حمیدرضا شکوهی:بازتاب گسترده ارتحال آیت‌الله‌هاشمی رفسنجانی

حمیدرضا شکوهی‌: آیت‌الله اکبر هاشمی‌رفسنجانی، عصر دیروز (یکشنبه) به دلیل عارضه قلبی، در بیمارستان شهدای تجریش درگذشت. آیت‌الله هاشمی، نه تنها یکی از مهمترین شخصیت‌های انقلاب اسلامی، بلکه از افراد نامدار تاریخ معاصر ایران محسوب می‌شود که بویژه طی 4 دهه گذشته، نقش اثرگذاری در تحولات کشور داشته است. هاشمی‌رفسنجانی عصر دیروز دچار عارضه قلبی شد و به بیمارستان شهدای تجریش انتقال یافت. اما عملیات احیای قلبی موفقیت‌آمیز نبود و آیت‌الله هاشمی‌ درگذشت. اکبر هاشمی‌رفسنجانی در سوم شهریور ۱۳۱۳ در روستای بهرمان شهرستان رفسنجان و در خانواده‌ای نسبتاً ثروتمند به دنیا آمد. در سال ۱۳۳۷ با عفت مرعشی که دختری از خانواده روحانی و از نوادگان سید محمد کاظم طباطبایی یزدی است ازدواج کرد که ثمره این ازدواج ۵ فرزند به ترتیب به نامهای فاطمه، محسن، فائزه، مهدی و یاسر است. آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی نه تنها در جریان پیروزی انقلاب اسلامی‌در کنار امام خمینی (ره) نقش مهمی‌داشت، بلکه در سالهای پس از پیروزی انقلاب اسلامی ‌نیز در تمام مراحل انقلاب، حضوری فعال و تاثیرگذار داشت. پس از پیروزی انقلاب او یکی از اعضای شورای انقلاب اسلامی‌شد. با آغاز کار مجلس در ۷ خرداد ۱۳۵۹ اولین رئیس مجلس شورای اسلامی‌ ایران شد. پس از ارتحال امام خمینی (ره) هاشمی‌رفسنجانی در مجلس خبرگان خاطره‌ای تعریف کرد که نشان می‌داد امام خمینی (ره) در زمان حیات خود جانشینی آیت‌الله خامنه‌ای بر منصب رهبری را تأیید کرده‌ بود و بدین ترتیب نقش مهمی‌در تعیین رهبری بر عهده داشت. او طی سالهای اخیر بارها از رهبری آیت‌الله خامنه‌ای حمایت کرده و او را همواره بهترین گزینه برای رهبری اعلام کرده بود. پس از رحلت امام راحل و برگزاری انتخابات ریاست جمهوری، با رای مردم به عنوان رییس جمهور انتخاب شد و دو دوره رییس قوه مجریه بود. دوره‌ای که به دوران سازندگی شهرت یافت و او به دلیل تلاش‌هایش در دوران پس از جنگ تحمیلی برای سازندگی کشور به سردار سازندگی شهرت یافت. از همان سال تاکنون رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام هم بود. پس از پایان دوره هشت ساله ریاست جمهوری هاشمی، اگرچه تلاش‌هایی برای تمدید دوران ریاست جمهوری او صورت گرفت اما او با برگزاری انتخابات ریاست جمهوری دوم خرداد 1376 و پس از انتخاب سید‌محمد خاتمی ‌با رای 20 میلیونی مردم، کنار رفت. او اگرچه در دوران اصلاحات، با انتقاداتی از سوی برخی اصلاح‌طلبان مواجه شد و حتی در انتخابات مجلس ششم به دلیل کسب رتبه‌ای نه چندان بالا، از حضور در مجلس انصراف داد. اما همواره حامی‌دولت اصلاحات بود و به مرور زمان جایگاهش در بین اصلاح‌طلبان تقویت شد. او پس از پایان دوره هشت ساله ریاست جمهوری سید محمد خاتمی، کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری شد و اگرچه به دور دوم رفت، اما در جنگ فقر و غنا، در مقابل محمود احمدی‌نژاد، رقابت را واگذار کرد تا دوران چهار ساله ریاست جمهوری احمدی نژاد آغاز شود. هاشمی‌البته پس از انتخابات با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد پاره‌ای اقدامات و دخالت‌های سازمان یافته، انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۸۴ را آلوده کرده‌ است. هرچند این موضوع را پیگیری نکرد. در انتخابات پرحاشیه سال 88 از میرحسین موسوی حمایت کرد اما پس از انتخابات پرحاشیه آن سال، پیوند او با اصلاح‌طلبان تقویت شد و نمازجمعه هاشمی‌رفسنجانی در روز 26 تیر سال 88 که به عنوان یک اتفاق مهم در آن سال ثبت شد، به عنوان آخرین نماز جمعه هاشمی‌اقامه شد و پس از آن، او دیگر در نماز جمعه حضور نیافت. محبوبیت هاشمی ‌که در زمان سازندگی، به ماهاتیر محمد ایران شهرت یافته بود، در طول این سالها افزایش یافت و او به پشتوانه همین محبوبیت، بار دیگر در انتخابات ریاست جمهوری 92 کاندیدا شد اما به دلیل کهولت سن، توسط شورای نگهبان، با عدم احراز صلاحیت مواجه شد. اما این پایان کار نبود. حسن روحانی، یار دیرین هاشمی، با حمایت هاشمی، به عنوان رییس جمهور انتخاب شد تا هاشمی‌رفسنجانی بار دیگر حضوری تاثیرگذار داشته باشد. او در انتخابات مجلس خبرگان رهبری در اسفند 94 که همزمان با انتخابات مجلس شورای اسلامی‌برگزار شد با رای قاطع مردم تهران به عنوان نفر اول وارد مجلس خبرگان شد تا در آخرین آزمون سیاسی زندگی خود، رای بالایی از مردم کسب کند. طی بیش از سه سال که از ریاست جمهوری حسن روحانی می‌گذرد او بارها ار روحانی حمایت کرد و حتی در یکی از آخرین اظهارنظرهای خود، روحانی را رییس جمهوری دو دوره‌ای معرفی کرد. آیت‌الله هاشمی، همچنین در گفت‌و‌گویی که چندی پیش از او منتشر شد به صراحت اعلام کرد که «حالا می‌توانم راحت بمیرم» و در عصر 19 دی ماه، درست در شب درگذشت امیرکبیر، مردی که بیش از همه بزرگان ایران به او عشق می‌ورزید و کتابی با عنوان «امیرکبیر: قهرمان مبارزه با استعمار» درباره او نگاشته بود، جان به جان‌آفرین تسلیم کرد. بازتاب گسترده ارتحال در پی این فاجعه‌، خبرگزاری‌های فرانسه، رویترز، آسوشیتدپرس، بی.بی.سی، نشریات ایندپندنت و نیویورک تایمز و دیگر رسانه‌های بین‌المللی و تصویری از جمله الجزیره بلافاصله خبر درگذشت آیت‌الله رفسنجانی را به سرعت بازتاب دادند. آسوشیتدپرس در این رابطه با اشاره به اینکه آیت‌الله رفسنجانی عصر یکشنبه به علت عارضه قلبی در بیمارستان بستری شده بود، نوشت‌: وی که از سال 1989 تا 1997 در مقام ریاست جمهوری فعالیت کرده، از جمله سیاستمداران پیشرو و با نفوذ ایرانی بوده است. گفتنی است مراسم تشییع این مجاهد نستوه فردا سه‌شنبه خواهد بود. روزنامه «مردم‌سالاری» درگذشت این یار دیرین امام و انقلاب را به خانواده آن فقید، رهبر انقلاب و عموم مردم ایران تسلیت می‌گوید.