های آمریکا علیه ایران خواهد بود و به تفاهمی نیز درباره حضور آمریکا در عراق خواهند رسید.
وی افزود: رسیدن به توافق میان عبدالمهدی و جناح نزدیک به ایران یعنی الفتح، دولت قانون و صدر به معنای آغاز مقدمات سفر عبدالمهدی به واشنگتن است. عبدالمهدی ژانویه اعلام کرده بود که دعوتنامه‌ای را از دونالد ترامپ برای سفر به واشنگتن دریافت کرده است.
برنامه ترامپ  در عراق
تعهد ترامپ به تداوم حضور نظامی در عراق در حالی صورت می‌گیرد که او برنامه‌هایی برای خارج کردن نظامیان آمریکایی از سوریه و افغانستان در نظر گرفته است. این در حالی است که آمریکا به صورت بی سروصدا مشغول مذاکراتی با عراق در هفته‌های اخیر بوده تا اجازه مستقر کردن صدها کماندوی آمریکایی و نیروی پشتیبانی که اکنون در سوریه فعال هستند و منتقل کردن پایگاه‌های آنها به این کشور به منظور حمله به داعش از عراق را بگیرد.
رهبران ارتش آمریکا به دنبال حفظ فشار بر این گروه شبه نظامی در ضمن تلاش‌های آمریکا برای تغییر اساسی سیاست‌ها در قبال سوریه و افغانستان که به نوبه خود شاهد مذاکرات صلح با طالبان است هستند. با این حال مقامات ارشد آمریکایی و دیپلمات‌ها گفتند که اظهارنظرهای ترامپ می‌تواند باعث تضعیف جایگاه آمریکا در مذاکراتی حساس در عراق از طریق تحریک نگرانی و ترس عراقی‌ها از بابت پوششی بودن اقدامات آمریکا برای هدف اصلی مهار ایران شده و به صورت بالقوه باعث آسیب به روابط با بغداد و در عین حال تضعیف قابلیت آمریکا برای پاسخ به باقی مانده‌های داعش در سوریه شوند.
در همین حال گزارش شده که پنتاگون با هدف حفظ مأموریت نظامی آمریکا در سوریه به رغم دستور ترامپ برای خروج نظامیان طرحی را مدنظر قرار داده تا برای حمله به داعش از تیم‌های کوچک نیروهای عملیات ویژه استفاده کرده و در عین حال حملات هوایی را ادامه داد و از شبه نظامیان کرد همپیمان پشتیبانی به عمل آورد. در همین راستا اخیراً افسران آمریکایی از چند پایگاه در عراق از جمله در اربیل و همچنین پایگاه هوایی عین الاسد و یک سری پایگاه‌های کوچک‌تر در نزدیکی مرز با سوریه بازدید کردند تا به بررسی توسعه عملیات‌های موجود آمریکا از طریق منتقل کردن سربازان از سوریه به پایگاه‌های عراقی بپردازد.
یک سیاستمدار کرد گفت: «یک افسر آمریکایی اخیراً دست کم یک بار از پایگاهی عراقی در نزدیکی مرز با ایران بازدید کرده است.»
در عین حال دو مقام ارشد آمریکایی گفتند در یک نشست «کمیته معاونان» شورای امنیت ملی آمریکا این توصیه ارائه شد که آمریکا به نیروهای دموکراتیک سوریه به عنوان ائتلافی از شبه نظامیان کرد و عرب اجازه دهد تجهیزاتی که پنتاگون به آنها داده را همچنان حفظ کنند و کمپین هوایی تحت رهبری آمریکا در راستای پشتیبانی از آنها با حملات هوایی در برابر داعش وجود داشته باشد.
با این حال هر گونه تغییر در آرایش پایگاه‌های آمریکا نیازمند موافقت عراق است. همچنین پیشنهادهای تصویب شده از سوی کمیته معاونان نیازمند تصویب در سطح کابینه آمریکا است. با این حال ترامپ در سفر اواخر دسامبر به عراق این پیام را داد که از استقرار نیروهای ویژه بیشتر در عراق به منظور پیشگیری از احیای داعش حمایت می‌کند.
در همین حال گزارش شده که چند فراکسیون پارلمانی عراق به دنبال تصویب طرحی برای ایجاد محدودیت شدید برای فعالیت‌های ارتش آمریکا در این کشور از جمله محدود کردن مکان‌های رفت و آمد سربازان آمریکایی و زمان حضور آنها در این مکان‌ها هستند. «بهاء الدین نوری» سخنگوی ائتلاف دولت قانون، نیز سخنان ترامپ را نقض توافق سال ۲۰۱۱ میان آمریکا و عراق دانست و گفت: در این توافق به وضوح، خروج نیروهای آمریکایی و صرفا حضور مشاوران و مربیان نظامی در داخل پایگاههای نظامی تأکید شده است.
او گفت که با شروع دوره جدید پارلمان، نمایندگان با جدیت در خصوص حضور نیروهای آمریکایی در عراق موضع خواهند گرفت و تحرکات جدی و با مصممی برای پایان خضور این نیروها در پارلمان وجود دارد.
ائتلاف الاصلاح و الاعمار به ریاست «صباح الساعدی» نیز با صدور بیانیه‌ای از «برهم صالح» به عنوان رییس‌جمهور عراق خواست تا تمامی اقدامات را برای صیانت از حاکمیت عراق به کار گیرد و همچنین از «عادل عبدالمهدی» به عنوان نخست‌وزیر نیز خواستار کنترل نیروهای آمریکایی و خارجی در عراق شد.
این ائتلاف بزرگ پارلمانی عراق همچنین اعلام کرد که لغو قرار داد امنیتی با آمریکا به سال ۲۰۱۱ را با هدف  حفظ حاکمیت عراق که « به تکرار از سوی نیروهای آمریکایی نقض شده است» به پارلمان خواهد برد.