روزنامه قانون
1397/11/11
برچسب‌زني به جاي راه حل!
به عقيده بسياري از كارشناسان، حوزه نفت حوزه پيچيده‌اي است و به دليل اهميتي كه براي كشور ما دارد، هر كسي اجازه اظهارنظر در مسائل مربوط به اين حوزه را ندارد. نفت با مسائل سياسي، اقتصادي و حتي حوزه ديپلماسي و روابط خارجي گره خورده است و تصميم‌گيري در اين حوزه تنها محدود به وزارت نفت و شخص وزير نيست بلكه مقامات عالي‌رتبه نظام نيز در اين تصميم‌گيري‌ها موثرند. چندي پيش كه اجلاس اوپك و غير اوپك برگزار شد و در آن تصميم بر كاهش توليد نفت شركت‌كنندگان در اين اجلاس گرفته شد، وزير نفت كشورمان توانست طي مذاكراتي، كشور ما را به دليل تحريم از كاهش توليد معاف كند. بيژن زنگنه سال‌هاست كه در هيات وزير نفت كشورمان فعاليت‌هاي زيادي در اين حوزه انجام داده و به عبارتي امتحان خود را در پيشبرد اهداف وزارت نفت پس داده است؛ حالا اينكه با گذشت مدتي كوتاه از بازگشت تحريم‌هاي نفتي به كشورمان و با وجود اينكه وزارت نفت در جهت رفع تحريم‌ها قدم برمي‌دارد، نمايندگان مجلس در جهت انتقاد از عملكرد وي نامه‌اي به سران قوا بنويسند، جاي تعجب دارد. در روزهاي گذشته 72 نفر از نمایندگان مجلس شورای اسلامی طی نامه‌ای به حجت الاسلام حسن روحانی ريیس جمهور، علی لاریجانی ريیس مجلس شورای اسلامی و آیت‌ا... آملی لاریجانی، ريیس قوه قضايیه و ريیس مجمع تشخیص مصلحت نظام انتقادات جدی را نسبت به عملکرد بیژن زنگنه، وزیر نفت مطرح کردند. اين نمايندگان معتقدند كه وزارت نفت اهتمام عملي براي مقابله با تحريم‌ها نشان نداده و تمام راه‌هايي را كه از طريق آن‌ها مي توان به مقابله با تحريم ها پرداخت، بسته است. ادعايي كه شايد به اين راحتي‌ها نتوان آن را به زنگنه و تيم وزارت نفت نسبت داد. نمایندگان در این نامه تاکید کرده‌‌اند که زنگنه نهتنها اهتمام عملی برای مقابله با تحریمها ازخود بروز نداده است بلکه همه روزنههای موجود جهت بیاثر کردن تحریمها را خواسته یا ناخواسته مسدود کرده است.درخواست اصلاح مديريت وزارت نفت
نمايندگاني كه اين نامه را امضا كرده‌اند به گونه‌اي برخورد كرده‌اند كه گويي به تمام مسائل مربوط به حوزه نفت و مشكلات موجود در وزارت نفت اشراف كاملي دارند. نمایندگان در اين نامه خواستار شدند که در این برهه تاریخی و حساس و با توجه به از دست دادن فرصتها توسط وزیر نفت، با اصلاح مدیریت وزارت نفت تصمیمی عاجل جهت تامین منافع ملت و افزایش توان مقابله با تحریمهای آمریکا توسط سران قوا و ريیس مجمع تشخیص مصلحت نظام اتخاذ شود. در بخشي از اين نامه آمده است: جمهوری اسلامی ایران که رتبه اول جهان را درمجموع ذخایر شناخته‌شده نفت و گاز داراست، بهدلیل برخی غفلتها و سوء تدابیر در سطح سیاست‌گذاری واجرا توسط وزارت نفت و همچنین به خاطر فشار‌های دشمنان، نتوانسته است متناسب با این رتبه، جایگاه اقتصادی خود را در جهان ارتقا بخشد. با توجه به فشار فزاینده آمریکا و متحدان غربی-عربی-عبری آن و موقعیت حساسی که در آن قرار داریم، ما نمایندگان مجلس شورای اسلامی پس از بررسیهای تخصصی و استماع نظرات جمع کثیری از مدیران و متخصصان حوزه نفت و گاز به این نتیجه رسیده‌ایم که برای مقابله با تحریمهای آمریکا راهحلهای روشنی وجود دارد که اهتمام لازم برای اجرای آن‌ها در مدیریت ارشد وزارت نفت دیده نمی‌شود. باوجود ارائه ده‌ها راهحل توسط کارشناسان و مسئولان ارشد وزارت نفت به شخص وزیر، متاسفانه ایشان نهتنها اقدام موثری جهت اجرایی كردن این راه‌حل‌ها به عمل نیاورده است بلکه از بدو ورود، اقدامات سوال‌برانگیزی در قطع روابط نفتی ایران و متوقف کردن برخی قرارداد‌های نفتی و گازی با برخی کشور‌های منطقه و تعدادی از کشور‌های قدرتمند جهان انجام داده است. نمايندگان مجلس در بخش ديگري از اين نامه به عدم بهره گیری از ظرفیت شرکت‌های داخلی دراجرای فاز 11 میدان پارس جنوبی و اصرار زنگنه به واگذاری سوال برانگیز این پروژه به شرکت رشوه‌دهنده توتال که منفعت خود را در معطل گذاشتن بخش ایرانی میدان و برداشت از طرف قطری میدان می‌دانست، اشاره كرده و گفته‌اند: اين موضوع موجب تحمیل خسارت و عدم‌النفع ده‌ها میلیارد دلار به ایران شد. عدم استفاده از ظرفیت پیمانکاران داخلی که میتوانست بخش بزرگی از نقدینگی کشور را به سمت سرمایه گذاری دربخش نفت وگاز هدایت کند، بیتوجهی نسبت به احداث مخازن بزرگ ذخیرهسازی نفت در داخل و خارج از کشور، عدم اهتمام کافی جهت عرضه ثابت نفت خام در بورس انرژی و عدم توجه به ظرفیت تولید محصولات پالایشگاهی جهت ارتقای رشد اقتصادی کشور از دیگر ضربات و خسارات مدیریتی آقای زنگنه بر صنعت نفت و گاز کشور بوده است.
پاسخ زنگنه به نمايندگان
پس از انتشار نامه نمايندگان مجلس، وزير نفت كشورمان در حاشيه جلسه هيات در پاسخ به اين نمايندگان، گفت: «به نامه 72 نماینده جواب خواهیم داد، هر کسی چیزی مطرح می‌کند باید با سند باشد، اكنون جواب می‌دهم اما حق پیگیری قضایی دارم. یکی از مطالبی که در نامه ۷۲ نماینده آمده، این است که ما به‌طورعمدي خط لوله صلح 2 را اجرا نمی‌کنیم؛این در حالی است که پاکستانی‌ها نمی‌خواهند تعهدات خود را اجرا کنند. همچنین در این نامه گفته شده که روس‌ها قصد انجام این کار را داشته‌اند ولي ما نگذاشته‌ایم؛ این در حالی است که روس‌ها هرگز تاکنون اعلام رسمی نداشته‌اند و تنها اظهار تمایل‌هایی مطرح کردند که ما نیز متقابلا اظهار تمایل بیشتری مطرح کرده‌ایم».
نفت، يك حوزه پيچيده!
در مقابل نمايندگاني كه اين نامه را امضا كرده‌اند، كارشناساني نيز وجود دارند كه معتقدند وزارت نفت تا به امروز بهترين كارهايي را كه مي‌توانسته در بحث قيمت و صادرات نفت انجام داده است. به عقيده اين كارشناسان حوزه نفت در كشور ما يكي از مهم‌ترين و امنيتي ترين حوزه‌ها محسوب مي‌شود و به همين دليل جز مقامات عالي‌رتبه نظام و كساني كه متخصص واقعي اين حوزه محسوب مي‌شوند، افراد ديگري حق ندارند به صرف اينكه تصميم‌گيري‌هاي وزارت نفت برخلاف ميل باطني آن‌هاست، در اين زمينه اظهار نظر كنند. در اين خصوص سعيد ليلاز، اقتصاددان به نفت خبر گفته است: «من كوچك‌ترين خللي در اراده بيژن زنگنه و تيم وي براي اينكه حداكثر قيمت و صادرات نفت را داشته باشند، نمي‌بينم. در همين يك ماه پيش و اجلاس اوپك ايشان به عنوان قهرمان ملي شناخته شد كه بدون اينكه امتيازي به عربستان و ديگر كشورهاي اوپك بدهد، توانست امتياز عدم كاهش توليد نفت را براي ايران دريافت كند، حال چه اتفاقي افتاده كه نظر مجلس راجع به ايشان تغيير كرده است؟ من بسياري از موضع‌گيري‌هاي نمايندگان مجلس را فاقد صلاحيت علمي و حتي اخلاقي مي‌دانم». ليلاز موضوعات حوزه نفت را بسيار تخصصي مي‌داند و معتقد است كه هيچ كس حتي نمايندگان مجلس نيز صلاحيت اظهارنظر در اين خصوص را ندارند؛ چراكه در اين موارد بايد با پيچيده‌ترين اجزاي سياسي و اقتصادي وزارت نفت مشورت شود. او معتقد است كه تمام دستگاه‌هاي امنيتي و نظارتي و شخص مقام معظم رهبري اشراف صد در صد بر حوزه نفت دارند. او همچنين بيان مي‌كند: «زنگنه همان كسي است كه در سال 95 توانست از طريق صادرات نفت، رشد اقتصادي كشور را تا 12.5 درصد افزايش دهد. اين را بايد دانست كه زنگنه در تصميم‌گيري‌هاي مربوط به وزارت نفت به تنهايي عمل نمي‌كند و اين تصميماتي ژئوپولتيك است كه توسط مجموعه جمهوري اسلامي و عالي‌رتبه‌ترين اجزاي نظام اتخاذ مي‌شود و اينكه فكر كنيم ايشان در اين تصميم‌گيري‌ها تنهاست، نهايت ساده انديشي است. نفت با مسائل سياسي، امنيتي و ژئوپولتيك گره خورده است».
عملكرد قابل قبول بيژن زنگنه و تيم وزارت نفت در سال‌هاي گذشته بر كسي پوشيده نيست. او در اين سال‌ها تمام تلاش و هم و غم خود را بر حوزه نفت گذاشته است تا جايي كه مي‌توان عنوان «مرد نامدار نفت» را به وي اطلاق كرد. شايد به جرات بتوان گفت در حوزه نفت كسي وجود ندارد كه تجربه و تبحر زنگنه را داشته باشد. او سال‌هاست كه به مسائل كشور در اين حوزه آشناست و اگر كم‌كاري از وي يا تيم وزارت نفت صورت گرفته بود به طور حتم تا به امروز با آن برخورد شده بود. راه‌حل‌هايي نيز كه نمايندگان مجلس در نامه خود براي مقابله با تحريم‌ها پيشنهاد كرده‌اند، موضوعات جديدي نيست و تا به امروز نيز وزارت نفت كشورمان در جهت توسعه صنعت نفت و امضاي قرارداد و همكاري با كشورهاي ديگر، اقدامات جدي انجام داده است و اگر برخي از اين اقدامات نيز به در بسته خورده، دليل آن ناكارآمدي وزير نفت و تيم وي نيست بلكه ريشه مشكلات را بايد در جاي ديگري جست‌و جو كرد.
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
پس از انتشار تصاویر ماهواره ای از میزان خسارت ها به پایگاه نواتیم، دیروز نیز تصاویر ماهواره‌ای پایگاه رامون ارتش صهیونیستی منتشر شد که نشان می دهد علاوه بر آشیانه ها، مراکز تجهیزات نظامی نیز توسط موشک های بالستیک ایران هدف قرار گرفته است (خراسان) امیر واحدی: این‌بار با بمب‌افکن su ۲۴ پاسخ ویرانگر می‌دهیم / سردار حاجی‌زاده: صد در صد می‌زنیم (جوان) اخبار ویژه (کيهان) پیام صریح ایران به جنگ‌طلبان صهیونیست (تجارت)
