معنای تقابل «هویت ایمانی» در برابر هویت کفر

      گروه اندیشه      info@khorasannews.com
حضرت آیت ا...خامنه‌ای ،رهبر معظم انقلاب اسلامی، صبح روز پنج شنبه گذشته در دیدار استادان، قاریان و حافظان برگزیده سی و چهارمین دوره مسابقات بین‌المللی قرآن کریم از ۸۳ کشور جهان، هویت اسلامی را مانع از دخالت و سلطه دشمنان خواندند و با اشاره به هدف جبهه کفر برای نابود کردن این هویت ایمانی خاطرنشان کردند: معارف قرآنی ،نجات‌بخش و سازنده زندگی مقتدرانه و عزتمندانه امت اسلامی است و باید به گفتمان رایج و روشن در جوامع اسلامی تبدیل شود.
یکی از بزرگ ترین حسناتی که می توان تصور کرد
به گزارش پایگاه دفتر حفظ و نشر آثار رهبر انقلاب،متن کامل بیانات مقام معظم رهبری در این دیدار به این شرح است:بسم‌‌ا...الرّحمن‌الرّحیم
الحمد‌لله ربّ العالمین و الصّلاة و السّلام علی سیّدنا و نبیّنا ابی‌القاسم المصطفی محمّد و علی آله الطّیّبین الطّاهرین المعصومین.


خوشامد عرض می کنم به همه‌حضّار محترم، مخصوصاً به میهمانان عزیزی که از کشورهای مختلف اسلامی تشریف آوردند و شرکت کردند در این برنامه‌ بزرگ قرآنی؛ به ویژه اساتید، داوران، محقّقین قرآنی. و تشکّر می کنم از مسئولان و دست‌اندرکارانی که این مراسم باشکوه را تشکیل دادند و به راه انداختند و به بهترین وجهی اداره کردند.
اوّلاً بدانید آنچه انجام دادید یک حسنه‌بزرگ است؛ امروز در سراسر دنیای اسلام، هرکاری برای قرآن، و در جهت فهم قرآن و اشاعه‌ قرآن انجام بگیرد، یکی از بزرگ‌ترین حسناتی است که می شود تصوّر کرد؛ این کار شما یک حسنه بود. نیّت ها را خالص کنید برای خدا و دور از هواجس(1) نفسانی و دور از انگیزه‌های گوناگون، تا ان‌شاءا... مورد قبول پروردگار قرار بگیرد و پیش خدای متعال مأجور باشید.
با مفاهیم قرآن ناآشناییم
و این حرکت قرآنی در کشور ما بایستی ادامه پیدا کند؛ ما از قرآن دوریم؛ ما از قرآن بیگانه‌ایم؛ ما با مفاهیم قرآن ناآشنا‌ییم؛ باید کاری کنیم؛ آن‌قدر تلاش کنیم که مفاهیم قرآنی جزو مفاهیم رایج و گفتمان های عمومیِ ملّت های مسلمان و کشورهای ما قرار بگیرد. من در این مورد ان‌شاءا... در یک‌ فرصتی صحبت خواهم کرد.
مفاهیمی که سازنده زندگی عزتمندانه است
آنچه اینجا عرض می کنم [این است که] ما معارفی در قرآن داریم، مفاهیمی در قرآن داریم که این مفاهیم حقیقتاً سازنده‌ زندگی مقتدرانه و عزّتمندانه‌ امّت اسلامی است؛ حقیقتاً مایه‌ نجات امّت اسلامی از گرفتاری‌هاست؛ در قرآن این مفاهیم را داریم.
برای اینکه این مفاهیم مورد عمل قرار بگیرد و تحقّق پیدا کند، اوّل باید این مفاهیم را جزو بیّنات افکار جامعه‌ اسلامی قرار داد و کاری کرد که برای جامعه‌ اسلامی این مفاهیم قطعی و روشن بشود که هیچ‌چیزی جلوی آن را نتواند بگیرد. ما در این مرحله هنوز گرفتاریم، ما در این مرحله هنوز مشکل داریم؛ باید کاری بکنیم که این مفاهیم در جامعه اسلامی تبدیل بشود به مسلّمات فکری، به رایج‌ترین افکار مشترک بین همه قشرهای مردم؛ این کاری است که باید در زمینه قرآن انجام بگیرد. این جلسات و این نشستن‌ها و این تلاوت ها و این حفظ‌‌‌ها -که همه اینها لازم و حسنه است- مقدّمه‌آن فهم عمومی و درک عمومی است.
مفهوم هویت ایمانی
حالا من یکی از این مفاهیم را مِن باب نمونه عرض بکنم. فرمود: فَمَن یَکفُر بالطّاغوتِ وَ یُؤمِن باللهِ فَقَد استَمسَکَ بالعُروَةِ الوُثقی لَاانفِصامَ لَها؛ این یک معرفتی است، این یک اصل است؛ کفر به طاغوت و ایمان به خدا. یعنی ما همه‌ عالم وجود را تقسیم می کنیم به دو قسمت: یک قسمت منطقه‌نفوذ طاغوت است، باید به آن کفر ورزید؛ یک قسمت منطقه‌ نفوذ ا... است، باید به او ایمان آورد، باید او را باور کرد؛ هویّت ایمانی در مقابل هویّت کفر. این به معنای این نیست که ما دائم بایستی با هر کسی که در هویّت کفر است بجنگیم؛ این معنایش مقاتله نیست؛ این معنایش عدم ارتباط هم نیست؛ این معنایش [عدم] تبادل معلومات هم نیست؛ این معنایش استقلال هویّت ایمانی و مرزبندی هویّت ایمانی است تا [انسان] بتواند در مقابل هویّت طاغوت و هویّت کفر، خودش را حفظ کند، نگه دارد، تکمیل کند، رو به پیشرفت حرکت کند.
ریشه گرفتاری امت اسلامی
امروز گرفتاری امّت اسلامی در چیست؟ در تسلّط فرهنگ غربی بر او است، در تسلّط اقتصاد غربی بر او است، در تسلّط سیاست غربی بر او است؛ گرفتاری‌ها اینهاست. امروز در بسیاری از کشورهای اسلامی چیزی به نام هویّت اسلامی وجود ندارد؛ بله، مردم مسلمانند، نماز هم می خوانند، روزه هم می گیرند، شاید زکات هم می دهند امّا مجموعه‌ جامعه، هویّت اسلامی ندارد؛ یعنی یک شخصیّتی، یک حقیقتی قرار گرفته‌ در مقابل حقیقت کفر و حقیقت طاغوت وجود ندارد. لذا شما می‌بینید آنها دخالت می کنند؛ در فرهنگِ اینها دخالت می کنند، در باورهایشان دخالت می کنند، در اقتصادشان دخالت می کنند، در روابط اجتماعی‌شان دخالت می کنند، سیاست هایشان را در مشت می گیرند. آن‌وقت نتیجه این می شود که چون درون مجتمع اسلامی و امّت اسلامی هویّت واحدی وجود ندارد، دعوا به وجود می‌آید، جنگ به وجود می‌آید، تنافر به وجود می‌آید، عدم تفاهم به وجود می‌آید؛ این[جوری] می شود. امروز دنیای کفر درصدد مضمحل کردن و نابود کردن این هویّت است؛ هرچه از این هویّت در هر نقطه‌ای از دنیا باقی مانده، این را می‌خواهند از بین ببرند. این یک اصل اسلامی است؛ فَمَن یَکفُر بالطّاغوتِ وَ یُؤمِن باللهِ فَقَد استَمسَکَ بالعُروَةِ الوُثقی لَاانفِصامَ لَها وَ ا... سَمیعٌ عَلیم؛(2) این یک حقیقت است. این حقیقت را اگرچنانچه ما درست بفهمیم، آن را دنبال کنیم، آن را به‌صورت یک فهم عمومی در جامعه اسلامی و امّت اسلامی دربیاوریم، شما ببینید چه تحوّلی اتّفاق می‌افتد! شما ببینید همین یک حقیقت، که صدها حقایق ازاین‌قبیل در قرآن وجود دارد، چه تحوّلی در دنیای اسلام به وجود می‌آورد! اگر همین یک امر را، همین یک معرفت را درست بفهمیم و باور کنیم و گسترش بدهیم، ببینید چه اتّفاقی می‌افتد!
معارف قرآنی باید به گفتمان های عمومی تبدیل شود

قرآن را باید فهمید؛ ما دوریم از قرآن. از این دوریِ ما از قرآن، دشمن دارد استفاده می کند. دشمن روزبه‌روز در ما بی‌ایمانی را تزریق می کند، لاابالی‌گری را تزریق می کند، وابستگی به خود را تزریق می کند. نگاه کنید به دولت های اسلامی، نگاه کنید به کشورهای اسلامی، ببینید در مقابل آمریکا، در مقابل صهیونیسم، در مقابل دشمن، در مقابل غارتگران چه وضعی دارند! این ناشی از دوری از قرآن است.
ما اگر به قرآن نزدیک بشویم، همه‌ این حفره‌ها پُر خواهد شد؛ همه‌ این خُلل و فُرَج بسته خواهد شد؛ هویّت اسلامی در مقابل هویّت کفر خودش را نشان خواهد داد. معنای اینکه ما می گوییم [اگر] به قرآن عمل کنیم، زندگی درست خواهد شد، این است. معارف قرآنی وجود دارد، این معارف باید تبدیل بشود به گفتمان های عمومی در بین مردم؛ آن‌قدر تکرار بشود، آن‌قدر کار بشود، آن‌قدر درباره‌اش تحقیق بشود، آن‌قدر بنویسند، آن‌قدر شعرا و اُدبا و هنرمندان درباره آن کار هنری بکنند که اینها بشود جزو واضحات و بیّنات جامعه‌ اسلامی؛ البتّه این نشدنی نیست، دور از دسترس هم نیست، خیال نکنند که حالا این کارها را اگر بخواهیم بکنیم، صد سال طول می کشد؛ نه، اگر اهل دل و اهل دین همّت بکنند، این کارها خیلی زود تحقّق پیدا می کند؛ باید این‌جور دنبال قرآن رفت.
انقلاب، ما را به قرآن نزدیک کرد
بحمدالله در جمهوری اسلامی توفیقات ما در تقرّب به قرآن کم نبود؛ ما از قرآن خیلی دور بودیم؛ در دوران حکومت طاغوت در این کشور قرآن به کلّی مهجور بود؛ در مدارس ما -مدارس کودکان، مدارس بزرگسالان، دبیرستان ها، دانشگاه‌ها- از قرآن هیچ خبری نبود؛ در جامعه ما از قرآن خبری نبود. جلسات قرآنی‌ای وجود داشت [امّا] مهجور بود؛ نمونه‌هایش را در تهران، در مشهد، در جاهای دیگر، بعضی‌ها را از نزدیک دیده بودیم، بعضی‌ها را هم شنیده بودیم؛ یک عدّه‌ای می‌آمدند، یک قرآنی تلاوت می شد و تمام می شد می‌رفت. حفظ قرآن، اُنس با قرآن، تلاوت دائمی قرآن، نشر معارف قرآن، این چیزها خیلی کم وجود داشت. انقلاب ما را به قرآن نزدیک کرد، با قرآن آشنا کرد. امروز ما مفتخریم به اینکه علاقه‌مند به قرآنیم، مشتاق به قرآنیم، مفتخریم که جوان های ما علاقه‌مند به قرآنند. امروز هرجایی در این کشور، در هریک از شهرها، یک جلسه‌قرآنی اعلام بشود، هجوم  جوان هابه آن جلسه فراوان خواهد بود. می‌بینید جلسات قرآن را؛ در همه‌ شهرها، در همه‌ محافل، می روند هجوم می‌آورند، می‌شنوند، می‌نشینند؛ اینها چیزهایی است که به برکت انقلاب رخ داده است، به برکت اسلام رخ داده است.
همه باید برای انس با قرآن تلاش کنند
کسانی که علاقه‌مند به قرآنید و متولّی امور قرآنید، این رشته را رها نکنید، این کار را به‌طور جدّی دنبال کنید؛ نگویید حالا به اینجا رسیدیم، خب دیگر تمام شد؛ نه، کار درباره‌ قرآن، کار برای قرآن تمام‌شدنی نیست؛ خیلی باید تلاش کنیم، خیلی باید کار کنیم؛ همه تلاش کنند، همه کار کنند؛ با قرآن اُنس بگیریم. همه‌ خانواده‌های ما، جوان های ما، مردم ما بایستی با قرآن مأنوس بشوند. این حفظ قرآن مایه اُنس با قرآن است، تکرار این جلسات مایه‌ اُنس با قرآن است. این اُنس با قرآن منافع زیادی دارد، فواید زیادی دارد؛ همان آشناییِ با آن معارف را ان‌شاءا... به ما خواهد داد.
امیدواریم خداوند متعال به شماها اجر بدهد و کسانی که در این راه در طول سال های متمادی زحمت کشیده‌اند، خداوند آنها را مشمول لطف و رحمت خود قرار بدهد؛ بعضی از دنیا رفته‌اند، خداوند درجاتشان را عالی کند؛ آنهایی که هستند، خداوند ان‌شاءا... برای جامعه‌‌ ما آنها را حفظ کند و نگه دارد؛ و خداوند امام بزرگوار ما را که گشاینده‌ این راه بود، با اجداد طاهرینش محشور کند و ان‌شاءا... با اهل قرآن در قیامت محشور کند؛ ما را هم ان‌شاءا... از اهل قرآن قرار بدهد.
والسّلام علیکم و رحمةا... و برکاته
پی نوشت
1) آرزوها و خواهش ها
2) سوره‌ بقره، بخشی از آیه‌ ۲۵۶؛ «پس هرکس به طاغوت کفر ورزد و به خدا ایمان آورَد، به یقین به دستاویزی استوار، که آن را گسستن نیست، چنگ زده است؛ و خداوند شنوای داناست.»