خروج روسیه از پیمان منع موشک‌های میان برد اتمی




لاله مهرزاد


خبرنگار
«پاسخ متقابل می‌دهیم. شرکای امریکایی مشارکت در پیمان منع موشک‌های اتمی را تعلیق کردند. ما هم همین کار را می‌کنیم.» همین سه جمله کوتاه ولادیمیر پوتین، یک روز پس از خروج امریکا از پیمان INF و در نشست مشترکش با وزیران خارجه و دفاع روسیه کافی بود تا جهان سرمای بازگشت روزهای جنگ سرد را در وجود خود احساس کند. پوتین در این سخنان همچنین خبر داد همان‌طور که امریکایی‌ها خود را آماده ساخت سلاح‌های جدید کرده‌اند، روسیه نیز کار خود را با توسعه موشک‌های مافوق صوت آغاز خواهد کرد.
به‌گزارش خبرگزاری «تاس»، نشست رئیس جمهوری روسیه با سرگئی شویگو و سرگئی لاوروف، وزیران دفاع و خارجه این کشور در کاخ کرملین، کمتر از 24 ساعت پس از سخنان مایک پمپئو درباره خروج امریکا از پیمان منع موشک‌های اتمی (INF) و همچنین سخنان دونالد ترامپ که روسیه را تهدید به پاسخ نظامی کرده بود، برگزار شد. پمپئو در سخنان خود به روسیه مهلتی 6 ماهه برای تجدید نظر در اقدامات اتمی‌اش داده بود. مهلتی که روسیه از اساس آن را قبول ندارد، زیرا معتقد است به معاهده‌ای که سال 1987 به امضا رسانده بود، پایبند بوده‌ است.
 ولادیمیر پوتین در نشست خود با وزیران دفاع و خارجه‌اش به آنها دستور داد از هر گونه مذاکره با امریکایی‌ها درباره پیمان INF بپرهیزند. او گفت: «مانند سابق پیشنهادهایی که پیشتر داده بودیم، روی میز و درهای مذاکره باز است. اما ما آغاز‌کننده هیچ مذاکره خلع سلاحی نخواهیم بود. اجازه دهید منتظر بمانیم و ببینیم شرکای ما آنقدر بالغ خواهند بود که بخواهند درباره مسأله‌ای که هم برای هر دوی ما و هم برای جهان مهم است، وارد مذاکره‌ای شفاف و معنادار شوند یا نه.»
ولادیمیر پوتین همچنین افزود: «ما در طول سال‌های گذشته مذاکرات خوبی درباره خلع سلاح‌های اتمی دنبال کردیم اما شرکای ما از این مذاکرات حمایت کافی نکردند. اکنون نیز ما علاقه‌ای به آغاز رقابت ساخت موشک‌های میانبرد و کوتاه برد نداریم. اما اگر امریکا یا اروپا روند ساخت چنین سلاح‌هایی را آغاز کنند، ما نیز ناگزیر به ساخت چنین سلاح‌‌هایی خواهیم بود.» وی در همین ارتباط سرگئی شویگو و سرگئی لاوروف را مأمور کرد تا با دقت کامل تمامی تحرکات نظامی و موشکی اروپا و امریکا چه در زمینه استقرار سامانه‌های موشکی و چه استقرار تسلیحات در فضا را زیر نظر داشته باشند و گزارش‌هایی را در این خصوص آماده کنند. پوتین همچنین با تأکید بر اینکه امریکا از آغاز تحقیقات و توسعه شماری از سلاح‌هایش خبر داده‌ است، اعلام کرد، پیشنهاد سرگئی شویگو، وزیر دفاع روسیه را برای ساخت موشک‌های مافوق صوت پذیرفته است.
به‌گزارش ایسنا به نقل از رویترز، سرگئی شویگو نیز در این راستا گفت: طی روزهای آتی ما متمم بودجه ۲۰۱۹ را ارائه می‌دهیم که بر اساس آن ما در چارچوب برنامه‌های تسلیحات در کشور و برنامه‌های دفاعی‌مان برای سال ۲۰۱۹ برنامه‌های خود را اجرا خواهیم کرد. سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه هم پس از این دیدار گفت: روسیه از دکترین نظامی امریکا برای ایجاد مهمات هسته‌ای با قدرت انفجاری کمتر روی موشک‌های میان‌برد نگران است. وی تأکید کرد: امریکا به پیشنهادات روسیه برای ادامه دادن به معاهده استارت جدید توجهی نمی‌کند و این امر نگران‌کننده است. به گفته لاوروف، خروج امریکا از آی‌ان‌اف وضعیتی را که در سال‌های اخیر در حوزه خلع سلاح هسته‌ای به وجود آمده است وخیم‌تر می‌کند.
پوتین در حالی نگرانی خود را از استقرار موشک‌های امریکایی در اروپا اعلام کرده است که دیروز دیوید تراچتنبرگ، معاون سرپرست وزارت دفاع امریکا اعلام کرد، ایالات متحده هیچ‌گونه طرحی برای استقرار موشک یا سامانه تسلیحات هسته‌ای پس از خروج از پیمان قوای هسته‌ای میان‌برد (آی‌ان‌اف) ندارد. زیرا شرایط کنونی اصلاً شبیه به شرایطی که منجر به امضای پیمان آی‌ان‌اف در دهه ۸۰ میلادی شد، ندارد.
با این حال خروج امریکا از پیمان INF نگرانی‌های بسیاری را به وجود آورده است. در همین ارتباط دیروز وزارت خارجه چین اعلام کرد، پکن مخالف خروج امریکا از پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان‌برد(INF) است و از مسکو و واشنگتن می‌خواهد تا از طریق گفت‌وگو این اختلاف‌نظرها را حل و فصل کنند. کمپین بین‌المللی نابودی تسلیحات هسته‌ای (آیکان) نیز که امسال برنده جایزه نوبل صلح شد، اظهار کرده است، خروج امریکا از پیمان منع تسلیحات اتمی میان‌برد، با توجه به خروج واشنگتن از توافق برجام، امنیت بین‌المللی را بیش از پیش تضعیف خواهد کرد.