خطای پزشکی، بداخلاقی، فرار مالیاتی و عدم نصب کارت‌خوان از‌جمله نقدهای جامعه به سپیدپوشان هستند

پزشکان؛ فرشته یا شیطان؟
گروه جامعه: فرشتگان سفیدپوش زندگی‌بخش یا شیاطین پراشتباه پول‌دوست مالیات‌گریز! این دو تصویری است که در گفت‌وگوهای گوناگون مردمی درباره پزشکان غالب هستند. برخی تجربه‌های خوبی از پزشکانی کاربلد و باانصاف دارند که جان بیمار و سلامت مریض از هر چیزی برای‌شان مهم‌تر است. دقیق معاینه می‌کنند و حرفه‌ای نسخه درمان تجویز می‌کنند. سوی دیگر ماجرا اما حکایت از پزشکانی است با خطاهای پزشکی که برای هر قدم‌شان پول‌های ریز و درشت و زیر‌میزی می‌گیرند، با داروخانه و آزمایشگاه و رادیولوژی زد‌و‌بند می‌کنند و البته با انواع لطایف‌الحیل از پرداخت مالیات واقعی کارشان فرار می‌کنند. به نظر می‌رسد اینکه کدام تصویر پیش‌فرض ذهنی چه کسی باشد، به تجربه او باز می‌گردد.
این روزها در فصل بودجه‌ریزی برای سال 98، با‌توجه به فشارهای اقتصادی و تکیه و تاکید ویژه بر درآمدهای مالیاتی، باز هم موضوع مالیات پزشکان و مسائل مربوط به آن و در راسش، وجود کارت‌خوان در مطب پزشکان داغ شده است. ماجرا تا جایی پیش رفته که برخی به دنبال قانونی برای اجبار به استفاده از کارت‌خوان‌های بانکی در مطب پزشکان هستند. با این حال مردمی که مشاهده‌ها و تجربه‌های خود را در شبکه‌های اجتماعی منتشر کرده یا در اختیار خبرنگار «ابتکار» گذاشته‌اند، می‌گوید که حتی درصورت اجبار هم به نظارت شدید در‌این‌باره نیاز است. بنا بر این گفته‌ها، برخی پزشکان در مطب خود کارت‌خوان دارند‌ اما در برابر مطالبه مراجعه‌کنندگان می‌گویند که خراب است. برخی نیز گفته‌اند که بعد از کارت کشیدن از کارت‌خوان مطب‌ها، در فیش دریافتی مشاهده کرده‌اند که کارت‌خوان متعلق به صنوف دیگری است که ارتباطی با مطب و پزشکی ندارند.
دفاع مجلس از پزشکان


بنا بر برخی گفته‌ها، فرار مالیاتی پزشکان رقمی بالغ با 6500 میلیارد تومان می‌شود. این در حالی است که بهروز بنیادی، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینکه «فرار مالیاتی پزشکان درست نیست»، گفت که نصب کارت‌خوان در مطب پزشکان ارتباطی با موضوع گرفتن مالیات از پزشکان ندارد بلکه آنها همچون سایر صنوف باید برای اجرای قانون در مطب‌های خود کارت‌خوان نصب کنند. وی در گفت‌وگویی با ایسنا اشاره کرده است: «باید به جای کلی‌گویی بر اساس آمار و ارقام صحبت کرد. ما ۱۲۰ هزار پزشک عمومی، متخصص و فوق‌تخصص در کشور داریم که هرکدام دارای شماره نظام پزشکی هستند. پزشکان در چند گروه یعنی در مطب خصوصی و یا در درمانگاه‌ها و بیمارستان‌ها مشغول به کار هستند که تمامی اقدامات مالی آنها از این طریق قابل شناسایی است. از طرف دیگر در کل کشور حدود ۱۱۰۰ شهر وجود دارد که اداره امور مالیاتی به راحتی می‌تواند امور مالی آنها را رصد کند. به طور نمونه در شهر کاشمر ۷۰ پزشک متخصص و ۲۰ پزشک عمومی وجود دارند که مطب آنها مشخص است. همچنین پزشکان دارای ماموران مالیاتی خاصی هستند که به مالیات آنها رسیدگی می‌شود». وی تصریح می‌کند: «پزشکان همچون سایر صنوف مالیات پرداخت می‌کنند‌ لذا اگر کسی وجود دارد که مالیات نمی‌دهد باید آن مورد خاص پیگیری شود نه اینکه فرار مالیاتی را به کل صنف پزشکان تعمیم دهند. فعالیت مالی پزشکان به راحتی قابل پیگیری است، کما اینکه هر سال تفاهم‌نامه‌ای بین سازمان نظام پزشکی و امور مالیاتی برای موضوع مالیات انعقاد شده است و بر اساس آن عمل می‌شود. خوشبختانه پزشکان تنها گروهی هستند که در‌این‌باره به بهترین شکل به قانون عمل می‌کنند. این حرف‌ها بزرگنمایی است و تنها باعث ایجاد نارضایتی در جامعه پزشکی می‌شود». این عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی در عین حال با اشاره به اینکه «ممکن است در بین پزشکان همچون سایر صنوف فرار مالیاتی وجود داشته باشد»، دراین‌باره توضیح می‌دهد: «این موضوع بیشتر در شهرهای بزرگ رخ می‌دهد که باید ماموران مالیاتی در‌این‌باره پاسخ دهند و ورود پیدا کنند. لذا نباید آن را به همه پزشکان تعمیم داد. ضمن اینکه ۹۵ درصد از مردم دارای دفترچه بیمه هستند و وقتی به پزشک مراجعه می‌کنند برگه‌ای از دفترچه آنها نزد پزشک باقی می‌ماند که از آن طریق هم مالیات قابل ردیابی است. اینها همه کار ممیز مالیاتی است که باید به آن ورود پیدا کند». بنیادی با‌اشاره به اینکه «موضوع نصب کارت‌خوان هم ارتباطی برای گرفتن مالیات از پزشکان ندارد»، گفت‌: «ما در مجلس شورای اسلامی قانونی را تصویب کرده‌ایم که همه صنوف ملزم به نصب کارت‌خوان شده‌اند که این شامل حال پزشکان هم می‌شود‌ لذا نباید جامعه را اینگونه حساس کرد و شان خدمتگزاران را زیر سوال برد».
عبدالرضا عزیزی، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی نیز دیروز در نطق میان دستور خود در صحن علنی مجلس‌ از پزشکان دفاع کرده است. او گفته است: «به‌زعم سازمان امور مالیاتی جامعه پزشکی همواره از خوش‌حساب‌ترین مودیان بوده است، ولی مانند هر صنف و قشر دیگری متخلفین اندکی هم در آن یافت می‌شود و این به معنای مجوز برای جداسازی و انگشت‌نما کردن جامعه پزشکی از سایر صنوف نیست». وی اضافه کرده است: «در حالی که در شرایط تحریم و فشار اقتصادی هستیم، بسیاری از صنوف مشمول معافیت‌ها می‌شوند. جامعه پزشکی نباید مشمول مالیات بیش از حد شود بلکه باید جلوی متخلفین گرفته شود. پزشکان تجار نظام سلامت نیستند. تجار نظام سلامت از کلاس‌های آمادگی کنکور شروع می‌شود. دلالان پذیرش دانشجو در خارج کشور یا مداخله‌گران غیرقانونی در امر درمان به نام طب اسلامی دلالان نظام سلامت هستند». این نماینده مجلس البته رسانه‌ها را هم بی‌نصیب نگذاشته و گفته است: «با تحریک افکار عمومی و با دست خود فرهنگی را درگیر مجادله معیشت و پزشک را درگیر حاشیه کرده‌ایم. جامعه محروم و زحمتکش پزشکی یاران دیرین انقلاب و دفاع مقدس از چند درصد همکاران محدود تفکیک می‌شود. ردای مقدس پزشکی با سناریوی زیرمیزی بگیران و سناریوی انگ فرار مالیاتی مخدوش می‌شود. تربیت دانشگاهی پزشکان در معرض پولی و خصوصی شدن قرار می‌گیرد. ایثار و ازخودگذشتگی آنها نیز تجاری خوانده می‌شود. برخی از مسیر تحصیل در کشورهای فاقد صلاحیت دور زدن کنکور را نشانه می‌گیرند. طرح‌ها و لوایح به سوی بازداشت پزشکان هدایت می‌شود و برخی اصحاب رسانه از پوشش ایثار و خدمات ۹۹ درصد جامعه پزشکی عبور می‌کنند و با پررنگ کردن یک درصد تخلف چنان جو پزشک‌ستیزی ایجاد می‌کند که اصل اول درمان یعنی اعتماد بیمار و پزشک فرو می‌ریزد و نهایتاً قشر برخوردار برای معالجه بعضاً راهی اروپا و قشر متوسط و کمتر برخوردار خود را ناچار فرض می‌کنند».
این سخنان در حالی مطرح می‌شود که رسانه‌ها غالبا تلاش کرده‌اند که اگر تخلفی رخ می‌دهد، با نور تاباندن به آن و روشنگری، جلوی تکرار و تداومش را بگیرند و در عین حال راهی برای شفاف‌سازی فرآیندهای این‌چنین شبهه‌برانگیز پیدا کنند.
راهکاری برای زدودن شبهه ‌فرار مالیاتی پزشکان
اما چگونه می‌توان غبار شبهه را از فرار مالیاتی پزشکان و ارتباط آن با عدم نصب کارت‌خوان در مطب پزشکان فراتر از نقل قولی از یک نماینده مجلس پاک کرد؟ علی‌اکبر عرب مازار، رئیس اسبق سازمان امور مالیاتی با‌اشاره به موضوع فرار مالیاتی پزشکان در این رابطه می‌گوید: «اینکه سازمان امور مالیاتی بخواهد هر‌بار دنبال یکسری از رابطه مالیاتی باشد، اساساً شیوه درستی نیست. چاره کار اجرای طرح جامع مالیاتی است. از سوی دیگر نرخ‌ها در نظام سلامت کشش‌ناپذیر است؛ به این معنا که چون مردم به خدمات پزشکان نیازمند هستند آنها می‌توانند هر قیمتی برای خدمات در نظر بگیرند».با اینکه برخی برآوردها، فرار مالیاتی قشر پزشکان را در حدود ۶5۰۰ میلیارد تومان تخمین می‌زنند، عرب ‌مازار معتقد است که باتوجه به ماهیت رشته پزشکی نمی‌توان برآوردی از میزان فرار مالیاتی در این حوزه ارائه کرد. وی در گفت‌وگو با ایسنا به جای تاکید بر شیوه‌های مستقیم جلوگیری از فرار مالیاتی در قشر پزشکان، پیشنهاد کرد که سازمان امور مالیاتی از شیوه‌های غیرمستقیم برای جلوگیری از فرار مالیاتی در این حوزه استفاده کند؛ به این صورت که سعی شود با نهادهای رابط مانند کانون پزشکان یا سازمان نظام پزشکی جلساتی بگذارند. در غیر این صورت بیمارستان‌ها و پزشکان می‌توانند از ارائه اطلاعات خودداری کنند. عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی همچنین پیشنهاد کرد که سازمان امور مالیاتی در شیوه‌های اخذ مالیات از پزشکان انعطاف به خرج دهد و روی گروه‌های خاصی از پزشکان که احتمال بیشتری می‌رود تا فرار مالیاتی داشته باشند تاکید کند. برای مثال پزشکان عمومی در شهرستان‌ها که تعدادشان هم زیاد است نمی‌توانند آنچنان فرار مالیاتی داشته باشند. او با بیان اینکه در ارتباط با اخذ مالیات پزشکان باید احتیاط کرد تا بیماران درگیر نشوند، اظهار کرد: «پزشکان به لحاظ قانونی ملزم هستند در مطب خود دستگاه کارت‌خوان نصب کنند اما واقعاً نمی‌توان به دلیل عدم نصب کارت‌خوان، مطب کسی را تعطیل کرد. از سوی دیگر حتی اگر دستگاه کارت‌خوان هم نصب کرد باز هم برخی‌ها ممکن است از طرق دیگری آن را دور بزنند. بسیاری از فعالان در قشرهای دیگر هستند که از کارت‌خوان کلانی هم برخوردارند اما عملاً مالیاتی پرداخت نمی‌کنند، در اینجا اقشاری مانند پزشکان ممکن است احساس تبعیض کنند».
از پول تا اخلاق
به هر ترتیب نگاه منفی جامعه به پزشکان، تنها حاصل موضوع فرار مالیاتی یا اخذ پول‌های کلان نیست. در واقع این رفتارها هنگامی که کنار برخی دیگر رفتارهای عده‌ای از پزشکان قرار می‌گیرد، پررنگ‌تر می‌شوند. در روزهای اخیر، موضوع رفتار کادر پزشکی با زائوهای زایمان طبیعی در بیمارستان‌های دولتی از موضوعات مورد توجه در توئیتر بوده است. سپهر خرمی، روزنامه‌نگار نیز در توئیتی با اشاره به ماجرای مطب پزشکی نوشته بود: «چند روز پیش رفتم مطب دکتری در یوسف‌آباد که آدم با تجربه‌ای هم هست. خانومی وارد شد و به منشی گفت همسرم نمی‌تونه پله‌ها رو بیاد بالا میشه به دکتر بگید یک طبقه بیان پایین جهت معاینه؟ منشی گفت دکتر ویزیت دوبل می‌گیرن میان پایین (80 تومن)!! خانوم از سر ناچاری پذیرفت. شوکه شدم!! کارت‌خوان هم نداشت دکتر!». این توئیت بحث‌های فراوانی ایجاد کرد و بسیاری از تجربه‌های مشابه خود گفتند. در عین حال عده‌ای از پزشکان هم در دفاع از هم‌صنفان خود در چنین شرایطی، راهکاری مثل شکایت به نظام پزشکی را مطرح کردند. با این حال پاسخ‌ها نشان می‌داد که اعتماد نسبت به رسیدگی واقعی به شکایت از پزشکان در این نهاد کمرنگ است. بیماری نیز از تجربه خود به «ابتکار» گفته است که پزشک، در حالی که کارت‌خوان داشته، بخشی از پول ویزیت را با کارت‌خوان و بخشی را نقدی دریافت کرده است. بیمار دیگری نیز اشاره کرد که برای تزریق دارویی، پزشک گفته تنها تزریق در مطب خود را قبول دارد که هزینه‌اش 200 هزار تومان بوده، در حالی که نرخ تزریق این دارو در جاهای دیگر حدود 100 هزار تومان بوده است. فردی دیگر از پزشکی می‌گفت که پیش از عمل در بیمارستان، با همراهان بیمار تماس گرفته و قرار گذاشته بود که 5 میلیون تومان خارج از بیمارستان به طور نقدی به او پرداخت کنند و تا وقتی پول پرداخت نشده بود، حاضر نشده سر عمل حاضر شود.
به هر ترتیب بدی، بد است. اما در بعضی شغل‌ها و موارد، حتی اندکی بدی هم خوبی‌های بزرگ را از بین می‌برد. شکی نیست که پزشکان زیادی در طول تاریخ جان انسان‌های بسیاری را نجات داده‌اند. پزشکان بسیاری هستند که هم اصول حرفه‌ای و هم اخلاق حرفه‌ای را رعایت می‌کنند و هم فراتر از آن به انسانیت ارج می‌نهند. با این حال شاید ایجاد راهکاری شفاف و قابل اعتماد و اطمینان از سوی جامعه برای رسیدگی به این ابهام‌ها در عملکرد پزشکان کمک کند تا تصویر شیطان از کنار ذهنیت جامعه از پزشکان زدوده شود و آن‌ها همان فرشتگان زندگی‌بخش سپیدپوشی باشند که باید باشند.
سایر اخبار این روزنامه
خطای پزشکی، بداخلاقی، فرار مالیاتی و عدم نصب کارت‌خوان از‌جمله نقدهای جامعه به سپیدپوشان هستند علیرضا صدقی تدبیرِی برای تدبیرسازان معاون سازمان حفاظت محیط‌زیست از تلاش‌ها برای تشکیل ستاد ملی احیای تالاب‌ها خبر داد روسیه و چین مانع صدور بیانیه آمریکا درباره بحران سیاسی ونزوئلا شدند یارکشی مسکو و واشنگتن در آمریکای لاتین سه خواننده سنتی از شرکت در جشنواره موسیقی فجر، انصراف دادند شروع حاشیه، پیش از آغاز «ابتکار» از تکثر عددی احزاب ایران در آستانه انتخابات‌ها گزارش می‌دهد احزاب فصلی «ابتکار» از تلاش‏های مجلس برای شیشه‌ای شدن فضای حقوق و دستمزد مدیران ارشد گزارش می‏دهد رهبر انقلاب در دیدار مسئولان دفتر تبلیغات اسلامی: حوزه علمیه برای ابهام‌ها و مشکلات دینی راه‌حل داشته باشد زینب تبریزی از کارگردان‌های حاضر در جشنواره فیلم فجر در گفت‌وگو با «ابتکار»: مسئولان جشنواره از مستند می‌ترسند! حدیث یارانه‌های کور‌! پاسخ سازمان برنامه‌و‌بودجه در رابطه با انتشار مطلب «تخصیص بودجه؛ ابزار تنبیهی و تشویقی در دستان نوبخت» در روزنامه «ابتکار» به تاریخ 7/11/1397