ما 7 بیست‌وچهاریم!

سیده پریا میرطالبی| آمار بی‌شمار تصادفات جاده‌ای و تلفات انسانی در طی سال همواره دغدغه افرادی است که رسالت‌شان نجات جان انسان‌هاست. آنها در این راه با بهره‌گیری از فنون و تکنیک‌های به روز دنیا به دنبال افزایش کیفیت خدمت‌رسانی در حوادث و کاهش آمار تصادفات‌ هستند. اپراتورهای 112؛ نخستین خط ارتباطی با حادثه‌دیدگان جابر ثوابی، معاون آموزش سازمان امدادونجات با تحصیلات لیسانس پرستاری، فوق لیسانس مدیریت استراتژی و دکترای تخصصی سلامت در بلایا می‌گوید: «EOC از نظر من قلب سیستم و پاسخگویی ما به سوانح است که اگر به درستی انجام شود، باعث می‌شود اطلاعات درستی از حادثه در دست داشته باشیم و پاسخگویی خوبی نیز خواهیم داشت.» ثوابی عنوان کرد:     «درواقع نخستین خط ارتباطی ما با حادثه‌دیدگان اپراتورهای 112 هستند و توانمندسازی آنها با برگزاری دوره‌های بازآموزی و توان‌افزایی به صورت سالانه که امری مهم و کارآمد است را همواره باید مد نظر قرار دهیم؛ چرا که هر قدر این عزیزان توانمندتر باشند، پاسخگویی سریع‌تر و هدایت بعدی عملیات که  اعزام تیم‌های نجات است، دقیق‌تر انجام می‌شود.» وی افزود:     «در همین راستا همکاران ما در حوزه توان‌افزایی طبق برنامه‌ریزی‌ها و سرفصل‌های تعیین‌شده به آموزش اپراتورها طبق مباحث مورد نیاز و همچنین آموزش مدیران EOC  جهت کسب اطلاعات دقیق‌تر از صحنه حادثه، بالابردن مهارت آنها، نحوه هدایت افرادی که کمک می‌خواهند و همین‌طور هدایت تیم‌های نجات که به محل حادثه اعزام می‌شوند، می‌پردازند.»
ثوابی با اشاره به آماده‌باش بودن شبانه‌روزی جمعیت هلال‌ احمر در پاسخگویی به حوادث، اظهار داشت: «جمعیت هلال‌احمر 7.24 است؛ یعنی 7 روز هفته به صورت 24 ساعته و شبانه‌روزی در خدمت مردم است. به سامانه‌ای که پاسخگوی مردم است EOC می‌گویند و این مراکز مدیرانی دارند که در طی این 24 ساعت باید عملیات‌های مختلف را هندل کنند، این مدیران و اپراتورها می‌بایست اطلاعات مناسب را دریافت کنند تا اقدامات لازم به درستی صورت گیرد؛ به همین علت این عوامل به‌خصوص در حوادث بزرگ می‌تواند تصمیم‌ساز مدیران جمعیت هلال‌احمر باشد و مطمئنا این تصمیم‌سازی وقتی محقق می‌شود که این افراد توانمندی لازم را داشته باشند و بتوانند اطلاعات مناسب را جمع‌آوری کنند.» EOC؛ مغز متفکر هلال حسین درخشان، مدیر کنترل و هماهنگی عملیات سازمان امدادونجات نیز درباره دوره توان‌افزایی اپراتورهای 112 بیان داشت: «از ‌سال 90 مرکز کنترل و هماهنگی عملیات جمعیت هلال‌ احمر در سطح کشور راه‌اندازی شده و در 32 استان کشور فعال است و نظارت بر عملکرد آنها بر عهده مرکز کنترل هماهنگی سازمان امدادونجات است. می‌توان گفت که از ‌سال 91 نیز اطلاعات دقیق و مطمئنی از حوادث مختلف در سطح کشور در این مرکز وجود دارد.» درخشان عنوان کرد: «یکی از ضرورت‌های جمعیت هلال‌ احمر که به ‌عنوان مغز متفکر یا فعال جمعیت است، مراکز کنترل یا «EOC‌«ها هستند و وظیفه اصلی آنها جمع‌آوری اطلاعات کل سوانح در سطح استان‌هاست؛ به این ترتیب که هر جایی از کشور اتفاقی رخ دهد، اطلاعات را دریافت و بعد از تجزیه و تحلیل  به تیم‌های پاسخگو عملیات را اعلام کرده و آنها نیز به محل حادثه اعزام می‌شوند.» وی افزود: «در این مراکز اپراتورهایی فعال هستند که پاسخگویی شماره 112 را بر عهده دارند؛ این پاسخگویی در 8 استان کشور توسط خانم‌ها و مابقی توسط آقایان انجام می‌شود، لذا ضرورت دارد که جلساتی برای هماهنگ‌سازی نحوه اطلاع‌رسانی و دریافت اطلاعات برای این تیم‌ها برگزار شود. موفق شدیم با هماهنگی معاونت برنامه‌ریزی سازمان امدادونجات و سایر همکاران 2 دوره برای آقایان و دوره سوم را ویژه خواهران امدادگر در استان قم برگزار کنیم.»
مدیر کنترل و هماهنگی عملیات سازمان امدادونجات در ادامه بیان داشت: «یکی از سرمایه‌های اصلی جمعیت هلال ‌احمر استفاده از ظرفیت خانم‌هاست که از قبل به‌ عنوان تیم‌های توانا شناخته شده و به علت دقت، نظم بسیار خوب، احساس مسئولیت و ظرافت بیشتر در کارها در این مراکز نیز مشغول به فعالیت هستند.» درخشان با اشاره به تجهیز این مراکز تا پایان ‌سال جاری افزود: «طبق برنامه‌ریزی‌های صورت‌گرفته تا پایان ‌سال جاری این مراکز را از امکانات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری تجهیز کرده و علاوه بر آن نرم‌افزارهایی دیگر برای تسریع امر پاسخگویی به حوادث در دست تولید داشته که در صورت آماده‌شدن در اختیار این مراکز قرار خواهیم داد.»  وی در ادامه با اشاره به دغدغه‌های جمعیت هلال‌ احمر در امر جذب و مشارکت نیروهای باتجربه افزود: «ما هم اکنون 350 اپراتور داوطلب داریم که دارای درجات نجاتگر یک و ایثار هستند؛ مهمترین برنامه ما ایجاد یک ساختار است و نیازمندیم در این مراکز 3 نفر به‌ طور ثابت جذب شوند که از همین اپراتورهای فعلی خواهند بود؛ ضمن اینکه مهمترین دغدغه جمعیت هلال‌احمر وضع شغلی و توانمندسازی نیروها است که تا جای ممکن سعی‌ شده است که رفع شود.» ایجاد زبان مشترک در پاسخگویی به حوادث تهمینه حیدری سی‌ویک ساله با تحصیلات کارشناسی مدیریت عملیات امدادونجات و دارای درجه ایثار در جمعیت هلال‌ احمر به‌ عنوان اپراتور سامانه 112 مشغول به فعالیت است. او معتقد است:     «اپراتورهای 112 تیم پشت پرده‌ای هستند که وظیفه آرام نگه‌داشتن فرد آسیب‌دیده و علاوه بر آن وظیفه هماهنگی و  اعزام تیم‌های پایگاه‌های امداد جاده‌ای، هماهنگی با ارگان‌ها و سازمان‌های ذیربط را دارند؛ به ‌طوری که در زمان طلایی و در کمترین زمان، تیم به فرد آسیب‌دیده برسد و رنج مصدومان را کاهش دهد.» اپراتور سامانه 112 استان تهران بیان داشت: «ما هنگام پاسخگویی به مصدومان به یک زبان مشترک نیاز داریم؛ به ‌عنوان عضو کوچکی از جمعیت هلال‌ احمر این خواسته را دارم که با آموزش‌های مداوم و به‌روزرسانی اطلاع مشترک و مداومت این آموزش‌ها، بتوانیم اپراتورهایی هم‌تراز با کشورهای توسعه‌یافته داشته باشیم.» آموزش موثر از طریق شبیه‌سازی حوادث در ماه گذشته دوره توان‌افزایی اپراتورهای سامانه پاسخگویی 112 به صورت کشوری و با هدف توانمندسازی نیروهای متمرکز در سامانه و همچنین یکسان‌سازی و همسان‌سازی مباحث برگزار شد. محمد پوراکرامی، رئیس اداره توان‌افزایی و تربیت‌بدنی سازمان امدادونجات درباره برگزاری این دوره بیان داشت:   «برگزاری دوره تماس و پاسخگویی اضطراری ویژه اپراتورهای 112 یکی از ضرورت‌ها در جمعیت هلال ‌احمر است؛ چرا که این افراد اطلاع اولیه و پایه را از تماس‌گیرنده دریافت و با سرعت به تیم‌های عملیاتی جهت تسریع و بهبود در امر پاسخگویی ابلاغ می‌کنند.» پوراکرامی عنوان کرد: «در این دوره ما سعی کردیم بحث مدیریت تماس و پاسخگویی در حوادث جاده‌ای را داشته باشیم که این موارد نقش مهمی در موفقیت یک عملیات نجات دارند؛ در استان‌ها به این شکل است که با اطلاعات دریافتی از تماس‌گیرنده و همچنین دیگر دستگاه‌های امدادی حاضر در صحنه بازسازی صحنه یا شبیه‌سازی صورت گیرد و تیم وقتی به صحنه عملیاتی اعزام می‌شود، خیلی از اطلاعات را به ‌طور کامل در اختیار دارد.» وی افزود: «در این دوره روشی را که از قبل انجام می‌دادند را کامل کرده و فراگیران آموختند که فرآیند یک تماس و پاسخگویی اضطراری به چه شکل است و چگونه چرخه پاسخگویی را در فرآیند کاری خود قرار دهند تا علاوه بر بهبود پاسخگویی و سرعت عمل بتوانیم نکات کلیدی را از تماس‌گیرنده گرفته و در اختیار تیم‌های عملیاتی قرار دهیم.»
رئیس اداره توان‌افزایی و تربیت بدنی سازمان امدادونجات ادامه داد: «در این دوره تمام کسانی که در مراکز EOC استان‌ها مشغول به فعالیت هستند با نحوه پاسخگویی اضطراری آشنا شده و همه آموزش‌ها را به صورت کارگاهی تمرین و تکرار کردند و با توجه به اهمیتی که اپراتور‌ها و مراکز EOC  دارند، پس از اتمام دوره اشخاص باید بتوانند فرآیندهای یادشده را به خوبی انجام دهند تا منتج به موفقیت در عملیات شوند.» وی در پایان افزود:     «یک واقعیتی که هست اصولا اپراتورهای مراکز EOC باید تمام حوادث را به خوبی بشناسند و در مورد آنها آگاهی کامل داشته باشند و بدانند که وقتی حادثه‌ای اعلام می‌شود، چرخه درست پاسخگویی آن به چه شکل است؛ ما هم در این دوره سعی کردیم با دوره‌های متعددی که برگزار می‌کنیم این امر تا حدودی محقق شود.»