«ابتکار» بیانیه‌های جشنواره‌های سینمایی و تئاتری روزهای اخیر را بررسی می‌کند تاختن به دیگران برای بالا بردن وجهه خود!

سیدحسین رسولی
حتما بارها با بیانیه‌های مختلف روبه‌رو شده‌اید و گاهی در برابر آنها شاخ هم درآورده‌اید. جالب است بدانید که برخی از جشنواره‌های فرهنگی و هنری وجود دارند که در آن داوران از خودشان و دوستان‏شان تقدیر می‌کنند و در نهایت بیانه‌ای توهین‌آمیز برای شرکت‌کنندگان صادر می‌کنند و در آخر کسی را شایسته برنده شدن نمی‌دانند. این مسئله تا حدی مد شده است که احتیاج به بررسی جامعه‌شناسانه و روان‌شناسانه دارد. آیا جامعه ما دچار «خودپسندی افسارگسیخته» شده است؟ آیا فردگرایی و سودگرایی و خودشیفتگی به حدی رسیده است که باید پیشرفت‌های جوانان مملکت را نادیده گرفت و فورا بیانیه‌ای صادر کرد و اعلام کرد که «ما کسی را شایسته نمی‌دانیم؟» نکته اساسی در این بیانیه‌ها این است که اغلب آنها از بحران و کم‌کاری نسل جوان می‌گویند؛ در صورتی که همین دوستان داور خودشان معلمان و اساتید همین جوانان هستند! آیا این رویه عجیب و غریب بیانیه‌‌دادن در جشنواره‌ها نقد خود و شیوه داوری نیست؟
توهین به نمایشنامه‌نویسی ایران
اصغر نوری، مترجم، کارگردان و عضو هیئت مدیره کانون نمایشنامه‌نویسان خانه تئاتر که به‌عنوان شرکت‌کننده اثری را هم برای بخش مسابقه نمایشنامه‌نویسی نخستین جشنواره تئاتر اکبر رادی ارسال کرده بود، درباره بیانیه هیئت داوران این بخش متشکل از جمشید خانیان، حمیدرضا نعیمی و آرش عباسی مبنی‌بر اینکه هیچ اثری لایق دریافت نشان رادی در این جشنواره نبود، به مهر گفت: «حرف و اعتراضی که می‌خواهم نسبت به این اقدام هیئت داوران بیان کنم به این خاطر نیست که اثرم پذیرفته نشده زیرا وقتی اثری را به جشنواره می‌فرستم، داوری را پذیرفته‌ایم و اعتراض کردن به داوری اشتباه است.» وی ادامه می‌دهد که: «این هنرمند و نمایشنامه‌نویس تئاتر ایران معتقد است که در داوری‌ها نباید رایی داد که باعث دلسردی و دل‌چرکینی دیگران شود. می‌شد در بخش نمایشنامه‌نویسی جشنواره تئاتر اکبر رادی که مهم‏ترین بخش جشنواره بود، بهتر عمل کرد. اینکه داوران هیچ اثری را لایق کاندیدا شدن و حتی دریافت لوح سپاس ندانستند توهین به نمایشنامه‌نویسی ایران بود، آن هم با ارائه بیانیه‌ای سطحی. اعتراض من یک اعتراض صنفی است و می‌گویم که این برخورد رادیکال هیچ کمکی به ادبیات نمایشی ایران نمی کند، در واقع این کار در شان اکبر رادی نیست. این کار غیر حرفه‏ای هیئت داوران بخش مسابقه نمایشنامه‌نویسی جشنواره تئاتر اکبر رادی باعث می‌شود که بعضی این سوال را مطرح کنند که آیا این ۳ داور محترم آثار خود را لایق نشان اکبر رادی می‌دانند؟» واقعا دادن چنین بیانیه‌ای آن هم زیر عنوان اکبر رادی که همیشه مشوق جوانان و مشتاقان تئاتر بود خارج از ادب و احترام نبود؟ به نظر می‌ٰرسد مشکل بی پولی جشنواره‌ها باعث شده است تا از جایزه دادن دوری کنند و از فرصت استفاده کنند و خودشان را به بهترین نحو، فراتر و بالاتر از دیگر هنرمندان معرفی کنند. آرش عباسی که به همراه حمیدرضا نعیمی و جمشید خانیان کار داوری آثار رسیده به بخش مسابقه نمایشنامه‌‌نویسی نخستین جشنواره تئاتر اکبر رادی را بر عهده داشت، درباره چرایی این اتفاق و برگزیده نشدن هیچ یک از آثار این بخش، به مهر گفت: «۲۷۸ نمایشنامه را خواندیم و با حمیدرضا نعیمی و جمشید خانیان ساعت‌ها بحث کردیم و به این نتیجه رسیدیم هیچ‌کدام از آثار رسیده در شان نام اکبر رادی نیستند. اگر قرار است نمایشنامه‌ای نشان اکبر رادی را دریافت کند باید اثری باشد که سال‌ها در ادبیات نمایشی ایران ماندگار شود ولی هیچ‌کدام از آثار رسیده به جشنواره چنین ویژگی را نداشتند.» جالب است که این داوران خودشان زمانی دانشجو و جوان بودند و از طریق همین جوایز تئاتری توانسته‌اند به رده‌های اجرایی و تولید مستمر هنر برسند ولی که وقت جایزه دادن به جوان‌ترها رسیده است با بیانه‌های غیر حرفه‌ای باعث ناامیدی می‌شوند. عباسی تصریح کرد: «منکر این نمی‌شوم که کارهایی هم بودند که قابلیت‏هایی داشتند ولی این جشنواره و نام اکبر رادی آنقدر بزرگ است که نباید اعتبارش را به سادگی خرج کنیم و جشنواره محلی شود برای تشویق نمایشنامه نویسانی که تازه کارشان را شروع کرده‌اند.» با این وجود در فراخوان جشنواره چیز دیگری نوشته شده است. به نظر می‌رسد دبیر این جشنواره نتوانسته است حتی فراخوان جشنواره را به داوران برساند تا آنها بر اساس واقعیت موجود تصمیم بگیرند. کار غیر حرفه‌ای این داوران در همین جا پایان نمی‌گیرد! روح‌الله جعفری (که یکی از مدیران جشنواره اکبر رادی بود) چند وقت پیش نمایشی به نام «ریچارد سوم اجرا نمی‌شود» را کارگردانی کرده بود و حالا نمایش او از جشنواره تئاتر فجر بیرون مانده است. حالا او از دبیر جشنواره می‌خواهد دلیل پذیرفته نشدن این اثر نمایشی را به شکل رسمی به وی اعلام کند. او می‌گوید: «بعد از پذیرفته نشدن نمایش، من به عنوان کارگردان اثر و سرپرست گروه تئاتر «گیتی» چندین بار با نادر برهانی مرند دبیر جشنواره تماس تلفنی داشتم که موفق به صحبت با وی نشدم و ایشان از طریق پیامک به من اطلاع داد که در این مورد با هم صحبت می‌کنیم اما با وجود گذشت بیش از ۱۰ روز از اعلام نتایج و پاسخگو نبودن دبیر جشنواره طی یک نامه رسمی از وی خواستم که پاسخگوی من باشد و از این طریق اعتراض خودم را اعلام کردم چون می خواستم علت انتخاب نشدن اثرم را جویا شوم.» جالب است که بخش مقاله‌نویسی جشنواره رادی که مدیرش روح‌الله جعفری بود هیچ کاری را شایسته برنده‌شدن ندانسته است! به نظر می‌رسد وارد سیکل معیوبی در داوری جشنواره‌ها شد‌ه‌ و افراد تنها در پی منافع شخصی خود هستند و با بیانیه‌هایی که صادر می‌کنند تنها به دنبال بالا بردن وجهه علمی و هنری خویش هستند.


نقدی برای تمایز
جالب است بدانید که این بیانه صادر کردن‌ها در دومین «جایزه پژوهش سینمایی سال» هم اتفاق افتاد. احمد ضابطی جهرمی در اختتامیه گفت: «ما آموزگاران امروز این رشته، دانشجویان خود را تشویق به این امر می‌کنیم و کاملا آگاهیم که این حقیقت به عنوان زمینه پژوهش برای موجودیت سینمای ایران چقدر مهم است. تعداد قابل توجهی از پژوهش‌های تحصیلات تکمیلی چه در ایران و چه در خارج به این رویداد رسید که این حقانیت سینمایی است که ظرفیت علمی و هنری دارد.» وی تاکید می‌کند: «هیچ پژوهشی در هیچ بخش سه‌گانه این رویداد، امتیاز اصلی را نگرفت از همین رو جوایز با رویکردی تشویقی ارائه می‌شود.» سپس یکی از داوران بالای سن رفت و از کیفیت بسیار پایین پژوهش‌ها و کارهای علمی گفت! آیا نباید به وجود چنین جشنواره‌ها و گردهمایی‌ها شک کرد؟ آیا نباید فرآیند انتخاب این جشنواره‌ها شفاف شود تا ببینیم که این همه جوان تحصیل‌کرده با مدارک عالی چرا نمی‌توانند از معلمان خودشان نمره قبولی بگیرند؟ آیا امکان ندارد مشکل از سوی داورانی باشد که خود معلمان پژوهشگران و نویسندگان و هنرمندان هستند؟
سایر اخبار این روزنامه
رئیس موزه هنرهای معاصر تهران درباره حاشیه‌های اثر «ان ول آب» به «ابتکار» گفت: غیرممکن است اثری از موزه وارد حراج شود علیرضا صدقی تاملاتی در باب امید عمومی با ضریب 85 درصدی خوداتکایی و حذف واردات ایران تا دو سال آینده در تولید شکر خودکفا می‌شود «ابتکار» در گفت و گو با نمایندگان مجلس، دیپلماسی نفتی ایران را بررسی می‌کند آغاز فصلی جدید در برچیدن موانع تحریم «ابتکار» بیانیه‌های جشنواره‌های سینمایی و تئاتری روزهای اخیر را بررسی می‌کند تاختن به دیگران برای بالا بردن وجهه خود! گفت‌وگوی ساعدی با«ابتکار» درخصوص مجوز کمیسیون تلفیق برای فروش بنزین ترجیحی در بازارچه‌های مرزی خوزستانی‌ها در مخالفت با #انتقال_آب_کارون در فضای مجازی توفان به پا کردند کارون زنده می‌ماند؟ دستور رهبر انقلاب اسلامی در پی حادثه سقوط هواپیمای ارتش : مسئولان، نقاط ضعف و خطاهای احتمالی را شناسایی و پیگیری کنند مجید انصاری : به لحاظ اخلاقی دچار عقب‌گرد شده‌ایم رئیس‌جمهوری در جلسه شورای اداری استان گلستان: آمریکایی‌ها هر کاری کنند جایی در منطقه ندارند