روزنامه ابتکار
1397/10/24
قراردادهایی که نمیبندیم
روح الله فکوری - وضعیت امروز بازار ایران برای هیچکس راضیکننده نیست؛ نه تولیدکننده از افزایش سرسامآور قیمتها سود میبرد، نه فروشنده و نه خریدار. بازی چندسر باخت بازار ایران این روزها همه را درگیر خود کرده است. فروشگاههایی که سال گذشته در آستانه شب یلدا چند برابر روزهای معمولی فروش داشتند، حالا فروش یکچندمی را تجربه میکنند و مردمی که دیگر بسیاری از کالاها را فراتر از آستانه قدرت خرید خود میبینند، ناچارا به کمپینهای «نخریم تا ارزان شود» میپیوندند. عوامل فراوانی در به وجود آمدن چنین وضعیتی دخیل هستند، از ناکارآمدی نظام اقتصادی کشور و ریسک بالای سرمایهگذاری تا سودجویان داخلی و تحریمهای خارجی. با این وجود به نظر میرسد آنچه سبب شده است که ما تصمیم بگیریم که این اندازه گران زندگی بکنیم، قرارداد نانوشتهای است که اکثریت جامعه آن را عملا امضا کردهاند. ابهام در آینده اقتصادی و بیاعتمادی عمومی نسبت به توان دولت در کنترل شرایط باعث شده است هرکدام از ما آنچه داریم را گرانتر بفروشیم و طبیعتا مجبور خواهیم شد که گرانتر هم بخریم و این در کنار سوءمدیریتهای شدید مسئولان علتالعلل بروز چنین وضعیتی در ایران است. اگرچه همه عوامل بهروشنی شناخته شدهاند اما بهسختی میتوان سر رشته این کلاف سردرگم را پیدا کرد، تولیدکنندهها از بالا رفتن هزینههای تولید میگویند و فروشندهها از افزایش قیمتها توسط تولیدکنندهها گلایه دارند و مردم هم بهعنوان حلقه انتهایی این زنجیر ناچار به خرید کمتر! روزگاری دانشمندانی همچون هابز، لاک و روسو، نظریه قرارداد اجتماعی را برای شناسایی خاستگاه دولتها مطرح کرده بودند، آنها معتقد بودند مردم برای جلوگیری از هرج و مرج، داوطلبانه تصمیم گرفتند از بخشی از آزادیهای خود صرفنظر کرده و قدرتی به وجود بیاورند که روابط و ضوابط جامعه را کنترل نماید. به نظر میرسد «دولت» تنها قرارداد اجتماعی نباشد که مردم جوامع مختلف آن را به وجود آوردهاند. امروزه در بسیاری از کشورها مردم قراردادهایی برای بهتر و آسانتر زندگی کردن بستهاند. نمونههایی بسیار زیادی از این قراردادها را در کمپینهایی میتوانیم ببینیم که مردم نقاط مختلف جهان، بدون دخالت دولت به وجود میآورند. ما گران میخریم، گران میفروشیم، گران ازدواج میکنیم، گران به سوگ مینشینیم، گران متولد میشویم، گران میمیریم و در مجموع گران زندگی میکنیم و بیشتر این گرانیها نتیجه قراردادهایی است که مابین خودمان بستهایم. بسیاری از زوجهای جوان امروزه با وجود مخالفتهای سنتی ناشی از فرهنگ پرهنجار ایرانی، قراردادهایی برای ازدواج آسان بین خودشان امضا میکنند و این نشانهای است از اینکه میتوان با بخشی از این گرانیها با بستن قراردادهایی مقابله کرد.تورم، رکود، تحریم، زمینههای فرهنگی و سایر شرایط به وجود آورنده این گران زندگی کردن سر جایش بماند، سوال اینجا است که آیا ما نمیتوانیم برای آسان زندگی کردن نیز قراردادهایی با یکدیگر ببندیم؟
سایر اخبار این روزنامه
معاون رئیسجمهوری:
مسیر توسعه کشور امیدوار کننده است
ژوبین صفاری
چرخه وهمناک درماندگی
ظریف در بدو ورود به فرودگاه بغداد
روی اسب بازنده شرط بندی نکنید
کشف دندانهای یک زن نقاش آلمانی باورهای تاریخی را درباره نسخ خطی تغییر داد
زنی با دندانهای لاجوردی
عرضه راهی برای مهار کردن قیمتها
بازار خودرو در شوک فرو رفت
«ابتکار» از دلایل کمتراوشی اندیشه در عرصه تحولات سیاسی گزارش میدهد
سکون آزاردهنده
«ابتکار» از تلاش هیئت نظارت بر مصوبات مجلس و تشکیل شورای نگهبان دوم گزارش میدهد
پارلمان بریتانیا فردا قرار است در مورد بریگزیت رایگیری نهایی را انجام دهد
لندن در یک قدمی تنش با اروپا
محمود دولتآبادی در اختتامیه نخستین جشنواره رادی:
مردم حق دارند مجازها و غیرمجازها را پاس بدارند
قراردادهایی که نمیبندیم
مفتح با تشریح نشست کمیسیون تلفیق بودجه بیان کرد
پیشبینی ۹۵ هزار میلیارد تومان برای حقوق و دستمزد سال ۹۸
کنفرانس ورشو؛ نوبت عاشقى اعراب و اسرائیل