روایت المانیتور و یک مقام آلمانی از « اینستکس»

با گذشت چهار روز از آغاز به کار سازوکار تجاری جدید اروپا برای ارتباط با ایران موسوم به «INSTEX» که وزارت خارجه آن را «ساحات» (مخفف سامانه حمایت از تبادلات تجاری) نامیده است، همچنان ارزیابی ها درباره میزان تاثیر این سازوکار ادامه دارد. دراین باره پایگاه «المانیتور» با اشاره به این که ساز و کار مالی اروپا هم اکنون صرفا اقلام انسانی را پوشش می‌دهد، نوشته است این ساز و کار با وضعیت کنونی کمکی به دولت ترامپ است تا از اتهام مختل کردن صادرات دارو و مواد غذایی به ایران رهایی یابد. این پایگاه با اشاره به این که دولت آمریکا متهم شده بود مبادلات انسان دوستانه با ایران را تحت تأثیر قرار داده، سازوکار مالی را کمک به روایت اعلامی واشنگتن دانست که مدعی است آمریکا تنها به دنبال تحریم حکومت  تهران و نه مردم ایران است. به گزارش فارس، روزنامه آمریکایی واشنگتن‌پست هم در گزارش دیگری با انتقاد از این که اروپا تا به این جای کار تمایلی برای ایستادگی در برابر آن ندارد، تصریح کرده، خروجی تلاش کشورهای اروپایی خفیف‌تر از اشتیاقی است که آمریکا برای اجرای تحریم‌ها علیه ایران دارد. در عین حال مایکل توکاس دبیر کل اتاق بازرگانی آلمان-ایران با ابراز خوش بینی از سازوکار مالی اروپا گفت: این سامانه از شدت فعالیت های ایران هراسانه آمریکا خبر می دهد. به گفته او دست‌کم ۲۰ عضو شرکت های مختلف در آلمان هدف دیدار مقام‌های آمریکایی قرار گرفته اند. در این دیدارها از آن ها خواسته‌اند، فعالیت‌هایشان در ایران را کُند کنند و گرنه هدف تحریم های آمریکا قرار می گیرند. در عین حال او می گوید: بین پنج هزار تا هفت هزار شرکت متوسط و کوچک آلمانی همچنان خواهان ادامه تجارت با ایران هستند. این در حالی است که تمرکز آمریکایی ها روی شرکت های صاحب نام است که مبادلات آن ها از طریق بانک های ایرانی در آلمان یا خطوط کشتیرانی ایران انجام می گیرد. پاسخ های بعیدی نژاد به جبرائیلی درباره اینستکس در ایران هم واکنش ها به این سازوکار همچنان ادامه دارد؛ مهدی ذاکریان استاد دانشگاه دراین باره گفت: این سازوکار در مقایسه با اجرای تعهدات هسته‌ای ایران کفایت نمی‌کند. به گزارش ایسنا، سفیر ایران در لندن هم در پاسخ به یکی از منتقدان برجام اعلام کرد که اینستکس در صورت اجرایی شدن، اولین کانالی است که ایران از طریق آن خریدهای چندین میلیارد دلاری برای محصولات دامی و تجهیزات پزشکی را انجام می‌دهد. بعیدی‌نژاد در صفحه توئیتر شخصی خود در پاسخ به انتقادات یاسر جبرائیلی منتقد و مخالف برجام که گفته بود «کارکرد INSTEX محدود به مبادلات غذا و داروست؛ مبادلاتی که پیش از راه‌اندازی این کانال نیز جاری بوده است» گفت: نقدهای شما محترم، اما لطفاً این «غذا و دارو» را تکرار نفرمایید. وا... وهن ملت ماست. ما غذا از خارج وارد نمی‌کنیم و جز در موارد خاص در اقلام کشاورزی دارویی خودکفاییم. بعیدی نژاد با اشاره به اظهار نظر وزیر خارجه انگلیس نوشت: کانال مالی از جمله برای خرید تجهیزات پزشکی بسیار پیشرفته و داروهای بیماری‌های خاص است. بعیدی نژاد درباره تفاوت هایی که اینستکس نسبت به قبل از دوران برجام ایجاد می کند، توضیح داد: در زمان قبل از برجام ورود داروهای خاص و تجهیزات پزشکی فقط از طریق دلال و با پرداخت کمیسیون حتی ۱۴ درصد انجام می‌شد. در همین حال علی مطهری نایب رئیس مجلس از وزارت خارجه خواست پاسخ وزیر خارجه فرانسه را بدهد. مطهری به اظهارات لودریان اشاره کرد که اجرای سازوکار مالی را منوط به نهایی شدن FATF در ایران کرده بود. به گفته مطهری این کار دخالت در امور ایران است. به گزارش خراسان، مطهری در نطق دیروز خود افزود: «ثبت سازوکار مالی، حمایت اتحادیه اروپا برای حفظ برجام را نشان می‌دهد اما قضاوت نهایی زمانی خواهد بود که اجرای آن را مشاهده کنیم بنابراین این گام اول است.» در روزهای گذشته برخی در شبکه های اجتماعی این طور وانمود کرده اند که اروپا اجرای سازوکار مالی را منوط بهFATF  کرده است. بعیدی نژاد در توئیتر خود نوشت: «اروپا حق ندارد برای اجرای کانال مالی جدید شرط بگذارد.این اقدام در اجرای تعهدات آن ها در برجام است که با تاخیر هم همراه است.البته در بیانیه مشترک EU3پیوستن ایران به ترتیبات FATF به عنوان شرط نیامده بلکه به عنوان «انتظار» از ایران آمده که آن هم به دلیل دخالت سیستم بانکی در پرداخت هاست.»