ارزهاي صادراتي بي بازگشت

در سال جاري چندين بار به دليل نوسانات نرخ ارز نحوه تخصيص ارز به صادركنندگان و بحث بازگشت ارز حاصل از صادرات مورد بررسي قرار گرفته است. در مرداد بود كه مسئولان اعلام كرده بودند كه به طور مثال اگر صادرکننده ارز را در یک بانک با نرخی که مورد نظر خودش است ارائه کند و از آن طرف واردکننده با ارائه اسناد واقعی و درست بتواند به یک نرخ توافقی برسد می‌تواند برای بازار ارز و فعالان اقتصادی مفید باشد. اين طرح شباهت زيادي با پیمان صادراتی که سال‌های قبل اجرا می‌شد، داشت و به عقيده مسئولان به نوعي بازگشت به سال‌هاي قبل تلقي مي‌شد و در واقع به شكلي ديگر پیمان‌نامه‌ صادراتی اجرا مي‌شد.
تعهد بازگشت ارز به چرخه اقتصاد
در آبان امسال نيز بانک مرکزی در بخشنامه‌ای نحوه‌ بازگشت ارز حاصل از صادرات به چرخه‌ اقتصادی کشور را ابلاغ کرد. در این بخشنامه تمام صادرکنندگان مکلف به ارائه تعهد برگشت ارز بودند و بانک مرکزی مکلف شد تنها برای واردات کالا و خدمات صادرکنندگانی تامین ارز کند که نحوه بازگشت ارز به چرخه اقتصادی مطابق ساختار تعیین شده در دستورالعمل این بانک باشد.
تخصيص ارز به مصارف خدماتي و وارداتي


با اين اوصاف اما روز گذشته بانک مرکزی در بخشنامه‌ای تخصیص ارز به صادرکنندگان را ممنوع اعلام كرد و در اين خصوص تاکید کرد كه تخصیص ارز تنها برای مصارف وارداتی و خدمات صورت می‌گیرد. مدیر کل دفتر واردات گمرک ایران در بخشنامه‌ای به گمرکات اجرایی با اشاره به بخشنامه معاون ارزی بانک مرکزی در تاریخ اول بهمن، مبنی بر عدم شمول تخصیص ارز برای صدور کالا و انجام عملیات ارز تنها به منظور واردات کالا و خدمات، تاکید کرد كه موضوع استعلام در خصوص چگونگی تخصیص ارز استفاده شده بابت تولید کالای صادراتی در زمان واردات کالای صادرات برگشتی منتفی است. همچنین بانک مرکزی در گزارش‌های متعدد از صادرکنندگان بابت برنگرداندن ارز صادراتی گلایه کرده بود. حالا در بخشنامه جدید از سوی معاون ارزی این بانک تخصیص ارز به صادرکنندگان ممنوع شده است.
واردات خودرو بدون انتقال ارز ممنوع
تعدادي از خودروهاي وارداتي كه در گمرك متوقف شده‌اند هنوز وارد بازار خودروي كشور نشده‌اند. در همين راستا قرار بود وزارت صنعت هرچه زودتر با ابلاغ آیین نامه موضوع بند هفت مصوبه هیات وزیران به گمرک، زمینه ترخیص ۱۳ هزار خودروی وارداتی دپو شده در گمرکات را فراهم کند که اين موضوع ظاهرا با مخالفت رييس كل بانك مركزي مواجه شده كه به احتمال زياد مخالفت وي باعث توقف اجراي اين مصوبه خواهد شد. روز گذشته ريیس کل بانک مرکزی با ثبت سفارش و ترخیص خودروهای وارداتی که دارای قبض انبار هستند، بدون انتقال ارز مخالفت کرد. وي در اين خصوص گفته است كه دولت اجازه ورود بدون انتقال ارز خودروهای وارد شده به گمرکات از این تاریخ به بعد را نخواهد داد. هیات وزیران در مصوبه‌ای که ۱۶ دی برای ترخیص ۱۳ هزار دستگاه خودروی دپو شده در گمرکات داشت، در بند یک آن، اجازه ثبت سفارش بدون انتقال ارز این خودروهای وارداتی را داده بود.
در بند یک این مصوبه آمده بود: ثبت سفارش برای واردات خودروهای سواری (بدون رعایت سال ساخت) که تا تاریخ ابلاغ این تصویب نامه دارای قبض انبار اماکن گمرکی، مناطق آزاد تجاری-صنعتی یا مناطق ویژه اقتصادی هستند، به صورت بدون انتقال ارز و از محل ارز متقاضی با اظهار منشأ ارز به بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران بلامانع است. همچنین تمامي ثبت سفارشات قبلی خودرو (اعم از بانکی و غیربانکی) لغو می‌شود.