مناظره داغ

اولین مناظره 6 نامزد انتخابات ریاست جمهوری برخلاف آنچه تصور می شد، پرحاشیه از آب درآمد. البته در دقایق اولیه بحث کاملاً حول و حوش موضوعات اجتماعی که موضوع اصلی مناظره بود، چرخید.  با این حال عمیق تر شدن نامزدها در مشکلات اجتماعی، به حوزه اقتصادی کشیده شد و همین شد آغاز چالش های مناظره. به خصوص زمانی که دکتر روحانی به عنوان رئیس دولت یازدهم، پشت تریبون رفت، دکتر قالیباف صراحتاً وعده سال 92 روحانی مبنی بر ایجاد 4 میلیون شغل با استفاده از ظرفیت گردشگری را مطرح کرد و روحانی این انتساب را دروغ و منبع آن را مخدوش دانست. حضور دکتر جهانگیری پشت تریبون نیز موجب شد بحث های داغ عمدتاً سیاسی تشدید شود و حتی مناظره نیز در برخی زمان ها به حاشیه برود.  آیت ا... رئیسی، مهندس میرسلیم و مهندس هاشمی طبا هم هرکدام بحث های چالشی خاص خود را با دیگر نامزدها داشتند که گزارش خبری خراسان را براساس گزارش تسنیم، باشگاه خبرنگاران و ایسنا می خوانید.
میرسلیم: دولت با بودجه های هنگفت اقداماتی انجام داده اما کفایت نمی کند
میرسلیم اولین نفری بود که به قید قرعه پشت تریبون رفت و بازهم به قید قرعه به سوالی درباره برنامه اش برای حل موضوع حاشیه نشینی پاسخ داد. وی در پاسخ به این سوال به موضوع اهمیت نیروی انسانی و استعدادهای استانی اشاره کرد. وی بازگشت به سیاست های آمایش سرزمین، توزیع صحیح جمعیت و بکارگیری صحیح منابع آب را  از مهمترین برنامه های خود در این خصوص نام برد. وی تأکید کرد: امروز باید پاسخ بدهیم به چه علت در سیستان و بلوچستان با مهاجرت گسترده مواجه هستیم. در ادامه تک تک نامزدها به مدت 2دقیقه به طرح نظرات خود پرداختند. مصطفی هاشمی طبا با بیان این که ما باید اولویت بندی کنیم، گفت: سرزمین ما دچار انقراض است، اولویت اول ما برای کشور باید توجه به زیستگاه و حفظ ایران باشد. وی افزود: اگر قرار باشد همه مسائل را بدون توجه به اولویتها بررسی کنیم، این نظر میرسلیم مورد توجه قرار نخواهد گرفت. حسن روحانی نیز درباره اظهارات میرسلیم با اشاره به اینکه معمولا حاشیه نشینی دور کلانشهرها دیده می شود، گفت: ریشه حاشیه نشینی به عوامل مختلفی بازمی گردد که یک عامل مهم آن مسئله بیکاری و عدم درآمد کافی است. روحانی افزود: اگر کسی بخواهد در موطن خودش زندگی کند تا شغل و درآمد مناسب نداشته باشد نمی تواند بماند. محمدباقر قالیباف نیز درباره موضوع حاشیه نشینی گفت: حاشیه نشینی یک نکته مهم و کلیدی است و ما امروز حدود 11 میلیون نفر حاشیه نشین داریم. وی افزود: گله مندی محرومان این است که در 7 سال گذشته باتوجه به افزایش قیمتها و تورمی که اتفاق افتاده است، ارزش آن 45هزار و 500 تومان به کمتر از 15 هزار تومان رسیده است و گله اول آنان این است که چرا همپای تورم کشور این مبلغ افزایش نمی یابد و گله دیگرشان این است که چرا یارانه ها بین همه اقشار یکسان تقسیم می شود. اسحاق جهانگیری نیز ناظر به سخنان میرسلیم تأکید کرد: خوشبختانه در دولت یازدهم این پدیده با برخورد بسیار علمی و کار دقیق کارشناسی سازماندهی شده است. شورایی به عنوان بازآفرینی مناطق سکونتی مردم ایجاد شد که بافتهای فرسوده ، بافتهای میانی و حاشیه نشینی را در بر می گیرد و برای مردم ساکن این مناطق برنامه ریزی دقیقی صورت گرفته است. ابراهیم رئیسی نیز در خصوص حاشیه نشینی گفت: آمار 11 میلیون حاشیه نشین مربوط به سال 91 است و هم اکنون آمار شاید تا 16 میلیون نفر هم برسد. وی تصریح کرد: نظام شهری باید ماموریت پیدا کند و این مناطق را ساماندهی کند. این افراد عزیزان ما هستند که با مشکلاتی مواجه شده اند و به اجبار این زندگی را انتخاب کرده اند.  رئیسی تصریح کرد: به مسئله آموزش، بهداشت و مشکلاتی که این افراد با آن مواجه هستند باید به صورت جدی رسیدگی شود و تثبیت مالکیت یکی از مسائل بسیار مهمی است که باید صورت بگیرد. مصطفی میرسلیم نیز در پاسخ به انتقادات نامزدها گفت: اقدامات تکمیلی باید برای ساماندهی افراد حاشیه نشین صورت بگیرد، قطعا دولت با بودجه های هنگفتی که در اختیار داشته در طول 4 سال گذشته اقداماتی را انجام داده اما این اقدامات کفایت نمی کند و ضرورت دارد که به طور جدی قبل از اینکه ما با فجایع اجتماعی روبه رو شویم، این مشکل حل شود. وی تصریح کرد: امکانات اسکان آنها باید به شکل مناسب فراهم شود. اسکان اولیه و وسایل زیست سالم و مناسب برایشان فراهم شود تا تشدید مهاجرت به سمت شهرها ایجاد نشود. منظورم مساکن ارزانی است که باید به صورت مهندسی آماده شود تا فعلا برای کسانی که در حاشیه شهرها سکونت می کنند ایجاد شود.
رئیسی: زندگی اشرافی سازگاری با نظام ندارد
در ادامه به قید قرعه سید ابراهیم رئیسی به عنوان دومین نامزد در جایگاه قرار گرفت و به سوالی درباره عدالت اجتماعی و کاهش فاصله طبقاتی پاسخ داد. وی در این باره گفت: ضریب جینی نشان دهنده این است که در سالهایی که هدفمند کردن یارانه ها مطرح بوده است، این فاصله کمتر شده است و از 36 صدم به 43 صدم رسیده و 7 واحد افزایش یافته است. وی در تشریح برنامه دولت خود در خصوص کاهش فاصله طبقاتی گفت: در گام اول برای سه دهک اول افزایش سه برابری اعمال و در گام دوم نسبت به توانمند سازی افراد تحت پوشش سازمانهای حمایتی اقدام می کنیم. وی تأکید کرد: در مورد حقوق بگیرانی که امروز درآمد آنها زیر سه میلیون تومان است باید نسبت به اخذ مالیات از آنها حتما تجدید نظر شود. در ادامه مصطفی میرسلیم در نقد سخنان رئیسی گفت: آیا اقداماتی که در طول برنامه پنجم توسعه انجام شده در جهت کاهش عدالت اجتماعی بوده و توانسته به سرانجام مطلوب برسد؟ مصطفی هاشمی طبا نیز درباره اظهارات رئیسی گفت: بنده هم از آقای رئیسی به  خاطر توجه به قشر مستضعف و محروم تشکر می کنم و یقیناً اقشار محروم، معلولان و بی سرپرستان باید مورد توجه دولت جمهوری اسلامی قرار بگیرند و از طریق سازمانهای حمایتی مثل کمیته امداد و بهزیستی این قشر مورد توجه قرار بگیرند. روحانی نیز درباره موضوع کاهش فاصله طبقاتی با بیان اینکه باید تلاش کنیم اولا تعادلی بین شرق و غرب کشور به وجود بیاوریم، گفت: به حقوق افرادی که پایین تر می گیرند باید رسیدگی شود و رسیدگی می شود. وی تأکید کرد: اگر بخواهیم عدالت اجتماعی را برقرار کنیم باید رانتها را از بین ببریم و با فساد مبارزه کنیم. محمدباقر قالیباف نیز درباره این موضوع تأکید کرد: واقعیت این است که امروز شکاف طبقاتی در جامعه ما بیشتر شده و فرصتهای اجتماعی امروز نابرابرند. یعنی بهره ای که آن 4 درصد می برند هیچ وقت بقیه 96 درصد مردم  نمی برند. جهانگیری نیز در نقد سخنان رئیسی گفت: محدود کردن عدالت فقط به اقتصاد ظلم است. عدالت آموزشی و سیاسی یعنی هر فردی نه صرفا به دلیل وابستگی به تفکر و جریان سیاسی در یک جا قرار گیرد. عدالت قضایی یعنی تمام دستگاهها و مردمی که به دستگاه های قضایی مراجعه می کنند احساس عدالت کنند. وی افزود: اینکه می گویند به سه دهک افزایش بیشتر می دهیم یعنی دهکهای چهارم و پنجم ضعیف تر می شوند. ابراهیم رئیسی نیز در ادامه در پاسخ به انتقادات با تأکید بر اینکه حتماً باید این وضعیت تغییر کند، گفت: بر کسی پوشیده نیست که به زندگی برخی افراد محروم که خودم سرکشی کردم فقط درآمدشان همین 45 هزار تومان است یا از بهزیستی و امداد می گیرند. رئیسی درباره رانت ها نیز گفت: امروز برای تسهیلات، ازدواج دختر و پسر ما با مشکل مواجه است اما افرادی راحت وام می گیرند. رئیسی تصریح کرد: زندگی اشرافی سازگاری با نظام ندارد. برنامه ریزی و سیاستگذاری باید به نوعی باشد که فاصله طبقاتی را کمتر کند تا شاهد عدالت اجتماعی باشیم آن هم نه در سخن، بلکه در عمل و اقدام.


هاشمی طبا: مشکل مسکن در شرایطی حل می شود که مشکل اشتغال را حل کنیم
سید مصطفی هاشمی طبا سومین نامزدی بود که به قید قرعه پشت تریبون قرار گرفت و در مورد موضوع مسکن جوانان از او سوال شد. وی ضمن تأکید بر توجه به علت ها به جای معلول ها گفت: اگر ما در حال حاضر مثلا برای زوجهای جوان بخواهیم مشکلات را حل کنیم، باید از طریق وام و تسهیلات این مشکلات را رفع کنیم، البته مسکنهای کوچکی ساخته شده، اما باید توانایی زوجهای جوان را نیز در نظر بگیریم و بدون توجه به ایجاد سرمایه گذاری برای اشتغال و کشاورزی این مهم محقق شدنی نیست. وی تصریح کرد: به نظرم مشکل مسکن در شرایطی حل می شود که ما مشکل اشتغال را حل کنیم. در ادامه حسن روحانی درباره موضوع مسکن جوانان، با اشاره به طرح مسکن مهر دولت سابق گفت: دولت یازدهم خود را متعهد دید که این پروژه را تکمیل کند و در حال حاضر تقریبا تا پایان دولت این پروژه تکمیل خواهد شد، البته به غیر از 100 و خرده ای هزار مسکنی که هیچ داوطلبی ندارد. وی افزود: باید به مردم کمک کنیم تا خود مردم محل مسکونی خودشان را انتخاب کنند و آنها را یاری کنیم برای یافتن مسکن مورد نظرشان و وام لازم را در اختیار خانه اولی ها بگذاریم. در ادامه قالیباف به نقد نظرات هاشمی طبا پرداخت و گفت: در حال حاضر بیش از 3 میلیون مسکن خالی در کشور داریم، چرا این تعداد مسکن در کشور خالی است؟ متعلق به چه کسانی است؟ این تعداد مسکن متعلق به همان 4 درصد برخوردار جامعه است. جهانگیری نیز در ادامه سخنانش را با تعریضی به قالیباف شروع کرد: متاسفانه به دلیل صدور پروانه های بی حساب و کتاب در شهرها و دلالی شدن مسئله مسکن، ما با تعداد قابل توجهی واحد مسکونی خالی مواجه هستیم. وی افزود: علاوه بر بانک مسکن که در سال 1395، به آن 5 هزار میلیارد سرمایه داده شد، به مابقی بانکها نیز اجازه داده شد که در بخش مسکن ورود کنند. رئیسی نیز در ادامه موضوع مسکن جوانان گفت: مسکن مهر با تمام اشکالاتی که داشت، بالاخره ایجاد شد و حالا هم که ایجاد شده، سالانه 6 درصد کارهای مسکن مهر پیش رفته و انشاءا... ظرف مدت اخیر نیز اقداماتی انجام می شود تا هر چه زودتر این مسکنها به متقاضیان داده شود. مصطفی میرسلیم نیز درباره اظهارات هاشمی طبا تصریح کرد: اساسا شما مسکن ارزان را چگونه می بینید؟ چرا اشاره ای به موضوع قیمت زمین نمی فرمایید؟ آیا برای رسیدن به مسکن ارزان ما باید به زمین گران قائل باشیم و یا اینکه باید دولت زمین را به شکل رایگان اختصاص بدهد. هاشمی طبا  نیز در پاسخ به انتقادات با بیان اینکه نباید فقط بگوییم حلال همه مشکلات دولت است، گفت: دغدغه ما باید برای همه مسائل کشور باشد و نه فقط مسکن.
روحانی: اگر  هر روز یک محدودیتی به غیر از آنچه در قانون آمده است برای جوانانمان به وجود بیاوریم، نشاط، ازدواج و آینده را دچار مشکل می کند
در ادامه به قید قرعه حسن روحانی به عنوان چهارمین نفر پشت تریبون رفت تا به این سوال پاسخ دهد که مشکلات جوانان ناشی از چیست و برنامه اش برای برطرف سازی این مشکل چیست؟ وی در سخنان خود گفت: اولین مشکلی که در این زمینه وجود دارد مشکل اشتغال است و فضایی که در جامعه باید به وجود بیاید برای امید به آینده. اولین اقدامی که ما باید در جامعه انجام دهیم برای مسائل اجتماعی است، حالا چه مسائل اجتماعی و چه سایر مسائل. نامزد دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری افزود: آن زمانی که مردم جامعه نسبت به آینده خود تردید داشته باشند، هر روز یک تهدید جامعه را مورد فشار قرار دهد، اگر آینده برایشان روشن نباشد، هر روز یک تهدید و حصر جدیدی برای کشورشان شاهد باشند و اگر نشاطی را برای جامعه باقی نگذاریم و هر روز یک محدودیتی به غیر از آنچه در قانون آمده اعمال شود مسلما در زمینه زندگی،  نشاط،ازدواج و آینده مشکل ایجاد می شود. جامعه را باید نسبت به آینده امیدوار کنیم. باید شغل لازم را برای جوانانمان به وجود بیاوریم. وی افزود: امروز امید به آینده در جامعه ما افزایش پیدا کرده است و جوانان و مردم ما به آینده خودشان امیدوار هستند. اشتغال و شرایط کسب و کار در جامعه ما بهبود یافته است. اساس اشتغال شرایط کسب و کار است. شرایط کسب و کار ما از رتبه 152 به 120 رسیده است. وی با اشاره به فضای مجازی، ادامه داد: اگر دولت یازدهم نبود همه این راهها مسدود شده بود. امروز دوستان ما هم نمی توانستند از این فضا برای تبلیغات انتخاباتی خودشان استفاده کنند.
آغاز چالش اصلی مناظره با پاسخ قالیباف به روحانی درباره یک وعده انتخاباتی
در ادامه قالیباف در نقد سخنان روحانی موضوعی را مطرح کرد که به چالش اصلی بحث تبدیل شد. وی خطاب به روحانی گفت: جنابعالی در آغاز دوره به مردم عزیزمان قول داده اید که 4 میلیون شغل را ایجاد کنید و حالا من صحبتم را عرض خواهم نمود. در این بخش روحانی با قطع صحبت محمد باقر قالیباف گفت: ببینید یک سایت گمنامی یک حرفی می زند و سایت معروفی آن را نقل می کند و یک روزنامه ای هم آن را نقل می کند جنابعالی هم می خواهید از روی آن روزنامه این مسئله را نقل کنید؟ من هیچ وقت به مردم قول 4 میلیون شغل ندادم و این یک دروغ محض است.
قالیباف: واقعاً در ذهن مردم این است که این چند سال آمار بیکاری بیشتر شده  یا کمتر؟
قالیباف در پاسخ به صحبت روحانی گفت: شما اجازه بدهید نظرم را ارائه دهم. دو دقیقه تحمل داشته باشید همه چیز حل می شود؛ امید مهم است، حتما نشاط مهم است، حتما حقوق شهروندی مهم است،حتما شبکه های اینترنتی مهم است، اینها لازمه زندگی امروز است، ولی واقعا امروز افسردگی چقدر در جامعه ما افزایش پیدا کرده است. طبق آمار خود دولت، شرایط غیر قابل تحمل است. نشاط را مردم با چه چیزی می خواهند؟ با یک زندگی خوش می خواهند جنابعالی می گویید که یک زندگی خوش برای مردم در حال حاضر وجود دارد یعنی کسب و کار رونق پیدا کرده است. قالیباف در ادامه خطاب به مردم گفت: مردم عزیز شما امروز در زندگی حس تان این است که کسب و کار رونق پیدا کرده است؟ واقعاً در ذهن شما این است که این چند سال آمار بیکاری بیشتر شده یا کمتر؟
جهانگیری: با بهانه های واهی به جوانان کشور اهانت نشود
در ادامه نوبت به جهانگیری رسید که او به شوخی از روحانی بابت نقد بعدی اش عذرخواهی کرد و گفت: به هر حال ما الان رقیب هستیم دیگر. روحانی هم با خنده گفت: اهلاً و سهلاً. جهانگیری در ادامه سخنان خود  با تأکید بر اینکه دولت باید بستر مسکن، اشتغال و تحصیل را برای جوانان کشور فراهم کند، گفت: از همه اینها مهمتر این است که جوانان باید در کشور پذیرفته بشوند. احترام جوانان باید حفظ شود. با بهانه های واهی به جوانان کشور اهانت نشود. جوانان باید مورد احترام جامعه قرار بگیرند هم دختران و هم پسران. وی در ادامه خطاب به قالیباف گفت: شما باید تحمل داشته باشید که یک نفر بیاید و رقیبتان باشد. قالیباف در پاسخ گفت: تحمل داریم!
 
کسانی که به سفارت عربستان حمله کردند امروز در ستادهای کدام کاندیداها فعالیت می کنند؟
جهانگیری با اشاره به تلاش های دولت برای فراهم کردن زمینه گردشگری، تصریح کرد: چه کسانی به سفارت عربستان حمله کردند. چه کسانی باعث شدند 700 هزار شیعه ای که به ایران می‌آمد زندگی مردم مشهد می‌چرخید و کسب و کار ایجاد می‌شد به هم بخورد؟ آیا دولت این کار را کرد؟ وی افزود: بله آقای قالیباف ما نمی توانیم به سفارت حمله کنیم. ما نمی‌توانیم زندگی مردم را به خاطر منافع خودمان دچار مشکل کنیم. چه کسانی به سفارت حمله کردند. آنها امروز در ستادهای کدام کاندیداها فعالیت می‌کنند. کدام کاندیدا ها آنها را حمایت می‌کنند.
رئیسی: پیشنهاد ما برای مسکن زوجهای جوان به جای ۱۰ میلیون ۲۰ میلیون تومان است
در ادامه سید ابراهیم رئیسی در نقد سخنان حسن روحانی اظهار کرد: جوانان ما باید نشاط داشته باشند و من حرف آقای روحانی را در این باره قبول دارم. ولی وقتی 500 هزار نفر پشت وام باشند این اتفاق نمی افتد. برخی بدون وثیقه و یا با وثیقه به راحتی تسهیلات میلیاردی می گیرند. پیشنهاد ما برای مسکن زوجهای جوان به جای ۱۰ میلیون ۲۰ میلیون تومان است.
میرسلیم در نقد سخنان روحانی اظهار کرد: دیرشدن ازدواج جوانان مشکلات متعدد می آفریند. شما باید به این نکته توجه کنید که وقتی گرایشات خانواده سست شود، گرایش به طلاق افزایش می یابد. سنگ بنای اصلی جامعه خانواده است. چه تدبیری دارید برای اینکه جنگ نرم علیه خانواده خنثی شود؟ هاشمی طبا نیز در پاسخ به روحانی، گفت: سبک زندگی ما و مسائل فرهنگی که در کشور ماست آنچه که امروز برای یک زندگی لازم دیده می شود آنچه که دست و پای جوانان را بسته به جای زندگی می خواهند با هم معامله کنند و شرایط سختی برای هم قرار می دهند باید مورد توجه قرار گیرد.
جمع بندی سخنان روحانی
پس از این سخنان نوبت به روحانی رسید تا اظهارات خود را جمع بندی کند. وی در سخنان خود گفت: «ما اینجا نیامدیم برای رای جمع  کردن؛ هدف مناظره این است که برنامه های آینده مان را برای مردم توضیح دهیم. اینکه از هر جایی و هر سایتی و هر حرفی و کلامی درست و نادرست و دروغ و راست برای اینکه ما لطمه بزنیم به رقیب استفاده کنیم کار صحیحی نیست. اگر نقل قولی می خواهیم بکنیم یا نسبتی بدهیم باید صحیح و درست باشد. علت اینکه خواستم آقای قالیباف روی کلامش ادامه ندهد خواستم گناهش اضافه نشود؛ چون دروغ بود. روحانی در ادامه با بیان اینکه درآمد دولت عمدتاً مالیات و نفت است، گفت: می خواهیم روز به روز اتکای به نفت  کم شود. در این دولت به جای 45 درصد رسیده به 30 درصد اتکای به نفت و حتی زیر آن. و باز هم باید کاهش دهیم. روحانی با تأکید بر محدودیت منابع افزود: آقای قالیباف 200 میلیارد دلار طرح داریم در نفت و گاز سرمایه  گذاری کنیم الان چند سرمایه  گذار آمده اند و این خیلی کم است نسبت به نیاز ما. ما رشد 8 درصد می خواهیم.
جهانگیری: بیشترین عدم رضایت مردم در بین دستگاه‌ها از شهرداری، بانک ها و دستگاه قضایی است
پس از روحانی اسحاق جهانگیری با قید قرعه پشت تریبون رفت. وی در پاسخ به سوالی درباره تکریم ارباب رجوع، با اشاره به اهمیت سرمایه اجتماعی، گفت: رویکرد غالب دولت یازدهم به مسائل اجتماعی نگاهی منحصر به فرد بوده، در واقع نگاه امنیتی آمرانه، خشن و امنیتی و قضایی را تغییر داد. وی با تأکید بر این که باطل السحر فریب و دروغ، آگاهی مردم است، گفت: من متاسفم بگویم که بیشترین عدم رضایت مردم در بین دستگاه‌ها از شهرداری، بانک ها و دستگاه قضایی است.
رئیسی: دولت الکترونیک تنها 15 درصد پیشرفت داشته است
در ادامه سید ابراهیم رئیسی در نقد سخنان جهانگیری درباره پیشرفت دولت الکترونیک گفت: دولت الکترونیک تنها 15 درصد پیشرفت داشته است. وی با تأکید بر شفافیت افزود: شرکت‌های دولتی نباید حیاط خلوت باشد.سید مصطفی میرسلیم هم در نقد سخنان جهانگیری با اشاره به اینکه انگیزه کارمندی عشق به خدمت است نه کیسه دوختن، گفت: بفرمایید که چرا آزادی دسترسی به اطلاعات هنوز میسر نشده است، چرا هنوز زیرمیزی گرفتن رواج دارد، چرا با متخلفانی که از مزیت در اختیار داشتن اطلاعات به نفع خود استفاده کرده‌اند، مقابله نشده است. چرا باید کارمندان و مدیران دولت به امکانات نجومی دست یابند و باعث کاهش اطمینان به دولت شوند ؟
هاشمی‌طبا در نقد سخنان جهانگیری تصریح کرد: من خودم در موارد  مختلف که در طول 15 سال اخیر به دلیل اینکه مراجعات شخصی داشتم روبرو شدم واقعا در بعضی از موارد دیدم که بسیار خوب عمل شده و در برخی از موارد صرفا به دلیل انگیزه‌های شخصی و نوع برخوردی که بعضی از کارکنان دولتی یا مدیران دولت دارند این امر امکان پذیر نشده است.
روحانی:با تخریب می‌خواهند بین نظام و مردم فاصله ایجاد شود
حسن روحانی نیز پس از سخنان جهانگیری، گفت: فکر می‌کنم یکی از مسائل بسیار مهمی که حتما آقای دکتر جهانگیری به آن اشراف دارد مسئله واگذار کردن امورغیر حاکمیتی به مردم است ما باید در اداره کشور به مردم اعتماد بکنیم کار را به مردم واگذار کنیم. وی ادامه داد: برخی از کارهایی که برخی رسانه‌ها انجام می‌دهند که مسئله تضعیف سرمایه اجتماعی در کشور است با تخریب می‌خواهند بین نظام و مردم فاصله ایجاد شود که موجب خطر بزرگ برای نظام و کشور خواهد بود.
قالیباف: ای کاش شما هم اخلاق را رعایت می‌کردید
در ادامه نوبت به قالیباف رسید که سخنان جهانگیری را نقد کند. قالیباف گفت: شما در صحبت‌تان اشاره کردید اخلاق، ای کاش شما هم اخلاق را رعایت می‌کردید. این هم از پدیده‌های عجیب است که جنابعالی به عنوان معاون محترم رئیس جمهور نامزد شدید آمدید، البته حق شهروندی است، اما شما می‌گویید که ما رقیبیم، چند روز آینده مشخص می‌شود. اگر آمده‌اید گزارش ارائه کنید، درست ارائه کنید!
وی افزود: وقتی می‌گویید در جنوب شهر درآمد می‌آید، معلوم است که اطلاع ندارید؛ صدور پروانه ساختمان در کل تهران در جنوب تهران در شهر تهران مجانی است، ما هیچ وقت اقتصادی نگاه نکردیم الا همان محله‌ای که شما در منطقه 12 رفتید بازدید کردید زمین آن متعلق به وزارت مسکن است و ببینید چه ساختید؟ من متعجبم از شما به عنوان مدیری که اجرایی هستید حاضر هستید که اینطور دستاویز سیاسی دیگران بشوید. قالیباف تصریح کرد: ما معتقدیم اشکال اساسی دولت شما و مجموعه اقدامات شما این است که یا همیشه می‌گویید نمی‌شود، یا واقعا دفاع می‌کنید از کسانی که جزو 4 درصد هستند، همین وام‌هایی که می‌دهند مردم قضاوت کنند 1000 مسیر را جلوی شما می‌گذارند که شما نتوانید وام بگیرید، ولی در یک سال بیش از 500 هزار میلیارد وام می‌دهند در بانک مرکزی صداقت و بی‌صداقتی اینهاست.
جهانگیری: با برخوردهای گازانبری امنیتی و قضایی با فرهنگ و آسیب‌های اجتماعی مشکل حل نمی‌شود
جهانگیری در جمع بندی اظهارات  خود تصریح کرد: با برخوردهای گازانبری امنیتی و قضایی با فرهنگ و آسیب‌های اجتماعی مشکل حل نمی‌شود و بدتر اینکه با کتک زدن دستفروشان در خیابان‌ها و گروه ضربت حل نمی‌شود و فرهنگ منتقل می‌شود در شهرستان‌ها که مادر دستفروش کتک بخورد.
 ما باید بدانیم که با مسائل اجتماعی و با فرهنگ مردم باید برخوردهایمان علمی باشد. وی در ادامه در ارتباط با چرایی کاندیداتوری اش در انتخابات ریاست جمهوری گفت:‌ آقای قالیباف گفتند چرا کاندیدا شدم، تعجبم از این است که چه جایگاهی برای خود قائلید که چنین صحبتی می‌کنید؟ حتما سابقه کاری من از شما بیشتر است . بنده از دهستان آغاز کردم ، استاندار بودم ، وزیر بودم و معاون اول هستم. حالا تصمیم گرفتم کاندیدای ریاست جمهوری باشم و تصمیم گرفتم خودم را در معرض تصمیم قرار دهم.قالیباف در این میان  گفت که «از اینجا ناراحت هستیم که کسی که خانواده شهید  و مدیر است» که پیش از اتمام جمله اش جهانگیری اظهار کرد: من به جای خودش اگر لازم شد می گویم که من چقدر ارزشی هستم و دیگرانی که ادعای ارزشی بودن می‌کنند چه کرده اند.
من به عنوان یک جریان اصلاح‌طلب آمده‌ام که بگویم که بعضی‌ها چه کرده‌اند با یک جریان ریشه‌دار
اسحاق جهانگیری گفت: در دوره هشتم ریاست جمهوری، در مقابل جناب آقای خاتمی، هم وزیر دفاعش کاندیدا شد و هم معاونش و هیچ کس نگفت این کار غیر طبیعی است، یک جریانی وجود دارد به نام جریان اصلاح‌طلب شما از همه حقوق محرومشان کرده‌اید و می‌گویید که نباید بیایند، من به عنوان یک جریان اصلاح‌طلب آمده‌ام که بگویم که بعضی‌ها چه کرده‌اند با یک جریان ریشه‌دار.
وقتی ما آمدیم جریان سیاسی چگونه بود؟ با آقای هاشمی و ناطق نوری چه کردند؟ همه را خانه نشین کردند به همه ضربه زدند رو در روی هم قرار دادند. در فضای سیاسی 700 میلیارد دلار درآمد کشور را خرج کردند. میزان شغل سال 85، 22 میلیون بوده در سال 91 باز 21 میلیون بوده، همان رئیس جمهور سابق مثل برخی دوستان می‌گفت من دو سال دیگر بیکاری را ریشه کن می‌کنم. وی در پایان تأکید کرد: ما زبانمان برای عذرخواهی از ملت الکن نیست، هر جا اتفاقی افتاده که فکر می‌کنیم به نفع ملت نبوده از ملت عذرخواهی کردیم.
مجری قالیباف را به عنوان آخرین نفر راهی تریبون کرد و این سوال را از او کرد؛ چه راهکار و برنامه موثری را برای مقابله با چالش‌های زیست محیطی، مصرف بی رویه آب، بیابان زایی، مشکل تغییر اقلیم و پدیده ریزگردها پیشنهاد می‌کنید. قالیباف در پاسخ با اشاره به پدیده ریزگردها، گفت: نزدیک به 20 استان یعنی تا مرکز تهران شاهد آن هستیم، وقتی ما مالچ پاشی را رها می‌کنیم، درختکاری را رها می‌کنیم طبیعی است این مشکلات پیش می‌آید.
وی افزود: ما هوا را با بی تدبیری از مردم گرفتیم و بعد می‌گوییم عذرخواهی می‌کنیم، ما در موضوع هوا در کلانشهرها در همین تهران گفتیم این موضوع قابل حل است در ابتدای دولت گفتم طرح دادیم، آقای جهانگیری گفتند که ما می‌رویم خودمان اجرا می‌کنیم.
ماشینی که 30 سال کار کرده دوباره می آورند ناوگان حمل و نقل. مشکل محیط زیست مثل مشکل بحران اقتصادی و اجتماعی امروز حل نشده چرا نشده؟ به خاطر اینکه این دولت الان هر صحبتی اینجا شنیدید می‌فرمایید این دولت  نمی‌شود پول می‌خواهد، این «نمی‌شود، نمی‌توانیم» هست ولی مردم باید چکار کنند؟
جهانگیری در نقد سخنان قالیباف، گفت: در مورد ریزگردها طبق مطالعات بین‌المللی 70 درصد منشاء آن خارجی است مرز عراق و سوریه یا مرز اردن یا عربستان است. ما در گفت وگوهای بین‌المللی به صورت جدی دنبال این هستیم باید حل شود. وی افزود: آقای قالیباف 12 سال شهردار تهران است، بگوید همین زباله‌های جلوی خانه مردم را چطور نتوانسته تفکیک بکند؟ کدام شهری در اشل تهران اینطوری زباله جمع می‌کنند؟ ایشان شهردار سازه است. شما مسئول این شهر هستید در حد شهرداری تهران نه بیشتر یک گزارش به مردم بدهید.
رئیسی: در کشور کمبود مدیریت آب است نه کمبود آب
رئیسی نیز در نقد سخنان قالیباف، گفت: محیط زیست را نه به عنوان یک محدودیت بلکه به عنوان یک اشتغال می‌توان قرار داد. بسیاری از کارهای کشاورزی و باغداری را می‌توان در این حوزه حل کرد. نمی‌گویم در کشور کمبود آب نیست نمی‌گویم نزولات آسمانی کافی است اما حتما مدیریت آب مسئله ماست نه کمبود ما.
میرسلیم هم در نقد سخنان قالیباف، چند سوال مطرح کرد از جمله این که از نظر زمانی چطور می‌شود که مشکلات بیابان زایی را حل کرد؟ آیا تمرکز این جمعیت در محدوده تهران ایجاد مزاحمت برای ساکنان آن می‌کند؟ به نظر شما چه موانعی برای توسعه حمل و نقل عمومی بویژه با استفاده از مترو وجود دارد که می‌تواند جوابگوی نیازهای مردم باشد؟
قالیباف: شما دولت 4 درصدی هستید، چون در داخل مردم نیستید
هاشمی‌طبا در نقد سخنان قالیباف گفت: من حقیقتا متاسف هستم که برنامه ششم فقط مجموعه‌ای از آمال و آرزوهاست. قالیباف در سخنان پایانی خود گفت: شما دولت 4 درصدی هستید، چون در داخل مردم نیستید. امروز افتخار شهرداری تهران این است که از زباله برق تولید می‌کند شما یک بار از اتاق‌تان بیرون بیایید و ببینید مابقی کمپوست می‌شود و در کشاورزی استفاد می‌شود. اگر برای شما آقای مهندس اشاره کردند آلودگی هوا مهم بود قانون را اجرا نکردید پول حمل و نقل نه به تهران به هیچ شهری ندادید امروز مترو را با 300 کیلومتر ساختید با 70 کیلومتر تحویل گرفتید. وی افزود: ما در این دوره بیش از 20 هزار هکتار جنگل کاری در اطراف تهران کردیم و امروز رسیدیم به 39 هزار هکتار با 11 هزار هکتار کل تهران کمربندی آن اجرا می‌شود اگر بحث بلندمرتبه سازی را شما می‌گویید این قانون دولت 4 درصدی است. وزارت راه شما شورای عالی شهرسازی است ما کار اداری آن را انجام می‌دهیم.
همه دیدند و شنیدند که جنابعالی گفتید من تحول 100 روزه اقتصادی انجام می‌دهم
قالیباف در ادامه تصریح کرد: بحث از صداقت و اخلاق می کنید، همه دیدند و شنیدند که جنابعالی گفتید من تحول 100 روزه اقتصادی انجام می‌دهم. بعد شما گفتید نه! کسی که این را گفته عقل ندارد! من می‌گویم که صداقت هم ندارید به اضافه آن.
وی با اشاره به تقدیر روحانی از یک فرد، گفت: این 4 درصد همین دلالان زالو صفت هستند که امروز شما می‌گویید؛ بله با آن فرد برخورد کنند، ولی شما به عنوان کسی که نمونه کار اقتصادی انجام داده از او تقدیر کردید. وی در ادامه با اشاره به اینکه خودش یکی از منتقدین دولت گذشته بوده، ادامه داد: دولت گذشته کارهای خوبی هم کرده است، مهمترین کارش این بود که طرفدار محرومین بود. می‌رفت روستاها، شما از تهران تکان نمی‌خورید. شما می‌روید مرکز استان یک ساعت   دو ساعته  بر می‌گردید کدام کار مردم را حل کردید؟
قالیباف در ادامه جهانگیری را خطاب قرار داد و تصریح کرد: شما امروز آمدید کمک حال روحانی؛ آقای جهانگیری این از پدیده‌هاست. وی به موضوع بلندمرتبه سازی و ارتباط آن با آلودگی هوا اشاره کرد و ادامه داد: در تهران مشکل آن  بلند مرتبه ‌سازی است؛ اراک چطور، کرج چطور، خوزستان چطور و ... . مشکل مدیریت شما، مدیریت سنتی است اعتقاد همه جوانان است حتی اعتقاد به واگذار کردن به مردم را ندارید، شورایاری را چه کسی گفت منحل کنید؟
اعتراض روحانی و پاسخ مجری
در پایان زمان رسمی مناظرات روحانی وسط سخنان مجری آمد و گفت: 2 مورد تهمت و دروغ گفته شد که اگر فرصت باشد من جواب بدهم. مجری در پاسخ به روحانی گفت این موضوع را باید کمیسیون نظارت بر تبلیغات تعیین کند.
جهانگیری: مسائل آینده کشور قابل حل است
در بخش دوم مناظره هر کدام از نامزدها 2 دقیقه فرصت داشتند تا به سوالاتی که به قید قرعه مشخص می شد، پاسخ بدهند. حسن روحانی اولین فردی بود که سوالی درباره ایجاد تعادل بین اشتغال بانوان و صیانت از نقش آنها در خانواده از وی پرسیده شد. روحانی درپاسخ به این سوال با اشاره به ایجاد حدود 700 هزار شغل برای بانوان در دولت یازدهم، گفت: صیانت از اینها هم بسیار مهم است و ما باید کاری کنیم که خانواده های ما استحکام داشته باشند. مصطفی میرسلیم نیز در پاسخ به سوالی درباره نقش دولت در حل مسئله ترافیک، به موضوع ترابری عمومی، اشاره کرد و گفت: چاره این موضوع را ما در سیاست‌های کلی ترابری مشخص کردیم و متاسفانه با سستی و ضعف در اجرا مواجه بود و آن اصالت دادن و اولویت دادن به ترابری عمومی بود این اولویت دادن به ترابری عمومی یعنی استفاده از امکانات شخصی؛ خودروی شخصی باید تحت الشعاع استفاده از امکانات عمومی قرار بگیرد. اسحاق جهانگیری هم در پاسخ به سوالی درباره تقویت موقعیت اجتماعی نخبگان، در ابتدا به موضوع آسیب های اجتماعی اشاره کرد و گفت: وضعیت را آنقدر سیاه نمی‌بینم که قابل حل نباشد و بسیار امیدواریم که مسائل آینده کشور قابل حل است. وی در پاسخ به سوال مذکور با بیان اینکه در آینده مهمترین تکیه ‌گاهمان نخبگان کشور هستند، گفت: ارتباط دانشگاه با مراکز تولید  و مراکز صنعت باید برقرار شود. سوالی درباره فرهنگ پهلوانی در محیط های ورزشی از ابراهیم رئیسی پرسیده شد. وی درباره این موضوع گفت: بسیاری از کشورهای آمریکای لاتین که الان نام آور شدند مثل برزیل و آرژانتین یکی از درآمدهای جدی آنها حوزه ورزش است. وی تأکید کرد: ورزش پهلوانی و قهرمانی باید در کشور برای دولت یک اولویت جدی تلقی شود و در این قضیه سرمایه‌گذاری کند.
در ادامه این مناظره وقتی قرعه به نام قالیباف افتاد، سوالی درباره افزایش نرخ جمعیت از اوپرسیده شد. اما قالیباف در ابتدای سخن خود درباره سخنان روحانی دربخش اول مناظره ها گفت: پدیده ای ما با آن روبرو هستیم که به دوربین نگاه می‌کنیم و حرف می‌زنیم و بعد می‌گوییم آن حرف درست نیست. وی با نشان دادن تصویری از اظهارات انتخاباتی روحانی در سال 92 درباره ایجاد اشتغال، خطاب به روحانی گفت: درخصوص آن تحول اقتصادی، گفتید که این سایت‌ها بی‌نام و نشان است. (با نشان دادن تصویر)این خبر خود سایت است من خواهش کردم که تصویر و نطق ایشان را در نطق‌های انتخاباتی در همین تلویزیون پخش کنیم که اجازه ندادند. وی تأکید کرد: تهمت زدن کار درستی نیست.
قالیباف درپاسخ به سوال  مجری گفت: متاسفانه باید بگوییم بزرگترین فرصت ما که نیروهای جوان ما هستند امروز به  خاطر همان نکات که گفتم به خاطر همان 4 درصدها به  خاطر  رانت‌خواران به خاطر مشکلات غیر اصولی نتیجه آن این شده که ازجمعیت جوان ما استفاده نشود. بدانید که ما در سال 1400 با این مسئله روبرو خواهیم شد که جمعیت ما پیر خواهد شد.
 مصطفی هاشمی طبا هم درباره موضوع بازگشت ایرانیان خارج از کشور گفت: طبیعتا فضای کسب و کار و فضای جامعه موجب می‌شود که گرایش به بازگشت و سرمایه‌گذاری و استفاده از امکانات کشور صورت گیرد.
بگومگوهای روحانی و قالیباف در وقت اضافه
در ادامه نامزدهای انتخاباتی از فرصت باقی مانده خود برای جمع بندی استفاده کردند. سید مصطفی هاشمی طبا در این قسمت گفت: جمع‌بندی بنده از مباحث مناظره امروز این است که به هر حال همه دغدغه کار و خدمت دارند. اما در عین دغدغه‌مندی بسیاری از وظایفی را که بیشتر از حد و حدود امکانات دولت است برخودشان تحمیل می‌کنند و در عین حال نوعی برخورد می‌شود که خدمات دولت ها فراموش می‌شود.  در ادامه حسن روحانی  به  مطالب مطرح شده از سوی قالیباف پاسخ داد.  وی درباره موضوع برنامه 100روزه گفت: اولا برنامه 100 روزه که من در آن دوره هم گفتم معمول است در دنیا افرادی که کاندیدا می‌شوند یک برنامه 100 روزه و یک برنامه 4 ساله می‌دهند.
 وی افزود:من   هم یک برنامه 100 روزه داشتم که در انتهای آن آمدم و گزارش دادم که یکی از آن برنامه‌ها توافق هسته‌ای بود. وی درباره موضوع ایجاد شغل نیز گفت: در مورد شغل من در یک مصاحبه‌ای گفتم اگر گردشگرها را بتوانیم جذب کنیم و 10 میلیون گردشگر در سال اضافه کنیم این موضوع(ایجاد اشتغال) می‌شود. روحانی درپاسخ به مسئله دیگری که در مناظرات مطرح شد گفت: صادرکننده‌ها جلسه‌ای گذاشتند و از من دعوت کردند و من هم رفتم برای سخنرانی. آنجا یک عده‌ای به عنوان صادر کننده برتر بودند جوایزی را آوردند و ما هم این جوایز را دادیم و اصلا نمی‌دانستیم و نمی‌شناختیم که آنها چه کسانی هستند. در این حین قالیباف به روحانی گفت: رئیس محترم قوه قضاییه  درمصاحبه‌شان است که گفتند همین آقایی که الان در زندان است به ستاد شما کمک می‌کرده است. روحانی افزود: رئیس قوه گفته او یک ادعایی کرده است .یک آدم مفسد محکوم به اعدام حرفی را زده به نقل مفسد که نمی‌شود تکیه کرد.
رئیسی: دولت ها بعد از پایان کارشان حالت اپوزیسیون می گیرند
در ادامه مجری گفت آقایان جهانگیری و قالیباف به دلیل آنکه از وقت خود استفاده کرده بودند، دیگر فرصتی برای جمع‌بندی ندارند. سید ابراهیم رئیسی نیز در جمع بندی مطالب خود گفت: به نظرم یکی از مظلومیت‌های نظام جمهوری اسلامی این است که دولت‌ها بعد از پایان کارشان حالت اپوزیسیون می‌گیرند در حالی که باید درباره 4 سال عملکرد خود به مردم پاسخگو باشند. وی در ادامه افزود: اینجا بحث اصلاح‌طلب و اصولگرا نکنیم. بالاخره مردم باید مسکن داشته باشند یا نه؟ رئیسی همچنین افزود: اقدامی که درباره افزایش مستمری کمیته امداد مطرح شد اقدام خوبی است اما ای کاش به جای چند ماه آخر دولت از ابتدا انجام می‌شد.
میرسلیم: پیشرفت کشور را به دور از مشاجرات سیاسی میسر سازیم
مصطفی میرسلیم هم در جمع بندی مطالب خود گفت: من به کمک شما ایرانیان شاداب، متدین، وطن‌دوست، جمع‌گرا و قانونگرا به فضل خدا  خواهیم توانست پیشرفت و تعالی ایران را به دور از مشاجرات سیاسی میسر سازیم. وی همچنین بها دادن به آموزش و پرورش و جایگاه معلمان شریف و دانش و مهارت و تربیت نسل جوان با اصلاح ساختار آموزش و پرورش  را از برنامه های خود ذکر کرد.