برزخ آسیا

جام ملت‌های آسیا از 15 دی‌آغاز شد و تیم‌ها تاکنون دو بازی را انجام داده‌اند. در این دو بازی چهره مدعی‌ها و تیم‌های نا امید بیش از پیش نمایان شد اما جدال بر سر صدرنشینی که فرصت رویارویی با تیم‌های ضعیف‌تر را به تیم‌ها می‌دهد و همچنین شانس صعود تیم سوم گروه‌ها هیجان را در بازی‌ها به اوج رسانده و همه حساسیت‌ها به دور سوم بازی‌ها کشیده شده است. به خصوص اینکه تیم‌های اول و دوم سیدبندی همگی در این دور به مصاف هم می‌روند. در این دور به جز اردن تمام تیم‌ها بر سر صعود یا تنظیم جایگاه‌شان در جدول حذفی می‌جنگند. تا کنون 10 تیم صعودشان را به دور حذفی قطعی کرده و 6 تیم دیگر در پایان مرحله گروهی به این جمع اضافه خواهند شد. با توجه به اینکه روز گذشته تکلیف تیم های صعود کننده از گروه A مشخص شد، در این گزارش به شانس سایر تیم ها برای صعود می پردازیم.
گروه B – شکست ساکروس برای فرار از ژاپن؟!
شوک اول گروه را بنی یاسین دفاع النشامی (لقب تیم اردن به معنای جوانمردان) به گراهام آرنولد وارد کرد. تیم ویتال بورکلمنز بلژیکی نه تنها با ارائه یک بازی منطقی استرالیا را شکست داد بلکه در بازی دوم نیز موفق به شکست سوریه شد و با توجه به دیگر نتایج حتی خیلی زود صدرنشینی خود را نیز قطعی کرد. حاصل این نتیجه برکناری برند اشتانگه مربی نام آشنا و پرافتخار آلمانی عقاب‌ها بود.
بازی فلسطین نورالدین علی الجزایری با سوریه در گام اول برنده و گل نداشت و با تقسیم امتیازات میان این دو تیم عربی پایان یافت. اما دفاع کنعانی‌ها در بازی دوم در مقابل کانگوروها به اندازه اولین بازی حرفی برای گفتن نداشت و 3بر صفر بازنده شدند تا چشم به بازی سوم مقابل اردن از پیش صعود کرده و سرگروه داشته باشند. صعود و صدرنشینی اردن از هم اکنون قطعی شده و بازی سوم آن‎ها مقابل فلسطین برای این تیم فاقد اهمیت است اما برای فلسطین یک امتیازی بسیار مهم است. بازی کلیدی این گروه جدال استرالیای سه امتیازی و سوریه یک امتیازی به یاد پلی آف آسیا در راه جام جهانی 2018 است که می‌تواند سوریه را به جام برگردانده و حتی ممکن است قهرمان دوره قبل را به خانه بفرستد. نکته جالب توجه اینکه استرالیا اگر در این گروه صدرنشین می‌شد و ژاپن هم در گروه F اول می‌شد این دو تیم با پیروزی در یک هشتم نهایی مقابل حریفان‌شان، در مرحله یک چهارم نهایی با هم مصاف می‌کردند که با باخت استرالیا در بازی اول و سرگروهی اردن این احتمال برخورد برای دو تیم لااقل در مرحله یک چهارم نهایی از بین رفت. با این وجود در حال حاضر هر دو تیم در رده دوم گروه خود قرار دارند و در صورتی که در پایان این دور در جایگاه‌شان بمانند، قهرمانان دو دوره قبل در یک هشتم نهایی به مصاف هم خواهند رفت.


گروه C – کره جنوبی بر سر دو راهی ایران و عربستان
در این گروه همه چیز از اشتباه عجیب پاول ماتیاش دروازه‌بان قرقیزستان شروع شد و مقدمات باخت آن‌ها را مقابل تیم مارچلو لیپی فراهم آورد. قرقیزستان در حالی که با یک گل از چین جلو بود روی یک ضربه کرنر دروازه‌اش باز شد. ضربه کرنری که این دروازه‌بان به جای دفع، آن را به گوشه دروازه خود فرستاد و گل دقیقه 78 دابائو تک گل اسرائیلوف قرقیزها را بی اثر کرد و چین را به پیروزی رساند. چین بازی دوم را هم 3برصفر مقابل فیلیپینی‌های تحت هدایت اریکسون برد. کره جنوبی بدون سون در اقتصادی‌ترین حالت ممکن دو برد يك برصفر مقابل دو تیم تازه وارد به دست آورد تا کارش برای تصاحب سرگروهی به بازی آخر مقابل چین کشیده شود. هر چند دو تیم 6 امتیازی و دو تیم بدون امتیاز در این گروه هستند اما هم جنگ سرگروهی و هم شانس صعود تیم سوم سبب می‌شود هر دو بازی دور سوم این گروه با حساسیت زیادی برگزار شود. کره جنوبی در صورت سرگروهی ممکن است در مرحله یک چهارم نهایی با عربستان (سرگروه احتمالی گروه E) روبه‌رو شود اما در صورت دومی احتمال اینکه در آن مرحله با ایرانِ سرگروه مواجه شود بسیار زیاد است.
گروه D – آل مکتوم دوبی، جایی برای دفن کابوس کانبرا
چهار سال گذشت اما خاطره تلخ چیپ یونس محمود و پنالتی اوت حاج صفی و تیرک امیری هنوز در اذهان مانده و شاید حالا بهترین فرصت برای گرفتن انتقام و به فراموشی سپردن کابوس کانبرا باشد. اما الان موضوعی که مهم‌تر از انتقام‌جویی ایران به نظر می‌رسد، رفتن به مسیر راحت‌تر مرحله حذفی است. جایی که ما ترجیح می‌دهیم با عمان و چین روبه‌رو شویم تا اینکه خیلی زود به عربستان و کره جنوبی بخوریم. ایران در این گروه خیلی توفانی شروع کرد و بدون هیچ اغماض و مدارایی پنج گل به یمن زد. عراق هم که از قدرت و بازی خوب ویتنامی‌ها شوکه شده بود تصمیم گرفت برگ برنده‌های سرخابی خود را هر چند دیر به بازی آورده تا نهایتا با کاشته عدنان علی آتالانتایی بازی را به نفع خود به پایان برساند. علی فائز عطیه یکی از زیباترین گل به خودی‌ها را به ثمر رساند؛ یک دریبل زیدانی استثنایی به سمت دروازه خودی که تبدیل به گل شد. در بازی دوم ایران کار سختی برای غلبه بر ویتنام نداشت و سردار با دو گلی که زد به صدر جدول گلزنان رفت. عراق هم با سه گل یمن را شکست داد تا این گروه هم در پایان دور دوم دو تیم 6 و دو تیم بدون امتیاز داشته باشد. حالا دور سوم هم جنگ انتقامی و سرگروهی ایران و عراق است و هم فرصت ویتنامی‌ها و یمنی‌ها برای صعود. ایران با یک تساوی هم صدرنشین گروه شده ولی ویتنام و یمن باید سه امتیازی شوند تا شاید در قیاس با تیم‌های سه امتیازی سوم دیگر گروه‌ها بتوانند صعود کنند. هر چند کاتانچ قصد دارد با ترکیب دوم مقابل ایران ظاهر شود اما با توجه به بازی اول و دوم ایران در این جام و روحیه‌ای که از کادر فنی تیم ملی سراغ داریم بعید است ایران به دنبال چیزی جز صدرنشینی باشد.
گروه E – جنگ صدرنشینی با عنابی‌ها بعد از شروع توفانی شاهین‌های سبز
عربستان با پیزی در شروع بازی‌های این گروه تیم ضعیف کره شمالی را با چهار گل شکست داد. قطر فیلیکس سانچز هم با دو گل از سد لبنان رادولوویچ گذشت. عربستان لبنان را هم با شوت انفجاری فهد المولد و گل المقوی برد تا صعود خود را مثل دیگر 6 امتیازی‌ها قطعی کند و منتظر جنگ روز آخر با قطر برای صدرنشینی بماند. عنابی‌ها کره شمالی را با پوکر المعز علی با 6 گل گلباران کردند و ضمن قطعی کردن صعود بالاتر از عربستان صدرنشین شدند. در روز آخر عربستان و قطر 6 امتیازی بر سر صدرنشینی گروه می‌جنگند و لبنان می‌کوشد با شکست پر گل کره شمالی شانس صعود خود را افزایش دهد.
گروه F – بدون شگفتی
در بازی اول گروه ژاپن با سوپرگلی که از ارسلان میرات امانوف خورد می‌رفت تا آسیا را غافلگیر کند اما در آغاز نیمه دوم سه گل زد و با گل دیگری که از روی نقطه پنالتی از ترکمنستان دریافت کرد بازی را 3-2 برد.
ازبکستان هم با گل‌های عادل احمدف و شاهمرادف در مقابل تک گل محسن صالح الغسانی عمان پیم فربیک را 2بر يك شکست داد. در دور دوم، ژاپن با تنها یک پنالتی عمان را برد و ازبکستان با چهارگلی که به همسایه ترکمن خود زد صدر جدول گروه را تصاحب کرد.
رده‌بندی تیم‌های هم امتیاز در مرحله گروهی
در شرایطی که در گروه دو یا چند تیم امتیاز یکسان داشته باشند به ترتیب موارد زیر ملاک رتبه‌بندی تیم‌ها قرار می‌گیرند:
- امتیازات بازی‌های رودررو میان تیم‌هایی که امتیاز یکسان دارند.
- تفاضل گل بازی‌های رودررو میان تیم‌هایی که امتیاز یکسان دارند.
-گل زده در بازی‌های رودررو میان تیم‌هایی که امتیاز یکسان دارند.
اگر بیش از دو تیم امتیاز یکسان داشته باشند و با اعمال شرایط بالا همچنان در شرایط مساوی با یکدیگر قرار بگیرند شرایط زیر اعمال می‌شود:
- تفاضل گل با احتساب تمام بازی‌های گروه.
-گل زده با احتساب تمام بازی‌های گروه.
ضربات پنالتی؛ تنها در شرایطی که بازی دو تیمی که شرایط کاملا مساوی دارند در روز آخر باشد.
امتیاز منفی انضباطی بر مبنای زیر:
کارت زرد:يك امتیاز منفی
کارت قرمز با دریافت دو کارت زرد: سه امتیاز منفی
کارت قرمز مستقیم:سه امتیاز منفی
کارت زرد و کارت قرمز مستقیم:چهار امتیاز منفی
رنکینگ قرعه‌کشی.
رده‌بندی جدول مقایسه‌ای تیم‌های سوم
پس از انجام بازی‌های مرحله گروهی تیم‌های سوم هر گروه در یک جدول 6 تیمی مقایسه و چهار تیم برتر به 12 تیم دیگر (تیم‌های اول و دوم گروه‌ها) پیوسته و 16 تیم مرحله یک هشتم نهایی کامل می‌شود. رده‌بندی تیم‌ها در جدول مقایسه‌ای تیم‌های سوم گروه‌ها به ترتیب موارد زیر است:
تفاضل گل، گل زده، امتیاز منفی انضباطی، رنکینگ در زمان قرعه‌کشی
15 احتمال برای صعود چهار تیم سوم
در تورنمنت‌های 24 تیمی، اینکه چهار تیم سوم صعود کننده از کدام گروه‌ها باشند و دو تیم سوم کدام دو گروه حذف شوند نقش مهمی در چیدمان تیم‌ها در جدول حذفی دارد. در مرحله یک هشتم نهایی مطابق برنامه از هم اکنون بازی‌های تیم‌های صدرنشین گروه‌های E و F مشخص شده که باید به ترتیب به مصاف تیم‌های دوم گروه‌های D و E بروند. در این مرحله صدرنشین گروه‌های A تا D وضع بهتری دارند و باید به مصاف چهار تیم سوم صعود کننده بروند. سرگروه‌هاي A تا D بسته به اینکه چهار تیم سوم صعودکننده از کدام 6 گروه باشند مطابق شرایط جدول زير در 15 احتمال ممکن حریفان مرحله یک هشتم نهایی خود را خواهند شناخت.
جدول احتمالات حریفان یک هشتم نهایی صدرنشینان گروه‌های B تا D
فرمول 24 تیمی پیش‌بینی تیم‌ها از حریفان احتمالی خود در مرحله حذفی به مراتب سخت‌تر از فرمول 16 تیمی خواهد بود و ممکن است حتی تا اتمام آخرین بازی مرحله گروهی نیز حریفان مرحله حذفی به طور قطع مشخص نشوند. دلیل این مساله آن است که در پایان بازی‌های دور گروهی 6 تیم سوم گروه‌ها با یکدیگر مقایسه می‌شوند وچهار تیمی که امتیاز بیشتری کسب کرده باشند به مرحله حذفی راه یافته و دو تیم سوم حذف می‌شوند. چنان که توضیح داده شد در صورت یکسان بودن امتیازها، این رده‌بندی بر اساس تفاضل گل، سپس گل زده، نمره منفی انضباطی و نهایتا رنکینگ تیم‌ها در زمان قرعه‌کشی انجام خواهد شد. بنابراین تا قبل از سوت پایان آخرین بازی گروهی و قبل از مشخص شدن چهار تیم سوم صعود کننده، تیم‌ها حریفان مرحله حذفی خود را نخواهند شناخت.
تیم‌های صفر امتیازی با شانس صعود
2-، 3-،4-، 5-، 8- و 10- . این‌ها تفاضل گل تیم‌های بدون امتیاز جام ملت‌هاست که در پایان مرحله گروهی تکلیف‌بقیه تیم‌های صعود کننده را مشخص خواهد کرد.هشت تیم صفر امتیازی که در صورت پیروزی و حتی در شرایط خاص با تساوی هم به مرحله حذفی صعود خواهند کرد. از این میان قرقیزستان و عمان با تفاضل گل 2- وضع بهتری دارند و اگر اتفاق فوتبالی عجیبی در دیگر بازی‌ها نیفتد با یک برد حداقلی هم قادر به صعود خواهند بود. از بین این تیم‌ها کره شمالی و یمن کمترین شانس را برای صعود دارند.
نمودار زنده مرحله حذفی، استرالیا-ژاپن در یک هشتم نهایی؟!
تا کنون تنها جایگاه تیم اردن در جدول حذفی به عنوان تیم اول گروه B مشخص شده و 9 تیم دیگر تنها صعودشان را قطعی کرده اند و جایگاه اول یا دومی آن تیم‌ها تعیین خواهد کرد کجای جدول حذفی قرار بگیرند. چنانچه فرض کنیم جایگاه تیم‌ها در پایان دور سوم نیز به همین ترتیب فعلی باقی بماند نمودار مرحله حذفی به شکل زیر خواهد بود. احتمال تغییر در این نمودار زیاد است مثلا ممکن است جای کره جنوبی و چین،ژاپن و ازبکستان،قطر و عربستان، ایران و عراق، امارات، هند، تایلند و بحرین در این نمودار عوض شود و یا تیم‌های سوم صعود کننده نیز به ترتیب دیگری باشند.
در توصیف جذابیت‌های این دوره از جام ملت‌های آسیا می‌توان به این نکته اشاره كرد که تمام بازی‌های دور سوم با حساسیت و هیجان بالا دنبال خواهد شد. جز 10 تیم امارات، اردن، چین، کره جنوبی، ایران، عراق، عربستان، قطر، ژاپن و ازبکستان که صعود خود را قطعی کرده اند 14 تیم دیگر نیز در دور سوم شانس صعود دارند. اما از میان 10 تیم صعود کرده تنها اردن جایگاه اولی خود را مسجل کرده و بدون انگیزه قدم به دیدار آخر مرحله گروهی می‌گذارد. البته اردن نیز در شرایطی مقابل فلسطین قرار می‌گیرد که فلسطین انگیزه زیادی برای پیروزی و رفتن به دور بعد دارد. 9 تیم دیگر صعود کرده هنوز سرگروهی خود را قطعی نکرده و برای صدرنشینی در گروه و شاید رفتن به مسیر آسان‌تر مرحله حذفی تلاش می‌کنند.