معاون سازمان حفاظت محیط‌زیست از تلاش‌ها برای تشکیل ستاد ملی احیای تالاب‌ها خبر داد

مسیر سخت احیای تالاب‌‌ها
گروه ایرانشهر: آخرین آمارها از زبان متولیان محیط‌زیست در ایران حکایت از خشکیده شدن حدود یک میلیون و 300 هزار هکتار از حدود سه میلیون هکتار تالاب در کل کشور دارد. آماری که به زبان دیگر یعنی معادل ۶۰ تالاب از مجموعه ۱۰۵ تالاب شناخته شده خشکیده است. گاو‌خونی با خشک شدن حدود ۹۰ درصد از آن، تالاب ارومیه با خشکیدگی ۷۰ درصدی و تالاب گندمان با خشکیدن ۲۰ درصدی از آن وضعیت تالاب‌های کشور را در محدوده قرمز قرار داده است. تالاب‌هایی که برای دریافت حق‌آبه‌هایشان چشم‌انتظار مساعدت وزارت نیرو هستند. به گفته معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست، نیاز آبی ٢٧ تالاب در کشور مشخص شده و برای تامین به وزارت نیرو ابلاغ شده است. گرچه مشخص نیست که وزارت نیرو این حق‌آبه‌ها را چه زمان پرداخت کند اما ظهرابی اعلام کرده که سازمان حفاظت محیط زیست نیاز آبی ٢٠ تالاب دیگر را در دست مطالعه دارد و برای ١۴ تالاب دیگر نیز هنوز کاری انجام نشده است. با این حال او از تمرکز بر تامین حق‌آبه دریاچه ارومیه خبرداده و گفته که در راستای ساختار فرابخشی درصدد ایجاد ستاد ملی احیای تالاب‌ها به ریاست معاون اول رئیس جمهوری و دبیری رئیس سازمان حفاظت‌ محیط‌زیست هستیم که مراحل پایانی تصویبش را می‌گذراند.
2 فوریه برابر با 13 بهمن ماه 97 روز تالاب‌ها در جهان است. روزی که ایران با پیش‌قدمی در این امر پیمان بین‌المللی حفاظت از تالاب‌ها را در شهر رامسر با حضور سایر کشورهای جهان به امضا رساند. این روز گرچه همچنان در تقویم ایران مورد اهمیت است اما پس از 48 سال از زمان امضای آن نزدیک به 30 درصد از تالاب‌های شناخته شده ایران در معرض خطر خشکسالی قرار دارند و در آستانه سالروز تالاب‌ها، مسئولان شعار این روز را «ما در مواجهه با تغییر اقلیم ناتوان نیستیم» تعیین کرده‌اند. حمید ظهرابی، معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست که در نشست خبری روز تالاب‌ها این موضوع را مطرح کرده درباره چرایی انتخاب این شعار گفت: «دنیا به این نتیجه رسیده که تالاب‌ها نقش بسیار مهمی در مقابله با تغییر اقلیم دارند. در واقع توجه روز جهانی تالاب‌ها به موضوع تغییر اقلیم نشان‌دهنده این است که تالاب‌ها چه نقشی را می‌توانند در زمینه تغییر اقلیم بر عهده بگیرند.» وی ادامه داد: «بر این اساس سازمان حفاظت محیط زیست از چند سال گذشته تلاش دارد تا حفاظت و مدیریت از تالاب‌ها را به شکل درست پیش ببرد که در این راستا برنامه‌های مدیریتی خود را براساس نوع مدیریت مشارکتی و متکی بر جوامع محلی و تمام ذی‏نفعان و در راستای توسعه پایدار شکل داده است.» ظهرابی تاکید کرد: «بخش زیاد و مهمی از احیای تالاب‌ها به تامین منابع آبی بر می‌گردد که با وجود چالش‌هایی که در خصوص منابع آب در کشور وجود دارد برای رسیدن به این هدف نیازمند عزمی جدی هستیم تا مانع تخریب تالاب‌ها و احیای تالاب‌های خشک شده شویم.» وی با اشاره به وضعیت نامناسب برخی تالاب‌ها در بخش‌های مرکزی کشور گفت: «اگر فشار خود را همچنان ادامه دهیم قطعاً تمام تالاب‌های ما نابود خواهند شد باید به وضعیت تالاب‌های مرکزی در کشور نگاه کنیم و تلاش کنیم تا دیگر تالاب‌ها به این سرنوشت دچار نشوند.»
تالاب‌ها یکی از مهم‏ترین اکوسیستم‌های طبیعی هستند و ارزش اکولوژیکی بسیار بالایی حتی در برابر جنگل‌ها دارند. تالاب‌ها ۳ درصد از سطح کره زمین را به خود اختصاص داده‌اند، اما ۳۰ درصد ترسیب کربن (روند ذخیره کربن موجود در هوا در خاک و گیاهان) را برعهده دارند اگر تالاب‌ها تخریب شوند به عنوان یک عامل تاثیرگذار بر انتشار گازهای گلخانه‌ای عمل خواهند کرد. به گفته ظهرابی، «تالاب‌هایی که تا امروز در دنیا خشک شده‌اند به اندازه ١٠ درصد سوخت‌های فسیلی گاز CO2 تولید می‌کنند و بر این اساس تاثیر زیادی بر تغییر اقلیم دارند.» و از این‌رو است که شعار روز تالاب‌ها در ایران به تغییرات اقلیم بی‌ارتباط نیست.


معاون محیط‌زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط‌زیست با اشاره به نقش تالاب‌ها در تغییرات اقلیمی که ایران نیز با آن روبه‌رو است، در این نشست گفت: «تالاب‌ها در تغییر اقلیم نیز نقش اساسی دارند و در تعدیل تاثیرات آن مانند سیل، خشکسالی و تامین منابع آبی نقش‌آفرین هستند مثلاً تالاب‌های ساحلی به عنوان یک مانع در مواجهه با طوفان‌ها بسیار ارزشمند عمل می‌کنند.» او گفت: «متاسفانه از سال ۱۹۷۰ تاکنون ۳۵ درصد از تالاب‌های جهان خشک شدند که گازی که از آنها متصاعد می‌شود چیزی معادل ۱۰ درصد انتشار گازهای گلخانه‌ای ناشی از سوخت‌های فسیلی است.» وی با اشاره به اینکه ۳ درصد سطح جهان را تالاب‌ها تشکیل می‌دهند، گفت «ایران کشوری خشک و نیمه خشک است و یک و هشت دهم درصد مساحت آن را تالاب تشکیل می‌دهد؛ برای کشوری مانند ایران حفاظت از این اکوسیستم‌های آبی ارزشمند بسیار حائز اهمیت است از این رو هر ساله در روز جهانی حفاظت از تالاب‌ها مراسمی با هدف ارتقای آگاهی برای حفاظت از آنها برگزار می‌شود که امسال این مراسم در بندر خمیر خواهد بود.»
اما مسئولان چه برنامه‌هایی برای بقای تالاب‌های کشور خشک و نیمه خشک ایران دارند؟ ظهرابی بخشی از نشست خبری خود با اصحاب رسانه را به شرح برنامه‌ها برای حفاظت از تالاب‌ها اختصاص داد و تاکید کرد: «قانون حفاظت از تالاب‌ها که سال ۹۶ به تصویب رسید، شرایطی ایجاد کرد تا قانونی خاص برای حفاظت از تالاب‌ها در کشور داشته باشیم اکنون آیین‌نامه‌های اجرایی این قانون تهیه شده و در دولت مراحل تدوین و تصویب را می‌گذراند. اجرای این قانون می‌تواند جرایم مربوط به تالاب‌ها را ۳ تا ۵ در برابر افزایش دهد البته حفظ محیط‌زیست را در گرو مشارکت و همراهی مردم می‌بینیم نه مجازات و جریمه.» ظهرابی تاکید کرد: «در راستای حفاظت و احیای تالاب‌ها اکنون برای ۱۴ تالاب کشور برنامه مدیریت زیست بومی تصویب شده، برنامه هفت تالاب تدوین شده و در مرحله تصویب است و برنامه ۶ تالاب نیز در مرحله تدوین قرار دارد که در این برنامه‌ها نقش و مشارکت جوامع محلی و ذی‏نفعان بسیار پررنگ دیده شده است.»
معاون محیط‌زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط‌زیست در حالی که در نشست خبری خود از مشخص شدن نیاز آبی 27 تالاب کشور و ارسال آن برای تامین به وزارت نیرو خبر داد اما اعلام کرد «که با توجه به شرایط منابع آلی کشور، برای تامین کامل حق‌آبه تالاب‌ها فاصله زیادی داریم.» او افزود: «برای اینکه این فاصله کاهش یابد سیستم نظارت و پایش را در برخی تالاب‌های کشور فعال کردیم تا براساس آن میزان آب تخصیص یافته را رصد کنیم.»
او همچنین از قرارگیری دریاچه ارومیه در اولویت سازمان حفاظت محیط‌زیست برای تامین حق‌آبه خبر داد و گفت: «بر این اساس مشخص شد حدود 53 درصد از آب تالاب‏های اقماری دریاچه به آنها رسیده است.» ظهرابی در مجموع احیای تالاب‌های کشور را کار بسیار دشواری دانست که پیش روی دولت و سازمان محیط‌زیست است. او گفت: «هرچند قدم‌های بسیار خوبی برداشته شده اما در این راه نیازمند همکاری و مساعدت تمام سازمان‌ها و مشارکت مردم هستیم.» معاون محیط‌زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط‌زیست تاکید کرد: «حفاظت از محیط زیست اگر در تقابل با منافع مردم باشد شکست خواهد خورد و حفاظت پایدار شکل نمی‏گیرد شاید در زمان کوتاهی موفق شویم اما در بلندمدت شکست می‌خوریم.» او در ادامه به تفویض اختیار به ادارات کل استانی اشاره کرد و گفت: «تفویض اختیار به ادارات کل استانی یکی از بهترین اقداماتی است که در زمان مدیریت فعلی سازمان حفاظت محیط‌زیست انجام شد.» ظهرابی در آخر از ایجاد ستاد ملی احیای تالاب‌ها به ریاست معاون اول رئیس جمهوری و دبیری رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست در یک ساختار فرابخشی خبر داد که در مراحل پایانی تصویب قرار دارد.
سایر اخبار این روزنامه
خطای پزشکی، بداخلاقی، فرار مالیاتی و عدم نصب کارت‌خوان از‌جمله نقدهای جامعه به سپیدپوشان هستند علیرضا صدقی تدبیرِی برای تدبیرسازان معاون سازمان حفاظت محیط‌زیست از تلاش‌ها برای تشکیل ستاد ملی احیای تالاب‌ها خبر داد روسیه و چین مانع صدور بیانیه آمریکا درباره بحران سیاسی ونزوئلا شدند یارکشی مسکو و واشنگتن در آمریکای لاتین سه خواننده سنتی از شرکت در جشنواره موسیقی فجر، انصراف دادند شروع حاشیه، پیش از آغاز «ابتکار» از تکثر عددی احزاب ایران در آستانه انتخابات‌ها گزارش می‌دهد احزاب فصلی «ابتکار» از تلاش‏های مجلس برای شیشه‌ای شدن فضای حقوق و دستمزد مدیران ارشد گزارش می‏دهد رهبر انقلاب در دیدار مسئولان دفتر تبلیغات اسلامی: حوزه علمیه برای ابهام‌ها و مشکلات دینی راه‌حل داشته باشد زینب تبریزی از کارگردان‌های حاضر در جشنواره فیلم فجر در گفت‌وگو با «ابتکار»: مسئولان جشنواره از مستند می‌ترسند! حدیث یارانه‌های کور‌! پاسخ سازمان برنامه‌و‌بودجه در رابطه با انتشار مطلب «تخصیص بودجه؛ ابزار تنبیهی و تشویقی در دستان نوبخت» در روزنامه «ابتکار» به تاریخ 7/11/1397