جنگ قانون اساسی در آمریکا

امیرعلی ابوالفتح -اتفاقاتی که این روزها در آمریکا می افتد، نه یک اختلاف بودجه نویسی  است ، نه یک دعوای امنیتی که جنگ تمام عیار حقوق اساسی به شمار می آید.نویسندگان قانون اساسی آمریکا معروف به پدران بنیان گذار، قدرت اعمال حاکمیت را بر عهده کنگره به عنوان منتخبان ملت گذاشتند و رئیس جمهور را مامور اجرای دستورات کنگره معرفی کردند. با این حال، در 230 سال گذشته، به ویژه پس از اصلاحات اقتصادی – اجتماعی ریاست جمهوری فرانکلین روزولت موسوم به نیودیل، به تدریج قدرت شاخه اجرایی بر شاخه قانون گذاری غلبه کرد و رئیس جمهور به مرد قدرتمند کشور بدل گشت.با این حال، در تمام این سال ها، همواره میان روسای جمهوری و کنگره های ایالات متحده بر سر این که چه نهادی حرف آخر را می زند، رقابت، اختلاف و کشمکش بوده است. اوج این جدال در اواسط دهه 1970 به استعفای رئیس جمهوری وقت – ریچارد نیکسون – بر سر رسوایی واترگیت انجامید.از آن زمان به نظر می رسید که اجرای دقیق تر قاعده " نظارت و توازن" درمیان نهادهای قدرت، آرامش نسبی را به آمریکا بازگردانده است اما روی کار آمدن دونالد ترامپ ساختارشکن، رقابت های فروکش کرده پیشین را به جنگی تمام عیار بدل کرد.ترامپ به بهانه تامین امنیت و احداث دیوار مرزی با مکزیک در تلاش است حق انحصاری کنگره – به ویژه مجلس نمایندگان - را در خصوص تصویب لوایح بودجه نادیده بگیرد و قانون گذاران را به تمکین خواست رئیس جمهوری وادار کند. به همین دلیل مذاکراتی که قراربود روز چهارشنبه به اختلاف میان کاخ سفید و کنگره پایان دهد، به جدال لفظی میان ترامپ و نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان انجامید و رئیس جمهوری به حالت قهر، جلسه را ترک کرد. این رفتار ترامپ از سوی نمایندگان کنگره اقدامی کودکانه بیان شد و چاک شومر، رهبراقلیت جمهوری خواه سنا گفت:«ترامپ در این جلسه روی میز کوبید و گفت ما چیزی نداریم که درباره اش صحبت کنیم.»این در حالی است که ترامپ در روزهای اخیر به کرات تهدید کرده است که برای رسیدن به دیوارمرزی، آماده است در آمریکا وضعیت فوق العاده ملی برقرار سازد، اقدامی که فقط در زمان وقوع بحران هایی همچون حمله نظامی به کشور به اجرا گذاشته می شود. این نوع مواجهه رئیس جمهوری آمریکا با کنگره، نگرانی هایی را از شیوه زمامداری ترامپ به دنبال داشته است.به عنوان مثال، جرولد نادلر، رئیس کمیته قضایی مجلس نمایندگان گفت: «ما با هر تلاش ترامپ برای تبدیل شدن به یک پادشاه و دیکتاتور مخالفت خواهیم کرد، رئیس جمهور اختیار این را ندارد که قدرت بودجه کنگره را غصب کند.» این نگرانی نیز فقط در میان دموکرات های کنگره نیست، بلکه حتی هم حزبی های ترامپ نیز از رفتارهای خودسرانه وی ابزار نگرانی کرده اند. سناتور جمهوری خواه چارلز گراسلی، رئیس کمیته دارایی سنا به شبکه بلومبرگ گفت: «کنگره دیگر اختیارات ترامپ را بر سر تعرفه ها و دیگر اقدامات تجاری گسترش نخواهد داد. قصد نداریم به وی هیچ گونه اختیارات بیشتری بدهیم. همین حالا هم به وی اختیارات بیش از حدی داده ایم.»با این حال، اصرار ترامپ بر ادامه جنگ تجاری با چین و تعطیلی دولت فدرال نشان می دهد که رئیس جمهوری آمریکا قصد ندارد به آسانی به این رویارویی پایان دهد. از این رو پیش بینی می شود جنگ قانون اساسی میان نهادهای قدرت در آمریکا در روزها و هفته های آینده تشدید شود.