روزنامه قانون
1397/11/02
استحاله روحاني
مقاومت در برابر فناوری ها و تحولات نوین، رویکردی قدیمی استشناخت درست و فرهنگ سازی، تنها راه مدیریت و پیشگیری از مشکلات فناوری است
نمی توانیم زندگی مردم را از تحولات فناوری و ارتباطی جدا کنیم
مبارزه با خواست عموم مردم، شرعی و قانونی نیست
جوانان و نوجوانان بیش از همه از اثرات منفی فیلترینگ آسیب می بینند
در جهان شبکه ای، درخت ممنوعه نسازیم؛ فرهنگ سازی کنیم
فناوری های ارتباطی و فضای مجازی بهترین ابزار برای شفافیت و مقابله با رانت و فساد است
مهم‌ترین اولویت امروز کشور اشتغال جوانان است
ملت ما در دموکراسی، آزادی و علم پیشتاز منطقه بوده است
قادریم پیشتاز فناوری و علم باشیم
ارتباطات و فناوری اطلاعات، نماد تحول جوامع در حوزه تکنولوژی است
فناوری ارتباطات، زمینه ساز توسعه روابط اجتماعی است
صدای امام (س) از نجف و پاریس با ابزارهای ارتباطی به مردم می رسید
پیام انقلاب از طریق رسانه های ارتباطی به جهانیان رسید
فناوری های نوین منافع زیاد و خطرات محدودی دارد
دین با انتخاب حاصل می شود، نه با تحمیل
افراط و تفریط برای استفاده ابزاری از فضای مجازی، آن را به تهدید تبدیل می کند
نه مسدود کردن و نه رها کردن ما را به مقصد نمی رساند؛ سواد رسانه ای جامعه را باید افزایش دهیم
انحصار در هیچ پدیده ای جواب نمی دهد؛ چه در رسانه و چه در فناوری
وزارت ارتباطات باید جلوی مزاحمت های تبلیغاتی برای مردم را بگیرد
استفاده بجا از ابزارهای ارتباطی ضروری است؛ وقت و هزینه مردم فدای پول نشود
فضای مجازی زیربنا و توانمند ساز و ابزاری برای توسعه عدالت است
اگر کسی ارز دولتی می گیرد، باید اطلاعاتش در اختیار همه مردم باشد
همه باید به تحقق سریع‌تر دولت الکترونیک کمک کنند
مردم باید قادر باشند با یک کارت احتیاجات زندگی خود را برآورده کنند
ساماندهی اطلاعات سلامت مردم، بايدمهم‌ترین کار دولت الکترونیک باشد
برای کنترل و سلامت اداری و اقتصادی، راه بهتری از دولت الکترونیک وجود ندارد
دولت هزینه بسیار بالایی برای دسترسی بهتر مردم به اینترنت و فضای مجازی پرداخته و می پردازد
جز امور زیر ساختی، بقیه امور باید به مردم واگذار شود
در مساله رعایت حجاب، خطاب قرآن ابتدا به مردان است
اساس حجاب، امنیت زنان است
زنان سلامت اداری و مدیریتی بیشتری دارند
به هر جوان و بانویی مسئولیت دادیم ضرر نکردیم؛ نمونه اش عملکرد خوب وزیر ارتباطات است
شرط اول من با آذری جهرمی، توسعه زیرساخت‌های اشتغال بوده است
فناوری‌های ارتباطی سرمایه خور نیست، سرمایه آفرین است
فناوری ارتباطات می تواند پیشران صنعت و گردشگری باشد
در فناوری‌های ارتباطی به‌دلیل همراهی و استقبال مردم جهش قابل توجهی داشته ایم
روز گذشته حسن‌روحاني ديداري خاص داشت؛ وي در دیدار وزیر، معاونان و مدیران وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات اظهاراتي را به زبان آورد كه در راستاي گرايش او به سمت مردم و اتكا به قدرت نرم ملت است. حسن‌روحاني روز گذشته در حالي از فيلترينگ تلگرام و حواشي آن انتقاد مي‌كرد كه عزت‌ا...ضرغامي، عضو شورای عالی فضای مجازی در اظهاراتي گفته بود در جریان اعتراضات سال ۹۶ در جلسه شورای عالی امنیت ملی، ريیس‌جمهور دستور فیلترینگ تلگرام را صادر کرد. مساله‌اي كه سبب انتقادهاي فراواني از روحاني شد و هيچگاه درباره جزييات اين موضوع سخن نگفت. بعد از مدتي احمدعلم‌الهدی از تريبون نمازجمعه نكته‌اي را بيان كرد كه ادعاهاي قبلي را تاحدودي بي‌اعتبار مي‌كرد. اين امام جمعه مدعي شد كه رهبری فرمودند تلگرام فیلتر و تعطیل شود؛ به صورت اسمی، تلگرام فیلتر شد ولی در کنارش، دو نرم‌افزار ایجاد کردند تا تلگرام بر فضای مجازی مسلط باشد. اين پاسكاري‌ها كه براي يك اقدام صورت گرفت،هزينه‌هاي فراواني داشت كه بي‌شك رخصت ادامه حيات تلگرام در پي نداشت. در همين حال روز گذشته روحاني به عنوان فردي كه از فيلترينگ شاكي و عصباني است سخنراني كرد و با زير سوال بردن اين اقدام با تاکید بر اینکه مبارزه با خواست عموم مردم، شرعی و قانونی نیست، اظهارداشت: فناوری های نوین منافع زیاد و خطرات محدودی دارد و ما نمی توانیم زندگی مردم را از تحولات فناوری و ارتباطی جدا کنیم. وي با كنايه‌اي به مسئولان كشور گفت:« زمانی که این وزارتخانه فقط متولی پست، تلگراف و تلفن بود، حکومت‌ها چندان نسبت به آن احساس دردسر نمی‌کردند اما با اختراع رادیو از آنجا که مردم دیگر می‌توانستند از فواصل دور و کشورهای دیگر که تحت حاکمیت حکومت کشور خودشان نبود، پیام بگیرند، دردسر حکومت‌ها شروع شد و گویا اولین بار در ایران این پهلوی اول بوده است که دستور اعمال فیلترینگ برای رادیو به عنوان نوظهورترین رسانه عصر خودش را صادر کرده بود». روحانی در ادامه با اشاره به دوران مبارزات انقلابي نيز مطالبي را بيان كرد و گفت كه پیشرفت و تکامل رسانه‌ها، با این دست مخالفت‌ها متوقف نشد و براي مثال در جریان مبارزات انقلابی ملت ایران شاهد استفاده گسترده از ضبط صوت و نوارهای کاست بودیم. این فناوری اطلاعات و ابزار ارتباطات و انتقال اطلاعات بود که پیام انقلاب ملت ایران را راحت و سریع منتقل می‌کرد.
كنايه به سنت‌گراها
روحاني كار را در اينجا به پايان نرساند و با استعانت از بيان هاشمي‌رفسنجاني طعنه‌اي به سنت‌گراها زد و با بیان اینکه مقاومت در برابر فناوری ها و تحولات نوین، رویکردی قدیمی است ، افزود:«عادت انسان‌ها در استفاده از یک امکان و وسیله گاهی به طور طبیعی تبدیل به حق میشود که هر نوع مخالفت با آن اقدامی نادرست از سوی استفاده‌کنندگان به حساب می‌آید و از سوی دیگر نیز عده‌ای همواره با هر پدیده جدیدی مخالفت و مقابله می‌کنند و این دو خصیصه اجتماعی، عرصه ارتباطات و تجهیزات ارتباطاتی را نیز شامل شده و شاهد هستیم که همچنان عده‌ای با پدیده‌هایی جدید به ویژه در زمینه فناوری‌های ارتباطی و اطلاعاتی مخالفت می‌کنند.درست است که هر پدیده جدیدی ممکن است در کنار فواید زیادش خطراتی نیز داشته باشد اما این معقول نیست که در برابر احتمال بروز یک آسیب یا خطر، استفاده از ابزار یا امکانی را که فواید زیادی دارد به طور کلی کنار بگذاریم و از سوی دیگر این‌گونه نیست که همه عالم گوش به فرمان ما باشند تا ببینند که چه زمانی استفاده از یک امکان یا ابزار جدیدی را ممنوع می‌کنیم تا آن‌ها نیز دیگر از آن استفاده نکنند!».
رجعت به جمهور
روحاني طبق روال سخنراني‌هايي كه در اين يك ماهه اخير داشته‌است در اين ديدار نيز به قدرت مردم و جايگاه آن‌ها اشاره كرد و گفت كه به طور طبیعی مردم استفاده از ابزار و امکانات جدید را بر مبنای نیاز، نوع تفکر و سلیقه خودشان انتخاب می‌کنند و وقتی امکانات و ابزار جدیدی ایجاد میشود، نمی‌شود به مردم گفت که از آن استفاده نکنند بلکه راهکار صحیح، آموزش روش صحیح استفاده از آن امکان و چگونگی راه‌های پرهیز از خطرات آن است.امروز زندگی همه مردم جهان در بستر فضای مجازی شکل و شیوه جدیدی یافته که دائم نیز در حال تغییر و تکامل است؛ تغییر و تحول عرصه فضای مجازی با زندگی مردم عجین شده و دیگر نمی‌شود فضای مجازی را از زندگی مردم جدا کرد. دیگر این امر قابل تحقق نیست که حاکمیت از مردم بخواهد به عنوان مثال موبایل را به خاطر برخی آسیب‌هایش کنار بگذارند.مبارزه با خواست عموم مردم، شرعی و قانونی نیست. برخی فکر می‌کنند اختیاراتی از آسمان دارند تا بر زمینی‌ها هر فرمانی که می‌خواهند صادر کنند، اما خداوند به پیامبر خاتم (ص) نیز تاکید کرد که تو وکیل مردم نیستی و فقط مامور ابلاغ پیام هستی و مردم در پذیرش یا رد آن ، مختار هستند. نمی‌توان با خواست عمومی مردم مبارزه کرد و این کار نه شدنی و نه مشروع و قانونی خواهد بود.اگر کسی بخواهد مردم را مجبور به کاری کند، دیگر اسم آن ارتباطی با دین و دینداری ندارد؛چرا که اساس دین، فهم، درک و سپس پذیرش و انتخاب است و البته این اصل بر همه اصل‌های عرصه‌های دیگر صادق و حاکم است. مردم فهم دارند و در مواجهه با هر مساله‌ای که آسیب‌هایی دارد به دنبال فرا گرفتن فرهنگ صحیح استفاده از آن و راه‌های پرهیز از آسیب‌هایش هستند.
بيان مضرات
رييس جمهور به معضلات فضاي مجازي نيز اشاره كرد و گفت كه امروز شاهد آن هستیم که عده‌ای از فضای مجازی در راستای منافع شخصی و گروهی خودشان استفاده نامناسب می‌کنند و براساس برخی تحقیقات انجام شده، لحن عمومی مردم کشورمان در فضای مجازی نسبت به دیگر کشورهای پیشرفته نامناسب‌تر است که باید برای آن نیز فکری شود. روحانی خاطر نشان کرد: به طور طبیعی مخاطرات استفاده از یک امکان و ابزار جدید برای کسی که تازه شروع به استفاده از آن می کند، بیشتر از کسی است که به استفاده از آن امکان و ابزار جدید عادت کرده است؛ به خصوص اگر از همان آغاز در اختیار قرار گرفتن این ابزار و امکان جدید بخواهیم درخت ممنوعه نیز برای آن تعریف کنیم که آن وقت خود این درخت ممنوعه عاملی برای تحریک استفاده‌کننده به کشف دلیل این ممنوعیت است که می‌تواند مخاطرات و آسیب‌ها را بیشتر کند.
اذعان به اشتباه
حسن‌روحاني در بخشي از سخنانش به اشتباهات تاريخي در طول دوره مسئوليت خود نيز اشاره كرد و اذعان كرد كه باید قبول کنیم که اشتباه فکر کردیم اگر بگوییم استفاده از فلان امکان ممنوع بوده و فیلتر است همه به آن گوش می‌کنند. دیدیم که پس از فیلتر هر امکانی، فیلترشکن آن ایجاد شد و هر چه تلاش کردیم به طور روزانه فیلترشکن‌های جدید ارائه شد و در نتیجه ، زیان و آسیبی که به‌ویژه به جوانان و فرزندان ما از ناحیه استفاده از فیلترشکن‌ها وارد شد ، بیشتر از زمانی است که به طور عادی براي مثال از همان نرم‌افزاری که فیلترکردیم، استفاده می‌کردند. راه پیشگیری از مخاطرات ابزارهای ارتباطی جدید، فیلترینگ نیست، بلکه باید سواد رسانه‌ای و دیجیتال جوانان و نوجوانان و البته والدین و همه جامعه را بالا ببریم تا بتوانند در کنار استفاده مناسب از این امکانات، از مخاطرات و آسیب‌های آن نیز در امان بمانند.
هجمه به انحصار
حسن‌روحاني در بخشي ديگر از سخنانش وارد خطوط‌قرمزي شد كه بي شك در ادامه براي او هزينه‌هايي خواهد داشت ولي مردم از اين نوع ايستادگي‌ها براي احقاق‌حقوق از دست رفته خرسند خواهند شد و مي‌تواند كمك فراواني براي بازگشت اعتماد اجماعي به جامعه باشد. وي با بیان اینکه انحصار در هیچ پدیده ای جواب نمی دهد؛ چه در رسانه و چه در فناوری ، اظهارداشت كه امروزه شاهد آن هستیم که استفاده از موبایل در ایران نسبت به کشورهای دیگر بیشتر است و یک دلیل مهم آن این است که در کشور رسانه آزاد نداریم، فقط یک صدا و سیمای دولتی داریم و مردم برای دسترسی آزادانه‌تر به اطلاعات به استفاده از موبایل و دسترسی به فضای مجازی از طریق آن، هجوم آورده اند و بنابراين شاهد بروز تورم در استفاده از موبایل و فضای مجازی هستیم. اگر گروه‌ها و دسته‌های مختلف در کشور رادیو و تلویزیون داشتند، بخشی از حرف و سخن خود را از آن طریق بیان می‌کردند و آن وقت به طور طبیعی این تورم در زمینه استفاده از موبایل و فضای مجازی به‌وجود نمی‌آمد.لازم است این رویه‌ها اصلاح شود؛ البته باید همه به ضرورت اصلاح این رویه‌ها و روندها برسیم. امروز همه به این نتیجه نرسیده‌ایم که انحصار در هر زمینه و موضوعی مضر است؛ باید در زمینه گردش اطلاعات، آزادی بیشتري ایجاد کنیم و البته نیاز است که نظارت در این زمینه نیز به طور قانونمند تقویت شود. وقتی گردش آزاد اطلاعات رواج یابد و نظارت بر آن تقویت شود، دیگر شاهد آن نخواهیم بود که هر کسی یا گروهی به طور ناشناس و بدون شناسنامه بتواند از این عرصه برای بی‌اخلاقی‌های خود سوء استفاده کند یا از سوی دیگر شاهد آن نخواهیم بود که عده‌ای به طور فله‌ای با یک سیم‌کارت پیامک‌های تبلیغاتی انبوه بفرستند و وقت و عمر مردم را تلف کنند؛ این‌گونه اتلاف وقت و عمر مردم و آزار و اذیت‌های بی‌حساب شرعا حرام است و راه مقابله با آن ایجاد فضای آزاد و البته قانونمند نشر اطلاعات و نظارت قانونی و دقیق بر آن است.
اعتراف به يك قدرت نرم
روحاني كه به نظر در ميان مسئولان جمهوري‌اسلامي بيشترين خوانش را از قدرت فضاي‌مجازي داشته است به موضوع سواد رسانه‌اي نيز اشاره كرد و گفت كه امروز سواد داشتن تنها منحصر به خواندن و نوشتن نیست بلکه نحوه استفاده صحیح از فضای ارتباطی و فضای مجازی هم به نوعی سواد مخصوص به خود را نیاز دارد.امروز یک منبع بزرگی از اطلاعات از طریق تلفن همراه در اختیار افراد به ویژه نوجوانان و جوانان است و گاهی آن‌ها در بسیاری از مسائل اطلاعات بیشتری داشته و جلو می‌افتند. امروز مسئولان وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات وظیفه سنگینی را برای ارائه امکانات لازم به مردم بردوش دارند و باید برای توسعه دولت الکترونیک تلاش کنند؛ چرا که دولت الکترونیک خواست و اراده مردم است.
سرمايه‌گذاري راهبردي
رييس دولت بعد از آنكه از جامعه هدف يعني جوانان و بدنه اجتماعي حامي خود كه با انحصار و فيلتر مخالف هستند به سراغ قشر عظيمي در كشور كه نقش گسترده‌اي در معادلات انتخابي دارند، رفت و با توجه به معضلات اين روزهاي جامعه و مباحثي كه درباره حجاب وجود دارد، گفت كه متاسفانه در مساله حجاب، اول از زن شروع می‌کنیم؛ در حالی که قرآن ابتدا مرد را از نگاه هرز دور می‌کند اما ما می‌رویم و به‌خاطر حجاب، دختران و زنان را دستگیر می‌کنیم. اساس حجاب برای امنیت زن است؛ همان طور که خدا در قرآن می‌فرماید، حجاب را برای جلوگیری از آسیب زن قرار داده تا مورد آزار و اذیت عده‌ای مریض قرار نگیرند. همه آنچه درباره حجاب در قرآن آمده برای حمایت از زن است اما به گونه‌ای رفتار شده که انگار باید چماقی بر سر زن باشد و این به‌خاطر آن است که مساله حجاب را درست در جامعه تبیین نکردیم. زنان در برخی امور سلامت بهتری نسبت به مردان دارند. باید برخی امور را که مربوط به زنان است و آنان بهتر می‌توانند انجام دهند ، به آن‌ها واگذار کنیم؛ به گونه‌ای که براساس تجارب گذشته در وزارتخانه‌ها تاکنون هیچ فساد مالی از سوی زنان در مسئولیت‌های مختلف دیده نشده است. روحاني كه حتي يك وزير زن نيز در كابينه خود انتخاب نكرد، در بخشي از سخنانش گفت كه هر کجا مسئولیتی به جوانان و بانوان واگذار شد، ضرر نکرده‌ایم و نمونه بارز آن حضور یک جوان به عنوان وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات است؛ کم داشتیم وزیری در این سن مسئولیت را به عهده بگیرد و موفق باشد و مدیران باتجربه هم مدیریت او را قبول داشته باشند و امروز یک نیروی جوان، با ایمان، ایثار و ایستادگی در این بخش مدیریت می‌کند.
كلامي كه بيان شد و سوزاند
البته اين بخش از سخنان روحاني با واكنش‌هاي خبرگزاري‌ها خاص شد و تسنيم در مطلبي با انتقاد از سخنان روحاني درباره فيلترينگ نوشت كه انتقادهای ريیس‌جمهور از فیلترینگ در حالی است که وی پیشتر در بخشنامهای خواستار برخورد با فیلترشکن‌ها نیز شده بود. اين خبرگزاري در بخشي از گزارشش نوشت كه انتقادهای ريیس‌جمهور از فضای فیلترینگ، در حالی بیان میشود که در اردیبهشت 97 بخشنامهای از سوی ريیس‌جمهور خطاب به وزیر ارتباطات در فضای مجازی منتشر شد که در آن روحانی، خواستار برخورد با فیلترشکن‌ها شده بود. این بخشنامه هیچ‌گاه از سوی دولت تکدیب نشد. در این نامه که در تاریخ 25 دی 96 نوشته شده و 17 اردیبهشت در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد، روحانی از وزیر خود آذری جهرمی می‌خواهد که «با توجه به وقایع اخیر و تاثیر فضای مجازی بر افزایش هیجانات جامعه» اقداماتی را «به قید فوریت» انجام دهد. تسنيم ادامه داد كه چندی بعد نیز رضا تقی‌پور، از اعضای حقیقی شورای عالی فضای مجازی از تاکید روحانی بر ساماندهی VPNها و برخورد موثر با فیلترشکن‌ها و مدیریت کارا برای بهره‌برداری مشروع از این ابزارها توسط کاربران فضای مجازی و سازمان‌ها خبر داده و گفته بود: نمی‌توانیم بنشینیم و ببینیم دشمن هر چه را که دوست دارد در جامعه تلقین کند، پس از این اتفاقات روشن شد که تلگرام با پشتیبانی مستقیم آمریکا و اسرايیل اداره میشود و هدف آن‌ها اشاعه فحشا و فساد در جامعه ایرانی است. من نیز به عنوان یک عضو حقیقی شورای عالی فضای مجازی همین نظر را دارم و نظر اکثریت اعضای شورا نیز همین بوده است؛ البته اگر برخی از اعضا نظر متفاوتی دارند، نظرشان محترم است. گفتني است در فضاي‌مجازي برخي از رسانه ها با اشاره به مواضع گذشته روحاني درباره حجاب نيز او را زير سوال بردند و سعي كردند مواضع او را وارونه نشان دهند.
راه و چاره
همان‌گونه كه در گذشته اشاره شد به نظر روحاني به قدرت مردم پي برده‌است و دريافت كرده كه برخي معادلات فقط با اين قدرت نرم قابل انجام است و امروز شاهد آن هستيم كه بارها از مردم سخن مي‌گويد و به دنبال دغدغه‌هاي مدني مردم است و به نوعي مي‌توان گفت كه وي نسبت به سال گذشته دچار استحاله شده ولي اين اظهارات و بيانات بيشتر نوشداروي پس از مردن اعتماد اجتماعي است. اتاق‌هاي فكري كه به وي راه و چاره نشان مي‌دهند بايد براي او برنامه‌اي تدوين كنند كه مردم را به تحرك اجتماعي وادار كند تا به سمت اعتماد ملي به حركت دربيايند؛ در غير اين صورت گفتاردرماني براي اين مردم فايده‌اي ندارد و تنها براي آن‌هايي كه خارج از ايران زندگي مي‌كنند و شناختي نسبت به روحاني و اين كشور ندارند، مي‌تواند جذابيتي در حد حافظه‌كوتاه مدت ايجاد كند؛ در غير اين صورت كمك خاصي به مردم و كشور نخواهد كرد.
سایر اخبار این روزنامه
استحاله روحاني
دلجویی لهستانی
نفت اوپک روي نمودار سراشیبی
جو لان غول خشكسالي
چین قوی‌تر از عمان است
دادستان کل کشوربايد اقداماتي قانونی برای آزادی مرضیه هاشمی انجام دهد
اجلاس ورشو از امروز شكست خورد‌ه است
بازی با قاعده تبدیل بحران به فرصت در سوریه
گردشگري، فرصتي كه ناديده گرفته مي‌شود
همایش فرصت‌های سرمایه‌گذاری چابهار برگزار شد
