دونالد ترامپ ترکیه را به نابودی اقتصادی تهدید کرد دعوای واشنگتن و آنکارا بر سر کردها

محمدرضا ستاری
تقریبا یک ماه پس از دستور دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری آمریکا مبنی بر خروج نیروهای این کشور از سوریه، همچنان موضوع کردهای شمال سوریه که از هم‌پیمانان ایالات متحده محسوب می‌شوند مورد مناقشه میان واشنگتن و آنکارا قرار دارد. در تازه‌ترین تحولات صورت گرفته، دونالد ترامپ در پیامی توئیتری به ترکیه هشدار داد که اگر این کشور قصد حمله به کردها را داشته باشد از نظر اقتصادی نابود خواهد شد!
همزمان رئیس‌جمهوری آمریکا طی پیامی دیگر به کردهای سوریه از آنها خواست تا آنکارا را تحریک نکنند. وی همچنین مدعی شد که نبرد با بقایای داعش در سوریه همچنان ادامه خواهد داشت و ایران و روسیه و سوریه از بزرگ‏ترین نفع برندگان سیاست بلندمدت آمریکا در قبال داعش هستند.
این مسئله زمانی اتفاق افتاد که طی روزهای اخیر وزیر دفاع ترکیه بار دیگر اعلام کرده بود: کردها در خندق‌هایی که حفر کرده‌اند مدفون خواهند شد. در همین راستا، ساعاتی پس از هشدار ترامپ به ترکیه و تاکید او بر ایجاد یک منطقه حائل 32 کیلومتری میان یگان‌های مدافع خلق و نیروهای این کشور، ابراهیم کالین سخنگوی ریاست جمهوری ترکیه در واکنش به این تهدید و با اشاره به این که حزب کارگران کردستان ترکیه (پ‌‌ک‌ک) به عنوان یک گروه تروریستی توسط آمریکا شناخته شده است اعلام کرد: حمایت از پ‌ک‌ک و شاخه آنها در سوریه که یگان‌های مدافع خلق باشند، اشتباهی فاجعه آمیز است. کالین همچنین با اشاره به حمایت آمریکا از نیروهای مدافع خلق تصریح کرد که آنها نمی‌توانند هم‌پیمان شما باشند و ما از آمریکا می‌خواهیم که به همکاری استراتژیک دو کشور احترام بگذارد، زیرا ما جنگ علیه یگان‌های مدافع خلق را ادامه خواهیم داد.


دو سناریو برای فشار نظامی ترکیه علیه کردها
به گفته تحلیل‌گران پافشاری ترکیه در مورد حمله به یگان‌های مدافع خلق در شرق فرات می‌تواند از دو جنبه مورد بررسی قرار بگیرد. نخست احساس نگرانی آنکارا از ژئوپلتیک مرزهای جنوبی خود است که با قدرت‌گیری کردها در شمال سوریه و همچنین چالش‌هایی که دولت با کردهای داخل ترکیه دارد می‌تواند مقدمات تنش‌های داخلی و خارجی را برای این کشور رقم بزند. دومین مسئله مربوط به آینده تحولات سوریه است. با پیروزی‌های اخیر دمشق در بازپس‌گیری بیش از 70 درصد از اراضی کشور، اکنون موقعیت اسد در آینده سیاسی سوریه به میزان چشمگیری تقویت شده و با توجه به اینکه احتمالا آمریکا و روسیه نقش زیادی را در تحولات آتی بحران سوریه ایفا خواهند کرد، آنکارا قصد دارد علاوه بر تداوم حمایت خود از شبه‌نظامیان مخالف اسد در استان ادلب به عنوان آخرین پایگاه شورشیان، با اشغال مناطق شمالی و پیشروی به سمت منطقه شرق فرات، در آینده مذاکرات دست برتری را نسبت به سایر رقبای منطقه‌ای داشته باشد.
کردها به دنبال نزدیکی به اسد
در همین رابطه، جنجال میان آمریکا و ترکیه بر سر نیروهای کرد مستقر در شرق فرات در حالی طی دو روز اخیر بالا گرفته که پیش از این گفته می‌شد دو طرف بر سر این موضوع توافق کرده‌‌اند، به طوری‌که چند روز قبل مایک پمپئو که در سفر دوره‌ای خود در خاورمیانه به سر می‌برد اعلام کرد، در رایزنی تلفنی با وزیر خارجه ترکیه برای حفاظت از نیروهای کرد به توافق نسبی دست یافتیم و آمریکا حق دولت ترکیه را برای حفاظت کشورش از نیروهای تروریستی را به رسمیت می‌شناسد.
این در حالی است که در بحبوحه این تحولات، خبرگزاری یورونیوز گزارش داد که ایمان سوسان دستیار وزیر خارجه سوریه به رویترز گفته دولت و نیروهای کرد سوری در حال انجام مذاکراتی برای رسیدن به یک توافق سیاسی هستند و اگر توافق سیاسی میان نیروهای کرد و دولت سوریه صورت بگیرد این دو نیروی بزرگ صحنه سیاسی می‌توانند بر چالش خروج نیروهای آمریکایی از سوریه غلبه کرده و این کشور یک گام دیگر به خروج از شرایط بحرانی نزدیک شود. به گفته کارشناسان، هدف کردها برای نزدیک شدن به دمشق در واقع به دست‌آوردن حمایت‌های بیشتر برای محافظت در برابر حملات ترکیه است. در همین راستا یگان‌های مدافع خلق که از جنوب و شمال میان دمشق و آنکارا قرار گرفته‌اند، اکنون ایده فدرالیسم در نظام سیاسی آینده سوریه را نیز نامحتمل دانسته و به همین دلیل یک گام دیگر به نفع تقویت جایگاه اسد حرکت کرده‌اند.
رمزگشایی از مانور ترامپ
از سوی دیگر همزمان با مطرح شدن بحث خروج نیروهای آمریکا از سوریه، برخی ناظران غربی از خلا احتمالی موجود این نیروها در سوریه ابراز نگرانی کرده و هشدار دادند که این موضوع ممکن است به نفع ایران، روسیه و بشار اسد تمام شود. در همین راستا و طی تازه‌ترین اظهارنظرهای صورت گرفته ترکی الفیصل رئیس اسبق سازمان اطلاعاتی عربستان و از شاهزادگان پرنفوذ سعودی در گفت و گو با بی‌بی‌سی، اقدام آمریکا برای خروج از سوریه را بسیار منفی ارزیابی کرده و آن را به نفع ایران دانسته است. این در حالی است که برخی ناظران معتقدند هدف ترامپ از خروج نیروهای آمریکا از سوریه در واقع نوعی دامن زدن به تنش‌های جدید در منطقه است که بار دیگر زمینه‌های حضور آمریکا را با عملکردی متفاوت‌تر از قبل فراهم کند. به همین دلیل است که می‌توان خروج نظامیان آمریکا و نیز مانورهای دامنه‌دار این کشور به خصوص با ترکیه را برای تحقق چنین راهبردی از سوی واشنگتن رمزگشایی کرد.
سایر اخبار این روزنامه
حسن روحانی در جمع مردم گنبد‏ کاووس‏: ماهواره پیام به‌زودی به فضا پرتاب می‌شود جلال‌خو ‌ش چهره وضعیت هشدار در منطقه کارگروه اکران با ارجح ‌دانستن فیلم‌های کمدی، ضربه سنگینی به سینمای ایران می‌زند فیلم بساز و پول پارو کن! «ابتکار» راه‌اندازی بازار متشکل ارز توسط شورای پول و اعتبار را بررسی می‌کند نقش صرافان و بانک‌ها در سناریوی جدید ارزی تمام معادلات پیش‌روی ایران در جام‌ ملت‌های آسیا بررسی شد خیلی سخت، خیلی آسان دونالد ترامپ ترکیه را به نابودی اقتصادی تهدید کرد دعوای واشنگتن و آنکارا بر سر کردها سانحه هواپیمای بوئینگ 727 ارتش در زیبادشت کرج باعث شهادت 15 نفر شد فرود مرگبار در «فتح» به‌جای نشستن در «پیام» علی فرامرزی از دلایل ناتوانی فارغ‌التحصیلان رشته‌های هنری برای ورود به چرخه اقتصاد هنر می‌گوید ظریف در همایش بزرگ فعالان اقتصادی ایران و عراق: منطقه امن منطقه‌ای است که هیچ کشوری امنیت خود را جدای از امنیت همسایگان نداند برجام؛ هضم در نظم جهانی رئیس قوه قضائیه: کسی که رای دادگاه را پاره می‌کند، به قانون و قوه قضائیه توهین کرده است